Deyirdim ki, bu quruluş dağılacaq - turan-sam

öyük, güclü ozan indi bu kənddədir, sabah obiri obadadır; on il, iyirmi il gəzə-gəzə hər yeridastanlaşdırır, səhnələşdirir, nağıllar gətirir, söz gətirir, musiqi gətirir.Bizim Azərbaycan ədəbiyyatının, musiqisinin həmin hissəsi yaxşı öyrənilməyib. Sən özün yaxşıbilirsən: bir var yazılı ədəbiyyat, bir var şifahi ədəbiyyat, bir də var aşıq-dastan ədəbiyyatı,poeziyası - bu, başqa şeydir. Buna tamamilə başqa bir səpkidən yanaşıb təhlil etməkgərəkdir. Bu, xüsusi mədəniyyətdir və türk xalqlarına məxsusdur. Bütün dastanların hamısınıgötür. Məsələn, son vaxtlar iki dənə balaca dastan tapmışdılar, deyirdilər ki, italyandastanlarıdır, sonradan sübut etdilər ki, türklərindir. «İqor polku dastanı» məsələsi də elə.Dastan sxemi xalqa vəhdət üzərində qurulub. Onun bənzəri dünyada yoxdur. Onu ən çox elattayfaları yaradır.Şer, rəqs, musiqi - hər üçü dastanda birləşir…Bəli. Şəhərdə oturaq əhali ayrı-ayrılıqda rəqsə də, musiqiyə də gedir, poeziyaya da qulaq asır;dastan isə onları sintez edir. Dastan ehtiyacdan doğur - dörd zurnaçı, dörd qavalçalangötürüb elatları gəzmək olmur axı; bir nəfər sənətkar lazımdır. Böyük ansamblla gedib 40nəfərlik obada konsert vermək də adama gülməli gələr.Ananızdan nə götürmüsnüz?O, çoxlu nağıllar bilirdi.Adı nə idi?Mehrinisə. Nağıllardan başqa, həddən atrıq atalar sözü də bilirdi. Dağlarda bitən dərmanotlarının hamısının adını tanıyırdı və hamısının da hansı dərdə dərman olduğunu deyirdi.Müalicə ilə də məşğul olurdumu?Bizdə, dediyim kimi, elat idi, maldar olublar. Çöldə-bacada kimin əli-ayağı yaralandı - filanotdan qoysun, ilan çaldı - filan otdan. Hamısı türkəçarə idi. Özləri çox vaxt həkiməinanmırdılar, deyirdilər ki, həkim lazım deyil, türkəçarə ilə əlac edin. Ayaq yaralanıbsimləyəndə qoyulan simotundan tutmuş başqalarınadək məni yığmağa o qədər göndərib ki,indi mən də bu otların çoxunu tanıyıram. Hansı otun yarpağını əzib verməyi, hansınınkökünü, toxumunu verməyi bilən adamlardandı anam. Bir o idi, bir də Xanzeynəb xaladediyimiz qadın (Allah rəhmət eləsin!); onlar bir-birinə çox yaxın adamlardı, ağbirçəklərdi.Bacı kimi oturub söhbətləşərdilər. Onlar çox dərman bilərdi. Güləbətin xala da vardı - üçcümlədən bir atalar sözü, hikmətli söz deyərdi. Bu adam nə dedi - hər şeyi bir məsəlləbağlayardı.Yəni kəndin özünün hər şeyi, tarixi qoruyub saxlamaq ənənəsi var. Cangülümlərdən tutmuşçox şeyi yaşadardılar. Bayram günləri bizi yığardılar, cangülüm keçirərdilər (çərşənbəaxşamları, başqa günlər də eləcə).