Pełny numer do pobrania (*.pdf) - Archiwum Medycyny SÄ dowej i ...

ARCH. MED. SĄD. KRYMINOL., 2011, LXI, 29-34PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL PAPERSRafał Skowronek 1 , Czesław Chowaniec, Anna Kowalska 1Zgony sercowe w górnictwie, jako wskaźnik wydolności służbymedycyny pracy*Cardiac deaths in hard coal-mining industry as an indicator of efficiencyof occupational medicine servicesZ Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej i Toksykologii Sądowo-LekarskiejŚląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicachp.o. Kierownik: dr med. C. Chowaniec1Z Koła Naukowego STNprzy Katedrze i Zakładzie Medycyny Sądowej i Toksykologii Sądowo-LekarskiejŚląskiego Uniwersytetu Medycznego w KatowicachZgony w kopalniach węgla kamiennego (KWK)możemy podzielić na: wypadkowe (zazwyczaj o charakterzejednostkowym) oraz niewypadkowe – intencjonalne(zabójstwa, samobójstwa) i naturalne(o podłożu chorobowym, „bez udziału czynnikówzewnętrznych”). Główną przyczyną zgonów naturalnychjest zawał mięśnia sercowego. Wpływ najego występowanie mogą mieć: szkodliwe czynnikiśrodowiska pracy, styl życia, sposób odżywiania,palenie tytoniu, a także picie alkoholu, które częstojest próbą radzenia sobie z przewlekłym stresemtowarzyszącym pracy w kopalni. Niezwykle istotnesą więc: odpowiednia profilaktyka, kwalifikacjai okresowa kontrola zdrowotna pracowników. Celempracy jest analiza nagłych zgonów górników opiniowanychw Zakładzie Medycyny Sądowej ŚUMw Katowicach z uwzględnieniem statystyk resortowychdotyczących zgonów naturalnych w KWKw latach 1999-2010. W analizowanym okresiew KWK miały miejsce 122 zgony naturalne (z tendencjąwzrostową w latach 2002-2004, 2006,2008 i 2010) oraz 298 wypadków śmiertelnych.Zgony naturalne stanowiły 29% wszystkichzgonów w kopalniach. W około 95% śmierć pracownikamiała charakter nagłej śmierci sercowej.Największa umieralność występowała u osóbpowyżej 40-tego roku życia. Obraz sekcyjny uzupełnionyo badania dodatkowe (zwłaszcza badaniehistopatologiczne) często wskazywał na zaawansowanieprocesu miażdżycowego i choroby niedokrwiennejserca, w stopniu dyskwalifikującym dopracy górniczej w warunkach dołowych oddziałuwydobywczego. Duża liczba zgonów naturalnychw KWK w sytuacji spadku zatrudnienia w górnictwieoraz wyniki badań pośmiertnych wskazująna niewydolność służb medycyny pracy. Niezbędnejest zwiększenie skuteczności, zakresu i częstościbadań okresowych pracowników, zwłaszcza w najbardziejnarażonych grupach wiekowych. Koniecznajest szeroka profilaktyka choroby niedokrwiennejserca oraz edukacja pracowników co dozasad udzielania pierwszej pomocy. Ważne społecznieustalenia medyczno-sądowe poprzez konfrontacjęobrazu sekcyjnego z wymogami zdrowotnymistawianymi pracownikowi na danymstanowisku oraz informacjami z postępowania powypadkowegomogą stanowić wartościowe źródłopoznawcze, w tym także w aspekcie poprawy wydolnościmedycyny pracy.Deaths in hard-coal mining industry can be dividedinto: accidental (usually of a single character) andnon-accidental – intentional (homicide, suicide) andnatural (with a pathological background, ‘withoutexternal factors’). The main cause of natural deathsis myocardial infarction (MI). Its risk is increased byenvironmental factors in working place, unhealthylife style, cigarette smoking and alcohol drinking,* Poszerzona wersja referatu wygłoszonego na XVII Międzynarodowej Konferencji Kardiologicznej, 21-22 maja 2010 roku w Zabrzu.2011 © by Polskie Towarzystwo Medycyny Sądowej i Kryminologii, ISSN 0324-8267