Yuval Noah Harari - Hayvanlardan Tanrılara Sapiens - Kolektif

ı takip ederdi. Örneğin Büyük İskender’in seferleri yeni bir imparatorluğun
kurulmasıyla değil, zaten mevcut bir imparatorluğu ele geçirmesiyle
sonuçlanmıştı: Pers İmparatorluğu. Modern Avrupa imparatorluklarına
en çok benzeyenler, Atina ve Kartaca’nın denizci imparatorlukları
ve 14. yüzyılda Endonezya’nın büyük bölümünde hâkimiyet kuran ortaçağ
Majapahit Deniz İmparatorluğu’ydu. Bu imparatorluklar bile bilinmeyen
denizlere çok fazla yelken açmadılar, modern AvrupalIlarla kıyaslandığında
bunlar da yerel kalıyordu.
Pek çok akademisyen, Çin’deki Ming hanedanının amirali Zheng
He’nin seferlerinin, Avrupalıların keşiflerini gölgede bıraktığı konusunda
hemfikirdir. 1405’le 1433 arasında, Zheng yedi devasa armada
ile Çin’den Hint Okyanusu’nun uzak köşelerine kadar seferler gerçekleştirdi.
Bu seferlerin en büyüğü, 300 gemi ve 30 bin mürettebattan
oluşuyordu.96 Endonezya, Sri Lanka, Hindistan, Basra Körfezi, Kızıl
Deniz ve Doğu Afrika’ya gittiler; Çin gemileri Hicaz bölgesinin ana
limanı Cidde’de ve Kenya kıyısındaki Malindi’de demirledi. Kolomb’un
1492’deki filosu (120 denizcinin olduğu üç küçük gemiden oluşuyordu)
Zheng He’nin ejderhalarının yanında üç sivrisinek tanesi gibi kalırdı.97
Ancak aralarında önemli bir fark vardı. Zheng He okyanusları keşfederek
Çin yanlısı yöneticilerle irtibat kurdu ama ziyaret ettiği ülkeleri
fethetmeye veya kolonileştirmeye çalışmadı. Dahası, Zheng He’nin
seferleri Çin politikasına veya kültürüne dayanmıyordu. 1430’larda
Pekin’de yönetim değiştiğinde, yeni yöneticiler bu seferleri aniden durdurdular.
Büyük filo dağıtıldı ve çok önemli teknik ve coğrafi bilgiler yok
edildi, bir daha da bu imkanlara sahip hiçbir kaşif Çin limanlarından sefere
koyulmadı. Sonraki yüzyıllarda Çinli yöneticiler, tıpkı daha önceki
yüzyıllardaki yöneticiler gibi kendi ilgilerini ve hırslarını Orta Krallık’ın
yakın çevresine yoğunlaştırdılar.
Zheng He’nin seferleri, Avrupa’nın diğer bölgelere kıyasla teknolojik
bir üstünlüğü olmadığını kanıtlıyor. Avrupalıları sıradışı yapan şey keşfetmek
ve fethetmek konusunda benzeri görülmemiş doyumsuz hırslarıydı.
Aynı beceriye sahip olsalar da, Romalılar hiçbir zaman Hindistan’ı
veya İskandinavya’yı, Persler Madagaskar’ı veya İspanya’yı, Çinliler de
Endonezya’yı veya Afrika’yı fethetmeye yeltenmemişlerdi. Çoğu Çinli
96- Mark, The Origins of the Modem World, s. 46.
97- Kirkpatrik Sale, Ckristopker Columbus and the Conquest of Paradise, Londra: Tauris Parke Paperbacks,
2006, s. 7-13.