kwartalnik centralnej stacji ratownictwa górniczego s.a. - Centralna ...
kwartalnik centralnej stacji ratownictwa górniczego s.a. - Centralna ...
kwartalnik centralnej stacji ratownictwa górniczego s.a. - Centralna ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ROK XVII Ratownictwo górnicze nr 67 NR 2/2012<br />
Zanieczyszczone powietrze<br />
Działający zależnie od otaczającej atmosfery<br />
Sprzęt oczyszczający<br />
Środowisko<br />
Cząstki Gazy i pary Cząstki, gazy i pary<br />
Przeciw<br />
cząstkom<br />
Sprzęt oczyszczający<br />
Przeciw<br />
gazom i<br />
parom<br />
Aparaty wężowe<br />
świeżego powietrza<br />
Sprzęt ochrony układu oddechowego<br />
Przeciw<br />
cząstkom i/ lub<br />
gazom i parom<br />
Aparaty wężowe<br />
sprężonego powietrza<br />
Niedobór tlenu w powietrzu<br />
(< 17% obj. O 2 )<br />
Działający niezależnie od otaczającej atmosfery<br />
Sprzęt izolujący<br />
Nieautonomiczny<br />
sprzęt izolujący<br />
Obiegu<br />
otwartego<br />
Rysunek 1. Podział sprzętu ochrony układu oddechowego.<br />
określa Rozporządzenie Ministra Gospodarki<br />
z dnia 12.06.2002r w sprawie<br />
<strong>ratownictwa</strong> górniczego.<br />
Sprzęt ochrony układu oddechowego<br />
stosowany w polskich kopalniach<br />
zaliczany jest do kategorii dotyczącej<br />
największego ryzyka środków ochrony<br />
indywidualnej o konstrukcji złożonej,<br />
jego znaczenie w zakresie bezpieczeństwa<br />
i ryzyka pracy jest bardzo duże ponieważ<br />
stanowi bezpośrednią ochronę<br />
górników i ratowników górniczych przed<br />
zagrożeniami życia lub przed zagrożeniami,<br />
które mogą powodować poważne<br />
i nieodwracalne uszkodzenia zdrowia.<br />
Aparaty oddechowe jako środki ochrony<br />
indywidualnej, które zostały wprowadzone<br />
do obrotu po wejściu Polski<br />
do UE muszą spełniać postanowienia<br />
Dyrektywy 89/686/EWG. Dyrektywa<br />
ta ustala warunki dotyczące wprowadzania<br />
środków ochrony indywidualnej<br />
w ramach Wspólnoty oraz podstawowe<br />
wymagania bezpieczeństwa, jakie muszą<br />
spełniać środki ochrony indywidualnej,<br />
celem zapewnienia ochrony zdrowia<br />
i bezpieczeństwa użytkownikom.<br />
Aparaty oddechowe podlegają procedurze<br />
oceny zgodności z wymaganiami<br />
dyrektywy, którą dokonuje jednostka<br />
notyfikowana. W wyniku pozytywnej<br />
oceny dostawca otrzymuje certyfikat<br />
uprawniający do oznaczenia środka<br />
ochrony indywidualnej znakiem CE.<br />
Oznakowanie CE symbolizuje zgodność<br />
wyrobu z odpowiednimi wymaganiami<br />
UE nałożonymi na producenta. Oznakowanie<br />
CE umieszczone na wyrobie<br />
Obiegu<br />
zamkniętego<br />
Sprzęt izolujący<br />
Autonomiczny<br />
sprzęt izolujący<br />
Obiegu<br />
otwartego<br />
21<br />
Aparaty<br />
ucieczkowe<br />
Obiegu<br />
zamkniętego<br />
oznacza, że wyrób jest zgodny z wymaganiami<br />
wszystkich mających do<br />
niego zastosowanie dyrektyw nowego<br />
podejścia, łącznie z wymaganiami dotyczącymi<br />
procedur oceny zgodności.<br />
PODZIAŁ SPRZĘTU OCHRONY<br />
UKŁADU ODDECHOWEGO<br />
Podział środowiska, w którym może być<br />
konieczne zastosowanie sprzętu ochrony<br />
układu oddechowego oraz szczegółową<br />
klasyfikację tego sprzętu, określa norma<br />
PN-EN 133 „Sprzęt ochrony układu oddechowego.<br />
Podział” – rysunek 1<br />
Autonomiczny sprzęt ochrony układu<br />
oddechowego stosowany jest w ratownictwie<br />
górniczym w postaci:<br />
––<br />
aparatów regeneracyjnych funkcjonujących<br />
w układach ze sprężonym<br />
tlenem w butli w wersjach z podciśnieniem<br />
i nadciśnieniem,<br />
Aparaty powietrzne butlowe<br />
ze sprężonym powietrzem<br />
w układzie podciśnienia<br />
w układzie z nadciśnieniem<br />
Obiegu<br />
otwartego<br />
Powietrzne autonomiczne<br />
aparaty do nurkowania<br />
––<br />
aparatów powietrznych butlowych<br />
funkcjonujących w nadciśnieniu.<br />
Na rysunku 2 przedstawiono podział<br />
autonomicznego sprzętu ochrony układu<br />
oddechowego.<br />
SPRZĘT OCHRONY UKŁADU<br />
ODDECHOWEGO STOSOWANY<br />
ORAZ PROPONOWANY<br />
DO ZASTOSOWAŃ W<br />
RATOWNICTWIE GÓRNICZYM<br />
Aparaty regeneracyjne nowej konstrukcji<br />
w celu poprawy bezpieczeństwa ratowników<br />
i komfortu oddychania przede<br />
wszystkim w środowisku o trudnych<br />
warunkach mikroklimatu, wyposażone<br />
są w wymienniki ciepła z wkładami<br />
lodowymi służące do schładzania powietrza<br />
wdychanego przez ratownika, co<br />
w przypadku zastępów dyżurujących na<br />
dole kopalni stwarza problem zabezpieczenia<br />
i transportu wkładów lodowych.<br />
Wykorzystane aparatów powietrznych<br />
z uwagi na ich walory eksploatacyjne,<br />
szczególnie niską temperaturę powietrza<br />
wdychanego stanowi alternatywę dla<br />
aparatów regeneracyjnych uwzględniając<br />
krótszy czas ich ochronnego działania.<br />
Zdecydowaną większość uprzednio oraz<br />
obecnie stosowanego w praktyce w ratownictwie<br />
górniczym sprzętu ochrony<br />
układu oddechowego stanowią aparaty<br />
regeneracyjne (potocznie nazywane<br />
tlenowymi), funkcjonujące w układzie<br />
zamkniętym, w pełni izolujące układ<br />
użytkownika od otaczającej atmosfery.<br />
Wszystkie aparaty regeneracyjne posiadają<br />
podobne podstawowe założenie<br />
funkcjonalne, którym przy zachowaniu<br />
pełnej izolacji od otoczenia, jest absorpcja<br />
dwutlenku węgla znajdującego się w powietrzu<br />
wydychanym przez użytkownika<br />
do aparatu i dostarczanie tlenu do układu<br />
oddechowego aparatu, wzbogacającego<br />
Autonomiczny sprzęt izolujący<br />
Rysunek 2. Podział autonomicznego sprzętu izolującego.<br />
Obiegu<br />
zamkniętego<br />
Aparaty regeneracyjne<br />
ze sprężonym tlenem lub<br />
mieszanką sprężonego<br />
tlenu z azotem<br />
Aparaty regeneracyjne z tlenem<br />
chemicznie związanym lub aparaty<br />
mieszane z tlenem chemicznie<br />
związanym i sprężonym powietrzem<br />
Aparaty regeneracyjne<br />
z ciekłym tlenem