<strong>10</strong>•<strong>11</strong>•<strong>12</strong>20 <strong>2008</strong>Wzorem dla nas są powstańcyAgnieszka Królikowskawokół nasWiele instytucji, w tym i szkół, obierasobie patrona. Patron z założenia mabyć wzorem, reprezentantem nieprzemijającychideałów, drogowskazem dlawspółczesnych. Jednym z uniwersalnychideałów jest patriotyzm, którego istota jestniezmienna, ale różne mogą być sposobyjego wyrażania. Często wzory te dostarczanam nasza mała ojczyzna. Stają się wtedybliższe naszym sercom.Uczniowie oddają cześć bohateromSzkoła Podstawowa <strong>nr</strong> 16 nosi imię PowstańcówWielkopolskich 1918-1919 od 47 lat, a DzieńPatrona, obchodzony 19 grudnia, jest zawszedniem szczególnie podniosłym. Wolny od zajęćlekcyjnych, rozpoczyna się uroczystym spotkaniemz wychowawcami, a kończony jest programemartystycznym. Stałą część tego święta stanowikonkurs historyczny.Wiedzę o powstańcach upowszechniają materiałyzamieszczone w gablotach czy tablicypamięci na korytarzu. W przyszłości ma powstaćkącik pamięci w gabinecie historycznym.Nauczyciele i wychowawcy dbają o kształtowaniepostaw historycznych, przekazując wiedzę opatriotyzmie przodków najmłodszemu pokoleniu.Konkursy historyczne, związane tematycznie zPowstaniem Wielkopolskim, a także lekcje wychowawczedotykające kwestii patriotyzmu, mająswoje stałe miejsce w procesie wychowawczymniezależnie od przypadających rocznic.Czy jesteśmy patriotami?W tym roku wszystkie klasy wspólnie z wychowawcamizadają sobie pytanie: „Czy jesteśmy patriotami?”.Każdego roku w listopadzie uczniowiemają okazję osobiście spotkać się z LeopoldemBarzęcem, weteranem wojennym i prezesemZwiązku Bojowników o Wolność i Demokrację,który przybliża im atmosferę niespokojnych czasóworaz walk o wolność kraju, i który tradycyjnie jużzasiada w jury konkursu wiedzy patriotycznej dlanajmłodszych klas.W tym roku z okazji 90. rocznicy odzyskania niepodległościszkoła przyłączyła się do większegoprojektu, organizowanego przez Ośrodek DoskonaleniaNauczycieli w Poznaniu, a zatytułowanego„Śladami Powstania Wielkopolskiego 1918-1919”.Jest to projekt interdyscyplinarny, który szkołarealizuje nie tylko na lekcjach historii, ale równieżna innych przedmiotach.Każda klasa na początku roku szkolnego ułożyławłasny plan i sposoby realizacji projektu. Wszystkieklasy organizują wycieczki śladami walk niepodległościowych– klasy starsze wybierają dalsze trasy:Boczków, Skalmierzyce lub Szczypiorno, a młodszeszukają miejsc pamięci na terenie <strong>Kalisz</strong>a.W czasie trwania projektu uczniowie oglądajątrzy wybrane filmy, związane z głównym tematemSzkoła Podstawowa <strong>nr</strong> 16 wydała okazjonalne pismo dotyczącepowstaniaRodzina Szkółim. Powstańców WielkopolskichSzkoła Podstawowa <strong>nr</strong> 16 w <strong>Kalisz</strong>u należydo rodziny szkół i harcerstwa noszących imięPowstańców Wielkopolskich. Początki tegostowarzyszenia sięgają roku 1978, gdy właśniez inicjatywy tej kaliskiej szkoły odbył się OgólnopolskiZlot Szkół noszących imię PowstańcówWielkopolskich. Drugi zlot szkół o tym imieniumiał miejsce w Poznaniu w 1988 roku. Efektemzjazdu poznańskiego było utworzenie RodzinySzkół im. Powstańców Wielkopolskich. Podczasostatniego zlotu we Wrześni (wrzesień <strong>2008</strong>)młodzież SP 16 poznawała historię powstania,biorąc udział w zajęciach plastycznych i literackich.Dla nauczycieli i instruktorów harcerskichprowadzone są warsztaty. Zlotom, odbywającymsię co kilka lat, za każdym razem w innym miejscu,patronuje Towarzystwo Pamięci PowstaniaWielkopolskiego 1918-1919 z Poznania.(np. „Powstanie Wielkopolskie 1918-19”, „DoNiepodległej”, „Trudne początki II RP”). Próbująocalić od zapomnienia sylwetki powstańców iosób zasłużonych dla miasta, prezentują miejscapamięci i tradycje szkoły, badają historię miastalub regionu w okresie powstania, okoliczności iprzyczyny jego wybuchu itp. Poziom wymagańjest różny i zależy od wieku uczestników. Technikirealizacji zadań nie są narzucane, a kreatywnośćuczniów jest mile widziana.Sejmik Historycznyi konkursy międzyszkolneW przeddzień rocznicy Odzyskania Niepodległościw szkole odbędzie się Sejmik Historycznypoświęcony 90. rocznicy dwóch wydarzeń historycznych– odzyskania niepodległości i wybuchuPowstania Wielkopolskiego. Podczas sejmikuuczniowie wygłoszą referaty na tematy związanez powstaniem, poruszane rzadko lub wcale, nieobecnew podręcznikach (np. „Kobiety w PowstaniuWielkopolskim”).W tym roku szkoła wydała drukowaną jednodniówkępt. „Powstaniec Wielkopolski” – pismookazjonalne zawierające materiały dotyczącepowstania, przygotowane przez uczniów klasszóstych i opiekunkę koła historycznego, EwęBezener (nauczycielkę historii, organizatorkęszkolnych konkursów historycznych i koordynatorkęprojektu), a także Dorotę Kulczycką(opiekunkę koła polonistycznego). Treści zawartew tym wydawnictwie zostały pomyślane jakokompendium wiedzy przydatne w przygotowaniusię do międzyszkolnych konkursów, które SzkołaPodstawowa <strong>nr</strong> 16 organizuje. Konkursy obejmująkilka dziedzin: oprócz historii również literaturę imuzykę. Tematem przewodnim jest oczywiściePowstanie Wielkopolskie.Efekty pracy uczniów, wycieczek i badań zostanązaprezentowane w grudniu w różnych formach,m.in. w formie prezentacji multimedialnej, inscenizacjiczy wystawy „Drogi do niepodległości”.Strażą Ojczyzny były Legionyi pamięć o nich niech wciąż trwaTe słowa szkolnego hymnu, którego melodię znakażdy z pieśni „Marsz Pierwszej Brygady”, to żywapamięć o Legionach. To także swego rodzaju mottoprzyświecające nauczycielom Szkoły Podstawowej<strong>nr</strong> 21 im. Legionów Józefa Piłsudskiego. Położonaw bezpośrednim sąsiedztwie Centralnego OśrodkaSzkolenia Służby Więziennej szkoła jest wprawdzieniewielka, ale za to z tradycjami. Jej obecnybudynek powstał z potrzeby serca mieszkańcówi w efekcie ich pracy, a uczniowie nie są anonimowymijednostkami, lecz żywą częścią szkolnejspołeczności.Dzień Patrona szkoły przypada na <strong>11</strong> listopada– 14 lat temu w tym dniu przyjęła ona imię LegionówJózefa Piłsudskiego. W tym roku szkoła otrzymasztandar, którego oficjalne przekazanie zaplanowanona 9 listopada. W zebranie środków na tencel zaangażowała się cała lokalna społeczność,zarówno sami uczniowie i nauczyciele, którzyzorganizowali festyn, przygotowali fanty na loterię,jak i rodzice. Dochód z festynu oraz innych atrakcjipokrył połowę kosztów. Brakującą część przekazałanonimowy darczyńca, natomiast drzewiec dosztandaru jest darem Rady Osiedla Szczypiorno.Tegoroczne obchody Święta Niepodległości w
<strong>10</strong>•<strong>11</strong>•<strong>12</strong><strong>2008</strong> 21Dzień Patrona szkolna społeczność obchodzi <strong>12</strong>maja, w rocznicę śmierci Józefa Piłsudskiego. Wtym roku obchody tego dnia zbiegły się z uroczystościami<strong>10</strong>0-lecia szkoły. Poza oficjalną częściąi złożeniem kwiatów pod tablicą upamiętniającąnadanie szkole imienia, organizowane są quizy ipokazy multimedialne, które w przystępny sposóbmają przybliżyć wszystkim uczniom, również tymnajmłodszym, sylwetkę Marszałka.Każdego dnia na pierwszym piętrze szkołyuczniowie mijają tablicę z portretem i krótkimżyciorysem Józefa Piłsudskiego, ważniejszymidatami z historii szkoły oraz słowami szkolnegoWidowisko historyczne „Pamiętajmy o powtańcach wielkopolskich”uświetnił występ Międzyszkolnego Chóru „Dysonans”. Fot. BIMUczniowie Szkoły Podstawowej <strong>nr</strong> 21 w Szczypiornie Fot. BIMszkole będą więc wyjątkowo uroczyste, wraz zmszą św. i poświęceniem sztandaru.Czy Piłsudski pił kawę?Towarzyszący obchodom święta programartystyczny wyreżyserowała Elżbieta Kowacs– nauczycielka historii i języka polskiego, któraorganizuje konkursy wiedzy o patronie szkoły.Każdego roku przed Dniem Patrona odbywa sięteż konkurs skierowany do uczniów klas 4-6, którzywiedzę historyczną przyswajają sobie nie tylko nalekcji historii i z książek lub oglądając filmy o legionistach,ale również podczas wycieczek do miejscpamięci: obozu czy bunkrów w Szczypiornie.Pytania konkursowe bywają czasami zaskakującedla uczniów: „Czy Józef Piłsudski pił kawęczy herbatę?”, „Co robił w wolnych chwilach?”.Okazuje się, że popijając mocną herbatę, lubiłukładać pasjanse. Jednym z trudniejszych dlazeszłorocznych uczestników było pytanie o nazwęulubionego konia Marszałka. Ukazując ludzkątwarz wielkiego człowieka, szkole udaje się w niektórychuczniach rozbudzić ciekawość historii nietylko jego życia, ale również wydarzeń tego okresuw skali ogólnopolskiej. A jeżeli przy okazji udałosię w ich sercach zaszczepić choćby niektóre zprzyświecających patronowi ideałów, to jeden zcelów szkoły został osiągnięty.Uczczony za życiaJuż w roku 1930, pięć lat przed śmiercią, JózefPiłsudski został patronem Szkoły Podstawowej <strong>nr</strong>22. Jednak w toku zmiennej powojennej historiiPolski usunięto nazwisko Marszałka z nazwyszkoły. Dopiero w 1996 roku nastąpiło odnowieniepatronatu i przekazanie sztandaru szkole.Sztandar Szkoły Podstawowej <strong>nr</strong> 22hymnu, którego autorami są nauczyciel muzykiZbigniew Jenek oraz dawna uczennica, JoannaLaskowska. Niektórzy uczniowie noszą przypiętedo mundurków znaczki ze szkolnym logo – wizerunkiempatrona.Jestem Polakiem,wiernym synem ojczyznyTak powiedział sam o sobie Ignacy Jan Paderewski,od 6 lat patron IV Liceum Ogólnokształcącego.Jak każda polska szkoła, tak i to liceumpragnie ukształtować wiernych synów i córki ojczyzny,stawiając przed oczami młodych ludzi życiei działalność patrona. Dzień Patrona obchodzonyjest w okresie między 6 listopada, dniem urodzinIgnacego Jana Paderewskiego, a <strong>11</strong> listopada– Narodowym Świętem Niepodległości. W tym dniuorganizowanych jest wiele uroczystości, w tym finałkonkursu o Ignacym Janie Paderewskim, projekcjafilmu biograficznego o patronie, poświęconymu konkurs plastyczny, prelekcje i wystawy orazślubowanie uczniów klas pierwszych.Dzień Patrona nie jest jedyną okazją w roku dopoznawania Paderewskiego i jego patriotycznejdziałalności, również na lekcjach historii i nagodzinach wychowawczych podkreśla się jegozasługi.Teatr na Widoku pamiętao czasach niepodległościSzczególne miejsce w życiu IV LO zajmujeTeatr na Widoku, który rozpoczął swoją działalnośćw roku powstania szkoły. Prowadzonyjest przez Włodzimierza Garsztkę, nauczycielajęzyka polskiego i Grażynę Sakowicz-Garsztkę,nauczycielkę matematyki. W ciągu kilkunastu latpowstało wiele widowisk, szczególnie o tematycehistoryczno-patriotycznej, wystawianych nie tylkow szkole, ale również na deskach kaliskiegoteatru, Centrum Kultury i Sztuki, w Sali Recepcyjnejratusza oraz poza <strong>Kalisz</strong>em: w Warszawie,Wrocławiu, Koninie i innych miastach.Ostatnim spektaklem, wystawionym we wrześniu,było widowisko historyczne pt. „Pamiętajmyo powstańcach wielkopolskich”. Był to projektmiędzyszkolny, w który zaangażowali się teżuczniowie Szkół Podstawowych <strong>nr</strong> 16 im. PowstańcówWielkopolskich, <strong>nr</strong> 21 im. LegionówJózefa Piłsudskiego i <strong>nr</strong> 2 im. Jana Pawła IIoraz Szkoły Podstawowej im. Powstańców Wielkopolskichw Nowych Skalmierzycach. Całość,złożona z pokazu multimedialnego, recytacjidramatycznej fragmentów „Ksiąg narodu ipielgrzymstwa polskiego”, scenek nawiązującychdo wybuchu i pierwszych dni PowstaniaWielkopolskiego: przyjazdu Ignacego Jana Paderewskiegodo Poznania, jego powitania przezmieszkańców, którzy wylegli na ulice z pochodniami,przemowy artysty z okna hotelu Bazaroraz śmierci pierwszego powstańca, Jana Mertki,przeplatana pieśniami w wykonaniu MiędzyszkolnegoChóru „Dysonans”, wprowadziła widzów watmosferę tamtych wydarzeń i połączyła w jednoartystyczne inicjatywy kilku szkół.