Y Gymraeg yn y Cwricwlwm Cenedlaethol - WJEC

76
Llyfr y Mis
Stori yw hon am blant oedd yn byw ym mhentref
Bethesda bron i gan mlynedd yn ôl. Mae’r awdures,
Brenda Wyn Jones yn adrodd y stori o safbwynt Guto,
bachgen deuddeg oed a’i deulu tlawd sy’n cael eu dal
ynghanol helbulon y Streic Fawr yn Chwarel y Penrhyn.
Mae dau frawd Guto a channoedd o ddynion eraill sy’n
gweithio yn y chwarel yn mynd ar streic oherwydd y
ffordd mae Arglwydd Penrhyn, perchennog cyfoethog y
chwarel, yn trin ei weithwyr.
Nid yw bywyd yn hawdd i Guto. Nid yn unig mae bwli
mawr yn ei boeni yn yr ysgol, ond mae’n rhaid iddo
wynebu sioc ofnadwy pan mae’n darganfod mai un o’r
dynion sy’n torri’r streic ac yn dychwelyd i weithio yw
tad ei ffrind gorau, Defi. Nid yw plant y Streicwyr i fod
yn ffrindiau â phlant y Bradwyr.
Mae hon yn andros o stori dda, a fydd yn apelio at blant ym mlwyddyn 5 a 6. Yr hyn sy’n
gwneud y stori mor arbennig yw’r ffordd mae Brenda Wyn Jones yn disgrifio bywyd y
cyfnod mor glir i ni. Rydym yn cael blas go iawn ar sut oedd hi i fyw ac i fynd i’r ysgol ar
ddechrau’r ganrif. Ceir darnau o hen lyfrau log ysgolion y cylch trwy’r llyfr, sy’n gwneud i’r
stori ddod yn fyw iawn. Mae lluniau Jac Jones hefyd yn darlunio’r cyfnod yn dda. Yn Bwli a
Bradwr cawn hanes cyffrous y streic, a phendroni dros sawl problem hefyd. Mae’n llyfr
sy’n gwneud i ni feddwl sut y buasem ni yn ymateb i sawl sefyllfa yn y stori. Fel y
gwnaeth Guto ei ddarganfod, mae bywyd yn gallu bod yn anodd iawn.
Gwasg Gwynedd £3.99
Adam a Geraint
ar ran Ysgol Bro Tegid, Bala
Ein hoff llyfr ni yw Bwli a Bradwr gan Brenda Wyn Jones. Mae’r llyfr yn mynd â chi’n ôl
mewn amser i’r hen Sir Gaernarfon, lle oedd yna nifer o ysgolion cynradd. Roedd streic
fawr yn chwarel y Penrhyn ac roedd gan y mwyafrif o’r plant dad yn gweithio yno. Roedd
plant y tadau a oedd yn sleifio yn ôl i’r chwarel i weithio yn cael eu galw yn Fradwyr. Yn
ein barn ni, mae Bwli a Bradwr yn lyfr Bril, ac rydym yn ei argymell i unrhyw un ym
mlwyddyn 4 i 7.
Adam Thomas a Geraint Williams