Pełny numer do pobrania (*.pdf) - Archiwum Medycyny SÄ dowej i ...

ARCH. MED. SĄD. KRYMINOL., 2011, LXI, 43-46PRACE ORYGINALNE / ORIGINAL PAPERSJoanna Nowicka, Joanna Kulikowska, Małgorzata Korczyńska, Rafał Celiński,Czesław ChowaniecToksykologiczna i medyczno-sądowa ocena nagłych zgonóww przebiegu narkotyzowania się butanemToxicological and medico-legal analyses of sudden deaths resultingfrom butane inhalationZ Katedry i Zakładu Medycyny Sądowej i Toksykologii Sądowo-LekarskiejŚląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicachp.o. Kierownik: dr med. C. ChowaniecButan zaliczany jest do gazów duszących fizycznie,w dużym stężeniu wykazuje działanie narkotyczne.W ostatnich pięciu latach, w praktyce Katedryi Zakładu Medycyny Sądowej i ToksykologiiSądowo-Lekarskiej Śląskiego Uniwersytetu Medycznegow Katowicach, odnotowano 4 przypadkinagłych zgonów w przebiegu narkotyzowania siębutanem – składnikiem gazu do zapalniczek. Analizętoksykologiczną materiału biologicznego zabezpieczonegow czasie sekcji zwłok oraz analizę dowodówrzeczowych ujawnionych na miejscu zgonuwykonano metodą chromatografii gazowej technikąheadspace (GC/FID). Butan stwierdzono we krwi,płucach i mózgu zmarłych. Równolegle poddanoocenie histopatologicznej wycinki narządów wewnętrznych.Wyniki sekcji zwłok oraz badań dodatkowychoceniono pod kątem ich znaczenia i przydatnościw sądowo-lekarskim i toksykologicznymopiniowaniu o przyczynie zgonu.Butane is known to be a suffocating gas withnarcotic activity, especially at high concentrations.Within the past five years, a few cases of suddendeaths in teenage boys who had inhaled butane,a component of gas for lighters, were investigatedin the Forensic Medicine Department, MedicalUniversity of Silesia, Katowice. Analyses of biologicalmaterials secured at autopsies and evidence fromplaces of deaths was carried out using GC/FID.Butane was found in blood, lung and brain samplesof the deceased. Moreover, histopathologicalexaminations were performed. Results of autopsiesand additional analyses were appraised from thepoint of view of their significance and usefulness ingiving medico-legal opinions on the cause of death.Słowa kluczowe:butan, inhalacja, zgonKey words:butane, inhalation, deathWSTĘPWprowadzanie się w stan odurzenia, poprzez inhalacjępar lotnych rozpuszczalników organicznychlub klejów typu „Butapren”, to jedna z praktyk stosowanychprzez bardzo młodych ludzi [1, 2, 3].W tych samych celach używany jest także gazpłynny tj. skroplony butan lub mieszanina propanui butanu. W literaturze przedmiotu opisano przypadkistosowania butanu oraz propanu i butanuw celach samobójczych, w działaniach o charakterzeautoerotycznym oraz zgony po inhalacji propanui butanu lub samego butanu [4, 5, 6, 7, 8, 9, 10,11, 12].W ostatnich pięciu latach w praktyce toksykologicznejKatedry i Zakładu Medycyny Sądoweji Toksykologii Sądowo-Lekarskiej Śląskiego UniwersytetuMedycznego w Katowicach odnotowano4 przypadki nagłych zgonów chłopców w wiekuod 13 do 17 lat, do których doszło w przebiegunarkotyzowania się butanem. W jednym przypadkuzwłoki ujawniono w parku, w kolejnym na ogródkachdziałkowych, w pozostałych dwóch w domu.We wszystkich przypadkach, na miejscu zdarzenia,2011 © by Polskie Towarzystwo Medycyny Sądowej i Kryminologii, ISSN 0324-8267