O bezdomności bez lęku - Pomorskie Forum na rzecz Wychodzenia ...

POMOST - O BEZDOMNOśCI BEZ LęKUNie jestem uzależniony!BOżENA DOłKOWSKANic to, że całe jego życie kręciło się koło wódki,piwa, bełtów i „wynalazków”. Co z tego, że wśród leczeniawiecznego kaca stracił pracę, rodzinę i dom? – Niejestem uzależniony! - z tymi słowami na ustach alkoholik„bez uzależnienia” trafia pod nasze skrzydła.I co z tym fantem zrobić? Przygotować zestaw nakazówi zakazów? Załamać ręce z sercem pełnym bezprodukcyjnegowspółczucia? Może drobny handelek i dawaniekolejnej szansy mimo, że sto wcześniejszych zostałojuż zmarnowanych? A może po prostu udawać, żenie ma problemu?Dla mieszkańców schronisk dla bezdomnych nie mainnej drogi do pełnego usamodzielnienia, jak zlikwidowaćpodstawową przyczynę bezdomności. Dla co najmniejsiedemdziesięciu procent oznacza to całkowitezerwanie z alkoholem. Dla co najmniej, bo już wiemy,że spora liczba pozostałych potrafi umiejętnie ukrywaćswój problem, albo zwyczajnie jeszcze nie „wpadła”mimo czujnego wzroku opiekuna.Praca Zespołu ds. Osób Bezdomnych w głównejmierze procesem wychowawczym. Praca z naszymiklientami oznacza przede wszystkim skupienie sięna bezpośrednim kontakcie „twarzą w twarz”. Jest nasczworo, ale staramy się tak wykształcać nasze metody,aby zawsze mówić „jednym głosem”. Zmiana schroniska,a co za tym idzie i pracownika socjalnego nie powodujeprzerwy w realizacji zamierzonej pracy socjalno-wychowawczej.Tworząc nasz program walki z alkoholem spotkaliśmysię z zarzutem, który możemy sprowadzić dostwierdzenia, że pracownik socjalny nie może braćsię za rozwiązywanie tego problemu z powodu z góryprzyjętego założenia: jego nastawienie do klienta niemoże być życzliwe. Osobą życzliwą alkoholikowi możebyć ktoś z jego rodziny lub profesjonalista-terapeuta.Powyższa uwaga zdaje się ograniczać naszą pracęz uzależnionym klientem do skierowania go do odpowiedniegoośrodka leczącego uzależnienia i kontrolowania,czy przypadkiem nie opuszcza kolejnych spotkańz terapeutą. W ten wygodny sposób mamy problemz głowy. Klient znów zapił? Trudno, pewnie trafiłna kiepskiego terapeutę, a może jest po prostu nie reformowalny?Naszych klientów możemy obserwować w takichwarunkach, w jakich na co dzień terenowy pracowniknie ma okazji tego robić. Kontaktujemy się z nimi kilka,a często nawet kilkanaście razy w ciągu każdego miesiącaw sytuacjach bardziej oficjalnych, jak nasze biurona Żaglowej lub mniej, gdy wizytujemy schroniska. Pomagającklientowi, choćby tylko w formie schronieniai posiłku jesteśmy częścią procesu jego wychodzeniaz bezdomności, a także stałym elementem ich środowiskai, niezależnie od naszej intencji często równie ważnym,jak rodzina w „normalnym” życiu.Stała obserwacja i kontakt z klientem pozwala nadobre jego poznanie, a także na przekazywanie wskazóweki wytworzenie odpowiednich motywacji do ichrealizowania. Nikt nie jest idealnym fachowcem. Sukcesemmoże zakończyć się tylko takie działanie, którejest wypadkową wysiłków trzech stron problemu. Zawodowyterapeuta uczy klienta zapanowania nad nałogiem.Pracownik socjalny prowadzi klienta w kierunkuodzyskania zdolności do całkowitej samodzielności.Centralną rolę w tym procesie obejmuje sam alkoholik,który widzi sens w zmianie lub rezygnacji z dotychczasowegostylu życia. Wychodzenie z nałogu jest dla niegożmudnym i szalenie trudnym procesem. Wynikającez niego obciążenia zniesie łatwiej, jeśli nie będzie z tymwszystkim sam. A bezdomny alkoholik jest najczęściejsamotny. Jeśli nawet gdzieś tam ma swoją rodzinę, toi tak ich nie zaangażuje w rozwiązywanie swoich problemów,najczęściej ze zwyczajnego ludzkiego wstydu.Towarzyszący mu w tych zmaganiach pracownik socjalnytraktuje podjęcie terapii i utrzymywanie przezklienta trzeźwości jako jego sukces, który może oznaczaćpoczątek kolejnych – zdobycie pracy i mieszkania,powrót do rodziny z wysoko podniesioną głową.Pracujemy już prawie trzy lata. Większość naszychdziałań wynika z wyciągniętych z naszej pracy wniosków.Nie chcemy być w naszych wysiłkach sami. Zjawiskobezdomności jest problemem bardzo złożonym.Różne przyczyny jego powstawania zmuszają do holistycznegotraktowania całego problemu, współpracyi wykorzystywania cudzych doświadczeń. Dlatego konsultujemysię z naszymi koleżankami i kolegami z innychzespołów. Pytamy o radę doświadczonych fachowców.Konsultujemy nasze plany i działania z „pomagaczami”z innych organizacji pomocowych.Jeśli usłyszymy od klienta: „zapiłem” nie rozkładamyrąk, zdając sobie sprawę, że najbardziej efektywnestrategie skutecznego działania zaczynają się nie gdzieindziej, jak na najbardziej podstawowym poziomie, jakimjest każdy zespół pracy socjalnej.Bożena DołkowskaPracownik socjalny Referatuds. Osób BezdomnychMOPS GdańskPISMO SAMOPOMOCY 31