regulacja stanów prawnych nieruchomoÅci - Verlag Dashofer
regulacja stanów prawnych nieruchomoÅci - Verlag Dashofer
regulacja stanów prawnych nieruchomoÅci - Verlag Dashofer
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
BUDYNEK NA CUDZYM GRUNCIE<br />
REGULACJA STANÓW PRAWNYCH NIERUCHOMOŒCI<br />
www.dashofer.pl<br />
2. Osoba wznosz¹ca budynek ponadto musi dzia³aæ w dobrej wierze. Dobra wiara<br />
polega na b³êdnym, ale w danych okolicznoœciach uzasadnionym przekonaniu,<br />
¿e komuœ przys³uguje prawo do gruntu. Niestety bardzo czêsto wystêpuj¹ce<br />
zjawisko, gdy ktoœ na podstawie umowy nieformalnej (bez zachowania formy<br />
aktu notarialnego) otrzyma³ grunt, a nastêpnie wzniós³ na nim budynek.<br />
Orzecznictwo s¹dowe poczytuje to jako nabycie w z³ej wierze. W orzeczeniu<br />
SN z 17.2.1981 r., III CRN 20/81 stwierdzono wprost, ¿e nieformalny nabywca<br />
nieruchomoœci jest jej posiadaczem w z³ej wierze, wie bowiem, ¿e ze wzglêdu<br />
na niezachowanie formy aktu notarialnego (art. 158 kc) nie naby³ prawa w³asnoœci.<br />
Przyjmuje siê jednak, ¿e mimo z³ej wiary mo¿e domagaæ siê przeniesienia<br />
na niego, na podstawie art. 231 § 1 k.c., w³asnoœci otrzymanej nieruchomoœci<br />
lub jej czêœci, je¿eli ze wzglêdu na okolicznoœci danego przypadku zasady<br />
wspó³¿ycia spo³ecznego nakazuj¹ traktowanie go z tego punktu widzenia jak<br />
posiadacza w dobrej wierze. Ten kierunek orzecznictwa potwierdzony zosta³<br />
uchwa³ami SN, a zatem brak dobrej wiary nie wyklucza stosowania, zgodnie<br />
z dotychczasow¹ utrwalon¹ praktyk¹, art. 231 § 1 k.c. w wypadkach, w których<br />
budowla zosta³a wzniesiona przez posiadacza samoistnego w z³ej wierze, tj. takiego,<br />
który wiedzia³ lub powinien by³ wiedzieæ, ¿e nie jest w³aœcicielem, je¿eli<br />
za traktowaniem tego posiadacza na równi z posiadaczem w dobrej wierze<br />
przemawiaj¹, ze wzglêdu na szczególne okolicznoœci sprawy, zasady wspó³¿ycia<br />
spo³ecznego (w wyroku SN z 20.5 1997 r., II CKN 172/97, OSNIC<br />
Nr 12/1997, poz. 196). Je¿eli rodzice dali dzieciom grunt bez zachowania formy<br />
aktu notarialnego darowizny i pozwolili im na tym gruncie zbudowaæ dom,<br />
to mamy z pewnoœci¹ do czynienia z posiadaniem w z³ej wierze, ale uzasadniaj¹cym<br />
traktowanie posiadaczy ze wzglêdów na zasady wspó³¿ycia spo³ecznego<br />
jak posiadaczy w dobrej wierze.<br />
3. Nale¿y ponadto zwróciæ uwagê, ¿e prawo do ¿¹dania przeniesienia w³asnoœci<br />
gruntu ma tylko osoba, która wznios³a na nim budynek lub inne urz¹dzenie. Budynek<br />
mo¿e byæ w stanie surowym, wa¿ne, ¿eby mia³ fundament, œciany i dach,<br />
ale najwa¿niejsze, aby by³ trwale zwi¹zany z gruntem. Zatem prawo do ¿¹dania<br />
wykupu nie bêdzie przys³ugiwa³o osobie, która postawi³a na przyk³ad domek letniskowy<br />
bez fundamentów czy inn¹ budowlê, która nie jest trwale zwi¹zana<br />
z gruntem.<br />
4. Wa¿ne, aby budynek mia³ wartoœæ przekraczaj¹c¹ znacznie wartoœæ gruntu. Jest<br />
to przes³anka, która jest œciœle przestrzegana i ma na celu ograniczenie nadu¿yæ. Powszechnie<br />
wydaje siê, ¿e dom ma znacznie wiêksz¹ wartoœæ ni¿ dzia³ka, na której<br />
stoi. Jednak¿e na przyk³ad w centrach miast, gdzie ceny gruntów siêgaj¹ nieraz<br />
astronomicznych kwot, ta sytuacja nie jest a¿ tak klarowna. W praktyce s¹d bardzo<br />
czêsto zasiêga w tej materii opinii bieg³ych.<br />
Art. 231 § 2 przewiduje tak¿e sytuacjê odwrotn¹, a mianowicie:<br />
W³aœciciel gruntu, na którym wzniesiono budynek lub inne urz¹dzenie o wartoœci<br />
przekraczaj¹cej znacznie wartoœæ zajêtej na ten cel dzia³ki, mo¿e ¿¹daæ,<br />
aby ten, kto wzniós³ budynek lub inne urz¹dzenie, naby³ od niego w³asnoœæ<br />
dzia³ki za odpowiednim wynagrodzeniem.<br />
Copyright © 2008 Wydawnictwo <strong>Verlag</strong> <strong>Dashofer</strong> Sp. z o.o. Warszawa 44