Download (1368Kb) - Repozitorij Medicinskog fakulteta Sveučilišta ...

molekula koje su uključene u međustanično povezivanje (34, 35). Ligand za pertaktinnije u potpunosti određen, za razliku od drugih adhezijskih molekula kao što su FHA ifimbrije (36). Osim RGD tripeptida pertaktin posjeduje vezna područja bogataprolinom. Imunizacija pertaktinom u mišjem modelu infekcije B. pertussis ima zaštitniučinak, što ukazuje na važnost te molekule u patogenezi infekcije B. pertussis (14).1.1.6. Toksin pertusisaToksin pertusisa (PTX, engl. pertussis toxin) jedna je od najboljekarakteriziranih molekula B. pertussis koja ujedinjuje brojne biološke aktivnosti teklice. PTX izaziva limfocitozu, povećava osjetljivost na histamin, uzrokujehiperinzulinemiju, te djeluje kao imunološki adjuvans (adjuvare, lat. pomoći). PTX jetipični A-B toksin, sastavljen od pet podjedinica označenih kao S1 do S5 molekularnemase od 105 kDA. A-B toksini imaju dvije sastavnice, B-sastavnicu čine S2 do S5podjedinice koje omogućuju vezivanje za stanice domaćina te na taj način toksin ulaziu stanicu domaćina. Drugu, A-sastavnicu, čini S1 podjedinica koja ima enzimatskuaktivnost (25). Gen PTX je kloniran, a istražena je prostorna struktura bjelančevinepostupkom kristalografije (37-39). A-sastavnica toksina ima ADP ribozilirajućuaktivnost, ADP-riboziltransferaza koja djeluje na članove veleskupine G-bjelančevina(40). Prijenosom ADP riboze iz NAD na α-podjedinicu G-bjelančevina uzrokujekovalentnu promjenu tih signalnih molekula, te time koči njihovu sposobnostreagiranja na izvanjski signal. Na taj način dolazi do kočenja unutarstaničnogprijenosa signala kao što su pobuda (aktivacija) adenilne ciklaze i fosfolipaze teotvaranja ionskih kanala (12). PTX ima sposobnost vezivanja za različiteugljikohidrate na membrani eukariotskih stanica (41). Vezivanjem za ugljikohidratnereceptore PTX izaziva aktivaciju i proliferaciju limfocita i trombocita (38). PTX jebakterijski toksin koji ima karakteristično djelovanje na promjenu unutarstaničnesignalizacije u eukariotskim stanicama.1.1.7. BrkA