29.01.2015 Views

DİSSERTASİYA İŞİ - Bakı Dövlət Universiteti

DİSSERTASİYA İŞİ - Bakı Dövlət Universiteti

DİSSERTASİYA İŞİ - Bakı Dövlət Universiteti

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

31<br />

Skan zamanı həyəcanlanma monoxromatorının yarığı kiçik olmalıdır ki, yaxşı<br />

imkanlara malik spektr alınsın. Həyəcanlanma mənbəyindən spektral bölünmə ilə<br />

alınmış spektrin yaxşılaşdırılmasından sonra o lüminessent maddənin udulma spektri ilə<br />

uyğun olmalıdır.<br />

2.5. Fotolyuminessent nanokompozitlərin infraqırmızı spektroskopiya<br />

(İQS) üsulu ilə tədqiqi<br />

İnfraqırmızı spektroskopiya (İQS) - spektroskopiya üsullarından biridir. İQS ilə<br />

molekulların quruluşunu təyin etmək mümkündür. Çünki molekulların rəqsi və dönmə<br />

tezliklərinin çoxu infraqırmızı dalğa (10 -2 -10 -4 sm) aralığındadır. İQS maddənin<br />

bütövlükdə quruluşu haqqında, həm də həllolma, dissosiasiya və s. kimi proseslər<br />

zamanı molekullarda baş verən dəyişikliklər haqqında fikir söyləməyə imkan verir. İQ<br />

spektrləri keçmə, səpilmə və udulma olaraq 3 yerə ayırırlar. İQS-də ən çox istifadə<br />

edilən udulma, yəni bu maddənin elektromaqnit şüalanma ilə qarşılıqlı təsiri<br />

nəticəsində əmələ gələn udulma spektrlərinin tədqiqidir. Bu üsulun üstünlüyü spektrin<br />

maddənin istənilən aqreqat halında müşahidə edilə bilməsi və bu məqsəd üçün çox az<br />

miqdarda maddənin kifayət olmasıdır.<br />

Bildiyimiz kimi, hər bir atom rabitə növünə uyğun olaraq müəyyən məlum<br />

tezliklərlə rəqs edir. Əgər molekul üzərinə eyni tezlikli işıq düşərsə bu zaman işıq kvantı<br />

molekul tərəfindən udulduqdan sonra molekul həyəcanlanmış haldan stasionar hala<br />

keçər. İQS-də əsasən molekulların bu xassələrindən istifadə olunur, yəni udulma<br />

spektrlərinin analizi aparılır. Hər bir atom və ya molekul udulma spektrlərinə görə<br />

müəyyən dalğa uzunluqlu rəqsi hərəkət edir. Bu rəqsi hərəkət maddənin quruluşundan<br />

və kimyəvi rabitənin tipindən asılı olur. İQS-də nümunə üzərinə düşən monoxromatik<br />

işıq dəstəsi şiddəti (I 0 ) və nümunədən keçən işıq dəstəsi şiddəti (I) ilə işığı bircins<br />

udan maddə molekullarının xarakteristikaları və nümunədəki udma mərkəzlərinin<br />

konsentrasiyası arasında mütənasiblik vardır. Bu Buger-Lambert-Bayer qanunu<br />

adlanır.<br />

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!