WITH 3_2016_promo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MONOGRAFIA LOTNICZA<br />
Leszek A. Wieliczko<br />
Superbombowiec Boeing XB-15<br />
Skonstruowany w firmie Boeing<br />
w połowie lat trzydziestych ubiegłego<br />
wieku XB-15 to pierwszy amerykański<br />
ciężki czterosilnikowy bombowiec<br />
dalekiego zasięgu nowej generacji.<br />
Jego powstanie było efektem dyskusji<br />
na temat strategicznej roli ciężkich<br />
samolotów bombowych i w ogóle<br />
lotnictwa wojskowego w przyszłym<br />
konflikcie zbrojnym. Chociaż XB-15<br />
pozostał maszyną eksperymentalną,<br />
to zapoczątkował rozwój tej kategorii<br />
samolotów w Stanach Zjednoczonych.<br />
Pod koniec pierwszej wojny światowej kilku<br />
wyższych oficerów Służby Lotniczej<br />
Amerykańskich Sił Ekspedycyjnych (Air<br />
Service, American Expeditionary Forces) w Europie<br />
dostrzegło możliwość użycia samolotów<br />
bombowych jako broni ofensywnej o znaczeniu<br />
strategicznym, zdolnej do niszczenia nieprzyjacielskiego<br />
potencjału militarnego i gospodarczego<br />
na zapleczu frontu. Jednym z nich był Brig.<br />
Gen. William „Billy” Mitchell, zagorzały propagator<br />
utworzenia samodzielnych (tj. niezależnych<br />
od armii) sił powietrznych, a w ich ramach silnego<br />
lotnictwa bombowego. Po zakończeniu wojny<br />
w Stanach Zjednoczonych nie było wszakże ani<br />
możliwości technicznych, ani woli politycznej,<br />
aby propozycje Mitchella wprowadzić w życie.<br />
Mimo to upór Mitchella doprowadził do zorganizowania<br />
w latach 1921–1923 kilku pokazowych<br />
prób bombardowania okrętów przez samoloty.<br />
W trakcie pierwszej z nich, przeprowadzonej<br />
w lipcu 1921 r. na wodach zatoki Chesapeake,<br />
bombowcom Mitchella udało się zatopić<br />
bombami eksniemiecki pancernik Ostfriesland,<br />
wykazując zdolność samolotów bombowych<br />
do topienia opancerzonych okrętów liniowych<br />
na morzu. Nie zmieniło to jednak podejścia Departamentu<br />
Wojny (War Department) i Kongresu<br />
do samolotów bombowych i w ogóle do kierunku<br />
rozwoju lotnictwa wojskowego. Publiczne krytykowanie<br />
przez Mitchella amerykańskiej polityki<br />
obronnej i personalnie wielu wysokich rangą<br />
oficerów Armii i Marynarki Wojennej doprowadziło<br />
natomiast do postawienia go przed sądem<br />
wojskowym i w konsekwencji do jego odejścia<br />
z armii w lutym 1926 r.<br />
Poglądy Mitchella zyskały jednak spore grono<br />
zwolenników w Korpusie Lotniczym Armii Stanów<br />
Zjednoczonych (US Army Air Corps, USAAC)<br />
– choć nie tak radykalnych, jak on sam. Wśród<br />
nich było kilku instruktorów i studentów Szkoły<br />
Taktycznej Korpusu Lotniczego (Air Corps Tactical<br />
School), nazywanych nieformalnie „Bomber<br />
Mafią”. Sformułowali oni teorię bombardowań<br />
strategicznych jako skutecznego sposobu oddziaływania<br />
na przebieg i wynik wojny poprzez<br />
atakowanie i niszczenie z powietrza obiektów<br />
o kluczowym znaczeniu dla funkcjonowania<br />
przemysłu i sił zbrojnych przeciwnika. Nie był<br />
to całkowicie nowy pomysł – tezę o decydującej<br />
roli lotnictwa w rozstrzyganiu wojen postawił<br />
włoski generał Giulio Douhet w swojej książce<br />
„Il dominio dell’aria” („Panowanie w powietrzu”),<br />
wydanej po raz pierwszy w 1921 r., a w nieco<br />
zmienionej wersji w 1927 r. Choć jeszcze przez<br />
wiele lat teoria bombardowań strategicznych nie<br />
zyskała oficjalnej akceptacji dowództwa amerykańskiego<br />
lotnictwa ani polityków w Waszyngtonie,<br />
stała się jednym z przyczynków do dyskusji<br />
76
Change language