DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
DÄ°SSERTASÄ°YA Ä°ÅÄ° - Bakı DövlÉt Universiteti
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
9<br />
maksimumlarına malik dörd zolaqdan ibarətdir. Poli ( p – fenil ) polimerinin udulma<br />
spektrinin uzun dalğalı qolunda 457,9 – 514,5 nm diapazonunda arqon lazerinin bəzi<br />
xətləri ilə lyuminessensiya həyəcanlanmasında lüminessensiya spektri həyəcanlanma<br />
tezliyi ilə xətti olaraq yerini dəyişir. Müşahidə olunan lüminessensiya<br />
həyəcanlanmasının özəlliyi ondan ibarətdir ki, o ν ex tezliyinə nisbətən yavaş – yavaş<br />
yerini dəyişir. Nəticədə lazer xətti tezliyinin azalması ilə o qısa dalğalı lüminessensiya<br />
zolağına tərəf tədricən yaxınlaşır və onunla birgə ν ex =20140 sm -1 rezonans verir.<br />
Polimer plyonkasının tədqiqi kvars altlıqda orientasiya olunan uzun polimer<br />
molekullarından yaranmış qeyri-bircins sistem təşkil edir. Xromofor kimi uzunluqları<br />
polimer zəncirin uzunluğundan daha çox qısa olan polimer zəncir seqmentlərindən<br />
istifadə olunur. Udulma və lüminessensiya spektrlərinin qeyri – bircins genişlənməsi<br />
müxtəlif kimyəvi defekt və altlıqda polimer zəncirin nizamlanma dərəcəsi ilə bağlı olan<br />
seqment uzunluqlarının səpələnməsi ilə bağlıdır.<br />
Konstruksiya təyinatlı əksər polimer materialların (polietilen, teflon) tədqiqində<br />
fotolüminessensiyadan istifadə olunmur [9].<br />
Baxılan işdə yaxın ultrabənövşəyi spektr oblastında polietilen və<br />
politetraftoretilenin ( teflon ) ensiz fotolüminessensiya zolaqlarının müşahidə<br />
olunmasından bəhs edilir [22]. Müşahidə olunan spektri yarımkeçirici materialların<br />
eksiton lüminessensiya spektri arasındakı ətraflı analogiyanı göstərir. Müşahidə olunan<br />
zolaqlar üçün aşağı temperaturlarda daralma, intensivliyin artması və daha kiçik dalğa<br />
uzunluqlarına yerdəyişmə xarakterikdir. Çox güman ki, müşahidə olunan lüminessensiya<br />
plimer zəncirin bərpa olunmasında rekombinasiya olunmuş şüalanmanı təsvir edir.<br />
Bununla da, müşahidə olunan lyuminessensiya zolağının darlığına əsasən, güman etmək<br />
olar ki, rekombinasiya olunan daşıyıcılar yaranan radikallarla bağlı deyil, amma ətraf<br />
qırılmalara qarşı mütəhərrikliyi saxlayır.<br />
Növbəti işdə çox komponentli plastmas sintilyatorlarda yaranan lüminessensiya<br />
spektrləri tədqiq olunub[23]. Belə kompozisiyslarda ionlaşdırıcı şüalanmanın enerji<br />
udulması, bilavasitə, yük mərkəzlərinin neytrallaşması və ya həyəcanlanmasından<br />
PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com