Yuval Noah Harari - Hayvanlardan Tanrılara Sapiens - Kolektif

Biyoloji bilimine göre insanlar “yaratılmamış”, evrimleşmiştir. Ve evrim
kesinlikle eşitlikçi değildir. Eşitlik fikri yaradılış inancıyla iç içe geçmiştir.
Amerikalılar eşitlik fikrini Hıristiyanlıktan almışlardır, buna göre de
her insanın ilahi şekilde yaratılmış bir ruhu vardır ve tüm ruhlar Tanrı
önünde eşittir. Ancak eğer Hıristiyanların tanrı, yaradılış ve ruhlar hakkındaki
mitlerine inanmıyorsak, tüm insanların “eşit” olması ne anlama
gelmektedir? Evrim eşitlik değil farklılık üzerine kuruludur. Her insan
diğerlerinden az da olsa farklı bir genetik kod taşır ve doğumundan itibaren
farklı çevresel etkilere maruz kalır. Bu durum, insanların hayatta
kalmaya farklı şekilde etki eden farklı özellikler geliştirmelerini sağlar.
“Eşit yaratılmıştır” ifadesi bu yüzden aslında “farklı yönde evrilmiştir”
olarak tercüme edilmelidir.
İnsanlar yaratılmamış olduğu gibi, biyoloji bilimine göre ortada bu insanlara
bir şeyler “bahşeden” bir “Yaratıcı” falan da yoktur. Ortada sadece
hiçbir amacı olmayan son derece “körü körüne” ilerleyen bir evrimsel
süreç var ve bu da insanların “doğmasını” sağlıyor. “Yaratıcı tarafından
bahşedilmiş”, aslında “doğmuş” olarak tercüme edilmelidir.
Benzer şekilde, biyolojide hak diye bir şey de yoktur. Sadece organlar,
beceriler ve özellikler vardır. Kuşlar uçmaya hakkı olduğu için değil kanatları
olduğu için uçar. Aynca bu organların, becerilerin ve özelliklerin
kimsenin “elinden alınamaz” olması söz konusu değildir. Pek çoğu sürekli
mutasyon hâlindedir ve zamanla yok olmaları da gayet mümkündür.
Örneğin devekuşu uçma becerisini kaybetmiş bir kuştur. Bu yüzden
“kimsenin elinden alınamaz” haklar, “mutasyona uğrayabilen özellikler”
olarak tercüme edilmelidir.
İnsanların evrimleşmiş özellikleri nedir? Elbette öncelikle “hayat”tır.
Peki ya “özgürlük”? Biyolojide özgürlük yoktur. Tıpkı eşitlik, haklar ve
sınırlı sorumlu şirketler gibi özgürlük de insanların icat ettiği ve ancak
hayal güçlerinde yaşattığı bir kavramdır. Biyolojik bakış açısıyla bakıldığında,
insanların demokrasilerde özgür, diktatörlüklerde özgürlüklerinden
mahrum yaşadıklarını söylemenin hiçbir anlamı yoktur.
Peki ya “mutluluk”? Şimdiye kadar biyolojik araştırmalar mutluluğun
açık bir tanımını yapmayı veya mutluluğu nesnel olarak ölçmeyi başaramamıştır.
Çoğu biyolojik araştırma, kolayca tanımlanabilen ve ölçülebilen
zevkin varlığını tanımlamıştır. Bu yüzden “hayat, özgürlük ve
mutluluğu aramak”, “hayat ve zevki aramak” olarak tercüme edilmelidir.