DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
8<br />
nm oblastındakı flüoressensiyanın intensivliyi temperaturun artması nəticəsində azalır və<br />
bu zaman 420 nm oblastındakı şüalanma praktik olaraq dəyişməz qalır.<br />
Poli-1-vinil-naftalin plyonkasının 77–260 K temperatur intervalında<br />
lüminessensiya xassələrinin tədqiqi nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki [37],<br />
lüminesensiya spektri iki zolaqdan ibarətdir: ləngiyən flüoressensiya zolağına malik və<br />
temperaturdan asılı olmayan 410 nm maksimumuna malik qısa dalğalı zolaq və<br />
temperaturun artması ilə batoxrom sürüşməyə məruz qalan 590 nm maksimuma malik<br />
uzun dalğalı zolaq.<br />
Xromofor tərkibli polimer sistemlərin spektral – lüminessent xassələrinin<br />
tədqiqindən belə çıxır ki, onlarda enerjinin daşınması və miqrasiya prosesləri eksimer<br />
əmələgətirən xromofor fraqmentlərinin müstəviləri yaxın və paralel yerləşən yerlərdə<br />
daha effektiv olur. Bu proseslərin nəticəsi olaraq polimerlərin flüoressensiya<br />
spektrlərində monomer şüalanma zolağı ilə yanaşı eksimer şüalanmanın bir və ya bir<br />
neçə zolaqlarının əmələ gəlməsi müşahidə olunur. Polimerlərdə kiçik eksimer<br />
əmələgəlmə qabiliyyəti makro zəncirlərinin yüksək elastikliyi ilə bağlıdır. Bu isə<br />
xromoforların yerləşməsində zəruri olan komplanarlığın pozulmasına səbəb olur.<br />
Eksimer əmələgətirmə doymuş əsas zəncirli xromofor qrupu saxlayan<br />
polimerlərin flüoresent xarakteristikalarını interpretasiya (analiz) etməyə imkan verir.<br />
Blokların ölçüsü və makromolekulların konformasiya quruluşu tamamı ilə onlarda<br />
spektral lüminessent xassələrin formalaşmasının xüsusiyyətlərini təyin edir.<br />
Baxılan işdə otaq temperaturunda π –rabitəli polimerin ( p – fenilen ) nazik<br />
plyonkasının lazer həyəcanlanma lüminessensiyası həyata keçirilmişdir [29]. Müəyyən<br />
olunmuşdur ki, helium temperaturunda polimer plyonkalarının lüminessensiya spektri<br />
həyəcanlanma temperaturundan asılı olmur [42]. Bu spektr eksitonlarının bəzi<br />
lokallaşmış effektiv tezliyi artanda və daha kiçik tezlikli həyəcanlanmada həyəcanlanma<br />
tezliyi ilə qarışanda mümkündür. Qeyd olunub ki, lüminessensiya spektrlərinin vəziyyəti<br />
300-430 nm oblastında alınmış monoxromayik həyəcanlanma dalğa uzunluğundan asılı<br />
deyil. Otaq temperaturunda lüminessensiya spektri 435, 460, 485 və 516 nm<br />
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com
Change language