10.03.2015 Views

kwartalnik centralnej stacji ratownictwa górniczego s.a. - Centralna ...

kwartalnik centralnej stacji ratownictwa górniczego s.a. - Centralna ...

kwartalnik centralnej stacji ratownictwa górniczego s.a. - Centralna ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ROK XVII Ratownictwo górnicze nr 67 NR 2/2012<br />

wizualny i akustyczny zapewnia kontrolę<br />

nad parametrami pracy aparatu:<br />

monitorowanie pozostałego powietrza<br />

w butlach, czas do alarmu sygnalizującego<br />

resztkowe ciśnienie w butlach<br />

oraz koniec czasu pracy, posiada czujnik<br />

ruchu i akustyczny system wzywania<br />

pomocy, określa stan naładowania<br />

baterii oraz umożliwia podświetlenie<br />

wyświetlacza. Ergonomiczna płyta nośna<br />

z możliwością regulacji oraz ergonomicznie<br />

ukształtowany układ nośny.<br />

Parametry dotyczące zapasu powietrza<br />

w butlach analogiczne do ww. aparatów<br />

w wykonaniu dwubutlowym. Możliwy<br />

do skompletowania ze standardowym<br />

manometrem lub elektronicznym układem<br />

nadzorująco-ostrzegawczym.<br />

Aparat typu Interspiro<br />

SpiroGuide<br />

Aparat SpiroGuide produkcji szweckiej<br />

firmy Interspiro posiada parametry<br />

dotyczące zapasu powietrza w butlach<br />

analogiczne do ww. aparatów w wykonaniu<br />

dwubutlowym. Konstrukcja maski<br />

i automatu oddechowego umożliwia oddychanie<br />

powietrzem zewnętrznym przy<br />

założonej masce i otwartych zaworach<br />

butli. Automat oddechowy ma połączenie<br />

gwintowe z wężem średniego ciśnienia<br />

(brak szybkozłącza). System elektroniczny<br />

jest z możliwością podświetlania<br />

wyświetlacza, oprócz wyświetlacza<br />

zastosowano także zwykły manometr.<br />

Wyświetlacz podaje informacje o ciśnieniu<br />

w butlach, stan baterii oraz posiada<br />

czujnik bezruchu. Podpięcie drugiego<br />

użytkownika (drugiej maski) odbywa się<br />

za pomocą szybkozłącza do trójnika zabudowanego<br />

na stałe na wężu średniego<br />

ciśnienia w aparacie. Połączenie maski<br />

z automatem oddechowym odbywa się<br />

przez połączenie specjalne zabezpieczone<br />

śrubką przed rozłączeniem. Producent<br />

zakłada stałe połączenie maski z automatem<br />

oddechowym.<br />

Działania ratownicze prowadzone są<br />

z reguły w trudnych warunkach górniczo-geologicznych,<br />

technicznych oraz<br />

niejednokrotnie w trudnych warunkach<br />

klimatycznych i wymagają bardzo często<br />

stosowania posiadanego sprzętu ochrony<br />

układu oddechowego. Niestety, już same<br />

uwarunkowania konstrukcyjne stosowanego<br />

obecnie w ratownictwie górniczym<br />

sprzętu ochrony układu oddechowego<br />

powodują, że zarówno aparaty powietrzne<br />

butlowe, jak i aparaty regeneracyjne<br />

obciążają organizm ich użytkownika,<br />

powodując dyskomfort w odniesieniu do<br />

normalnego procesu oddychania i pracy.<br />

Idea ich stosowania akceptuje taki stan<br />

rzeczy, ponieważ aparaty te mają chronić<br />

ich użytkownika przed szkodliwym oddziaływaniem<br />

otaczającej go atmosfery,<br />

pozwalając jednocześnie na wykonanie<br />

dodatkowych prac ratowniczych.<br />

Uwzględniając obciążenie organizmu<br />

ratownika oddziaływaniem ww.<br />

sprzętu ochrony układu oddechowego<br />

oraz obciążeniem wysiłkiem fizycznym<br />

związanym z wykonywaną pracą, czynnikami<br />

które mają istotny wpływ na<br />

sumaryczne jego obciążenie są również<br />

warunki klimatyczne determinujące otaczającą<br />

ratownika atmosferę. Mogą one<br />

bowiem znacznie ograniczyć, bądź też<br />

całkowicie uniemożliwić wymianę ciepła<br />

organizmu ratownika z otoczeniem,<br />

skutkując w konsekwencji akumulacją<br />

ciepła w organizmie, która w perspektywie<br />

może doprowadzić do bardzo<br />

groźnych następstw.<br />

Znacznym obciążeniem organizmu<br />

ratowników są również wspomniane<br />

pochodne dotyczące eksploatacji autonomicznego,<br />

izolującego sprzętu ochrony<br />

układu oddechowego. Podczas oddychania<br />

występują dodatkowe opory w fazie<br />

wdechu i wydechu, których pokonywanie<br />

wiąże się ze wzmocnioną pracą mięśni<br />

wykorzystywanych w procesie oddychania<br />

co z kolei sprawia, że wzrasta udział<br />

tych mięśni w ogólnym bilansie przemian<br />

energetycznych w organizmie. Opory te<br />

podnoszą energetyczny wydatek wraz<br />

ze wzrostem wentylacji płuc. Ponadto<br />

w aparatach regeneracyjnych, w procesie<br />

pochłaniania dwutlenku węgla przez<br />

sorbent wypełniający pochłaniacz, przepływające<br />

przez niego powietrze jest co<br />

prawda w zróżnicowanym stopniu, lecz<br />

znacznie ogrzewane, powodując dodatkowe<br />

obciążenie organizmu użytkownika<br />

aparatu oraz pogarszając komfort pracy.<br />

Wynikiem tego jest m.in. szacowanie<br />

dopuszczalnego czasu pobytu ratowników<br />

w strefie zagrożonej w trudnych<br />

warunkach cieplnych z uwzględnieniem<br />

danych dotyczących temperatury i wilgotności<br />

w miejscu pracy, rodzaju ubrania<br />

ratowników, pracy do wykonania<br />

odniesionej do szacowanego wydatku<br />

energetycznego oraz rodzaju stosowanego<br />

sprzętu ochrony układu oddechowego.<br />

W celu poprawienia warunków klimatycznych<br />

w miejscu prowadzenia akcji<br />

ratowniczej stosuje się wszelkie dostępne<br />

obecnie środki techniczne.<br />

25<br />

Przywołane uprzednio opory oddychania<br />

występujące podczas eksploatacji<br />

stosowanego obecnie sprzętu ochrony<br />

układu oddechowego są redukowane<br />

w fazie wdechu poprzez stosowanie<br />

nadciśnienia działającego w układzie<br />

oddechowym aparatu. W celu zredukowania<br />

obciążenia nagrzewającym się<br />

powietrzem wdychanym stosowane są<br />

wymienniki ciepła. Jest to rozwiązanie<br />

skuteczne, powodujące jednak z reguły<br />

dodatkowe obciążenie wynikające z przyrostu<br />

masy kompletnego aparatu, bądź<br />

to z tytułu zastosowanego dodatkowego<br />

czynnika chłodzącego, bądź też z rozbudowania<br />

samej konstrukcji aparatu.<br />

Analiza wybranych konstrukcji oraz<br />

wyniki z praktycznej eksploatacji ratowniczego<br />

sprzętu ochrony układu oddechowego<br />

wykazują potrzebę prowadzenia<br />

dalszej modernizacji istniejących konstrukcji,<br />

bądź też z ich uwzględnieniem<br />

tworzenie nowych konstrukcji, zarówno<br />

aparatów regeneracyjnych jak i aparatów<br />

powietrznych butlowych. Pozytywne<br />

efekty w tym zakresie można osiągnąć<br />

m.in. poprzez:<br />

––<br />

zmniejszenie ciężaru aparatu poprzez<br />

zastosowanie w jego konstrukcji podzespołów<br />

z materiałów lekkich (obudowa<br />

aparatu, obudowa pochłaniacza,<br />

butla) - charakteryzujących się<br />

dużą wytrzymałością na uszkodzenia<br />

mechaniczne, sprężystością, antystatycznością<br />

itp.,<br />

––<br />

zmniejszenie gabarytów zewnętrznych<br />

aparatu, (np. optymalizacja sprawności<br />

poszczególnych podzespołów,<br />

stosowanie sprawniejszych sorbentów<br />

CO 2<br />

, butli o mniejszych wymiarach,<br />

lecz o większym ciśnieniu roboczym<br />

napełnienia itp.),<br />

––<br />

zmniejszenie tzw. przestrzeni martwej<br />

(CO 2<br />

) w układzie aparat – maska<br />

i w samej masce, (np. optymalizacja<br />

przewodów oddechowych oraz masek<br />

twarzowych),<br />

––<br />

stosowanie wydajniejszych układów<br />

do obniżania temperatury powietrza<br />

wdychanego.<br />

Alternatywą dla aparatów tlenowych<br />

mogą być aparaty powietrzne butlowe.<br />

Są one pozbawione przypadłości dogrzewania<br />

powietrza wdychanego bowiem<br />

działają w układzie otwartym,<br />

więc nie posiadają w swojej konstrukcji<br />

pochłaniacza CO 2<br />

, a na dodatek funkcjonują<br />

w nadciśnieniowych układach<br />

oddechowych. Ich mankamentem jest<br />

co prawda większy ciężar oraz krótszy

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!