TAYTOTHTA #4

Η Ελλάδα με τη ματιά της Διασποράς
~
ΤΕΎΧΟΣ 4 ο - ΑΝΟΙΞΗ 2017
Διανέμεται ΔΩΡΕΑΝ - Συμβολική τιμή 2 €
Η Κωνσταντινούπολη του χθες και του σήμερα
© Abdullah Frères, Constantinople, c. 1870, The 19th Century Rare Book and Photograph Shop
Η Λυδία Κονιόρδου
για το Ολοκαύτωμα
των Εβραίων
Θεσσαλονίκης (σελ.4)
Από την Κοζάνη
στο Μόναχο.
Η πορεία ενός
Φανού. (σελ.8)
Ἰδού ὁ Νυμφίος
ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ
τῆς νυκτός (σελ.16)
Διαφήμιση

Ανακοινώσεις
Εκ της Διευθύνσεως
Ένα «ευχαριστώ» είναι αυτό. Πες το κι ας πέσει κάτω…
Διανύοντας το 7ο έτος προσφοράς και δημιουργίας στο
χώρο των εκδόσεων και του πολιτισμού, καταβάλλουμε
προσπάθειες ώστε η δουλειά μας να χαρακτηρίζεται
από επαγγελματισμό και συνέπεια. Έτσι, όπως
δεσμευτήκαμε, προβήκαμε στην έκδοση ενός ακόμα
περιοδικού, της ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ. Όχι, βέβαια, λόγω
ματαιοδοξίας, αλλά για λόγους πρακτικούς, καθότι
είναι αδύνατον να καλυφθεί όλη η ύλη μ’ ένα και
μόνο περιοδικό, τη ΔΡΑΧΜΗ. Στο ίδιο πλαίσιο,
όπως άλλωστε επιτάσσει και η διαδικτυακή εποχή,
κάποια άρθρα δημοσιεύονται αρχικώς στην ψηφιακή
μας πλατφόρμα www.jopa-news.com και εν συνεχεία
κοινοποιούνται στους εκπροσώπους των οργανωμένων
πολιτιστικών και εθνικοτοπικών φορέων, εφόσον
αναφέρονται σε δικές τους εκδηλώσεις.
Μας είναι, λοιπόν, αδύνατον να μην εκφράσουμε
την αλγεινή μας απογοήτευση εφόσον, έως σήμερα,
ουδέποτε ελέχθη από τα χείλη τους έστω ένα τυπικό
«ευχαριστώ», ως επιβάλλουν οι βασικοί κανόνες
καλής συμπεριφοράς. Θα ήθελα εδώ να τονίσω δύο
πράγματα. Πρώτον, τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Ό,τι
κάνουμε, το προσφέρουμε χωρίς να έχουμε ζητήσει
από τους ίδιους το παραμικρό. Δεύτερον, θα ήθελα να
υπενθυμίσω τα λόγια του Αμερικανού δημοσιογράφου
John Swinton, που ειπώθηκαν μεν το 1880, αλλά
ισχύουν έως σήμερα: «Είμαστε μαριονέτες. Αυτοί
τραβάνε τις κλωστές κι εμείς χορεύουμε. Το ταλέντο
μας, οι δυνατότητές μας, ακόμη κι οι ζωές μας,
αποτελούν ιδιοκτησία άλλων. Είμαστε πνευματικές
πόρνες».
Εμείς, λοιπόν, δεν είμαστε – όπως πλέον περίτρανα
αποδείξαμε – ούτε πνευματικές πόρνες, ούτε
μαριονέτες. Είμαστε παιδιά εργατών που αγαπάμε
και σεβόμαστε την εργασία. Απαιτούμε, λοιπόν, τον
ίδιο σεβασμό από όλους, ώστε να συνεχιστεί η αγαστή
και ειλικρινής συνεργασία. Εάν, από την άλλη, άθελά
μας αδικήσαμε κάποιον, ευχαρίστως να επικοινωνήσει
μαζί μας, ώστε να το διορθώσουμε. Τα στοιχεία μας
είναι γνωστά τοις πάσι. Ευχαριστώ.
Αμφιλεγόμενες ιερατικές δηλώσεις…
Στο προηγούμενο τεύχος (3ο) αναφερθήκαμε με
εγκωμιαστικούς λόγους στην τοποθέτηση του
Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.
Ιερώνυμου στο προσφυγικό ζήτημα, όπως αυτή
εκφράστηκε κατά την επίσκεψή του στο Μόναχο
(23.11.’15). Μάλιστα, εξ αυτής της αφορμής,
δημιουργήσαμε και τη στήλη «Ορθοδοξία».
Ωστόσο, οφείλουμε να τονίσουμε ότι όσα ειπώθηκαν
στην πόλη μας δε συνάδουν κατ’ ανάγκη με όσα
ακούστηκαν στη συνέντευξη που παραχωρήθηκε πριν
ένα χρόνο στην ΕΡΤ και στον δημοσιογράφο Πάνο
Χαρίτο. Σε ερώτηση εάν η Εκκλησία ασπάζεται τις
απόψεις περί Ισλαμοποίησης της χώρας, όπως αυτές
εκφράζονται από ακροδεξιούς κύκλους, ενώ είναι
ιδιαίτερα προσεκτικός, ρεαλιστής, πράος και πολύ
ανθρώπινος κατά τη διάρκεια όλης της συνέντευξης,
προβαίνει στην εξής δήλωση, η οποίας μας έβαλε σε
σκέψεις:
«Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι αφομοιώσιμοι, θα
επηρεάσουν την κοινωνία και δυστυχώς θα χάσουμε
την έννοια της „ελληνικής γειτονιάς“, ενώ θα χαθεί
η ομορφιά της ζωής, αυτό που λέγαμε: „είμαστε
μια καθαρή χώρα“». (Στιγμιότυπο: 50:40 – 52:00).
Λίγο νωρίτερα, ο Μακαριότατος ανέφερε: «Οι
πληγές μας (λόγω της παραμονής των Προσφύγων
στη χώρα) σε θέματα υγείας, εργασίας, φτώχειας
και ηθών θα είναι πολλές». (Στιγμιότυπο: 47:30 –
48:22).
Πηγή: Ψηφιοποιημένο αρχείο συνέντευξης στην ΕΡΤ,
21.03.2016. Ιστότοπος: ert.gr, διάρκειας 01:25:58.

editorial
Αγαπητές αναγνώστριες, αγαπητοί αναγνώστες,
σας παρουσιάζουμε
το τέταρτο τεύχος της
«ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ», το
οποίο φιλοδοξεί να βάλει
ένα λιθαράκι στην ανάδειξη
του ελληνικού πλούτου
που έγκειται στη γλώσσα,
την ιστορία, τη λαογραφία
και τη λογοτεχνία
αυτής της χώρας.
Ωστόσο, η Ελλάδα
δεν χωρά σε στενά γεωγραφικά
όρια. Είναι
ιδέα. Είναι ο πολιτισμός
της που βρίσκεται βαθιά ριζωμένος σε τόπους αλαργινούς
και μαγευτικούς.
Ντυμένη με το πέπλο αυτής της νοσταλγικής μαγείας,
ξεπροβάλλει μέσα από τα κύματα του Βοσπόρου
και η Βασιλεύουσα.
Στο νοερό μας, λοιπόν, ταξίδι στις χαμένες πατρίδες
θα κοντοσταθούμε για λίγο στην Πόλη των πόλεων,
την Κωνσταντινούπολη. Θα θαυμάσουμε τις ομορφιές
της, θα αναζητήσουμε τους Ρωμιούς που άφησαν τα ίχνη
τους και θα συνομιλήσουμε με όσους ακόμα φυλάγουν
Θερμοπύλες.
Το θησαυροφυλάκιο εμπεριέχει μεταξύ
άλλων το 4ο μέρος της ιστορικής διάλεξης
του Γλωσσολόγου Γιώργου Μπαμπινιώτη στο
Μόναχο, ενθαρρυντικά νέα αναφορικά με τη
διάδοση της ελληνικής γλώσσας και μνεία σε
σημαντικές πολιτιστικές και λαογραφικές εκδηλώσεις
των 30.000 Ελλήνων εν Μονάχω.
Στο επίκεντρο βρίσκεται ο αποκριάτικος
Φανός που άναψαν οι Κοζανίτες της πόλης
μας.
Είθε να μας φωτίζει και να μας γεμίζει με
δύναμη και αισιοδοξία.
Καλή ανάγνωση!
Με εκτίμηση
Ιωάννα Παναγιώτου Μάμαλη
Εκδότρια & Αρχισυντάκτρια
DRACHME & TAYTOTHTA
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ
Ιδιοκτησία: JOPA Communications, Publications & Arts
Εκδότρια & Αρχισυντάκτρια: Ιωάννα Παναγιώτου Μάμαλη
Υπεύθυνοι Ύλης: Αντώνιος Ευθυμίου, Βούλη Ζώγου
Γραφιστικός Σχεδιασμός: Αναστάσιος Κουλούρας
Σύμβουλος Έκδοσης: Θεμιστοκλής Μουτσίσης
Επιμέλεια Έκδοσης: Δημήτρης Βλαχοπάνος
Επιστημονικός Συνεργάτης: Δρ. Θανάσης Μπαγκατζούνης
Διανομή: Domenico Loseto
Έδρα: Aindorferstr. 22, 80686 München
Publications
T: +49 89 54 78 79 62 & -66
M: +49 176 81743003
info@jopa-arts.com
www.jopa-news.com
www.jopa-arts.com

~
σελίδα
4
Πολιτισμός
Ο πολιτισμός διεγείρει τη μνήμη,
τον προβληματισμό και διδάσκει
© Dick, Juli 1942 / Bundesarchiv, Bild 101I-168-0895-06A
της Λυδίας Κονιόρδου*
Είμαι ιδιαίτερα συγκινημένη που βρίσκομαι σήμερα εδώ,
σε μια τόσο σημαντική εκδήλωση με ένα πολύ σημαντικό
μήνυμα. Αυτό της μνήμης και του χρέους όλων μας.
Για το λόγο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω από καρδιάς
το Γενικό Προξενείο της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας
της Γερμανίας, την Ισραηλιτική Κοινότητα και την Κρατική
Ορχήστρα Θεσσαλονίκης καθώς και το Υπουργείο Εξωτερικών
της Ελλάδας για τη σημερινή εκδήλωση.
Η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, με έντονη καλλιτεχνική
δραστηριότητα από την ίδρυσή της, το 1959, έως και
σήμερα, αποτελεί μια απόδειξη πως ακόμη και στους πιο
χαλεπούς καιρούς μπορούμε να παράξουμε καλλιτεχνική
δραστηριότητα υψηλού επιπέδου.
Είναι σημαντικό ν’ αναφέρουμε το πλούσιο κοινωνικό και
εκπαιδευτικό έργο της Ορχήστρας: τις ποικίλες δράσεις της,
που περιλαμβάνουν συχνές επισκέψεις σε σχολεία, το θεσμό
της «Ανοιχτής Πρόβας» για τους μαθητές και τη δωρεάν
είσοδο φοιτητών σε παραγωγές της, τις συστηματικές
ανοιχτές συναυλίες για το κοινό, τις συναυλίες με σκοπό τη
συλλογή ειδών πρώτης ανάγκης για ευπαθείς ομάδες και τις
επισκέψεις της σε νοσοκομεία, ιδρύματα, ορφανοτροφεία,
φυλακές και κέντρα απεξάρτησης.
Τέλος, ιδιαίτερα σημαντικός είναι και ο διεθνής χαρακτήρας
της ορχήστρας με εμφανίσεις της στη Βαλένθια, στο Πεκίνο,
στην Πράγα, στη Φλωρεντία, στη Πιστόια, στο Βερολίνο, στο
Στρασβούργο και στο Κλερμόν Φεράν.
Με τη σημερινή πρωτοβουλία η Κρατική Ορχήστρα
Θεσσαλονίκης τιμά τη μνήμη των Θεσσαλονικέων Εβραίων
που έχασαν τη ζωή τους στα στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά
τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Των ανθρώπων αυτών που δεν
αποτέλεσαν απλώς ένα πολύ μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού
της πόλης, αλλά αποτελούν και σήμερα αναπόσπαστο μέρος
του παρελθόντος και της ταυτότητάς της.
Η προσφορά των Εβραίων της Θεσσαλονίκης
στην οικονομική ζωή της πόλης, στην όψη της
και στον πολιτισμό ξεκινά από την αρχαιότητα
και καταγράφεται από την ίδρυση της πόλης
μέχρι σήμερα. Η προσφορά αυτή απέναντι στην
Ελλάδα καταγράφεται και σε ανθρώπινες ζωές.
Ενδεικτικά αναφέρω πως κατά τον Β' Παγκόσμιο
Πόλεμο 12.898 άνδρες Εβραίοι στελέχωσαν τις
ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις κατά την περίοδο
των συγκρούσεων 1940-41. Οι απώλειές τους στα
πεδία των μαχών ανήλθαν σε 513 νεκρούς και 3.743
τραυματίες.
Καμία όμως απώλεια και καμία πληγή δεν μπορεί να συγκριθεί
με το έγκλημα που συντελέστηκε τον Μάρτιο του 1943, όταν
19 τρένα μετέφεραν 46.091 Εβραίους Θεσσαλονικείς στο
Άουσβιτς. Από αυτούς επέζησαν μόλις 1.950.
Ο πολιτισμός διεγείρει τη μνήμη, τον προβληματισμό και
διδάσκει. Σήμερα στεκόμαστε εδώ με την ακοή μας στραμμένη
στη μνήμη. Σε μια Ευρώπη όπου η σκιά του ναζισμού μοιάζει
και πάλι να βγαίνει από το σκοτάδι της ιστορίας, είμαστε
υποχρεωμένοι να θυμόμαστε. Η τέχνη μάς υπενθυμίζει αυτή
την υποχρέωση.
Για όλους αυτούς τους λόγους θα ήθελα να σας ευχαριστήσω
για μία ακόμη φορά και να χαιρετίσω τη σημερινή εκδήλωση.
Χαιρετισμός της Εκδήλωσης για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων
Θεσσαλονίκης στις 10.03.2017 στο Μόναχο.
* Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού
Πρώην πρωταθλήτριας πετοσφαίρισης
Ηθοποιού αρχαίου δράματος

~
σελίδα
5
Πολιτισμός
Η εκδότρια της ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ με την εντυπωσιακή Υπουργό Πολιτισμού,
καλλιτέχνιδα Λυδία Κονιόρδου, και την Εβραία μουσικοσυνθέτρια Betty
Olivero. Στην εκδήλωση ακούστηκε το έργο της „Neharót, Neharót“
(Ποτάμια, Ποτάμια) εμπνευσμένο από τα ποτάμια δακρύων που χύθηκαν
λόγω των απάνθρωπων μαρτυρίων που έζησε αυτός ο λαός.
Ο πανταχού παρών π. Απόστολος Μαλαμούσης σ’ ένα ενσταντανέ μαζί με
τις κυρίες Βράνου (μητέρα του διευθυντή ορχήστρας), Κωνταντινοπούλου
(Πρόξενος Μονάχου), Παναγιώτου και Κονιόρδου (α.α. π.δ.).
Η αίθουσα του επιβλητικού Herkulessaal, εν τέλει, παρέμεινε μισοάδεια ή μισογεμάτη. Όπως και να το δούμε, το γεγονός αυτό προκάλεσε ποικίλα αρνητικά
σχόλια, με τις κακές γλώσσες να σχολιάζουν ότι ορχήστρα και χορωδία ήταν περισσότεροι από τους θεατές. Κάποιοι, μάλιστα, που έτυχαν ευνοϊκής αντιμετώπισης
λαμβάνοντας κάρτες «τιμής ένεκεν», επέδειξαν μια αναίσχυντη συμπεριφορά κι αντί να την μετακυλήσουν, επιδίδονταν σ’ έναν αγώνα «απαλλαγής» του ήδη
αγορασμένου εισιτηρίου, λίγο πριν την παράσταση.
Η απαστράπτουσα σοπράνο Μαρία Κωστράκη ερμήνευσε συνοδεία
πολυμελούς μεικτής χορωδίας κομμάτι από το ανατριχιαστικό έργο του
σπουδαίου Έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, με το οποίο έκλεισε μια
αριστουργηματική συναυλία που πραγματοποιήθηκε μετά από τρία χρόνια
επιμονής της Ένωσης Ελληνικών Συλλόγων Μονάχου, η ο οποία είχε την
καταπληκτική αυτή ιδέα.
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης
Γεώργιος Βράνος επέστρεψε στον τόπου όπου σπούδασε, για να
πραγματοποιήσει μια υψηλού επιπέδου και ιστορικής σημασίας συναυλία.
Με τη μαγική μπαγκέτα του διηύθυνε με μαεστρία την ορχήστρα και
μας χάρισε μοναδικές στιγμές συγκίνησης. Το πρόγραμμα ήταν ποικίλο
και περιλάμβανε έργα των Gustav Mahler („Adagietto aus der Symphonie
Nr. 5“), Betty Olivero („Neharót, Neharót“), Δημήτρη Μητρόπουλου
(«Ταφή»), Γιάννη Κωνσταντινίδη («Δωδεκανησιακή σουίτα αρ.1») και
Μίκη Θεοδωράκη («Συμφωνία αρ.3, μέρος γ’»).

~
σελίδα
6
Λαογραφία
Πήρε φωτιά το Μόναχο
H Ένωση Κοζανιτών Μονάχου αναβίωσε και πάλι το «Κοζανίτικο Καρναβάλι» με το άναμμα του Φανού.
Για πέμπτη χρονιά το έθιμο, σήμα κατατεθέν της Κοζανίτικης αποκριάτικης παράδοσης, είχε και πάλι την
τιμητική του στην πρωτεύουσα της Βαυαρίας.
Μέχρι πού φτάνουν οι ρίζες του Κοζανίτικου Φανού;
Οι απόψεις διίστανται. Πολλοί τον συνδέουν με τις αρχαίες διονυσιακές γιορτές, ενώ άλλοι τον συσχετίζουν
με τις φωτιές του Αϊ-Γιάννη, έθιμο διαδεδομένο σε πολλές περιοχές της Ελλάδας.
Η Κοζανίτισσα φιλόλογος Τάσα Σιόμου που βίωσε εξ απαλών ονύχων το εν λόγω έθιμο, γράφει:
Από την Ήπειρο έως τη μήτρα της Πανδώρας
«Καίνε ακόμα οι φωτιές που πήραν οι πρόγονοί μας από την Ήπειρο, στην Τουρκοκρατία (1450), μαζί
με τις γυναίκες, τα παιδιά, τα όπλα τους και μετοίκησαν στα βόρεια, στην Ανασέλιτσα και τέλος στην
Κοζάνη, για ν’ αποφύγουν την αλλαγή της πίστης τους.
Ακόμα καίνε οι λιγοστές φωτιές που λαμπύρισαν στη μαυρίλα της κατοχής και συλλάβισαν στην αφωνία
της δικτατορίας…
Καίνε και τώρα γιγαντωμένες σε κάθε γειτονιά, καίγοντας το φράγμα της απομόνωσης και της
αδιαφορίας, ονοματίζοντας το χάος της ανωνυμίας, σβήνοντας τις διαφορές της ηλικίας, μεταβάλλοντας
τους θεατές σε εκστασιασμένους συμποσιαστές, με τα κιχιά, το εκλεκτό κρασί, τις μπάντες που
γεννήθηκαν από τη μήτρα της Πανδώρας*.
Δεν καίνε σαν θλιβερή παρένθεση στην απανθρωπιά των ημερών μας. Σιγοκαίνε ολόκληρο το χρόνο στο
γειτόνεμα για τα καλά και τα δύσκολα.
Στη χόβολή τους λικνίστηκε η ελπίδα σε φτωχά και δύσκολα χρόνια, με τα καρναβάλια-παρταλαίοι.

Στη χόβολή τους ζεσταίνεται η προσδοκία πως κι η σημερινή οδύνη με την εγρήγορση μας θα είναι μια
θλιβερή παρένθεση».
Πέντι μπάμπις χόριψαν** στου Μούνα… χο!
Με αυτήν την προσδοκία, συναντήθηκαν φίλοι της ελληνικής παράδοσης, Κοζανίτες και μη, στις 18
Φεβρουαρίου 2017 στην ταβέρνα Ionio και άναψαν το φανό της ελπίδας τραγουδώντας παραδοσιακά
σκωπτικά τραγούδια.
Το μουσικό συγκρότημα «Ηχοχρώματα», καθώς και η χορευτική ομάδα του Ποντιακού Συλλόγου Μονάχου,
έδωσαν τη δική τους πινελιά σε αυτήν την ιδιαίτερη βραδιά.
Ο καταξιωμένος, πλέον, «Αρχικασμιρτζής-ανεκδοτολόγος» και Ταμίας του Συλλόγου, Δημήτρης Στύλας, με
αριστοφανική διάθεση έδωσε και πάλι τη δική του ξεχωριστή νότα, σπάζοντας κάθε φραγμό σεμνοτυφίας
με τη δωρική του φωνή, που συνταίριαξε άριστα με αυτήν του Αντιπροέδρου Θεοδώρου (Ντιόντιου)
Σιακαβάρα. Οι δυο τους έδιναν το γνωστό σύνθημα:
Μπρε, μπρε, μπρε!
και ο κόσμος επαναλάμβανε χορωδιακά με χορούς κυκλωτικούς.
Σημειωτέον: Από τους αναρίθμητους ελληνικούς συλλόγους του Μονάχου, ο Κοζανίτικος δικαιούται να
καυχιέται ότι πρωτοπορεί, πέραν της ανάδειξηςς της πολιτιστικής και λαογραφικής κληρονομιάς, και σε
θέματα ισότητας φύλων, εφόσον εκπροσωπείται από γυναίκα-επιστήμονα, την Αναστασία Τσενεκλίδου.
Η νεαρή Πρόεδρος, ντυμένη χίπισσα, εμφανίστηκε ιδιαίτερα χαρούμενη για την επιτυχημένη εκδήλωση.
Ανάμεσα στις γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα, το καρναβάλι αλά Κοζάνη έρχεται να μας
θυμίσει το αυτονόητο:
Ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος μόνο για να υπακούει τυφλά στις επιταγές της σύγχρονης κοινωνίας και
να εργάζεται, αλλά και για να γλεντάει ενίοτε ψυχή τε και σώματι.
Υπ’ αυτήν την έννοια, το «παρών» των Κοζανιτών στο Μόναχο αποκτάει ιδιαίτερο κοινωνιολογικό
ενδιαφέρον αλλά και πολιτισμική αξία.
Και του χρόνου!
* Φιλαρμονική Δήμου Κοζάνης
Φωτορεπορτάζ: Αντώνιος Ευθυμίου
Επιμέλεια: Δρ. Θανάσης Μπαγκατζούνης και Ιωάννα Παναγιώτου Μάμαλη
Πηγή αλίευσης κειμένου της Τάσας Σιόμου: http://kozan.gr
**Από τα ανήκουστα: Πριν χρόνια ένας Κοζανίτης δάσκαλος αποσπάστηκε στο δημοτικό ελληνικό σχολείο του Γιοχάνεσμπουργκ. Καθώς πλησίαζαν οι «Απουκρές»
έμαθε τα τραγούδια στους μαθητές του, λευκούς και μη, άναψαν φανό και τραγουδούσαν άπαντες − λευκοί και έγχρωμοι − το “πέντι μπάμπις χόριυαν”.
Διαφήμιση

~
σελίδα
8
Λαογραφία
LYZEUM CLUB DER GRIECHINNEN – MÜNCHEN e.V.
ΛΥΚΕΙΟΝ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΔΩΝ – ΜΟΝΑΧΟΥ
15 ΧΡΟΝΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣ ΣΤΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΑ ΔΡΩΜΕΝΑ
Δελτίο Τύπου
Στο Πολιτιστικό Κέντρο «Οικουμενικός Πατριάρχης
Βαρθολομαίος» της εκκλησίας των Αγίων Πάντων
Μονάχου γιορτάστηκαν στις 12 Μαρτίου 2017
παρουσία μελών, φίλων, προεδρείων άλλων σωματείων
και εκπροσώπων της εκκλησίας τα 15 χρόνια του
σωματείου του «Λυκείου των Ελληνίδων Μονάχου».
Μετά από έναν χαιρετισμό της προέδρου, κ. Ελένης
Βούλγαρη, και της Γενικής Προξένου της Ελλάδας στο
Μόναχο, κ. Παναγιώτας Κωνσταντινοπούλου (επιτίμου
μέλους του σωματείου), ακολούθησε ομιλία της δρ.
Μαργαρίτας Βρεττού με θέμα «Η δυναμική παρουσία
της Ελληνίδας γυναίκας σε καιρούς πολέμου: 19ος και
20ος αιώνας».
Εν συνεχεία, η χορευτική ομάδα του συλλόγου –
ενδεδυμένη με ξεχωριστές φορεσιές της ιματιοθήκης
του σωματείου – παρουσίασε σπάνιους ελληνικούς
χορούς.
Στην εκδήλωση πραγματοποιήθηκε και η ανακήρυξη
σε επίτιμα μέλη της κ. Κατερίνας Φθενάκη, η οποία
διετέλεσε πρώτη Πρόεδρος του Λυκείου των Ελληνίδων
Μονάχου από την ίδρυσή του έως και το 2014, και
της κ. Άντζης Δημητρίου, ιδρυτικού μέλους και τέως
μέλους του Δ.Σ., ως αναγνώριση της ηθικής και υλικής
υποστήριξής της στο σωματείο.
Το «Λύκειον των Ελληνίδων Μονάχου» δεν είναι
σχολείο, όπως ίσως αφήνει να εννοηθεί το όνομά του.
Είναι πολιτιστικό σωματείο. Ιδρύθηκε το 2002 στο
Μόναχο με την κεντρική του οργάνωση να βρίσκεται
στην Αθήνα.
Με έτος ίδρυσης το 1910 αποτελεί έναν από τους
πρώτους και παραδοσιακότερους Ελληνικούς
συλλόγους.
Το γραφείο του Μονάχου, πιστό στις αρχές και στις
κατευθυντήριες γραμμές του πρωτοϊδρυθέντος Λυκείου
στην Αθήνα, επιδίδεται – από την ίδρυσή του – στη
διατήρηση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς,
στην υπογράμμιση του ρόλου της Ελληνίδας γυναίκας
στην διασπορά και στην πολιτιστική και πνευματική
ανταλλαγή στην ξένη χώρα.
Χρησιμοποιώντας ως μέσο τον ανοιχτό διάλογο θέσαμε
σαν στόχο μας να προωθήσουμε την συνεννόηση μεταξύ
των Γερμανών και των Ελλήνων συμπολιτών. Αυτόν
τον στόχο υλοποιούμε εδώ και χρόνια με τις διάφορες
εκδηλώσεις, όπως εκθέσεις, χορευτικές παραστάσεις,
ομιλίες, διαλέξεις, συμμετοχές σε πολυπολιτισμικές
εκδηλώσεις, διοργάνωση φιλανθρωπικών εκδηλώσεων
και δωρεάν μαθημάτων Γερμανικής γλώσσας σε
νεοαφιχθέντες συμπατριώτες μας, κ.ά.
Κύριο πυρήνα των δραστηριοτήτων του σωματείου
αποτελεί, επίσης, η καλλιέργεια και η εκμάθηση
ελληνικών χορών από όλες τις περιοχές της Ελλάδας,
σύμφωνα με τον παραδοσιακό τρόπο και τη μεγάλη
θέληση που επιδεικνύει εδώ και δύο δεκαετίες το Λύκειο
Ελληνίδων που εδρεύει στη Βαυαρική πρωτεύουσα.
Για πληροφορίες και εγγραφές, επικοινωνήστε στη
διεύθυνση:
grammateia_lte@hotmail.de

~
σελίδα
9
Γλώσσα
ΔΙΕΘΝΗΣ ΗΜΕΡΑ ΜΗΤΡΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
Δελτίο Τύπου
Στις 21 Φεβρουαρίου εορτάζεται η Διεθνής
Hμέρα Μητρικής Γλώσσας που καθιερώθηκε
από τη Γενική Συνέλευση της UNESCO στις 17
Νοεμβρίου 1999 και επαναλαμβάνεται κάθε
χρόνο από τον Φεβρουάριο του 2000 και έπειτα.
Σκοπός της είναι η προώθηση της γλωσσικής
πολυμορφίας και της πολύγλωσσης εκπαίδευσης
καθώς και η διάσωση των ολιγότερο ομιλουμένων
γλωσσών.
Αφορμή για την υιοθέτησή τη ς το 1999 από
τη Γενική Συνέλευση της UNESCO στάθηκε
η Σφαγή της Ντάκα στις 12 Φεβρουαρίου του
1952, όταν φοιτητές του Ανατολικού Πακιστάν
(σημερινού Μπανγκλαντές) ξεσηκώθηκαν για να
εμποδίσουν την κατάργηση της γλώσσας τους
«Μπενγκάλι» και την υιοθέτηση της επίσημης
πακιστανικής «Ουρντού». Η Αστυνομία «έπνιξε»
τη διαμαρτυρία τους στο αίμα.
Επ΄ ευκαιρία του εν λόγω εορτασμού, τα
Τμήματα Ελληνικής Γλώσσας (Τ.Ε.Γ.) Μονάχου
συμμετείχαν ενεργά στις εκδηλώσεις που
διοργάνωσε στις 21 και 26 Φεβρουαρίου 2017 το
Τμήμα Διεθνών Ερευνών για την Πολυγλωσσία
του Πανεπιστημίου Μονάχου [Internationale
Forschungsstelle für Mehrsprachigkeit IFM, Institut
für Deutsch als Fremdsprache, Ludwig-Maximilians-Universität
München, www.ifm.daf.unimuenchen.de].
δραστηριότητες συμπεριελάμβαναν τραπέζια
χειροτεχνίας, αναγνώσεις, παιδικά παιχνίδια,
καλλιγραφία, «μίνι» μαθήματα γλώσσας,
διαδραστικές δραστηριότητες, παιχνίδια στο
σουπερμάρκετ, κ.ά.π.
Τα Τ.Ε.Γ. Μονάχου συμμετείχαν με τέσσερις
σταθμούς δραστηριοτήτων, όπου παιδιά άλλων
εθνικοτήτων με την καθοδήγηση και διδασκαλία
10 εκπαιδευτικών των Τ.Ε.Γ. ήρθαν σε επαφή
με την ελληνική γλώσσα. Το ενδιαφέρον που
έδειξαν ήταν ιδιαίτερα μεγάλο όταν γνώρισαν με
παντομίμα έναν μύθο του Ηρακλή, τον οποίο και
εικονογράφησαν. Αλλά δεν περιορίστηκαν μόνο
σ’ αυτό: γνώρισαν ελληνικά προϊόντα, έκαναν
χειροτεχνίες, ήρθαν σε επαφή με την ελληνική
μαγειρική μέσω προβολής βίντεο κ.α.
Οι εγγραφές στα Τμήματα Ελληνικής Γλώσσα
Μονάχου για τη σχολική χρονιά 2017-2018
αρχίζουν αμέσως μετά το Πάσχα. Για το νηπιακό/
προσχολικό τμήμα καθώς και για τα τμήματα της
Α΄ τάξης οι θέσεις είναι περιζήτητες, γι’ αυτό και
τηρείται σειρά προτεραιότητας. Παρακαλούμε
όλους τους ενδιαφερόμενους να φροντίσουν για
την έγκαιρη εγγραφή των παιδιών τους.
Για πληροφορίες και εγγραφές επισκεφτείτε την
ιστοσελίδα των Τμημάτων Ελληνικής Γλώσσας
Μονάχου στο: www.teg-muc.de
Η κεντρική εκδήλωση έλαβε χώρα την 21η
Φεβρουαρίου στον εσωτερικό «Lichthof» εντός
του κεντρικού κτηρίου του Πανεπιστημίου. Οι
επισκέπτες είχαν, συν τοις άλλοις, τη δυνατότητα
γνωριμίας με τις γλώσσες των διαφόρων
εθνικοτήτων που ζουν στο Μόναχο μέσω δωρεάν
δοκιμαστικού μαθήματος, το οποίο προσέφεραν
και στα ελληνικά εκπαιδευτικοί των Τ.Ε.Γ.
Μονάχου.
Στη δεύτερη εκδήλωση στις 26 Φεβρουαρίου
στο Münchner Stadtmuseum παιδιά και γονείς
γνώρισαν τις ξένες γλώσσες των αλλοδαπών
συμπολιτών τους μιλώντας, γράφοντας,
παίζοντας και ακούγοντας. Οι πολύπλευρες

~
σελίδα
10
Οδοιπορικό
Κωνσταντινούπολη – Η Πόλη των πόλεων
Στο αριστούργημα του Τάσου Μπουλμέτη «ΠΟΛΙΤΙΚΗ κουζίνα», ο Σάββας θέλοντας να
εξηγήσει στον γιο του πώς επικράτησε ο όρος «Πόλη», του λέει: «την είπαν Πόλη, γιατί
είναι η πιο όμορφη πόλη του κόσμου». Υπερβολή; Ένα ταξίδι στην Πόλη των πόλεων, ένα
κούρνιασμα στον Κεράτιο, ένα γλυκό νανούρισμα στο Βόσπορο, ένα σεργιάνι στο Γαλατά, μια
μοιραία συνάντηση με τους σημερινούς Ρωμιούς και τους φιλόξενους Τούρκους, μας βοήθησαν
να ξεσκεπάσουμε το πέπλο μυστηρίου που τυλίγει τη Βασιλεύουσα, να την αγγίξουμε, να
γευτούμε τη μαγεία της και ν’ ανακαλύψουμε τους θησαυρούς της.
της Ιωάννας Παναγιώτου Μάμαλη
Στο προηγούμενο τεύχος
περιηγηθήκαμε
στα
καλντερίμια της Ίμβρου, το
νησί του Ουρανού. Ένα ταξίδι
αναζήτησης ελληνικού στοιχείου
εκτός συνόρων δεν θα μπορούσε
όμως να μην περάσει και μέσα
απ’ τα καντούνια της Πόλης.
Πρώτος μας σταθμός δεν είναι
άλλος από το ξακουστό «Πέραν»
που ενώνει την πλατεία «Ταξίμ»
με τον «Γαλατά», το πάλαι ποτέ
Πέραν εν Συκεαίς.
Κόσμος πάει, κόσμος έρχεται.
Άλλος στις δουλειές του (στην
Κωνσταντινούπολη μπορεί να
περάσεις και ένα τετράωρο
μες στο ταξί για να φτάσεις
στον προορισμό σου), άλλος
αυτοφωτογραφίζεται, άλλος
στέκεται να προσευχηθεί σαν
ακουστεί το γνωστό «αντάν»
(πρόσκληση για προσευχή που
γίνεται πέντε φορές την ημέρα),
άλλος αγοράζει λίγα κάστανα,
άλλος πίνει ένα σφηνάκι μαύρο
τσάι, άλλος χάνεται μέσα σε ένα
από τα πιο χαώδη κυκλοφοριακά
συστήματα του κόσμου, κι άλλος
λούζεται λίγο ήλιο μετά από
στιγμές χαλάρωσης στο κοντινό
χαμάμ.
Εικόνες από μια κλασσική
μεγαλούπολη… Κι όμως. Η πόλη
των 15 εκατομμυρίων έχει κάτι
το διαφορετικό. Όσο διαρκεί η
παραμονή σου εκεί, τόσο διαρκεί
και η αναζήτηση της απάντησης
στο ερώτημα: Τι διαφορετικό έχει
και μαγεύει τον επισκέπτη;
Σίγουρα κάθε άνθρωπος έχει
διαφορετικές αναζητήσεις
και προσμονές. Όμως εδώ,
τ’ αντανακλαστικά των
περισσοτέρων ευαισθητοποιούνται
από ένα στοιχείο: το «σμίξιμο».
Εδώ είναι που σμίγουν μυρωδιές
ανάκατες, ήχοι, στοιχεία διαφόρων
πολιτισμών, η Δύση με την
Ανατολή, το χθες με το σήμερα, η
ελπίδα με το παράπονο.
Καθώς διασχίζεις τα εμπορικά
καταστήματα, ο νους
αναμοχλεύει ιστορικές μνήμες.
Από εδώ άλλωστε ξεκίνησαν τα
«Σεπτεμβριανά». Εδώ άνοιξε
τον Σεπτέμβρη του 1955 ο ασκός
του Αιόλου που άφησε ελεύθερη
την καταστρεπτική μανία του
τουρκικού όχλου ν’ αλωνίσει και
να κατασπαράξει τις περιουσίες
και τα καταστήματα των Ελλήνων,
αναπόσπαστα κομμάτια της
εύρωστης τουρκικής οικονομίας
της εποχής.
Τα χρόνια πέρασαν, κι αν και
παρεμβλήθηκαν οι απελάσεις
του 1964/65, αυτή η χούφτα
Ρωμιών (δεν είναι παραπάνω
από 1.000 πολίτες) που ζουν
εδώ, καλούνται να συνεχίσουν
μια παράδοση αιώνων. Τολμούν
δε υπό το άγρυπνο βλέμμα του
εκάστοτε ηγέτη ν’ αντιστέκονται,
να υπενθυμίζουν την ύπαρξή τους,
να βροντοφωνάζουν: «Είμαστε
εδώ, ανάμεσά σας, υπάρχουμε,
είμαστε διαφορετικοί, δεν
μπορείτε να μας αφανίσετε».
Ένας από αυτούς είναι ο Γιάννης
Δερμιτζόγλου, ο Διευθυντής του
Ζωγράφειου Γυμνασίου-Λυκείου.
Τα Χριστούγεννα «αρματώνεται»
το ακορντεόν του και παρέα
με τους μαθητές του λένε τα
κάλαντα στα σοκάκια του Πέραν.
Παρακάμπτω την τουριστική οδό
και πηγαίνω να τον συναντήσω.
Είναι δυο βήματα πιο πέρα.
Πάντα μου άρεσαν οι άνθρωποι,
οι οποίοι διαφεντεύονται από μια
ωραία τρέλα που τη διοχετεύουν
σε δημιουργία και προσφορά.
Εμφανίζομαι, όπως σχεδόν
πάντα, απροειδοποίητα. Σαν να
γνωριζόμαστε, όμως, χρόνια μου
ανοίγει διάπλατα την πόρτα και με
καλεί σ’ ένα από τα πιο φιλόξενα
μέρη του κόσμου: Το σχολείο με
τη βαριά ιστορία που ανάγεται
στον 19ο αιώνα και αποτελεί έναν
αξιόλογο πολιτισμικό φάρο που
αντιστέκεται στη φθορά.

~
σελίδα
11
Οδοιπορικό
Τα πνευματικά δικαιώματα των φωτογραφιών ανήκουν στον εκδοτικού οίκο Jopa Publications και την κάτοχο Victoria Mali.
Οι περίπου 50 μαθητές του ιστορικού Ζωγραφείου (δημόσιο ρωμαίικο σχολείο από το 1893) βρίσκονται μονίμως σε έναν πυρετό δραστηριοτήτων. Μεταξύ τους οι μαθητές
– στην ολότητά τους απόγονοι των αυτοχθόνων Ρωμαίων – ομιλούν πότε Ελληνικά (με έμφαση στο λάμδα και εμμονή στην αιτιατική πτώση) και πότε Τούρκικα, σέβονται
απεριόριστα τους καθηγητές, εκκλησιάζονται συχνά, τραγουδούν κάθε Παρασκευή υποχρεωτικά τον τουρκικό εθνικό ύμνο, διατηρούν άριστες σχέσεις με την Ελλάδα,
μαθαίνουν τουρκική ιστορία και έχουν υψηλές επιδόσεις – όπως θα περίμενε άλλωστε κανείς από τους αυριανούς απόφοιτους ενός ιστορικού εκπαιδευτικού ιδρύματος,
στο οποίο φοίτησε κάποτε και ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος (βλ. πρώτη φωτογραφία αριστερά). Τα παιδιά αυτά, θα ήταν σίγουρα ακόμα πιο ευνοημένα,
αν γινόταν το θαύμα και οι τουρκικές αρχές επέτρεπαν την εγγραφή μαθητών που έρχονται από την Ελλάδα. Αυτό που θεωρείται δηλαδή αυτονόητο στην Ευρώπη, εδώ
αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός από το 1963.
Σε μια πανέμορφη περιοχή συστεγάζεται το ρωμαίικο Γηροκομείο με το Νοσοκομείο Βαλουκλή που ιδρύθηκε
το 1753. Σήμερα, διαθέτει τις καλύτερες κλινικές στην αποθεραπεία από την εξάρτηση του αλκοόλ και των
ναρκωτικών του κόσμου. Εκεί συναντήσαμε τον γλυκύτατο ιατρό Γιώργο Πετρίδη, ο οποίος μας είπε πως το
Νοσοκομείο φτιάχτηκε από τους Ρωμιούς για την περίθαλψη των ορθοδόξων Ελλήνων. Για δεκαετίες αποτέλεσε
έναν αληθινό φάρο για το εδώ ελληνικό στοιχείο, ιδιαίτερα σε εποχές που τα πράγματα ήταν δύσκολα. Σήμερα
βρίσκονται υπό την αιγίδα των «Εθνικών Φιλανθρωπικών Καταστημάτων». Στο Γηροκομείο συναντήσαμε την
φιλόξενη προϊσταμένη Φωτεινή Μαγιόγλου. Οι τρόφιμοι είναι σχεδόν αμίλητοι, τα μάτια τους όμως εκφράζουν
έντονα την ικανοποίησή τους, μόλις ηχήσουν στο διάδρομο ελληνικές φωνές. Σε μια αίθουσα που έχει διαμορφωθεί
ως εκκλησία γίνεται λειτουργία, όπου συχνά χοροστατεί ο ίδιος ο Πατριάρχης. Τι μένει από τις παλιές καλές
εποχές; Οι φωτογραφίες στο κομοδίνο και οι πολύτιμες αναμνήσεις μιας ξεθωριασμένης αίγλης.
Το ταξίδι μας ανέλαβε το ταξιδιωτικό γραφείο:

Η π ρ ο τ ε ί ν ε ι ...
Ο FEΛIX
LEOΠOLD
παρουσιάζει
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΜΕ ΕΝΤΕΧΝΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
του Γερμανού τραγουδοποιού από τη Θεσσαλονίκη
KULTUR-SCHRANNE, Pfarrstr.13, 85221 Dachau
Datum: 18.05.’17, Beginn: 20 Uhr. Tickets: 15€ (Abendkasse)
Buchung: 089 / 54 78 79 66, 0176 / 81743003, info@jopa-arts.com
LOCOMONDO
(Reggae- Rembetiko- Ska- Dub- Rock / Greece)
18. Mai 2017, 21 Uhr
Vorverkauf: 25€ zzgl. Gebühren (www.eventbrite.de)
Abendkasse: 30€
“Feierwerk” - Kranhalle
Hansastraße 39
81373 München

Η π ρ ο τ ε ί ν ε ι ...
Απαραίτητη η
κράτηση!
Η Jopa Arts παρουσιάζει στις 28 Μαΐου
Περιορισμένος
αριθμός θέσεων!
την ΑΛΚΗ ΖΕΗ
στον Κήπο του Λογοτεχνικού Καφενείου
Aindorferstr. 22, 80686 München (U5 Laimer Platz). Ώρα: 14:00
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Λόγω αυξημένου ενδιαφέροντος, θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση ΚΑΙ στις
27.05.2017 στο βιβλιοπωλείο/δισκάδικο Optimal Records
Kolosseumstraße 6, 80469 München (U-Bahn: Fraunhoferstr.)
Ώρα: 19:00 / Τιμή: 8 € (ανά εκδήλωση)
Κρατήσεις: 089 / 54 78 79 66, 0176 / 81743003, info@jopa-arts.com
PARADOXON
“Tradition trifft auf Kunstmusik...auf einer Reise durch
Griechenland”
28. Mai 2017, Halle 4, 19 Uhr
Eintritt: 15 € / Ermäßigt: 12 €
(nur Abendkasse)
Einstein-Kultur
Einsteinstrasse 42

~
σελίδα
14
Λογοτεχνία
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΜΜΕΛΗΣ
Ο τυφλός ποιητής της Πόλης
Έρευνα, Κείμενο, Οπτικό Υλικό: Αντώνιος Ευθυμίου
Κάτω από την ατμόσφαιρα του σκότους και της
μελανής αχλής, ο Κωνσταντινουπολίτης ποιητής
Απόστολος Μαμμέλης δημιουργούσε φως.
Ενάντια στις άδικες επιταγές της μοίρας, έχτισε
έναν δικό του κόσμο γεμάτο εκρήξεις ευθυμίας κι
ενθουσιασμού, τον οποίο και μοιράστηκε γενναιόδωρα
με όσους αγάπησαν την ποίησή του. Από
το πλευρό του δεν έλειψε η ανιψιά του Ελένη, που
του έδινε τη στοργή, την οποία μεταλαμπάδευε σε
μια σύνθεση οραματισμού και φαντασίας.
Μέσα σε αυτόν τον νέο κόσμο ανέβλυζαν σκέψεις,
αισθήματα, ενθουσιασμός, εμπνεύσεις, νοσταλγία,
χαρές και πόνοι. Κι όλα αυτά. αποτέλεσαν
έναν δυνατό πίδακα εσωτερικής ζωής που ανέβλυζε
τραγουδιστά στη σκοτεινή ατμόσφαιρα. Επάνω
στο τραγουδιστό αυτό ανάβλυσμα ξεπηδούσαν σιβυλλικά
οι φλόγες που φώτιζαν τη ζωή του ίδιου
αλλά και όσων τον άκουγαν να διηγείται, να αναπολεί
και ν’ απαγγέλλει τα ποιήματά του.
Αυτά τα ποιήματα είναι και ο καθρέφτης του ψυχικού
του κόσμου. Εκρήξεις ψυχικές φορμαρισμένες
μέσα σε τύπους αριστοτεχνικούς που τους φιλοτεχνούσε
με τη σκέψη του και τους έδινε τη δική
του σφραγίδα. Αντλούσε όλη σχεδόν την έμπνευσή
του από την πίστη ή έστω και από τη διάθεση για
πίστη.
Η ζωή του
Ο Απόστολος Μαμμέλης γεννήθηκε το 1876 στη
Σιγή της Προύσας και πέρασε τα παιδικά χρόνια στην
Κωνσταντινούπολη. Ήταν αδερφός του τοποτηρητή
του πατριαρχικού θρόνου Κωνσταντινουπόλεως
Δωροθέου. Σπούδασε Ιατρική στη Γερμανία και τη
Βιέννη. Εργάστηκε ως ειδικός στομαχολόγος στην
περιοχή Πέραν της Κωνσταντινούπολης. Μετά τη
μικρασιατική καταστροφή του 1922 έφυγε για την
Αθήνα, όπου έζησε ως το τέλος της ζωής του.
Λογοτεχνικοί σταθμοί
Στο χώρο της λογοτεχνίας πρωτοεμφανίστηκε το 1904
με την έκδοση της ποιητικής συλλογής του «Πέραν της
ζωής». Το 1914 τυφλώνεται. Το 1924 κυκλοφόρησε η
ποιητική συλλογή «Απ’ τα σκότη στο φως». Γνωστός
στους λογοτεχνικούς κύκλους έγινε το 1925 με την
ποιητική συλλογή «Θαλασσινά». Το 1928 τιμήθηκε με
το Βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών για την ποιητική
συλλογή «Σκοποί». Την ίδια χρονιά εκδόθηκε και η
ποιητική συλλογή «Σταθμοί». Το 1931 κυκλοφόρησε
το βιβλίο του «Πέρα απ’ τ’ Ανθρώπινα». Η τελευταία
ποιητική συλλογή του κυκλοφόρησε το 1934 και είχε
τίτλο «Πνοή και Τέχνη». Ποιήματά δημοσιεύτηκαν
σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά, όπως
«Αλεξανδρινή Τέχνη», «Το Ξεκίνημα», «Λόγος» κ.ά.
Ο Μαμμέλης ήταν παρών στις σελίδες του περιοδικού
«Λόγος» με 51 ποιήματα ή αποσπάσματα ποιητικών του
έργων. Οι θετικές κριτικές του Λύσανδρου Πράσινου,

~
σελίδα
15
Λογοτεχνία
που αργότερα έγινε διευθυντής ύλης, δημιούργησαν
ένα εξαιρετικά ευνοϊκό κλίμα για τον τυφλό ποιητή, ο
οποίος άρχισε να έχει φανατικούς θαυμαστές. Μάλιστα
ο Βέγας, συνεργάτης του περιοδικού, έγραψε και
αφιέρωσε: «Με άπειρο σεβασμό στο Γιατρό και Ποιητή
κ. Α. Μαμμέλη» ένα τρυφερό ποίημα και ανέλυσε
εκστασιασμένος το σονέτο του τυφλού ποιητή «Supra
Naturam».Ο Κ.Α. Κωνσταντινίδης έγραψε κι
αυτός για τον Μαμμέλη το ποίημα «Mehr Licht!»
(Περισσότερο Φως!). Και ο Σίμος Φανάς το ποίημά
του «Ώρα λατρείας» το αφιερώνει «Στον εμπνευσμένο
δουλευτή του φτερωτού λόγου, στον ωραιόπαθο
μυσταγωγό της θείας Τέχνης, Απόστολο Μαμμέλη,
με βαθειάν αγάπη κι εκτίμηση».Το ποιητικό έργο του
Μαμμέλη, εσωστρεφές και πεισιθάνατο, μπορεί να
εντυπωσίασε το αναγνωστικό κοινό του «Λόγου» με
την αυθεντικότητά του και να δημιούργησε μεγάλες
ελπίδες για την εμφάνιση ενός μεγάλου ποιητή, δεν είχε
όμως, όπως τελικά αποδείχτηκε, μεγάλα περιθώρια να
επιζήσει της εποχής του. Ο Μαμμέλης σε κάποια φάση
της ζωής του εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη.
Να σημειωθεί πως αποτέλεσε και ιδρυτικό μέλος της
Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών που ιδρύθηκε το 1934
με έδρα την Αθήνα. Απεβίωσε στις 8 Ιανουαρίου 1935
στην Αθήνα.
Το έργο του
«Απ’ τα σκότη στο φως»
Η συλλογή αποτελείται από 45 ποιήματα, 16 πονεμένα
τραγούδια, 16 ποιήματα που τα αποκαλεί «Ελληνικές
Ψυχές», έναν κύκλο ποιημάτων με τίτλο «Πέρ’ απ’ τα
σκότη» και τέσσερα σονέτα από την επόμενη ποιητική
του συλλογή, τα «Θαλασσινά».
«Θαλασσινά»
Τούτη η εκκεντρική συλλογή με χαλκογραφίες του
Φώτη Κόντογλου αποτελεί σχεδόν απόλυτη εξαίρεση
στο κατά κανόνα «λυρικό μεταφυσικό» ποιητικό του
έργο. Θέμα της είναι η αναπόληση ή μάλλον η ανάπλαση
των αλιευτικών εμπειριών του σε μια σειρά 44 σονέτων,
τα οποία συνοδεύονται από ακριβολογημένα σχόλια,
πολύτιμα και για τον δημώδη γλωσσικό τους πλούτο.
Ο Μαμμέλης έτρεφε ιδιαίτερη αγάπη για τη φύση αλλά
και την καλή ζωή. Στα 44 σονέτα των «Θαλασσινών»
εξιστορούνται οι ιδιότητες των ψαριών, οι «χαρακτήρες»
αλλά και η γεύση τους – τα 42 μάλιστα από αυτά
είναι αφιερωμένα το καθένα και σε ένα ψάρι. Ως ιδέα
συγγενεύει με αρχαία παραδείγματα γαστρονομικού,
φιλοσοφικού και παιδευτικού περιεχομένου όπου ζώα
δρουν σαν άνθρωποι και άψυχα προσωποποιούνται
(Αισώπου Μύθοι, Δειπνοσοφισταί).
«Σταθμοί» και «Σκοποί»
Το 1928 κυκλοφορούν οι επόμενες δύο ποιητικές
συλλογές του ποιητή, «Σταθμοί» και «Σκοποί».
Η ποιητική συλλογή «Σταθμοί» εντάσσεται στην
κατηγορία της «ελευθερόστιχης» παλαιάς ποίησης
(δηλαδή της λυρικής κι έλλογης ποίησης), αν και
ο ίδιος ο Μαμμέλης αντιλαμβάνεται τα ποιήματα
της συλλογής ως «λυρικές πρόζες». Η ποιητική
συλλογή «Σκοποί» μοιάζει με συμπληρωματική της
προηγούμενης συλλογής.
«Πέρα απ’ τ’ Ανθρώπινα»
Το 1931, ο Απόστολος Μαμμέλης εκδίδει το βιβλίο
«Πέρα απ’ τ’ Ανθρώπινα». Είναι ίσως το πιο υπαρξιακό
λογοτέχνημα του τυφλού ποιητή. Ξεκινάει με τη
θνητή φύση του ανθρώπου και τη μάχη με το θάνατο
και καταλήγει σε μια κατάδυση στην ψυχή.
«Πνοή και Τέχνη»
Είκοσι χρόνια μετά την τύφλωσή του, ο Μαμμέλης
εκδίδει την τελευταία ποιητική του συλλογή «Πνοή
και Τέχνη». Είναι το πιο ολοκληρωμένο έργο του, όχι
μόνο λόγω του όγκου των ποιημάτων, αλλά και των
θεμάτων που επιλέγει. Τα πρώτα 74 ποιήματα κινούνται
στα προσφιλή θέματα του ανθρώπινου πόνου, της
τύφλωσης, της θρησκείας και της φιλοσοφίας.
Ακολουθούν 16 «Μικροτράγουδα» με αναφορές στη
συνολική ζωή του ανθρώπου. Τέλος, υπάρχουν δύο
κύκλοι ποιημάτων, «Άνθια και Πουλιά» και «Αφροί και
Φύκια».
Ο τυφλός ποιητής είχε «πνίξει» τέλεια τον
επιστήμονα, το γιατρό. Μα ο Μαμμέλης δεν ήταν
διόλου δυσαρεστημένος μ’ αυτό. Αν και θύμα
μιας τραγικότητας, ζούσε ικανοποιημένος με όσα
δημιούργησε μέσω της ποίησης. Παρέμεινε ως το
τέλος ένας αιώνιος νέος. Ένας υμνητής της θάλασσας,
της ψαράδικης ζωής, της χαρούμενης ακρογιαλιάς της
πατρίδας του, της Σιγής.

~
σελίδα
16
Oρθοδοξία
Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΩΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ
Στην προσπάθειά μας να
εσωκλείσουμε το μεγαλείο
του Λυκούργου Αγγελόπουλου σε
ένα λεκτικό σύνολο, καταλήξαμε
στα εξής: Ερευνητής, ερμηνευτής,
συνθέτης, δάσκαλος, παιδαγωγός.
Κι όμως. Η πολυσχιδής αυτή
προσωπικότητα δεν «χωράει» μέσα
σε αυτό.
Ο Λυκούργος Αγγελόπουλος ήταν
ένας ακάματος δάσκαλος και
διεθνούς εμβέλειας μελετητής της
Βυζαντινής μουσικής, που δόθηκε
ολοκληρωτικά στη μουσική. Σε
αυτόν, άλλωστε, οφείλουμε το
γεγονός ότι η βυζαντινή μουσική
μεταφέρθηκε στα μουσικά σαλόνια
του εξωτερικού. Περαιτέρω, του
άρεσε να βγάζει μαθητές, να
μεταλαμπαδεύει τον πλούτο των
γνώσεών του.
Ο ίδιος μαθήτευσε κοντά στο
μεγάλο μουσικολόγο και ερευνητή
της ελληνικής μουσικής παράδοσης
Σίμωνα Καρά. Το 1977 ίδρυσε την
Ελληνική Βυζαντινή Χορωδία, με
την οποία εξέδωσε πολλούς δίσκους
στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Το 1978 ξεκίνησε η συνεργασία
Aπόδοση ύμνων από τον Βυζαντινό Χορό Ιεροψαλτών
του με την Ε.Ρ.Α. παρουσιάζοντας
τις εκπομπές «Εκκλησιαστικοί
Βυζαντινοί Ύμνοι» και «Από την
Ορθόδοξη και ανατολική μουσική
παράδοση». Δίδαξε βυζαντινή
μουσική στο Ωδείο Αθηνών και στα
Ωδεία «Φίλιππος Νάκας» και «Ν.
Σκαλκώτας».
Επίσης, ασχολήθηκε και με τη
σύγχρονη μουσική ερμηνεύοντας
έργα των Μιχάλη Αδάμη,
Δημήτρη Τερζάκη, John Tavener,
Κυριάκου Σφέτσα κ.ά. Το 1994
ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ.
Βαρθολομαίος του απένειμε το
οφίκιο του Άρχοντος Πρωτοψάλτου
της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής
Κωνσταντινουπόλεως. Αναπαύθηκε
στις 18 Μαΐου 2014.
Δύο μαθητές του Λυκούργου
Αγγελόπουλου, θέλοντας να
τιμήσουν τη μνήμη του σπουδαίου
δασκάλου τους, πραγματοποίησαν
στον Ι.Ν. Αγίων Πάντων, Αίθουσα
«Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος
Α΄» στις 21 Ιανουαρίου
2017 μουσικολογική εκδήλωση,
αποτελούμενη από διάλεξη
παρουσίαση οπτικοακουστικών
πολυμέσων και μουσικές εκτελέσεις
συνθέσεων του Λ. Αγγελόπουλου
από το Χορό Ιεροψαλτών Μονάχου.
Κεντρικό θέμα της εκδήλωσης
ήταν «Η βυζαντινή μουσική ως
πολιτιστική κληρονομιά».
Ο Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος,
Καθηγητής του Πανεπιστημίου
του Μονάχου και Πρόεδρος του
«Συλλόγου Βυζαντινής Μουσικής
Μονάχου», ανέλαβε τη διοργάνωση,
ενώ κεντρικός ομιλητής ήταν ο
Γεώργιος Κωνσταντίνου, Δρ.
Βυζαντινής Μουσικολογίας,
Χοράρχης της ΕΛΒΥΧ.
Η συγκίνηση ήταν απερίγραπτη.
Πρώτη φορά είδαμε μαθητές
να μιλούν με τέτοιο δέος και
θαυμασμό για τον μέντορά τους,
έναν άνθρωπο σεμνό και χαμηλών
τόνων. Υπ’ αυτήν την έννοια, τόσο
η περίλαμπρη προσωπικότητα
όσο και το τεράστιο μουσικό έργο
του Λυκούργου Αγγελόπουλου
αποτελούν ανεκτίμητη κληρονομιά
για τις νεότερες γενιές και έναν
φωτεινό φάρο για τα δυσήλια
μονοπάτια της ζωής.
Φωτορεπορτάζ: Ιωάννα Παναγιώτου Μάμαλη
Ιωάννα Παναγιώτου Μάμαλη, Πρωτοπρεσβύτερος Απόστολος Μαλαμούσης,
Δρ. Γεώργιος Κωνσταντίνου, Καθηγητής Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος
Λυκούργος Αγγελόπουλος
Δρ. Γεώργιος Κωνσταντίνου, Καθηγητής Κωνσταντίνος Νικολακόπουλος

~
σελίδα
17
Oρθοδοξία
ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΟΙ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΙ ΥΜΝΟΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΟΣ
Eλεύθερη απόδοση στη νέα Ελληνική: Σταύρος Μπούκιος
Saarbrücken, 2011
Ύμνος A’
Όρθρος Μ. Δευτέρας έως και Μ. Τετάρτης
Τροπάριο της Ακολουθίας του Νυμφίου
Ήχος πλ. δ’
Να, ο Νυμφίος έρχεται μέσα στη νύκτα, και είναι ευτυχισμένος ο δούλος του τον οποίον βρίσκει
να εργάζεται, ενώ ανάξιος είναι αυτός που τον βρίσκει να ραθυμεί (τεμπελιάζει). Κοίτα, λοιπόν,
ψυχή μου, μη ξεχαστείς στον ύπνο, για να μην παραδοθείς στον θάνατο, και κλειστείς έξω από τη
βασιλεία του Θεού. Αλλά σήκω φωνάζοντας: «Άγιος, Άγιος, Άγιος είναι ο Θεός. Με την προστασία των
ασωμάτων δυνάμεων, σώσε μας»
Ύμνος Β’
Ακολουθία των Αγίων και Αχράντων Παθών,
Ιδιόμελο των Αποστίχων Μ. Πέμπτης Εσπέρας
Ήχος β’
Βλέποντάς σε πάνω στο ξύλο (Σταυρό) να κρέμεσαι Χριστέ, εσένα που είσαι ο Κτίστης και ο Θεός
όλων, αυτή που σε γέννησε δίχως σπέρμα, φώναζε πικρά: «Υιέ μου, πού χάθηκε το κάλλος της
μορφής σου; Δεν αντέχω να σε βλέπω σταυρωμένο άδικα. Βιάσου να αναστηθείς, για να δω κι εγώ
την μετά τριών ημερών ανάστασή σου από τους νεκρούς».

~
σελίδα
18
Ημερολόγιο
Καταστρώματος
Επιμέλεια: Αντώνης Ευθυμίου
Αναπολούμε τις σημαντικότερες δράσεις των εν Μονάχω Ελλήνων λίγο πριν κλείσει η χρονιά που πέρασε (6.11.2016-10.12.2016). Η
αναλυτική μορφή των περισσοτέρων άρθρων έχει αναρτηθεί στον ιστότοπο www.jopa-news.com
Ένα «Paradoxon» μουσικό ταξίδι
Το μουσικό συγκρότημα Paradoxon με σύνθημα «όταν η
παράδοση συναντά το έντεχνο...» και όχημα το μεράκι για την
ποιοτική μουσική, μας μετέφερε σ’ έναν πολύφωνο μουσικό κόσμο
με έντονο άρωμα Ελλάδας. Η κρητική λύρα, ο κεμετζές και το
κλαρίνο παντρεύτηκαν αρμονικά με την κιθάρα, το βιολί, το πιάνο
και τα κρουστά σε μια συναρπαστική μουσική διαδρομή σε κάθε
γωνιά της ελληνικής γης. Η εκδότρια της ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ είχε την
τιμή να παρουσιάσει ως χορηγός επικοινωνίας το νεοσυσταθέν
συγκρότημα στην παρθενική του εμφάνιση, μια ανεπανάληπτη
συναυλία στο Πνευματικό Κέντρο των Αγ. Πάντων. Οι καλές
γλώσσες λένε ότι μας ετοιμάζουν κι άλλα μουσικά ταξίδια, όπως
αυτό στις 28.05.2017 (βλ.σελ.13).
Το παρατεταμένο χειροκρότημα των 30 ετών
Όταν το 1987 μια παρέα Ελλήνων (δεύτερης γενιάς μεταναστών)
και Γερμανών, παρουσίαζαν σε συνεργασία με το Ελληνικό Κέντρο
Κινηματογράφου, την Ταινιοθήκη της Ελλάδας και σε άμεση επαφή με τους
δημιουργούς κάποιες ελληνικές ταινίες, σίγουρα δεν θα φαντάζονταν ότι
λίγες δεκαετίες αργότερα θα εδραιωνόταν στην καρδιά της Ευρώπης ένα
φεστιβάλ ελληνικού κινηματογράφου. Κι όμως! 30 χρόνια μετά, η «Εβδομάδα
Ελληνικού Κινηματογράφου του Μονάχου» αποτελεί την παλαιότερη
συνεχόμενη ελληνική πολιτιστική εκδήλωση στον εκτός Ελλάδας ευρωπαϊκό
χώρο και δικαίως θεωρείται πλέον θεσμός και συνάμα αυτοτελές πολιτιστικό
κεφάλαιο. Παραβρεθήκαμε στη φετινή έναρξη στο κατάμεστο Gasteig και
απολαύσαμε την ταινία του Κώστα Γαβρά, τον «Παράδεισο στη Δύση». Οι
κωμικές πινελιές του σπουδαίου Έλληνα auteur χρωμάτισαν μοναδικά αυτό
το ιδιόμορφο road movie με επίκεντρο τη μετανάστευση. Κατά τη διάρκεια
της εβδομάδας προβλήθηκαν κι άλλες σύγχρονες πολυβραβευμένς ελληνικές
ταινίες, όπως «Suntun», «Chevalier», «Smac», «Τετάρτη 04:45», αλλά και
σημαντικές κλασσικές ταινίες, όπως «Ηλέκτρα», «Μια αιωνιότητα και μια
μέρα», «Τα δελφινάκια του Αμβρακικού».
Η «Παράδοξη Πατρίδα» μέσα απ’ τα παιδικά μάτια που κατέγραψαν
τη θηριωδία
Το 2015 ο κινηματογραφικός φακός του Νίκου Ασλανίδη
καταγράφει το αληθινό σενάριο που έγραψε η ίδια η ζωή για τον
80χρονο σήμερα Έλληνα Στάθη Χαϊτίδη, ο οποίος σε ηλικία 8 ετών
είδε τους Ναζί να καίνε ζωντανούς όλους σχεδόν τους συγγενείς
του. Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία της ταινίας-ντοκουμέντο
«Παράδοξη Πατρίδα» που απέσπασε την ίδια χρονιά το 1ο
βραβείο κοινού στο 17ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η
Λέσχη Ελλήνων Επιστημόνων και ο Σύλλογος Ποντίων Μονάχου
φρόντισαν εκτός από την προβολή του ντοκιμαντέρ, να φέρουν
κοντά μας και τον ίδιο τον πρωταγωνιστή, Στάθη Χαϊτίδη, ο
οποίος έδωσε ένα σπάνιο μάθημα επιβίωσης κι αισιοδοξίας σε
όλους τους νέους μετανάστες.

Όταν το Βόρειο Αιγαίο έγινε και πάλι ελληνικό
Κατά τη διάρκεια του Α’ Βαλκανικού Πολέμου (6 Οκτωβρίου έως 20
Δεκεμβρίου 1912), ο Ελληνικός Στόλος απελευθέρωσε τα νησιά του
Βορείου Αιγαίου: τη Θάσο, τη Σαμοθράκη, τον Αη Στράτη, τα Ψαρά, την
Ίμβρο, την Τένεδο και τη Λήμνο. Οι Ικαριώτες είχαν κιόλας διώξει τους
Τούρκους και περιμένανε τα ελληνικά πλοία για να κηρύξουν την ένωσή
τους με την Ελλάδα, ενώ οι Σαμιώτες πιο πρακτικοί δεν περίμεναν κάποιο
πλοίο, αλλά καλέσανε την εθνοσυνέλευσή τους και κήρυξαν και αυτοί την
ένωσή τους με την πατρίδα. Η Λέσβος και η Χίος απελευθερώθηκαν
λίγο αργότερα, στις 11 και 13 Νοεμβρίου αντίστοιχα. 104 χρόνια μετά,
ο Σύλλογος Αιγαίου Μονάχου δεν ξέχασε αυτά τα σημαντικά για την
πατρίδα μας γεγονότα και γιόρτασε την απελευθέρωση των Νήσων του
Βορείου Αιγαίου στον Ιερό Ναό των Αγίων Πάντων. Σε μια εποχή, όπου
εν μέσω κρίσης ακούγονται ακραίες και ανυπόστατες φωνές όπως η
ανεξαρτητοποίηση ελληνικών νήσων με εύρωστη οικονομία, καλό είναι
να ξεσκονίζουμε τις σελίδες της ένδοξης ιστορίας και να βλέπουμε με
μια πιο διεισδυτική ματιά τα γεγονότα. Σχετικό άρθρο του Προέδρου
Κλεάνθη Μήλα θα δημοσιευθεί σε μελλοντικό τεύχος.
Όταν ο Άλιμος συνάντησε το Μόναχο
Το συγκρότημα «NOSTOS» του Μουσικού Σχολείου Αλίμου ταξίδεψε μέχρι
το Μόναχο και το Münchner Künstlerhaus για να δώσει μια ξεχωριστή
συναυλία. Οι μικροί μουσικοί ταξιδευτές μας αποζημίωσαν για την πολύωρη
καθυστέρηση, λόγω των ομιλιών που προηγήθηκαν της έναρξης, με ένα
μοναδικό πρόγραμμα με μουσικές και τραγούδια της Ελένης Καραΐνδρου
και του Μάνου Χατζιδάκι. Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο μέρος της
συναυλίας ήταν αφιερωμένο στο προσφυγικό ζήτημα και ξεκίνησε με το
πολύ γνωστό μουσικό θέμα του Ástor Piazzolla «Oblivion». Την εκδήλωση
διοργάνωσε το Ίδρυμα «ΠΑΛΛΑΔΙΟΝ», υπό την αιγίδα του Ελληνικού
Γενικού Προξενείου Μονάχου. Όπως πληροφορηθήκαμε a posteriori, την
επόμενη μέρα το μουσικό σύνολο «NOSTOS» επισκέφθηκε μαζί με τη
Γενική Πρόξενο της Ελλάδας στο Μόναχο Παναγιώτα Κωνσταντινοπούλου
το «Τείχος του Μονάχου» στο Neuperlach Süd. Το περιοδικό μας δεν έλαβε
σχετική ενημέρωση και ως εκ τούτου δεν παρέστη ούτε κάλυψε τη συμβολική
αυτή κίνηση διαμαρτυρίας μετά μουσικής. Αυτό, βέβαια, δεν αναιρεί την
αξιόλογη από πλευράς Παλλαδίου πολιτιστική κίνηση αναφορικά με τη
συναυλία, την οποία προβάλλαμε, ως οφείλαμε, δεόντως.
Το Ολοκαύτωμα του Αρκαδίου – 150 χρόνια μετά
Στις 8 Νοεμβρίου του 1866 έλαβε χώρα το ιστορικό
Ολοκαύτωμα της Μονής Αρκαδίου, κατά το οποίο
δεκάδες γυναικόπαιδα και κρητικοί επαναστάτες
αυτοανατινάχτηκαν στην πυριτιδαποθήκη για να μην
πιαστούν στα χέρια των Τούρκων. Ο Κρητικός Συλλόγος
Μονάχου τίμησε τους ήρωες του ολοκαυτώματος, που
παρέμειναν πιστοί στην πατρίδα άχρι θανάτου, τελώντας
επιμνημόσυνη δέηση στους Αγίους Πάντες. Αποτελεί το
σημαντικότερο επεισόδιο της Κρητικής Επανάστασης
του 1866 και ιστορικό ορόσημο που εκπέμπει δυνατά
μηνύματα και αντικατοπτρίζει την αποφασιστικότητα
της κρητικής ψυχής. Άλλωστε, όπως έλεγε ο Πλάτων,
«Αν υπάρχει μνήμη, υπάρχουν και ιδέες στα πράγματα».
Είμαστε στον… αέρα. Για εσάς, χωρίς εσάς
Το Πνευματικό Κέντρο των Αγίων Πάντων μετατράπηκε σ’ ένα φαντασμαγορικό χώρο
αναψυχής για όσους αγαπούν τη φαντασία, τη γυμναστική, την ευλυγισία και το χορό.
Η εγνωσμένου κύρους θεατρολόγος Ηρώ Κωστράκη, έφερε στο Μόναχο μία από τις πιο
διαδεδομένες, εντυπωσιακές και θεμελιώδεις τέχνες του τσίρκου, τα Εναέρια Ακροβατικά
Πανιά. Όσοι συμμετείχαν στο σεμινάριο, είχαν την ευκαιρία να ακολουθήσουν ένα
ολοκληρωμένο πρόγραμμα γνωριμίας και εξοικείωσης με αυτόν το μοναδικό συνδυασμό
σωματικής άσκησης και χορού στον αέρα υπό την καθοδήγηση της Χάριτος Λουσιοπούλου
που γνωρίζει όσο λίγοι την ακροβατική τέχνη στην Ελλάδα. Το περιοδικό μας ως χορηγός
επικοινωνίας στήριξε με μεγάλη χαρά αυτήν την αξιόλογη αυτοχρηματοδοτούμενη
προσπάθεια, στην οποία ουδείς σχεδόν (πλην των παιδιών της θεατρικής/μουσικής ομάδας
ΜΕΛΩΔΙΑ) ανταποκρίθηκε, γεγονός που ενισχύει την άποψή μας ότι οι προσπάθειες των
ελεύθερων επαγγελματιών δύσκολα στηρίζονται. Ειδικά όταν το κοινό καλείται να δει κάτι
καινούριο, στο οποίο δεν θα έχει τον πρώτο λόγο. Ιδίως ο Έλληνας δεν έχει εξοικειωθεί με
την ιδέα του νέου, του αλλιώτικου, του άγνωστου. «Ας είναι περσινά σταφύλια κι ας είναι
και ξινά, κάποτε θα γλυκίσουν», σκέφτεται… Εμείς όμως, επιμένουμε να σκεφτόμαστε
αλλιώς και να – προσπαθούμε τουλάχιστον – να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.

Μια μελωδική... χριστουγεννιάτικη συναυλία για καλό σκοπό
Η ελληνική παιδική χορωδία «ΜΕΛΩΔΙΑ» της Ελληνικής Ορθόδοξης
Εκκλησίας, με τη συναρπαστική χριστουγεννιάτικη συναυλία «OUVERTÜRE»
που έδωσε στην αίθουσα του Πολιτιστικού Κέντρου «Οικουμενικός Πατριάρχης
Βαρθολομαίος» των Αγίων Πάντων, μετέφερε τη μαγεία των Χριστουγέννων
μέσα από την παγκόσμια γλώσσα της μουσικής. Τα παιδιά τραγούδησαν για
έναν ιερό σκοπό, τη συλλογή χρημάτων για τη συμμετοχή τους στο Διεθνές
Χορωδιακό Φεστιβάλ «Voices for Peace», που θα πραγματοποιηθεί τον Απρίλιο
του 2017 στην πόλη Ασίζη της Ιταλίας. Επίσης, η χορωδία φέτος πήρε και το
βάπτισμα του πυρός στον 7η τέχνη, με τη συμμετοχή δύο κοριτσιών, της Ιωάννας
Μήλιου και της Linnéa Winroth στην αντιπολεμική / αντιρατσιστική ταινία της
JOPA Arts «If All Kids» (Αν όλα τα παιδιά), όπου πρωταγωνιστεί ο σπουδαίος
ανθρωπιστής και φιλέλληνας καλλιτέχνης Konstantin Wecker. Αρχικώς, βέβαια
στόχος ήταν να ερμηνεύσει σύσσωμη η χορωδία (βλ. φωτογραφία) ένα ελληνικό
τραγούδι, κάτι που δεν κατέστη δυστυχώς δυνατό λόγω διαφωνίας της εταιρίας
παραγωγής με την ελληνική εταιρία διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων,
η οποία αυτή τη στιγμή λογοδοτεί ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου
Αθηνών για υπόθεση που επιβεβαιώνει όλες μας τις επιφυλάξεις.
Ένα μουσικό ταξίδι στις Χαμένες Πατρίδες
Ο καημός της προσφυγιάς και της ρωμιοσύνης έγινε τραγούδι
που ρίζωσε βαθιά στην ελληνική μουσική μας παράδοση. Ο
παραγωγός Αλέξανδρος Καρόζας και η Greece on Tour έφεραν
τις «Πατρίδες των Ελλήνων» στο Μόναχο, για να προσφέρουν
ένα μοναδικό μουσικό νοσταλγικό ταξίδι στην ιστορική μνήμη των
Ελλήνων. Σημαντικοί καλλιτέχνες, όπως ο Μπάμπης Τσέρτος, ο
Κώστας Μακεδόνας, η Μελίνα Ασλανίδου και ο Δημήτρης Μπάσης
ερμήνευσαν με ευαισθησία τραγούδια της ξενιτιάς, του πόνου, της
ελπίδας και της προσμονής. Μαζί τους ήταν και η Εστουδιαντίνα
Νέας Ιωνίας υπό τη διεύθυνση του Ανδρέα Κατσιγιάννη. Εμείς ως
χορηγοί επικοινωνίας προσπαθήσαμε να συμβάλουμε σε αυτήν την
προσπάθεια και νιώθουμε υπερήφανοι για το άρτιο αποτέλεσμα
και τη μεγάλη ανταπόκριση που είχε τόσο στους Έλληνες, όσο και
στους Γερμανούς.
Ω, ήταν ωραία στο Club Milla… με τον Γιάννη Αγγελάκα
Οι «Τρύπες» ήταν ένα ξεχωριστό ροκ συγκρότημα που σημάδεψε
την ελληνική μουσική σκηνή της δεκαετίας του ’80. Ο Γιάννης
Αγγελάκας, πρώην μέλος και τραγουδιστής του συγκροτήματος,
σαν ταξιδιάρα ψυχή που είναι, ήρθε μαζί με την μπάντα 100º C
μέχρι το Μόναχο για να ξεσηκώσουν το μουσικόφιλο κοινό με τα
τραγούδια τους και να παρουσιάσουν το νέο δισκογραφικό τους
εγχείρημα. Έτσι, τo Milla - Live Club πλημμύρισε από φολκ-ροκ
και παραδοσιακούς ρεμπέτικους ήχους, αλλά και από ενθουσιώδεις
επευφημίες των παρευρισκομένων. Το περιοδικό μας στήριξε
αυτό το μουσικό γεγονός, ως χορηγός επικοινωνίας, στο πλαίσιο
συνεργασίας μας με την Krikri Productions.
Διάλεξη μνήμης και ιστορίας για τον Ελευθέριο Βενιζέλο
Το πρωί της 18ης Μαρτίου του 1936, έφυγε από τη ζωή ο 7 φορές
πρωθυπουργός της Ελλάδας Ελευθέριος Βενιζέλος. 80 χρόνια μετά, η Λέσχη
Ελλήνων Επιστημόνων σε συνεργασία το Σύλλογο Κρητών Μονάχου και
υπό την αιγίδα του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και Μελετών «Ελευθέριος
Κ. Βενιζέλος», διοργάνωσαν μια εξαιρετική διάλεξη με θέμα «Διαχρονικότητα
του Ελευθέριου Βενιζέλου - 80 χρόνια μετά το θάνατό του». Η εκδήλωση
ξεκίνησε με μια τεκμηριωμένη, αλλά σχοινοτενή αγόρευση του Γενικού
Διευθυντή του Ιδρύματος Νικόλαου Παπαδάκη για τη διαχρονικότητα της
πολιτικής και διπλωματικής δράσης του Ελευθερίου Βενιζέλου, καθώς και
τη μεστή και διδακτική ομιλία του επιστημονικού συνεργάτη του Ιδρύματος
Γιώργου Κουκουράκη για το Βενιζέλο της Κρήτης. Στη συνέχεια προβλήθηκε
το συγκλονιστικό ντοκιμαντέρ του Βασίλη Μάρου «Η Ελλάδα του Βενιζέλου»,
παραγωγής 1992, μαζί με οπτικοακουστικό υλικό για το έργο του Ιδρύματος
και την οικία-μουσείο της Χαλέπας. Στο τέλος, πραγματοποιήθηκε μια
σύντομη κι ομολογουμένως έντονη συζήτηση. Η δε λανθασμένη κατανομή
του χρόνου δεν άφησε περιθώρια σε όσους εν κατακλείδι επιχείρησαν στο
εναπομείναν 20άλεπτο να κάνουν την πολυπόθητη ερώτηση-mini διάλεξη.

~
σελίδα
21
Ποίηση
Εκεί που συναντιούνται
οι καταξιωμένοι ποιητές …
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΜΑΜΜΕΛΗΣ (1876-1935) ΜΑΡΙΑ ΠΟΛΥΔΟΥΡΗ (1902-1930)
Τυφλοί Ποιητές
Μελέτησα τα που οι τυφλοί Μίλτωνας κι’ Οσιανός,
οι αθάνατοι έχουν γράψει·
κι είδα - στη λήθη αλάλητος με μάτια πιο σβυσμέναμετρώντας
τον ψυχολυωμό
μες στα νυχτογραμμένα,
ποιας δύναμης μυστηριακιάς το φως, τους έχει ανάψει
τα φρένα και την πέννα.
Μα αν οι ψυχές τους πέρα εκεί το θρόισμα αγροικήσαν
της άγρυπνης ψυχής μου,
που ουρανοψάχτρα φτερουγά κι ορθρίζει θεογυρέφτρα
έξω απ’ το φράχτη του νοητού,
δίπλα στο Φως, που ζωντανές εκιές πριν το ζυγώσουν,
μακρυάθε φτερουγώντας
τα ωραία τους ακροφτέρουγα στην πύρα Του έχουν κάψει,
λέω, πως θάχουν κλάψει.
Τα Λόγια Σου
Θυμᾶμαι τώρα ... Οἱ θύμησες πλημμύρες ποὺ μὲ πνίγουν,
ἄνεμος, σκοτεινιά.
Τὰ λόγια ἀνθοὺς τὰ μάδησες, μὰ τώρα αὐτὰ μοῦ ἀνοίγουν
κακὲς πληγὲς βαθιά.
Οὔτε σκιά, οὔτε ὄνειρο ἔτσι ποὺ νὰ διαβαίνη
γοργὰ πρὸς τὸ χαμό.
Καπνὸς ἡ ἀγάπη. Σύννεφο, τὰ λόγια σου, μοῦ ραίνει
σταγόνες τὸν καημό.
Τώρα σαπίζουν μέσα μου πρώιμες οἱ πληγές μου.
Ἡ θύμηση ἀσπασμὸς
προδοτικός, νὰ μοῦ γελοῦν κρυφὰ κάποιες στιγμές μου
ν᾿ αὐξαίνη ὁ ἀπελπισμός!
... με τους ανερχόμενους
Ελένη Βασιλείου-Αστερόσκονη
Μόνο εμένα
Για να ακούς μόνο εμένα
σώπασε κάθε ήχος στη γη
έκρυψε τον Ήλιο η Σελήνη
Για να θωρείς μόνο εμένα
έσβησε η νύχτα τα αστέρια στον Ουρανό
για να φωτίζω το δρόμο σου. Μόνο εγώ.
Για να ποθείς μόνο εμένα
γέμισε η σάρκα σου πληγές.
Για να έρχεσαι πάντα σε μένα κόπασαν του κόσμου οι βροχές.
Victoria Mali
Το Μολύβι της Θυγατρός μου
Θα’ ρθει και για με η μέρα που θα μετακομίσω.
Ο παράδεισος θα’ ναι για η κόλαση;
Ειλικρινά, δεν ξέρω πού θα με βγάλει.
Χαρτί μη μου στερήσουν μονάχα.
Κι ένα μολύβι, όλα όσα δίψασα να γράφω.
Κείνο το αγαπημένο της θυγατρός μου...
Εικόνες δεν χρειάζομαι.
Έζησα πολλά, όλα τα θυμούμαι.
Διόλου δε θα δυσκολευτώ να τις αποτυπώσω.
Ίσως βρω και κάποιον να με νοιάζεται.
Τόσο, όσο σε αγάπησα, μικρό μου.
Ήταν πολύ, πάρα πολύ. Φαντάσου να μ’ άφηνες κιόλας...

Dr. Eva Tsigkana M. A.
Buchwissenschaftlerin & Klassische Philologin
Eleni Paraliki
Sprachtherapeutin
Λογοθεραπεύτρια
_____________________________________
Brucknerstr. 21, 81677 München
T: (089) 41619788 | M: (+49) 174 3351139
E: eva.tsigkana@yahoo.de
_____________________________________
Hainbuchenstr. 2, 80935 München
T: 089/90540821 | M: 0176/43004286
E: paraliki@t-online.de
Stefan Reisen
Ταξιδιωτικό γραφείο
Ellindex
Δικτύωση επαγγελματιών
_____________________________________
Bayerstr. 13, 80335 München
T: 089/5522510, F: 089/553009
W: www.stefanreisen.de, E: info@stefanreisen.de
_____________________________________
Grohmannstr.44, 80933 München
T: +49 89 12092682
W: www.ellindex.de | E: info@ ellindex.de
_____________________________________
Elsenheimerstraße 15, 80687 München
T: +49 (0)89 579 527 69/-91, F: +49 (0) 89 51 73 94 87
_____________________________________
Arnulfstraße 10, 80335 München
Τ: 089/59991939, 089/59991940
E: info@lexis-institut