DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
31<br />
Skan zamanı həyəcanlanma monoxromatorının yarığı kiçik olmalıdır ki, yaxşı<br />
imkanlara malik spektr alınsın. Həyəcanlanma mənbəyindən spektral bölünmə ilə<br />
alınmış spektrin yaxşılaşdırılmasından sonra o lüminessent maddənin udulma spektri ilə<br />
uyğun olmalıdır.<br />
2.5. Fotolyuminessent nanokompozitlərin infraqırmızı spektroskopiya<br />
(İQS) üsulu ilə tədqiqi<br />
İnfraqırmızı spektroskopiya (İQS) - spektroskopiya üsullarından biridir. İQS ilə<br />
molekulların quruluşunu təyin etmək mümkündür. Çünki molekulların rəqsi və dönmə<br />
tezliklərinin çoxu infraqırmızı dalğa (10 -2 -10 -4 sm) aralığındadır. İQS maddənin<br />
bütövlükdə quruluşu haqqında, həm də həllolma, dissosiasiya və s. kimi proseslər<br />
zamanı molekullarda baş verən dəyişikliklər haqqında fikir söyləməyə imkan verir. İQ<br />
spektrləri keçmə, səpilmə və udulma olaraq 3 yerə ayırırlar. İQS-də ən çox istifadə<br />
edilən udulma, yəni bu maddənin elektromaqnit şüalanma ilə qarşılıqlı təsiri<br />
nəticəsində əmələ gələn udulma spektrlərinin tədqiqidir. Bu üsulun üstünlüyü spektrin<br />
maddənin istənilən aqreqat halında müşahidə edilə bilməsi və bu məqsəd üçün çox az<br />
miqdarda maddənin kifayət olmasıdır.<br />
Bildiyimiz kimi, hər bir atom rabitə növünə uyğun olaraq müəyyən məlum<br />
tezliklərlə rəqs edir. Əgər molekul üzərinə eyni tezlikli işıq düşərsə bu zaman işıq kvantı<br />
molekul tərəfindən udulduqdan sonra molekul həyəcanlanmış haldan stasionar hala<br />
keçər. İQS-də əsasən molekulların bu xassələrindən istifadə olunur, yəni udulma<br />
spektrlərinin analizi aparılır. Hər bir atom və ya molekul udulma spektrlərinə görə<br />
müəyyən dalğa uzunluqlu rəqsi hərəkət edir. Bu rəqsi hərəkət maddənin quruluşundan<br />
və kimyəvi rabitənin tipindən asılı olur. İQS-də nümunə üzərinə düşən monoxromatik<br />
işıq dəstəsi şiddəti (I 0 ) və nümunədən keçən işıq dəstəsi şiddəti (I) ilə işığı bircins<br />
udan maddə molekullarının xarakteristikaları və nümunədəki udma mərkəzlərinin<br />
konsentrasiyası arasında mütənasiblik vardır. Bu Buger-Lambert-Bayer qanunu<br />
adlanır.<br />
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com