WiT 5_2016 promo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Samoloty bojowe<br />
Maciej Szopa<br />
Rankiem 22 kwietnia tego roku,<br />
z portu lotniczego w japońskim mieście<br />
Nagoja wzbił się po raz pierwszy<br />
w powietrze demonstrator technologii<br />
japońskiego myśliwca 5.,<br />
a jak twierdzą sami Japończycy,<br />
6. generacji. Mitsubishi X-2,<br />
znany wcześniej pod oznaczeniem<br />
ATD-X, przebywał w powietrzu<br />
przez 23 minuty, a następnie<br />
wylądował w bazie Gifu<br />
należącej do Japońskich Sił<br />
Powietrznych Samoobrony.<br />
Tym samym Japonia wykonała<br />
kolejny milowy krok w drodze<br />
do ekskluzywnego klubu posiadaczy<br />
myśliwców najnowszej generacji.<br />
Fotografie w artykule: Japanese Defense Agency,<br />
Mitsubishi Heavy Industries, Japan Times.<br />
Japonia jest czwartym na świecie państwem,<br />
który przetestował w powietrzu demonstrator<br />
myśliwca 5. generacji. Wyprzedza ją tylko oczywisty<br />
światowy lider w tej dziedzinie, czyli Stany<br />
Zjednoczone (F-22A, F-35), a także Rosja (T-50) i Chiny<br />
(J-20, J-31). Status programów w tych ostatnich<br />
państwach pozostaje jednak na tyle niejasny, że nie<br />
jest bynajmniej wykluczone, że Kraj Kwitnącej Wiśni<br />
wyprzedzi jeszcze któregoś z rywali, jeśli chodzi<br />
o moment wprowadzenia swej maszyny do służby<br />
operacyjnej. Niemniej droga przed konstruktorami<br />
jest jeszcze długa.<br />
Shinshin wreszcie poleciał<br />
Potrzeba dysponowania nowoczesnymi samolotami<br />
myśliwskimi bazowania lądowego<br />
była przez Japończyków dostrzegana jeszcze<br />
przed II wojną światową, lecz to dopiero ten konflikt<br />
zbrojny uświadomił w dobitny sposób, jak<br />
ważna jest wyspecjalizowana maszyna do obrony<br />
macierzystych wysp. Wkrótce po podźwignięciu<br />
się z wojennych zgliszczy, Kraj Kwitnącej<br />
Wiśni bardzo szybko zaczął się starać o pozyskanie<br />
nowoczesnego i licznego lotnictwa myśliwskiego,<br />
najlepiej przy zaangażowaniu własnego<br />
przemysłu. Za produkcję myśliwców w powojennej<br />
Japonii odpowiadała i odpowiada firma Mitsubishi,<br />
która brała udział w produkcji takich myśliwców<br />
jak: F-104J Starfighter (z 210 maszyn trzy<br />
powstały w Stanach Zjednoczonych, 28 zostało<br />
złożonych z amerykańskich zespołów w zakładach<br />
Mitsubishi, podobnie jak 20 dwumiejscowych<br />
F-104DJ, a 178 zostało tam wyprodukowanych<br />
na licencji), F-4 (dwa prototypy wersji F-4EJ<br />
powstały w Stanach Zjednoczonych, podobnie<br />
jak 14 rozpoznawczych maszyn wersji RF-4E, 11<br />
samolotów złożono z części amerykańskich,<br />
a dalszych 127 powstało w Japonii), F-15 (2 F-15J<br />
i 12 F-15DJ zbudowano w Stanach Zjednoczonych,<br />
8 F-15J zostało zmontowanych z części<br />
amerykańskich, a 173 zostały wyprodukowane<br />
w Japonii) i F-16 (jego głęboką modyfikację –<br />
Mitsubishi F-2 – produkowano tylko w Japonii,<br />
były to 94 samoloty seryjne i cztery prototypy).<br />
Po II wojnie światowej Tokio lojalnie kupowało<br />
myśliwce od Stanów Zjednoczonych i zawsze pozyskiwało<br />
najbardziej zaawansowane (i najdroższe)<br />
rozwiązania. Jednocześnie Japonia pozostawała<br />
dobrym klientem, jako że przez długi czas nie starała<br />
się tworzyć własnych samolotów bojowych,<br />
a jeżeli nawet, to nie eksportowała ich i nie tworzyła<br />
konkurencji dla firm amerykańskich. W tej sytuacji<br />
nie można się dziwić, że w pierwszych latach<br />
XXI wieku Japończycy byli w zasadzie pewni, iż ich<br />
kolejnym myśliwcem będzie F-22A Raptor, którego<br />
program badawczo-rozwojowy wreszcie zmierzał<br />
ku końcowi. Rozczarowanie było więc wielkie, kiedy<br />
w 2006 roku Stany Zjednoczone ogłosiły zakaz<br />
sprzedaży maszyn tego typu za granicę. Na reakcję<br />
nie trzeba było długo czekać. Jeszcze w tym samym<br />
roku Japonia ogłosiła rozpoczęcie programu<br />
własnego myśliwca 5. generacji.<br />
Nie były to czcze przechwałki, biorąc pod<br />
uwagę możliwości finansowe i zaawansowanie<br />
tamtejszej gospodarki. Ponadto, od 2001 roku<br />
prowadzony był w Japonii program mający na<br />
celu stworzenie systemu sterowania lotem dla<br />
samolotu odrzutowego wysokiej manewrowości<br />
(prace nad komputerowym systemem sterowania<br />
lotem opartym na światłowodach i układem<br />
zmiany kierunku wektora ciągu, przy<br />
pomocy trzech ruchomych odchylaczy strug zainstalowanych<br />
na dyszy silnika, podobnych do<br />
zainstalowanych na samolocie eksperymentalnym<br />
X-31), a także program badawczy dotyczący<br />
technologii obniżenia wykrywalności (opracowanie<br />
optymalnego kształtu płatowca i pokryć<br />
pochłaniających promieniowanie radarowe).<br />
Rozpoczęła się rozgrywka polityczna, w której<br />
Stany Zjednoczone starały się zjednać sobie<br />
80 Wojsko i Technika • Maj <strong>2016</strong> www.zbiam.pl
Change language