WiT 5_2016 promo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Wozy Artyleria bojowe<br />
Tomasz Szulc<br />
Podczas defilady zwycięstwa<br />
9 maja 2015 r. wśród prototypowego<br />
sprzętu zadebiutowały kołowe<br />
transportery opancerzone Bumierang.<br />
Są one wynikiem zapotrzebowania<br />
Wojsk Lądowych Rosji na następcę<br />
bardzo licznych transporterów<br />
BTR-80, które od dawna nie spełniają<br />
wymagań współczesnego pola walki.<br />
Rozwój Bumieranga, choć pozornie<br />
najprostszego technicznie z rosyjskich<br />
wozów bojowych nowej generacji,<br />
najwyraźniej przebiega najwolniej.<br />
Świadczyć o tym może niewiele<br />
potwierdzonych informacji na temat<br />
konstrukcji wozu, mała liczba<br />
dotąd zbudowanych pojazdów<br />
i niewielki rozgłos, jakim Bumierang<br />
cieszył się na przestrzeni ostatniego<br />
roku w rosyjskich mediach.<br />
Ilustracje w artykule: Said Aminow,<br />
Wiktor Druszlakow, Witalij Kuzmin, Tomasz Szulc,<br />
MO Rosji, Grupa GAZ, Kamaz, Internet.<br />
Rosyjskie kołowe wozy bojowe<br />
Bumierang<br />
Pierwsze radzieckie kołowe transportery<br />
opancerzone powtarzały konfigurację,<br />
sprawdzonych na frontach II wojny światowej<br />
amerykańskich half-tracków i niemieckich<br />
Sd.Kfz. 250 i 251, choć nie były pojazdami półgąsienicowymi.<br />
BTR-40 i BTR-152 miały silniki z przodu<br />
i przedziały desantowe z tyłu. W ich konstrukcji<br />
wykorzystano gotowe podwozia masowo<br />
produkowanych samochodów ciężarowych. Kolejny<br />
transporter – BTR-60 – miał być już znacznie<br />
nowocześniejszy. Wybrano dla niego układ czteroosiowy,<br />
a zespół napędowy umieszczono z tyłu<br />
dla poprawienia pola widzenia kierowcy i korzystniejszego<br />
rozmieszczenia mas, szczególnie istotnego<br />
podczas pokonywania przeszkód wodnych.<br />
To rozwiązanie miało jednak poważną wadę: przedział<br />
desantowy nie był dostępny od tyłu pojazdu.<br />
Gdy BTR-60 opancerzono także z góry, warunki<br />
opuszczania maszyny przez desant stały się nadzwyczaj<br />
niedogodne. Co niepojęte, tego nieudanego<br />
układu trzymano się z uporem w kolejnych<br />
generacjach radzieckich kołowych transporterów<br />
opancerzonych: BTR-70, -80 i -90. Poza ostatnim<br />
z nich, którego produkcji nie uruchomiono,<br />
wszystkie miały także bardzo cienki pancerz, co<br />
było normalne dla konstrukcji tej kategorii z początku<br />
lat 60. ub.w., ale ćwierć wieku później uchodziło<br />
za niemal niedopuszczalne.<br />
BTR-90 tylko w niewielkim stopniu zmieniał<br />
ten stan rzeczy, choć jego uzbrojenie było na tyle<br />
silne, że, mimo oznaczenia BTR (BronieTransportieR),<br />
był on kołowym bojowym wozem piechoty.<br />
Zamiast niego produkowano i produkuje się<br />
do dziś znacznie mniej nowoczesne, ale tańsze,<br />
BTR-80 w wersji z 30 mm armatą (BTR-82A). Transportery<br />
tej rodziny są podstawowym środkiem<br />
transportu rosyjskiej piechoty zmechanizowanej,<br />
służą także w armiach byłych republik radzieckich<br />
i wielu krajach rozwijających się. Pozostają<br />
także na uzbrojeniu kilku członków NATO. Również<br />
ukraiński BTR-3, to zmodyfikowany BTR-80.<br />
Na bazie transporterów rodziny BTR-60, -70 i -80<br />
skonstruowano liczne nośniki sprzętu specjalnego,<br />
głównie wozy łączności i dowodzenia.<br />
Początki<br />
Było oczywiste, że przyjdzie moment kiedy Wojska<br />
Lądowe Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej<br />
zgłoszą zapotrzebowanie na nowy kołowy transporter<br />
opancerzony, ale w latach 1995–2010 nie<br />
prowadzono w tym kierunku żadnych istotnych<br />
prac, ograniczając się do propozycji dalszej modernizacji<br />
BTR-80 (wdrożonej pod oznaczeniem<br />
BTR-82) i BTR-90. Gdy ostatecznie zdecydowano<br />
o potrzebie jego skonstruowania, okazało się, że<br />
ewentualnym twórcom i producentom brakuje<br />
30 Wojsko i Technika • Maj <strong>2016</strong><br />
www.zbiam.pl
Change language