12.07.2015 Views

Nr 39 - Tauron

Nr 39 - Tauron

Nr 39 - Tauron

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

stano z odizolowanej od systemu sieciprzesyłowej łączącej Austrię z Czechosłowacją.Ze względu na różne systemy elektroenergetyczne(zachodni standardUCPTE oraz wschodni CDO/IPS) w obuczęściach Europy myślano o budowie wydzielonychźródeł wytwarzania dostarczającychenergię do izolowanych sieci zasilającychwybranych odbiorców. Takipierścień zbudowano w projekcie SUDEL,gdzie jugosłowiańskie elektrownie zasilałyodbiorców w Austrii i Włoszech. Z technicznegopunktu widzenia lepszym rozwiązaniembyło budowanie łączników stałoprądowych.Ale na nie trzeba było poczekać.Kryzys i potrzebyPoza stosunkowo niewielkimi przedsięwzięciami,dominowały rozważania o tym,jak importować elektryczność z EuropyWschodniej. Potencjalne przedsięwzięciatorpedowane były przez poszczególne kraje.Działania przyspieszyły w latach 70. Zadecydowałyo tym przede wszystkim dwaczynniki: kryzys paliwowy i coraz większyopór społeczny przed nowymi inwestycjamiw elektroenergetykę. W 1973 r. kraje OA-PEC (późniejszy OPEC – Organization ofPetroleum Exporting Countries) zablokowałydostawy ropy naftowej do państw,które poparły Izrael podczas wojny JomKippur. Formalnie embargo nie było dobrzezorganizowane, a państwa Europy Zachodniejmiały rezerwy ropy na łącznie 120 dni,jednak wizja silnego wzrostu cen energii2007 rok1 lipca wprowadzononareszcie w Europiezliberalizowanymiędzynarodowyhandel energiąspowodowała, że zaczęto szukać nowychmożliwości podniesienia bezpieczeństwaenergetycznego.Z drugiej strony nowe inwestycje napotykałytrudności proceduralne i formalno--prawne oraz protesty społeczne. A to prowadziłodo problemów z zapewnieniemdostaw energii elektrycznej.W 1976 r. w wyniku pożaru lasu doszłodo krótkiego spięcia linii 220 kV łączącejKelsterbach i Uberach w Niemczech. IchDzięki importowi energii ze wschodu Austria mogłaeksportować własną elektryczność na zachódwyłączenie doprowadziło do przeciążeniakolejnych linii i w efekcie do blackoutuw Austrii i Bawarii. Gdyby zgodnie z planemcztery lata wcześniej oddano do użytkuplanowaną linię 380 kV (Grosskrotzenburg– Uberach – Burgstadt), awarii by niebyło. Ale opór mieszkańców, sprzeciwwładz lokalnych i właścicieli nieruchomościzablokował tę inwestycję. Pozostawałowięc rozszerzenie współpracy energetycznejpoza żelazną kurtynę. Główną rolęw budowie tej współpracy odegrały Austriai Jugosławia. W obu budowano łączniki stałoprądowepozwalające na import elektrycznościz systemu wschodniego.Poszerzanie współpracyDzięki tym inicjatywom import z blokuwschodniego zaczął rosnąć. W latach 80. Austriaimportowała duże ilości polskiego węglado swoich nowych elektrowni – ze względuna protesty partii Zielonych – budowanychjuż w ramach najlepszych dostępnych technologii.Zakończenie budowy łącznika stałoprądowegoumożliwiło dodatkowo od września1983 r. import energii elektrycznejz Polski przez Czechy. Łącznik integrowałaustriacką linię 380 kV z czechosłowacką400 kV. Zdolności przesyłowe wynosiły 550MW. W ciągu 13 lat import z Polski przekroczył1600 GWh. Dzięki importowi ze wschodu,Austria mogła eksportować własną elektrycznośćna zachód.W drugiej połowie lat 80. uruchamianokolejne łączniki i planowano następne tak,by kupować elektryczność z Węgier i ZwiązkuRadzieckiego. RFN budował łącznikz NRD. W 1987 r. Jugosławia stała się pełnoprawnymczłonkiem systemu UCPTE.Wkrótce miał nadejść okres zupełnie nowejwspółpracy państw europejskich. Reżimykomunistyczne słabły, a 4 czerwca 1989 r.odbyły się w Polsce pierwsze wolne wyboryFoto: corbis(choć jeszcze w ograniczonym stopniu).W listopadzie zburzono berliński mur,a zjednoczenie Niemiec stało się tylkokwestią czasu – doszło do niego rok później.26 grudnia 1991 r. oficjalnie zakończyłżywot Związek Radziecki. Po tych zmianachw Niemczech działały w praktyce trzysystemy: sieć w RFN w standardzie UCPTE,sieć dawnego NRD – w systemie CDO/IPS,a dodatkowo Berlin Zachodni funkcjonowałjako energetyczna wyspa. W pierwszejfazie wyspę czasowo zsynchronizowanoz siecią wschodnioniemiecką, a w 1995 r.połączono systemy wschodnich i zachodnichNiemiec zgodnie ze standardem UC-PTE. Tak polityka wyprzedziła energetykę.Początek europejskiego rynkuenergiiZmiany otworzyły też drogę do pełnegopołączenia Europy Środkowo-Wschodniejz Europą Zachodnią. Już w 1990 r. Węgryogłosiły, że zamierzają zsynchronizowaćswoją sieć z systemem zachodnim. W tymsamym roku doszło w Amsterdamie dopierwszego spotkania przedstawicieli obusystemów. Mimo pewnych obaw z zachodniejstrony, stopniowo dojrzewała decyzjao synchronizacji obu systemów (przejściaze standardu CDO/IPS na UCPTE). Wedługanaliz takie rozwiązanie przynosiło korzyści– m.in. obniżało koszty wymiany transgranicznej.Plan zakładał włączenie doUCPTE najpierw Czechosłowacji, Polskii Węgier, a później Rumunii, Bułgarii i Turcji.Pierwsze trzy państwa utworzyływ 1992 r. CENTREL – regionalną organizacjęna czas przejściowy. Podjęto energicznedziałania na rzecz przystosowania sieci dostandardów zachodnich. I choć połączeniesystemów zaplanowano na rok 1997, CEN-TREL wymagania spełniał już w 1993 r.Oficjalne połączenie systemów nastąpiło18 października 1995 r. o godz. 12:30.Po roku wyłączono niepotrzebne już łącznikistałoprądowe. Pojawiły się planystworzenie sieci europejskiej. W 1999 r.utworzono ETSO (European TransmissionSystem Operators) z inicjatywy UCTE, Nordela(systemu skandynawskiego) orazoperatorów systemów Irlandii i WielkiejBrytanii. Zaczęto przygotowywać się domiędzynarodowego handlu energią elektrycznąoraz liberalizacji rynków energii– dla odbiorców przemysłowych 1 lipca2004 r., a dla wszystkich – od 1 lipca roku2007. Liberalizacja dotyczyła także państw,które do Unii Europejskiej weszły w 2004 r.Elektroenergetyka europejska weszła nanowy etap rozwoju. 27

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!