Verbatim Report of - ConstitutionNet

36sababu unasema hata wao ni serikali.Julius Mekwenchi: Mimi ninasema kutoka kwa UBunge, ma-Chief na wazee wa mtaa wawe ni wenyeji wa pale,wanachaguliwa ni lile baraza la Njama, ili wajue kwamba wanan guvu ya kuweza kutusaidia sisi Wataveta. Wakikataliwa na liloBunge-hiyo serikali ya Njama basi. Upande wa majimbo, mimi ningependekeza majimbo yawepo.Com. Domizano Ratanya: Okay, asante kwa hayo maoni yako Bwana Julius, tumeyasikia sawa sawa na tungetaka sasakwenda kwa Wilfred R. Leshamta.Wilfred Rama Leshamta: Mimi kwa majina ni kama mliyo sikia, naitwa Wilfred Rama Leshamta. Mimi nina maoni madogokatika mambo ya Katiba. Nilikuwa naomba kwamba katika Katiba yetu wale wanaohusika na kutengeneza wards katikaLocal Authorities, ziwe zinakubaliana na location-isitoke nje ya Location. Ikiwa ni Location, ndio iwe wazi lakini ward isitokenje. Vile vile katika mambo ya Local Authority, ushuru ambao unapatikana katika ile ward, huduma itolewe na Local Authoritykatika hiyo ward na kama hawawezi kutoa hiyo uduma, then wasichukue ushuru. Katiba ni chombo muhimu sana; na Katibahatuwezi kuwa tunaibadilisha kama nguo-kwa hivyo Katiba ikitengenezwa, iwe inaweza kudumu kwa miaka ishirini ndipoifanyiwe marekibisho; Lakini isiwe kila wakati Wabunge wakikutana ni kufanya marekebisho ya Katiba. Ikiwezekana idumukwa miaka ishirini.Colleges za serikali, yaani viuo vya serikali; Wakati serikali imechukua wanafunzi katika viuo vyao, ni lazima iwe inajua inawezaikawajiri. Kwa hivyo wanapo maliza colleges iwe kupata kazi ni automatic isiwe kwamba wamejifunza kazi na wanabakihawana kazi. Upande wa elimu, ni maoni yangu ya kwamba elimu iwe bure kwanzia nursery mpaka class cha nane na ikiwabure basi, ni kwamba hata majengo, madawati iwe inahudumiwa na Local Authority ili isiwe ni sababu ya kuambia wazaziwatoe hiki ama watoe kile-Local Authorities ziwe zinaweza kuweka vifaa vile vinatakikana katika hizo shule; na elimu iwe ya8-6-2 isiwe ya 8-4-4(interjection)to Standard eight. Elimu iwe 8-6-2 yani primary iwe miaka minane, secondary iwe Form oneto Form four na Form five na six ziwe kama zamani, halafu secondary kuweza(inaudible)kwa miaka miwili na kuchukuwadegree zake.Land; kuna neno ambalo linaitwa squatter; ukiliangalia kwa dictionary, unaona ni mtu ambaye amechuchumaa na anatakakukimbia. Kwa hivyo, neno la squatter lisiweko- liondolewe, iwe ni watu ambayo ni landless. Serikali iwe inafikirialandless-sio squatter kwa sababu, squatter ni mtu anawacha ardhi yake, anakuja kuvamia ya wengine; lakini landlessinaonekana kwamba huyu mtu ikichunguzwa katika Republic hana ardhi popote kwa hivyo huyo ndiye mtu atapewashamba-especially mashamba ya settlement schemes. Nna hizi settlement schemes zinapotokea katika jamuhuri ya Kenya, kilawilaya iwe inapata share yake.Kazi; Kazi kwa upande wa serikali, watumishi wa kwenda hadi kiwango cha job group F, wawe ni waakaji wa ile