29.01.2015 Views

DİSSERTASİYA İŞİ - Bakı Dövlət Universiteti

DİSSERTASİYA İŞİ - Bakı Dövlət Universiteti

DİSSERTASİYA İŞİ - Bakı Dövlət Universiteti

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

9<br />

maksimumlarına malik dörd zolaqdan ibarətdir. Poli ( p – fenil ) polimerinin udulma<br />

spektrinin uzun dalğalı qolunda 457,9 – 514,5 nm diapazonunda arqon lazerinin bəzi<br />

xətləri ilə lyuminessensiya həyəcanlanmasında lüminessensiya spektri həyəcanlanma<br />

tezliyi ilə xətti olaraq yerini dəyişir. Müşahidə olunan lüminessensiya<br />

həyəcanlanmasının özəlliyi ondan ibarətdir ki, o ν ex tezliyinə nisbətən yavaş – yavaş<br />

yerini dəyişir. Nəticədə lazer xətti tezliyinin azalması ilə o qısa dalğalı lüminessensiya<br />

zolağına tərəf tədricən yaxınlaşır və onunla birgə ν ex =20140 sm -1 rezonans verir.<br />

Polimer plyonkasının tədqiqi kvars altlıqda orientasiya olunan uzun polimer<br />

molekullarından yaranmış qeyri-bircins sistem təşkil edir. Xromofor kimi uzunluqları<br />

polimer zəncirin uzunluğundan daha çox qısa olan polimer zəncir seqmentlərindən<br />

istifadə olunur. Udulma və lüminessensiya spektrlərinin qeyri – bircins genişlənməsi<br />

müxtəlif kimyəvi defekt və altlıqda polimer zəncirin nizamlanma dərəcəsi ilə bağlı olan<br />

seqment uzunluqlarının səpələnməsi ilə bağlıdır.<br />

Konstruksiya təyinatlı əksər polimer materialların (polietilen, teflon) tədqiqində<br />

fotolüminessensiyadan istifadə olunmur [9].<br />

Baxılan işdə yaxın ultrabənövşəyi spektr oblastında polietilen və<br />

politetraftoretilenin ( teflon ) ensiz fotolüminessensiya zolaqlarının müşahidə<br />

olunmasından bəhs edilir [22]. Müşahidə olunan spektri yarımkeçirici materialların<br />

eksiton lüminessensiya spektri arasındakı ətraflı analogiyanı göstərir. Müşahidə olunan<br />

zolaqlar üçün aşağı temperaturlarda daralma, intensivliyin artması və daha kiçik dalğa<br />

uzunluqlarına yerdəyişmə xarakterikdir. Çox güman ki, müşahidə olunan lüminessensiya<br />

plimer zəncirin bərpa olunmasında rekombinasiya olunmuş şüalanmanı təsvir edir.<br />

Bununla da, müşahidə olunan lyuminessensiya zolağının darlığına əsasən, güman etmək<br />

olar ki, rekombinasiya olunan daşıyıcılar yaranan radikallarla bağlı deyil, amma ətraf<br />

qırılmalara qarşı mütəhərrikliyi saxlayır.<br />

Növbəti işdə çox komponentli plastmas sintilyatorlarda yaranan lüminessensiya<br />

spektrləri tədqiq olunub[23]. Belə kompozisiyslarda ionlaşdırıcı şüalanmanın enerji<br />

udulması, bilavasitə, yük mərkəzlərinin neytrallaşması və ya həyəcanlanmasından<br />

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!