29.06.2018 Views

Fachowy Instalator 2018-3

Trzeba być na czasie i podążać z nowinkami – tylko w ten sposób unikniemy rutyny i znużenia zawodowego. A najlepszym miejscem do poznania nowości branżowych są targi i konferencje. Za nami największe wydarzenie jakim są, odbywające się co dwa lata w Poznaniu, targi Instalacje. Zobaczyliśmy tam wiele ciekawych produktów, które mają szansę zawojować rynek. Niektóre z nich opisujemy w tym wydaniu Fachowego Instalatora. Nowości, to nie tylko produkty, ale całe technologie zmieniające sposób użytkowania i zarządzania budynkiem. Przyszłość jest jasno nakreślona i zmierza do pełnej automatyzacji kontroli nad pracą systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Wszystko by minimalizować straty energii i efektywnie nią gospodarować. W związku z tym zapraszam do lektury najnowszego Fachowego Instalatora i wyboru produktów, które pozwolą Wam najlepiej zarządzać własną energią w pracy. Miłej lektury życzy Redakcja

Trzeba być na czasie i podążać z nowinkami – tylko w ten sposób unikniemy rutyny i znużenia zawodowego. A najlepszym miejscem do poznania nowości branżowych są targi i konferencje.
Za nami największe wydarzenie jakim są, odbywające się co dwa lata w Poznaniu, targi Instalacje. Zobaczyliśmy tam wiele ciekawych produktów, które mają szansę zawojować rynek. Niektóre z nich opisujemy w tym wydaniu Fachowego Instalatora. Nowości, to nie tylko produkty, ale całe technologie zmieniające sposób użytkowania i zarządzania budynkiem. Przyszłość jest jasno nakreślona i zmierza do pełnej automatyzacji kontroli nad pracą systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Wszystko by minimalizować straty energii i efektywnie nią gospodarować.
W związku z tym zapraszam do lektury najnowszego Fachowego Instalatora i wyboru produktów, które pozwolą Wam najlepiej zarządzać własną energią w pracy.
Miłej lektury życzy
Redakcja

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

www.fachowyinstalator.pl<br />

CZERWIEC <strong>2018</strong> NAKŁAD 6000 EGZ. WYDANIE NUMER 3/<strong>2018</strong><br />

GOTOWI NA<br />

ZAPRASZAMY<br />

DO WSPÓLNEJ<br />

ZABAWY<br />

W TRAKCIE<br />

MUNDIALU<br />

<strong>2018</strong>!<br />

Najbogatsza oferta R32<br />

<br />

<br />

W KONKURSIE GREE<br />

i wygraj futbolowe nagrody!<br />

www.grajzgree.pl<br />

dodatek:<br />

kalendarz<br />

MISTRZOSTW ŚWIATA<br />

ROSJA <strong>2018</strong>


R.<br />

OD REDAKCJI<br />

Trzeba być na czasie i podążać z nowinkami – tylko w ten sposób unikniemy rutyny<br />

i znużenia zawodowego. A najlepszym miejscem do poznania nowości branżowych<br />

są targi i konferencje. Za nami największe wydarzenie jakim są, odbywające<br />

się co dwa lata w Poznaniu, targi Instalacje. Zobaczyliśmy tam wiele ciekawych<br />

produktów, które mają szansę zawojować rynek. Niektóre z nich opisujemy w tym<br />

wydaniu Fachowego <strong>Instalator</strong>a. Nowości, to nie tylko produkty, ale całe technologie<br />

zmieniające sposób użytkowania i zarządzania budynkiem. Przyszłość jest<br />

jasno nakreślona i zmierza do pełnej automatyzacji kontroli nad pracą systemów<br />

ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Wszystko by minimalizować straty energii<br />

i efektywnie nią gospodarować. W związku z tym zapraszam do lektury najnowszego<br />

Fachowego <strong>Instalator</strong>a i wyboru produktów, które pozwolą Wam najlepiej<br />

zarządzać własną energią w pracy.<br />

Miłej lektury życzy<br />

Redakcja<br />

Wydawca:<br />

Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k.<br />

Gromiec, ul. Nadwiślańska 30<br />

32-590 Libiąż<br />

Biuro w Warszawie:<br />

ul. Przasnyska 6 B<br />

01-756 Warszawa<br />

tel. +48 22 635 05 82<br />

tel./faks +48 22 635 41 08<br />

Redaktor Naczelna:<br />

Małgorzata Dobień<br />

malgorzata.dobien@targetpress.pl<br />

Dyrektor Marketingu i Reklamy:<br />

Robert Madejak<br />

tel. kom. 512 043 800<br />

robert.madejak@targetpress.pl<br />

Dział Promocji i Reklamy:<br />

Andrzej Kalbarczyk<br />

tel. kom. 531 370 279<br />

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl<br />

Dyrektor Zarządzający:<br />

Robert Karwowski<br />

tel. kom. 502 255 774<br />

robert.karwowski@targetpress.pl<br />

Adres Działu Promocji i Reklamy:<br />

ul. Przasnyska 6 B<br />

01-756 Warszawa<br />

tel./faks +48 22 635 41 08<br />

Prenumerata:<br />

prenumerata@fachowyinstalator.pl<br />

Skład:<br />

As-Art Violetta Nalazek<br />

as-art.studio@wp.pl<br />

Druk:<br />

MODUSS<br />

www.fachowyinstalator.pl<br />

inne nasze tytuły:<br />

Ryszard Staniszewski<br />

tel. kom. 503 110 913<br />

ryszard.staniszewski@targetpress.pl<br />

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie<br />

prawo ich re da gowania oraz skracania.<br />

Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam.<br />

4 <strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


ST.SPIS TREŚCI<br />

Fot. KLIMATSYSTEM<br />

temat numeru<br />

REKUPERACJA<br />

czytaj od strony<br />

56<br />

Informacje pierwszej wody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8<br />

Nowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16<br />

Systemy zaprasowywania rur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20<br />

MOWION - sprawdzona marka firmy Kanlux - osprzęt stworzony przez elektroinstalatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24<br />

Odprowadzenie skroplin z kotłów kondensacyjnych i klimatyzatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26<br />

Odwodnienia liniowe: funkcjonalność i elegancja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30<br />

Deszczownia, natrysk i bateria termostatyczna – parametry i warunki sieci zasilającej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34<br />

Kotły na olej opałowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35<br />

Nowoczesny wymiar kotłów olejowych NeOvo firmy De Dietrich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38<br />

Prosta regulacja temperatury w Twoim domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40<br />

Rozruch gruntowej pompy ciepła – na co zwrócić uwagę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42<br />

Nowy miernik wielofunkcyjny testo 440 – do pomiaru prędkości przepływu oraz jakości powietrza w pomieszczeniach . . . . . . 46<br />

Zamienne pompy obiegowe do urządzeń grzewczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48<br />

Pytania czytelników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52<br />

Serwisowanie klimatyzatorów typu split – czyli co robić, by jak najdłużej wydajnie pracowały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56<br />

Warunki montażu rekuperatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58<br />

Przegląd central wentylacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62<br />

Pomiary parametrów powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej i klimatyzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68<br />

Warsztat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74<br />

6<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


B<br />

B<br />

2015


IP.<br />

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />

Gwarancja 66 miesięcy na urządzenia MDV<br />

Od maja <strong>2018</strong> roku firma AIRCON wydłużyła<br />

gwarancję na wszystkie urządzenia<br />

marki MDV do 66 miesięcy.<br />

Wydłużona gwarancja obejmuje zarówno<br />

serie: Split, Multi i Office, jak<br />

również systemy VRF.<br />

Postępowanie gwarancyjne może być<br />

dokonywane wyłącznie przez Autoryzowanych<br />

<strong>Instalator</strong>ów MDV, którzy<br />

posiadają specjalne certyfikaty uprawniające<br />

do takiej czynności.<br />

Warunkiem utrzymania gwarancji jest<br />

dokonywanie przeglądów technicznych<br />

nie rzadziej niż:<br />

• raz do roku dla budynków mieszkalnych<br />

• dwa razy do roku dla obiektów komercyjnych<br />

• trzy raz w roku dla pomieszczeń<br />

technicznych.<br />

www. mdv.com.pl<br />

Największe targi branży instalacyjnej za nami<br />

Trwający cztery dni blok targów INSTA-<br />

LACJE, SECUREX, SAWO, GREENPOWER<br />

i EXPOPOWER przyciągnął na Targi<br />

prawdziwe tłumy!<br />

Targi odwiedziło 28 578 profesjonalistów.<br />

Dzięki zorganizowanej we<br />

współpracy z hurtowniami akcji autokarowej,<br />

do Poznania przyjechali fachowcy<br />

z całego kraju.<br />

Targi Instalacje to doskonała okazja<br />

do zaprezentowania najnowszych<br />

produktów. W targowym Klubie Premier<br />

zaprezentowano aż 47 nowości.<br />

Najbardziej innowacyjne i nowoczesne<br />

produkty prezentowane podczas<br />

Targów zostały nagrodzone Złotym<br />

Medalem MTP.<br />

Dzięki współpracy ze stowarzyszeniami<br />

branżowymi i partnerami targów<br />

zorganizowano szereg spotkań i konferencji<br />

dotyczących aktualnych trendów<br />

oraz wyzwań stojących przed<br />

branżą instalacyjną.<br />

Mistrzostwa Polski <strong>Instalator</strong>ów<br />

Poza przeglądem oferty liczących<br />

się na rynku producentów, targom<br />

towarzyszyły wydarzenia specjalne,<br />

konferencje, seminaria, jak również<br />

atrakcje wzbudzające iście sportowe<br />

emocje.<br />

Po raz szósty w Poznaniu spotkali się<br />

mistrzowie instalacji, aby skorzystać<br />

z jedynej w Polsce okazji zmierzenia<br />

się w zaciętej rywalizacji i zdobycia<br />

tytułu Mistrza Polski <strong>Instalator</strong>ów<br />

<strong>2018</strong>. Na zwycięzcę czekała nagroda<br />

główna – nowy Citroen Berlingo.<br />

Po wielu godzinach emocjonujących<br />

zmagań, walki z czasem i stresem najlepszym<br />

instalatorem okazał się Dariusz<br />

Piotrowski z czasem 00:03:52,12; drugie<br />

miejsce zajął Wojciech Matowicki z czasem<br />

00:03:59,64; na miejscu trzecim<br />

uplasował się Jakub Banasiak osiągając<br />

czas 00:04:07,09.<br />

W pawilonie czwartym, obecny był<br />

również Klub <strong>Instalator</strong>a. Po raz piąty<br />

już, goście mogli skorzystać z miejsca<br />

spotkań i rozmów branżowych, a także<br />

strefy odpoczynku oraz skorzystać<br />

z fantastycznych atrakcji.<br />

Patronat nad tegorocznymi Targami<br />

objęło Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju<br />

oraz najważniejsze izby, stowarzyszenia<br />

i media branżowe.<br />

Źródło:<br />

Międzynarodowe Targi Poznańskie<br />

8<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


IP.<br />

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />

Klimatyzatory Gree serii U-Match na R32 jeszcze w tym roku!<br />

Jak informuje Free Polska – generalny przedstawiciel<br />

marki Gree w Polsce – jeszcze w <strong>2018</strong> roku w ofercie<br />

urządzeń Gree na R32 pojawią się klimatyzatory<br />

kasetonowe, kanałowe i przypodłogowo-sufitowe<br />

serii single-split. Tym samym Gree skompletuje pełną<br />

ofertę na klimatyzatory z nowym czynnikiem.<br />

Wcześniej bowiem zaprezentowane zostały pojedyncze<br />

urządzenia ścienne (2 nowe modele oraz<br />

2 dostosowane do pracy z nowym czynnikiem)<br />

oraz systemy multi split. Urządzenia serii U-Match<br />

na R32 będą charakteryzowały się jeszcze bogatszym<br />

wyposażeniem oraz szerszymi możliwościami<br />

od swoich odpowiedników na R410A. Nowością<br />

będzie między innymi jednostka kasetonowa z nawiewem<br />

obwodowym. Urządzenia będą ponadto<br />

pracować wydajniej i bardziej energooszczędnie.<br />

www.gree.pl<br />

MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />

Zmodernizowana linia PACi<br />

Panasonic przedstawił zmodernizowane modele PACi, w tym<br />

agregaty 10, 12,5 i 14 kW oraz wewnętrzne jednostki kasetonowe,<br />

sufitowe, naścienne i kanałowe wykorzystujące czynnik R32. Tym<br />

samym firma realizuje swój plan przystosowania wszystkich systemów<br />

klimatyzacyjnych wymagających mniej niż 3 kg czynnika<br />

chłodniczego do pracy z przyjaznym środowisku R32. Jego zaletą<br />

jest większa efektywność, zerowy wpływ na warstwę ozonową<br />

i o 75 proc. mniejszy wpływ na globalne ocieplenie w porównaniu<br />

z systemami R410A. Dzięki zmodernizowanej linii PACi R32 dystrybutorzy<br />

i instalatorzy urządzeń klimatyzacyjnych Panasonic mogą<br />

zaoferować klientom rozwiązanie zgodne nie tylko z obecnymi, ale<br />

i przyszłymi regulacjami Unii Europejskiej.<br />

Modernizacja linii PACi R32 aktualnie obejmuje: jednostki zewnętrzne<br />

z serii Standard (PZ) 10/12,5/14 kW oraz jednostki wewnętrzne:<br />

4-kierunkowe modele kasetonowe (PU2), modele sufitowe (PT2),<br />

kanałowe (PF1) i ścienne (PK2). Nowe jednostki wewnętrzne PACi<br />

są kompatybilne zarówno z agregatami pracującymi z czynnikiem<br />

R410, jak i R32. Z kolei agregaty PACi R32 nie mogą współpracować<br />

ze starszymi jednostkami wewnętrznymi na R410.<br />

www.aircon.panasonic.eu/PL_pl<br />

Pompy cyrkulacyjne<br />

o dużej wydajności<br />

W ubiegłym roku grupa spółek<br />

Taco z siedzibą w Cranston, USA,<br />

kupiła Taconova Group AG.<br />

Oprócz poszerzenia zakresu<br />

kompetencji i wzmocnienia<br />

pozycji na światowym rynku,<br />

zarówno Taconova, jak i Taco,<br />

korzystają wzajemnie ze swoich<br />

palet produktów. Dlatego<br />

właśnie pompy cyrkulacyjne<br />

Taco są teraz dostępne w ofercie<br />

Taconova.<br />

Pompy cyrkulacyjne Taco Comfort Solutions wyróżniają<br />

się doskonałym standardem technicznym i wysoką wydajnością.<br />

Są one zasilane przez mocne silniki synchroniczne<br />

z magnesem trwałym, które gwarantują dużą wydajność<br />

przy niskich kosztach eksploatacji. Efektywność<br />

energetyczna na poziomie EEI


IP.<br />

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />

Immergas na targach INSTALACJE<br />

Przez cztery dni, od 23 do 26 kwietnia br. w halach wystawienniczych Międzynarodowych<br />

Targów Poznańskich trwało największe spotkanie branży instalacyjnej w Polsce i Europie<br />

Środkowej – Targi Instalacje. Wśród wystawców był również Immergas. Firma obecna była<br />

w dwóch miejscach – w pawilonie nr 5, jak również w pawilonie nr 4, w Klubie <strong>Instalator</strong>a.<br />

W hali głównej, na 150 m 2 , Immergas zaprezentował aż<br />

60 swoich produktów w kompletnych instalacjach,<br />

przeznaczonych zarówno dla domów, jak i obiektów.<br />

Wszystkie pokazane elementy wchodzą w skład kompleksowych,<br />

zaawansowanych technologicznie rozwiązań<br />

grzewczych, które są jednocześnie ekologiczne i bezpieczne<br />

dla środowiska.<br />

Stoisko, w postaci jednorodzinnego domu, składało się<br />

z 5 podzielonych tematycznie stref – każda dedykowana<br />

oddzielnej grupie produktowej, m.in. rozwiązaniom<br />

solarnym, Warunkom Technicznym, które będą obowiązywać<br />

w budownictwie od końca grudnia 2020 roku,<br />

rozwiązaniom odpowiednim dla domów i mieszkań, jak<br />

również dla obiektów wielkopowierzchniowych.<br />

MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />

Oferta domowa<br />

Oferta obiektowa – kaskada Victrix PRO<br />

Zwiedzający jako pierwsi mogli dowiedzieć się o słonecznej<br />

promocji Immergas uprawniającej do zakupu<br />

gotowego rozwiązania solarnego w obniżonej cenie katalogowej.<br />

Dzięki ofercie promocyjnej można zaoszczędzić<br />

nawet do 1000 zł. Oferta obowiązuje do 31.08.<strong>2018</strong><br />

lub do wyczerpania elementów objętych promocją.<br />

Ponadto, na stoisku Immergas można było wziąć udział<br />

w darmowych szkoleniach dla profesjonalistów z zakresu<br />

pomp ciepła i WT 2020.<br />

Na gości czekała bogata oferta włoskich kaw i cantuccini<br />

oraz świeżo wyciskane soki.<br />

Podczas targów Immergas przedstawił nową odsłonę<br />

programu CAIUS dla instalatorów, z nowymi stawkami<br />

premii i nowymi produktami. Od 7 maja bowiem<br />

premią w programie zostały objęte pompy ciepła – takie,<br />

jak Audax Top, Magis Pro i Magis Combo. Teraz kupując<br />

i instalując pompy ciepła można odebrać nagrodę<br />

nawet do 1 000 zł! Program CAIUS obowiązuje dla produktów<br />

zakupionych w Akredytowanych Punktach Immergas.<br />

Więcej o zasadach Programu można przeczytać<br />

na stronie www.caius.pl.<br />

Firma Immergas została wyróżniona przez kapitułę<br />

Międzynarodowych Targów Poznańskich nagrodą<br />

Acanthus Aureus za stoisko najbardziej sprzyjające<br />

realizacji strategii marketingowej.<br />

www.immergas.pl<br />

12 <strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


PROMOCJA<br />

TERAZ<br />

TA N I E J


IP.<br />

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />

HERZ na MTI INSTALACJE <strong>2018</strong><br />

– nowości, nowości, nowości…<br />

Pod koniec kwietnia w Poznaniu odbyła się kolejna edycja Międzynarodowych<br />

Targów Instalacyjnych INSTALACJE <strong>2018</strong>. Podobnie jak przed dwoma<br />

laty, również podczas tej edycji targów, HERZ prezentował swoje najnowsze<br />

produkty i najciekawsze rozwiązania. Wszystkim gościom, którzy odwiedzili<br />

nasze stoisko serdecznie dziękujemy. A tych z Państwa, którzy nie mogli być<br />

obecni na targach zapraszamy do przeczytania krótkiej relacji.<br />

Podczas targów INSTALACJE<br />

<strong>2018</strong> firma Herz zaprezentowała,<br />

po raz pierwszy w Polsce,<br />

kilkanaście absolutnych nowości<br />

rynkowych. Były to zarówno<br />

jednostkowe produkty, jak<br />

również całkowicie nowe grupy<br />

produktowe.<br />

Poniżej krótki opis najciekawszych<br />

produktów, które swoją<br />

premierę miały na tegorocznych<br />

INSTALACJACH w Poznaniu.<br />

Systemy ogrzewania<br />

powierzchniowego<br />

HERZ systematycznie rozwija ofertę produktową<br />

w zakresie systemów ogrzewania<br />

powierzchniowego.<br />

Na Instalacjach zaprezentowaliśmy kilka<br />

interesujących nowości, będących uzupełnieniem<br />

lub rozwinięciem oferty w tej<br />

grupie. Jedna z nich, to rozdzielacze<br />

ze stali nierdzewnej do ogrzewania<br />

i chłodzenia powierzchniowego (z przyłączami<br />

od 2 do 12 obiegów z rotametrami<br />

3l/min lub 6l/min). Rozdzielacze zachowują<br />

wszystkie parametry techniczne i użytkowe<br />

rozdzielaczy mosiężnych, a to co<br />

je odróżnia, to wyjątkowo atrakcyjna cena.<br />

Kolejna nowość w grupie, to płyty systemowe<br />

HERZ-Combitop i HERZ-Solotop,<br />

które umożliwiają łatwe i szybkie wykonywanie<br />

instalacji ogrzewania podłogowego.<br />

Płyty te charakteryzuje wyjątkowa jakość<br />

oraz zwiększona odporność na uszkodzenia<br />

przy montażu, dzięki wykorzystaniu<br />

w procesie produkcji technologii głębo-<br />

Fot. 1.<br />

Stoisko firmy Herz na targach INSTALACJE <strong>2018</strong> przyciągało zwiedzających licznymi nowościami.<br />

14<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP.<br />

element montażowy, dzięki czemu zainstalowana<br />

na grzejniku prezentuje<br />

się wyjątkowo estetycznie, spełniając<br />

oczekiwania najbardziej wymagających<br />

inwestorów.<br />

Armatura sanitarna<br />

Oprócz armatury instalacyjnej, HERZ produkuje<br />

również najwyższej jakości armaturę<br />

sanitarną. Niepowtarzalny desing,<br />

najwyższej jakości materiały i komponenty<br />

(m.in. markowe głowice ceramiczne<br />

oraz perlatory od europejskich kooperantów),<br />

energooszczędność, a także solidne<br />

i precyzyjne wykończenie – to główne atrybuty<br />

baterii sanitarnych marki HERZ. Warto<br />

podkreślić, że wszystkie baterie sanitarne<br />

marki HERZ produkowane są wyłącznie<br />

w Europie – we własnym, nowoczesnym<br />

zakładzie produkcyjnym w Słowenii!<br />

Podczas targów można było zobaczyć m.<br />

in. dwie najnowsze serie baterii HERZ<br />

z grupy premium: ELITE oraz SQ.<br />

Fot. 2. Głowica termostatyczna HERZ Mini-D, to jedna z najważniejszych nowości prezentowanych<br />

w Poznaniu.<br />

kiego tłoczenia. Dzięki specjalnie zaprojektowanym<br />

wypustkom, płyty zapewniają<br />

solidne oparcie dla rur grzewczych o różnorodnych<br />

średnicach (od 14 do 17 mm).<br />

Trzeba podkreślić, że ze względu na swoją<br />

niewielką wysokość, płyty SOLOTOP idealne<br />

sprawdzą się przy wykonywaniu podłóg<br />

w procesie modernizacji starych budynków.<br />

I jeszcze jedna nowość, o której warto<br />

wspomnieć – rura tworzywowa<br />

HERZ-LINE PE-RT 17x2, dedykowana<br />

do instalacji ogrzewania powierzchniowego,<br />

w szczególności wykonywanego z wykorzystaniem<br />

płyt systemowych.<br />

Armatura termostatyczna<br />

Głowica termostatyczna HERZ Mini-D<br />

– najmniejsza ale zdecydowanie jedna<br />

z najważniejszych nowości marki<br />

HERZ, prezentowanych podczas<br />

targów w Poznaniu. Głowica HERZ<br />

Mini-D dedykowana jest do bezpośredniego<br />

montażu na grzejnikach<br />

kompaktowych z wbudowanym zaworem<br />

termostatycznym D-RAN (m. in.<br />

grzejniki firm Brugman, Buderus,<br />

De`Longhi, Cosmo i Vogel&Noot).<br />

Głowica Mini-D wyposażona została<br />

w specjalny pierścień osłaniający<br />

Odnawialne źródła energii<br />

ze znakiem serca<br />

Tradycyjnie już na naszym stoisku prezentowane<br />

były również nowoczesne rozwiązania<br />

w zakresie odnawialnych źródeł<br />

energii. W tej grupie produktowej najbardziej<br />

wyróżniały się kotły: HERZ-Pelletstar<br />

Condensation – kocioł kondensacyjny<br />

na pelet oraz HERZ-Pelletfire<br />

T-CONTROL będący połączeniem kotła<br />

zgazowującego drewno z kotłem na pelet.<br />

Dodatkową atrakcją naszej tegorocznej<br />

prezentacji na targach INSTALACJE był<br />

konkurs na hasło dla baterii marki HERZ.<br />

Zgodnie z aktualnymi trendami, w trosce<br />

o środowisko nagrodami w konkursie były<br />

trzy markowe rowery miejskie.<br />

Aby uzyskać więcej informacji o naszych<br />

nowościach zapraszamy do czytania<br />

prasy branżowej oraz regularnych<br />

odwiedzin strony www.herz.com.pl.<br />

Zapraszamy również do udziału w organizowanych<br />

cyklicznie szkoleniach produktowych<br />

– zarówno w naszej centrali<br />

w Wieliczce, jak w każdym dogodnym<br />

dla Państwa miejscu w Polsce.<br />

Do zobaczenia w Poznaniu już za dwa lata!<br />

Fot. 3. Najwyższą jakość baterii Herz zapewnia kompletny proces produkcyjny, realizowany<br />

w nowoczesnej fabryce w Słowenii.<br />

•<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

15


N.<br />

NOWOŚCI<br />

Manipulator RC7<br />

Nowością w ofercie firmy PRO-VENT<br />

jest graficzny manipulator RC7<br />

przeznaczony do obsługi central<br />

wentylacyjnych Mistral. Dzięki zastosowaniu<br />

nowoczesnej techniki<br />

mikroprocesorowej RC7 jest urządzeniem<br />

niezawodnym i oszczędnym,<br />

zapewniając przy tym zaawansowane<br />

możliwości sterowania pracą<br />

całego systemu. Wygodny ekran<br />

dotykowy, estetyczne i czytelne<br />

menu to kolejne atuty manipulatora.<br />

RC7 wraz z modułem wykonawczym<br />

zamontowanym w centrali realizuje<br />

zarówno podstawowe funkcje typu:<br />

• zmiana wydajności wentylacji<br />

• załączanie funkcji wietrzenia<br />

• informacja o stanie filtrów, jak i zaawansowaną<br />

obsługę:<br />

• konfigurację programów dobowych<br />

• ustawianie wydajności wentylacji<br />

na poszczególnych biegach<br />

• ustawianie parametrów pracy bypassu,<br />

nagrzewnic, chłodnic<br />

• zarządzanie trybem pracy GWC<br />

(gruntowy wymiennik ciepła).<br />

W dowolnej chwili można podejrzeć<br />

stan systemu wentylacji, czyli jakie funkcje<br />

są obecnie uruchomione i jakie mają<br />

parametry pracy. Manipulator można<br />

także zablokować do edycji, by nikt<br />

niepowołany nie zmieniał ustawionych<br />

parametrów pracy.<br />

www.pro-vent.pl<br />

MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />

Nowy wymiar sterowania kompleksowych systemów grzewczych<br />

Nowoczesne systemy grzewcze często<br />

integrują w sobie kilka źródeł ciepła,<br />

m.in. olej, gaz, energię słoneczną czy<br />

paliwa stałe. Zapewnienie skutecznego<br />

współdziałania tych elementów to<br />

duże wyzwanie, konieczne jest bowiem<br />

sterowanie nimi z jednego punktu<br />

Powietrzna pompa ciepła Alezio evolution<br />

centralnego. Taką możliwość daje sterownik<br />

Logamatic 5000, czyli nowa<br />

generacja sprawdzonego cyfrowego<br />

systemu sterowania Buderus.<br />

Duży, 7-calowy ekran dotykowy ułatwia<br />

podgląd całego systemu. Kolejna<br />

nowość to pasek stanu LED: dzięki kolorowym<br />

diodom użytkownik na pierwszy<br />

rzut oka widzi, czy system działa<br />

prawidłowo, czy też konieczna jest konserwacja<br />

lub doszło do awarii. Instalację<br />

można obsługiwać także zdalnie, korzystając<br />

z bezpiecznego połączenia<br />

z aplikacją dostępną online. W obrębie<br />

systemu grzewczego komunikacja odbywa<br />

się za pośrednictwem standardowego<br />

kabla sieciowego oraz magistrali<br />

Buderus. Blok grzewczo-energetyczny<br />

Alezio evolution to pompa ciepła, która<br />

dzięki funkcji chłodzenia, zapewnia<br />

komfort cieplny przez cały rok. Zimą<br />

urządzenie efektywnie wytwarza ciepło<br />

na cele c.o. i c.w.u. przy temperaturze<br />

do -20oC, a latem chłodzi. Pompa dostępna<br />

jest w wersji ze zintegrowanym<br />

w obudowie 180-litrowym podgrzewaczem<br />

wody, a oprócz przygotowania<br />

c.w.u. ma także możliwość podgrzewania<br />

wody w basenie. Urządzenie jest ciche<br />

i proste w obsłudze, więc pracując<br />

dyskretnie natychmiast reaguje na bieżące<br />

potrzeby. Alezio to rozwiązanie<br />

ekologiczne i ekonomiczne – nie emituje<br />

szkodliwych substancji do atmosfery,<br />

zawiera czynnik chłodniczy R410A,<br />

a jej COP wynoszące 4,65 zapewnia<br />

oszczędność energii. Urządzenie zostało<br />

także wyposażone w funkcję pracy<br />

nocnej oraz system Inverter, co pozwala<br />

na znaczną oszczędność energii. Alezio<br />

evolution AWHP V200 sprawdzi się<br />

w każdym rodzaju budownictwa, także<br />

pasywnym.<br />

www.dedietrich.pl<br />

Buderus można na przykład połączyć<br />

kablem sieciowym z modułowym systemem<br />

sterowania Logamatic 5000.<br />

Innowacyjny system regulacji przekonał<br />

ekspertów: jeszcze przed wprowadzeniem<br />

na rynek, na targach ISH Logamatic<br />

5000 w 2015 roku otrzymał nagrodę<br />

Design Plus Award. Jury przyznaje<br />

nagrodę przyszłościowym produktom<br />

wyróżniającym się innowacyjnym<br />

wzornictwem i energooszczędnością<br />

– kryteriami decydującymi o wyborze<br />

regulacji systemu Logamatic były:<br />

jakość wykonania, ogólna koncepcja,<br />

innowacyjność, dobór materiałów oraz<br />

aspekty techniczne i ekologiczne.<br />

www.buderus.pl<br />

16<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


NOWOŚCI N.<br />

Bosch Condens GC7000iW – jednofunkcyjny wiszący kocioł kondensacyjny<br />

Bosch wprowadza na rynek kolejny<br />

model kotła z innowacyjnej linii urządzeń,<br />

które łączą wysoką efektywność<br />

i nowoczesny design. Bosch Condens<br />

GC7000iW to jednofunkcyjny wiszący<br />

kocioł kondensacyjny przeznaczony<br />

do współpracy z zasobnikami c.w.u.<br />

Urządzenia dostępne są w wersjach<br />

mocy nominalnych 14, 24, 35 i 42 kW.<br />

Potwierdzeniem ich wysokich walorów<br />

technicznych jest klasa efektywności<br />

energetycznej A, niski pobór mocy elektrycznej<br />

(np. w trybie czuwania do 2 W)<br />

oraz super niska emisja tlenków azotu<br />

(klasa NOx 6).<br />

Bosch Condens 7000i to modele jednofunkcyjne<br />

typu system, czyli przeznaczone<br />

do zasilania w ciepło instalacji<br />

grzewczych oraz przygotowane<br />

do współpracy z zasobnikami ciepłej<br />

wody użytkowej. Nowe kotły współpracują<br />

z systemem sterowania EMS2,<br />

dlatego w większych obiektach mogą<br />

pracować w układach kaskadowych.<br />

www.junkers.pl<br />

Stojący grzejnik konwekcyjny<br />

Grzejniki konwekcyjne wykorzystują efekt unoszenia się ciepłego<br />

powietrza, które szybko rozchodzi się w pomieszczeniu.<br />

Na rynku pojawił się stojący konwektor, który możemy ustawić<br />

w dowolnym miejscu. Mimo niskiej ceny posiada elektroniczny<br />

termostat, który współpracuje z programatorem. Konwektor<br />

wytwarza ciepło bardzo szybko dzięki:<br />

• niskotemperaturowemu elementowi grzewczemu z dyfuzorem<br />

aluminiowym<br />

• systemowi Speed, który gwarantuje maksymalnie krótki<br />

czas pracy urządzenia, w celu osiągnięcia optymalnych<br />

parametrów jego pracy.<br />

99% pobieranej przez niego energii, zamieniane jest w ciepło<br />

ogrzewanego pomieszczenia.<br />

Elektroniczny termostat temperatury<br />

wyposażony jest<br />

w mikroprocesor i płynną regulację<br />

w zakresie od 7 do 28 o C.<br />

Pozwala kontrolować zakres<br />

temperatur z dokładnością<br />

do 0,1 stopnia, dzięki czemu<br />

pracuje bardziej efektywnie<br />

i ekonomicznie. Możliwość zarządzania,<br />

za pomocą programatora, zarówno pojedynczym<br />

grzejnikiem F119, jak i całym systemem grzewczym pozwala<br />

zaprogramować cały tydzień. Na rynku dostępne są grzejniki<br />

stojące o mocy od 500 do 2500 W.<br />

www.atlantic-polska.pl<br />

Cieplej i taniej<br />

Ciepła woda to nasz żywioł. To motto<br />

inżynierów w firmie Stiebel Eltron projektujących<br />

nowoczesne przepływowe<br />

ogrzewacze wody. Dzięki nim robi się<br />

coraz taniej!<br />

Przepływowe ogrzewacze Stiebel<br />

Eltron. Dodatkowo zadbają one także<br />

o niższe rachunki za ciepłą wodę. Urządzenie<br />

zaczyna pracować gdy odkręcamy<br />

kran. Przestaje pobierać energię<br />

w momencie jego zakręcenia. Zamontowanie<br />

go blisko kranu minimalizuje<br />

także straty ciepła i wody. Zastosowanie<br />

w pełni elektronicznego urządzenia<br />

umożliwia oszczędności nawet<br />

do 30%. Stiebel Eltron oferuje szeroką<br />

gamę rozwiązań: ogrzewacze trójfazowe<br />

sterowane elektronicznie i hydraulicznie<br />

oraz jednofazowe, sterowane<br />

hydraulicznie. Wszystkie urządzenia<br />

spełniają najwyższe normy jakościowe<br />

i funkcjonalne.<br />

Osoby szukające wyjątkowego komfortu,<br />

nowoczesności i bezpieczeństwa<br />

zwracają uwagę na model DHE Connect<br />

– można nim sterować zdalnie, posiada<br />

programy oszczędzania energii, wbudowane<br />

WIFI i radio. Seria SELECT to 5<br />

modeli PER, PEO, PEY, PEG i PHB. Najbardziej<br />

zaawansowany technologicznie<br />

jest model PER zapewniający komfort<br />

w nowym wymiarze i redukcję kosztów<br />

do 30% między innymi dzięki dynamicznej<br />

regulacji przepływu i mikroprocesorowi<br />

sterującemu zaworem.<br />

Zastosowanie w budownictwie jednorodzinnym<br />

i komercyjnym znajdzie<br />

hydrauliczny model PHB. Wykorzystany<br />

w nim system z odkrytą grzałką jest<br />

wyjątkowo odporny na osadzanie się<br />

kamienia i wodę z dużą zawartością<br />

wapnia.<br />

www.stiebel-eltron.pl<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

17


N.<br />

NOWOŚCI<br />

Wygodne przejście z ocynkowanej rury stalowej na miedź lub stal nierdzewną<br />

Instalacje wody użytkowej w starszych budynkach są często<br />

wykonane z ocynkowanych rur stalowych. Dlatego<br />

do oferty systemu Megapress wprowadzono nową złączkę<br />

przejściową z brązu. Pozwala ona na łatwy remont lub rozbudowę<br />

takich instalacji przy użyciu rur z miedzi lub stali<br />

nierdzewnej. Dzięki nowoczesnej technice połączeń zaprasowywanych<br />

przejście na inny materiał trwa zaledwie<br />

kilka minut. Nowa złączka przejściowa Megapress z profilem<br />

SC-Contur jest dostępna w siedmiu rozmiarach od<br />

½” x 15 mm do 2” x 54 mm. Zielona kropka na kształtkach<br />

jednoznacznie informuje, że mogą one być stosowane<br />

w instalacjach wody użytkowej.<br />

Montaż jest wyjątkowo prosty: wystarczy nałożyć złączkę<br />

przejściową na oczyszczoną końcówkę ocynkowanej rury<br />

stalowej, zaznaczyć głębokość wsunięcia i zaprasować<br />

przy użyciu zaciskarki Viega ze szczękami systemowymi<br />

Megapress lub Sanpress. Nie potrzebujemy tu żadnych dodatkowych<br />

narzędzi. Używając złączki przejściowej z brązu<br />

należy jedynie przestrzegać kolejności łączenia metali szlachetnych<br />

i nieszlachetnych w kierunku przepływu, tak jak<br />

we wszystkich instalacjach mieszanych.<br />

www.viega.pl/Megapress<br />

Zawór napełniający Geberit Typ 333 – niezbędnik każdego instalatora<br />

Zawór napełniający Geberit Typ 333, to następca zaworu Typ 330. Ten<br />

udoskonalony model składa się z mniejszej liczby elementów – zaledwie<br />

20 – dzięki czemu jest jeszcze bardziej niezawodny. A dodatkowo można<br />

zamontować go w spłuczkach niemal każdego rodzaju, zarówno ceramicznych,<br />

jak i z tworzyw sztucznych. Typ 333 to serwozawór bezigłowy, posiadający<br />

konstrukcję analogiczną do popularnego zaworu Geberit Unifil<br />

(Typ 380). Dzięki zaawansowanej technologii membranowej jest w bardzo<br />

dużym stopniu odporny na zanieczyszczenia wody. Pracuje przy ciśnieniu<br />

od 0,1 do 10 barów oraz posiada złączki 3/8 o różnej długości, wykonane<br />

z tworzywa sztucznego lub mosiądzu. Dodatkowe zalety to bardzo cicha<br />

praca zaworu i niezwykła łatwość montażu.<br />

www.geberit.pl<br />

Nowy Separator zanieczyszczeń FAR<br />

Cząsteczki stałe niesione przez czynnik<br />

niszczą wymienniki kotłów, wirniki pomp,<br />

uszczelnienia na zaworach jak i elementy<br />

termostatyczne. Z pomocą przychodzi firma<br />

AFRISO, która w swojej ofercie posiada<br />

cały szereg separatorów zanieczyszczeń<br />

mogących wychwytywać cząsteczki mniejsze,<br />

niż 0,5mm. Ale co zrobić kiedy mamy<br />

już gotową instalację, a na montaż separatora<br />

nie ma miejsca? Jest i rozwiązanie<br />

tego problemu, którym jest kompaktowy<br />

separator zanieczyszczeń FAR. Jest to urządzenie<br />

zaprojektowane do nowoczesnych<br />

domowych instalacji grzewczych, głównie<br />

z kotłem gazowym. Dzięki kompaktowym<br />

rozmiarom można montować go na<br />

rurociągach poziomych bezpośrednio pod<br />

kotłami wiszącymi, gdzie nie ma możliwości<br />

montażu tradycyjnego separatora. Dostępny<br />

także w wersji z przyłączem kątowym jak<br />

i prostym. Wewnątrz separatora znajduje się<br />

deflektor, który rozbija strumień czynnika<br />

wpływającego do separatora, co pozwala<br />

wytrącić z wody wszystkie zanieczyszczenia<br />

krążące w rurach i pozwala im się gromadzić<br />

w komorze separatora. Dzięki takiej<br />

budowie urządzenie charakteryzuje się małymi<br />

oporami przepływu. W dolnej części<br />

komory separatora znajduje się magnes,<br />

który wychwytuje i zatrzymuje cząsteczki<br />

metalowe.<br />

www.afriso.pl<br />

18<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


NOWOŚCI N.<br />

Kompaktowe centrale AIRVENTS od VENTS GROUP<br />

Najnowszy wachlarz produktów od VENTS GROUP, to wysokiej<br />

sprawności kompaktowe urządzenia wentylacyjne z wymiennikami<br />

przeciwprądowymi marki AIRVENTS. Dostępne<br />

są w pięciu modelach oraz pięciu standardowych rozmiarach<br />

– w zależności od wielkości przepływu powietrza: 1500,<br />

2500, 3500, 5000 i 6000 m 3 /h. Wszystkie centrale mogą być<br />

wyposażone w elektryczną nagrzewnicę lub nagrzewnicę<br />

wodną. W urządzeniach zastosowano wentylatory EC, zintegrowane<br />

automatyczne przepustnice i automatyczne przełączniki<br />

typu plug-and-play, filtry panelowe F7 lub G4 (jako<br />

opcja),pełnowymiarowy by-pass. Bezszkieletowa, dwuwarstwowa<br />

obudowa z 40 mm izolacją minimalizuje poziom<br />

ciśnienia akustycznego oraz zjawisko mostków termicznych.<br />

Opcjonalnie dostępna instalacja zewnętrzna z zestawem<br />

do montażu poza budynkami. Centrale wyposażone<br />

są w interfejs sieciowy z możliwością wpięcia do MODBUS,<br />

wyjścia pod opcjonalne chłodzenie/ogrzewanie DX lub<br />

Hydronic. Dostępny kompletny zestaw akcesoriów, tłumików,<br />

nagrzewnic wodnych, VAV, CAV, itp.<br />

www.airvents.pl<br />

AIRVENTS AV07CFH-6000-HW<br />

REKLAMA<br />

Systemy grzewcze<br />

przyszłości.<br />

Czerp siłę z natury –<br />

z pompami ciepła Buderus.<br />

Infolinia Buderus 801 777 801<br />

www.bit.ly/BuderusPompy<br />

Ziemia, woda i powietrze – to natura, w której tkwią<br />

nieograniczone zasoby darmowej energii. Dzięki pompom<br />

ciepła marki Buderus możesz wykorzystać tę energię<br />

do ogrzewania Twojego domu i to prawie bezpłatnie,<br />

bo aż do 80% energii funduje natura! W ten sposób<br />

odczuwalnie ograniczasz swoje bieżące wydatki.<br />

W naszej ofercie z pewnością znajdziesz rozwiązanie<br />

na miarę Twoich potrzeb.<br />

Chętnie doradzimy w dokonaniu właściwego wyboru.<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

19


I.<br />

instalacje<br />

Systemy zaprasowywania rur<br />

Technologia zaprasowywania rur znajduje zastosowanie zarówno w instalacjach<br />

grzewczych, sanitarnych jak i gazowych. Nie brakuje jej również w instalacjach<br />

przemysłowych – sprężonego powietrza, technologicznych, pary, olejów<br />

grzewczych itp. Zalety wynikające ze stosowania takiego rozwiązania to przede<br />

wszystkim szybkość wykonania i niskie koszty eksploatacyjne.<br />

widać przy napełnianiu instalacji. Z kolei<br />

wykonując próbę instalacji za pomocą<br />

sprężonego powietrza dochodzi<br />

do natychmiastowego spadku ciśnienia<br />

z 110 mbar do 3 bar na niezaciśniętej<br />

złączce. Trzeba mieć również na uwadze<br />

zaletę w postaci konstrukcji złączek<br />

z cylindrycznym wprowadzeniem rury<br />

z podwójnym zaprasowaniem przed<br />

i za karbem przez co nie ma ryzyka<br />

uszkodzenia uszczelki podczas osadzania<br />

rury.<br />

Ponieważ nowoczesne zaciskarki są uniwersalne,<br />

połączenia w określonym systemie<br />

instalacyjnym wykonuje się przy<br />

użyciu tego samego narzędzia. Ważne<br />

jest jedynie odpowiednie dopasowanie<br />

szczęk zaciskowych do konkretnych<br />

potrzeb instalacyjnych. Do wyboru są<br />

zaciskarki zasilane zarówno z sieci jak<br />

i z akumulatora. Przydatnym rozwiązaniem<br />

są szczęki przegubowe z głowicą<br />

obracaną o 180º, co sprawdzi się<br />

w miejscach o ograniczonej przestrzeni.<br />

Rys. 1. Oferowane na rynku systemy zaprasowywania rur cechuje przede wszystkim<br />

uniwersalność.<br />

W zakresie samych tylko rur<br />

miedzianych należy podkreślić,<br />

że w zależności od średnicy<br />

zaprasowanie zajmuje<br />

30-50 % mniej czasu w porównaniu<br />

z lutowaniem. Zyskuje się<br />

przy tym wysoki poziom bezpieczeństwa<br />

podczas pracy, bowiem<br />

nie operuje się otwartym<br />

ogniem, a kształtki instalacyjne<br />

mają dodatkowe zabezpieczenia<br />

w postaci profilu. W efekcie<br />

natychmiastowo wykrywane są<br />

niezaprasowane połączenia, co<br />

Fot. VIEGA<br />

Zalety zaprasowania<br />

Decydując się na systemy zaprasowywane<br />

instalator zyskuje szeroką gamę różnorodnych<br />

komponentów – czyli uniwersalność.<br />

Chodzi tutaj przede wszystkim<br />

o możliwość użycia elementów takich<br />

jak przepusty ścienne, złączki przejściowe,<br />

przyłącza grzejnikowe i kompensatory,<br />

a także elementy uszczelniające, zawory<br />

pompowe i kulowe oraz podtynkowe zawory<br />

odcinające.<br />

Przydatnym rozwiązaniem są specjalne<br />

pierścienie znajdujące się na złączce,<br />

których kolor oznacza średnicę przyłączanej<br />

rury. Usprawnia to pracę zarówno<br />

podczas kompletacji dostawy jak<br />

i przy montażu chociażby w warunkach<br />

ograniczonego oświetlenia. Dzięki kolorom<br />

można szybko zinwentaryzować<br />

wykonaną już instalację. W pierścieniach<br />

umieszone są otwory kontrolne,<br />

które sygnalizują właściwą głębokość<br />

wsunięcia rury w złączce.<br />

Pierścienie wykonane z tworzywa<br />

sztucznego dodatkowo zapewniają<br />

trwałość i bezpieczeństwo instalacji.<br />

Ponieważ są dielektrykiem nie dochodzi<br />

do styku warstwy aluminium rury<br />

z mosiężnym korpusem złączki. Tym<br />

sposobem wyeliminowane jest ryzyko<br />

wystąpienia korozji bimetalicznej.<br />

20<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


instalacje I.<br />

Fot. KISAN<br />

Fot. KISAN<br />

Zaletą złączek wykonanych z polifenylenosulfonu<br />

(PPSU) jest odporność na obciążenia<br />

i udary oraz brak korozji. Złączki tego<br />

typu są lżejsze w porównaniu z modelami<br />

wykonanymi z mosiądzu.<br />

Fot. KISAN<br />

Rys. 2. Przykład złączki do zaprasowania. Rys. 3. Przykład złączki do zaprasowania.<br />

Rys. 4. Przykład złączki do zaprasowania. Rys. 5. Przykład złączki do zaprasowania.<br />

Warto wspomnieć o pozycjonowaniu<br />

szczęk zaciskami względem stalowego<br />

pierścienia na złączce, co daje pewność<br />

prawidłowego wykonania zaprasowania.<br />

Odpowiednia konstrukcja<br />

złączki zapewnia niekontrolowane<br />

przesunięcie szczęk zaciskarki podczas<br />

zaprasowywania. Specjalną konstrukcję<br />

ma również króciec złączki,<br />

a także uszczelnienia o-ringowe, które<br />

są wrażliwe na błędy montażowe ale<br />

nie narażone na uszkodzenie podczas<br />

wsuwania. Nie ma potrzeby wykonywania<br />

pracochłonnego kalibrowania<br />

i fazowania wewnętrznej krawędzi<br />

rury. Należy jednak pamiętać o prawidłowym<br />

przecięciu rury, czyli prostopadłym<br />

do osi, bez zniekształcenia<br />

przekroju.<br />

Ponadto trzeba mieć na uwadze taką<br />

konstrukcję złączki, która pozwala<br />

na wykonywanie połączeń szczęk różnych<br />

typów. Przy zaprasowywaniu<br />

można bowiem wykorzystać zamienne<br />

szczęki o popularnych profilach – np.<br />

„U” lub „TH”. W efekcie określone złączki<br />

zyskują uniwersalność i mogą być zaciskane<br />

za pomocą różnych narzędzi.<br />

Do rur wielowarstwowych<br />

Systemy złączek przeznaczonych<br />

do rur wielowarstwowych wykorzystuje<br />

się w instalacjach c.o. i c.w.u. Trwałość<br />

Fot. PERFEXIM<br />

wykonanego w ten sposób połączenia<br />

przekracza okres eksploatacji instalacji.<br />

Wykorzystuje się przy tym złączki o średnicy<br />

25 mm bez pierścienia samouszczelniającego.<br />

Wykonując zaprasowanie powstaje<br />

szczelne i trwałe połączenie przy<br />

korpusie złączki. Po przycięciu nie ma<br />

potrzeby kalibracji rury, a także usuwania<br />

zadziorów i rozpęczania.<br />

Złączki o średnicy 14-25 mm wytwarza<br />

się z PPSU, z kolei w przypadku średnicy<br />

32-63 mm materiałem wykonania jest brąz.<br />

Rys. 6.<br />

Przekrój połączenia zaprasowanego.<br />

Do rur ze stali nierdzewnej<br />

Zaprasowywanie rur ze stali nierdzewnej<br />

wykorzystuje elementy<br />

zgodne z normą PN-EN 10312. Stąd<br />

też zastosowanie takich rozwiązań<br />

obejmuje instalacje zarówno wody<br />

użytkowej jak i systemy przemysłowe.<br />

Brąz, czyli materiał wykonania takich<br />

złączek, gwarantuje higienę i bezpieczeństwo<br />

instalacji przy wysokim<br />

poziomie wytrzymałości na trwałe<br />

obciążenia. Ważna jest również odporność<br />

układu na korozję dzięki<br />

wytworzeniu się ochronnej warstwy<br />

katodowej od strony wewnętrznej<br />

przewodu.<br />

Do stalowych rur ocynkowanych<br />

Odpowiednie systemy zaprasowywania<br />

dobiera się pod kątem rur ze stali czarnej<br />

ocynkowanej dwustronnie lub z zewnątrz.<br />

Rozwiązania tego typu bardzo<br />

często znajdują zastosowanie w instalacjach<br />

grzewczych, sprężonego powietrza<br />

oraz chłodniczych. Z kolei elementy<br />

z ocynkowaniem dwustronnym można<br />

również wykorzystać w instalacjach hydrantowych<br />

i tryskaczowych.<br />

Fot. VIEGA<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

21


I.<br />

instalacje<br />

Do wyboru są złączki zaprasowywane<br />

o średnicy 15-54 mm oraz 64-108 mm.<br />

Tak szeroki wybór złączek pozwala<br />

na montaż zarówno w budownictwie<br />

mieszkaniowym, jak w przemyśle oraz<br />

w instalacjach przemysłowych.<br />

Złączki przejściowe<br />

Szereg rozwiązań oferuje się również<br />

pod kątem łączenia ze starszymi instalacjami<br />

wykonanymi np. z ocynkowanych<br />

rur stalowych. Stąd też za pomocą<br />

specjalnych złączek przejściowych<br />

z brązu można bezproblemowo łączyć<br />

rury wykonane z dwóch różnych<br />

materiałów i wykonać zaprasowanie.<br />

Złączki tego typu są oferowane w rozmiarach<br />

od ½” x 15 mm do 2” x 54 mm,<br />

łącznie z wersjami przeznaczonymi<br />

do instalacji wody użytkowej. Montaż<br />

złączki przejściowej jest bardzo prosty<br />

i z reguły obejmuje takie czynności<br />

jak nałożenie złączki przejściowej<br />

na oczyszczoną końcówkę ocynkowanej<br />

rury stalowej, zaznaczenie głębokości<br />

wsunięcia oraz zaprasowanie<br />

przy użyciu zaciskarki. Ważne jest<br />

przestrzeganie kolejności łączenia<br />

metali szlachetnych i nieszlachetnych<br />

w kierunku przepływu.<br />

Niektóre złączki przejściowe na obu<br />

końcach mają specjalnie profile, które<br />

Fot. VIEGA<br />

wymuszają nieszczelność w przypadku<br />

niezaprasowania. W efekcie eliminowane<br />

jest ryzyko pominięcia zaprasowania.<br />

Zaciskarki akumulatorowe<br />

Nowoczesne zaciskarki akumulatorowe<br />

cechuje przede wszystkim niewielka<br />

masa. Niektóre urządzenia wraz<br />

z akumulatorem ważą zaledwie 1,8 kg.<br />

Ważne jest elektroniczne zabezpieczenie<br />

przed przeciążeniem zarówno<br />

samego narzędzia jak i akumulatora.<br />

Komfort użytkowania zapewnia jednoręczny<br />

sposób operowania narzędziem,<br />

co szczególnie sprawdzi się<br />

w miejscach o utrudnionym dostępnie.<br />

Dzięki kontroli akumulatora operacja<br />

zaciśnięcia nie rozpocznie się<br />

w przypadku gdy zgromadzona energia<br />

będzie niewystarczająca do wykonania<br />

prawidłowego zaprasowania.<br />

Tym sposobem odpowiedni ładunek<br />

jest zawsze zapewniony dla pełnego<br />

nacisku. Dodatkowo zliczane są cykle,<br />

zatem w odpowiednim czasie użytkownik<br />

jest informowany o konieczności<br />

kalibracji narzędzia. Niektóre<br />

zaciskarki wyposaża się we wskaźnik<br />

naładowania akumulatora. Z kolei<br />

wskaźnik siły nacisku zapewni wizualne<br />

potwierdzenie jakości połączenia.<br />

Oferowane na rynku zaciskarki są bardzo<br />

trwałe. Niektóre z nich pozwalają<br />

na wykonanie 40 tys. cykli do inspekcji<br />

kalibracyjnej.<br />

Rys. 7.<br />

Zaprasowanie połączenia na instalacji gazowej.<br />

Szczęki do zaciskarek<br />

Na komfort pracy i jakość wykonanego<br />

połączenia wpływają również<br />

szczęki zaciskowe. Dla zapewnienia<br />

trwałości wytwarza się je ze specjalnych<br />

materiałów poddawanych<br />

procesowi hartowania i utwardzania<br />

laserowego. Istotną rolę odgrywa<br />

odpowiednie zabezpieczenie przed<br />

korozją. Warto wspomnieć o 3-punktowym<br />

mechanizmie szczęk, co jest<br />

gwarancją wysokiej precyzji, synchronizowanego<br />

ruchu oraz dobrej stabilności<br />

i znacznej trwałości. Szczęki z reguły<br />

są czytelnie oznaczone.<br />

Wykonując nowoczesne zaprasowanie<br />

z reguły wykonuje się trzy czynności<br />

– ucięcie, wsunięcie, zaprasowanie.<br />

Nie ma potrzeby fazowania<br />

22<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


instalacje I.<br />

Fot. PERFEXIM<br />

Rys. 8. Prasa do wykonywania połączenia<br />

zaprasowywanego.<br />

wewnętrznej krawędzi rury. Złącze zaprasowywane<br />

zapewnia bezpieczeństwo<br />

połączenia przede wszystkim<br />

dzięki wyeliminowaniu ryzyka popełnienia<br />

błędu montażowego.<br />

W typowej prasie zastosowanie<br />

znajdują ciśnieniowe zawory nadmiarowe<br />

pozwalające na zwalnianie<br />

zaciśniętych rolek w przypadku zablokowania<br />

przyrządu. Ważne jest<br />

odpowiednie sterowanie zaworami,<br />

po to aby nie wystąpiła zbyt duża siła<br />

nacisku. Gwarancją komfortu obsługi<br />

jest również odpowiednio wyważona<br />

obudowa, co docenia się podczas<br />

długiej pracy. Wraz z wykonaniem<br />

operacji zaciśnięcia urządzenie samoczynnie<br />

powraca do pozycji wyjściowej.<br />

Istotną rolę odgrywa zoptymalizowane<br />

przełożenie przekładni,<br />

dzięki czemu zachowuje się sprawność<br />

działania w niskich temperaturach.<br />

Obudowa jest odporna na uderzenia<br />

dzięki gumowym wkładkom,<br />

które chronią urządzenie w razie<br />

upadku. Pompa hydrauliczna jest najczęściej<br />

zintegrowana.<br />

Podsumowanie<br />

Ponadto warto podkreślić, że specjalne<br />

rozwiązania oferuje się z myślą o wykonywaniu<br />

połączeń zaprasowywanych<br />

w instalacjach paliw gazowych<br />

i ciekłych. Również i w takich technologiach<br />

wykorzystuje się szereg<br />

Rys. 9. Sygnalizacja nie wykonanego<br />

zaprasowania.<br />

Fot. VIEGA<br />

złączek w postaci łączników prostych,<br />

kolan i trójników zaciskanych za pomocą<br />

prasy. Złącza wykorzystywane<br />

w instalacjach przesyłowych paliw<br />

gazowych i ciekłych muszą spełniać<br />

odpowiednie wymagania względem<br />

rodzaju zastosowanego materiału<br />

wykonania łącznie z materiałem<br />

uszczelnienia.<br />

•<br />

REKLAMA


I.<br />

instalacje<br />

MOWION - sprawdzona marka firmy Kanlux<br />

- osprzęt stworzony przez elektroinstalatorów<br />

MOWION powstał po to, by uwzględniać różne potrzeby zastosowania<br />

osprzętu elektroinstalacyjnego. Rozmawialiśmy z elektroinstalatorami,<br />

a także z użytkownikami, którzy budują i remontują swoje domy i mieszkania.<br />

Wyciągnęliśmy wnioski, które połączyliśmy z naszym doświadczeniem i tak<br />

powstał MOWION.<br />

24<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


instalacje I.<br />

Fot.<br />

DOMO- ramka 4 krotna pozioma z produktami<br />

DOMO to wyjątkowa seria proponowana<br />

przez markę MOWION, do użytku<br />

wszędzie tam gdzie na równi<br />

z funkcjonalnością liczy się również<br />

design. Paleta 6 barw łączników<br />

i gniazd sieciowych zapewnia możliwości<br />

skomponowania zestawów<br />

o niepowtarzalnym charakterze<br />

i idealnym dopasowaniu do każdego<br />

wystroju. DOMO to również rozwiązania<br />

praktyczne. Jest to system<br />

wieloramkowy, który w pionie oferuje<br />

montaż produktów do 4 krotnej<br />

ramki, a w poziomie do 5 krotnej.<br />

Łączniki z zaciskami typu „szybkozłączka”<br />

gwarantują sprawny i łatwy<br />

montaż, a wzmocnione łapki rozporowe<br />

gwarantują solidne osadzenie<br />

produktu na miejscu.<br />

DOMO to produkty wykonane<br />

z wysokiej jakości tworzywa typu<br />

PC (przyciski i ramki), które odporny<br />

jest na temperaturę do 850 stopni<br />

Celsjusza oraz na odbarwianie czy<br />

odkształcanie – jego dostawcą jest<br />

światowy producent Covestro. Kolejnym<br />

atutem jest wyjątkowy stop<br />

fosforobrązu (94% miedzi), który<br />

ma aż o 35% wyższą sprawność przewodzenia<br />

elektrycznego w stosunku<br />

do standardowego stopu miedzi<br />

z cynkiem. Twardość tego stopu powoduje<br />

doskonałe trzymanie wtyczek<br />

przy mechanizmach gniazd<br />

zasilających. Srebrzenia styków wykonane<br />

jest ze stopu AgNi90/10<br />

zgodnie z normą IEC. (94% miedzi).<br />

Dzięki temu nie następuje przegrzewanie<br />

się styków co czyni produkty<br />

serii DOMO wyjątkowo bezpiecznymi.<br />

Ponadto DOMO to dodatkowa dekoracyjność<br />

serii, o której stanowi<br />

ozdobna ramka wewnętrzna, jej kolor<br />

możemy zmieniać tak łatwo jak<br />

dodatki w pomieszczeniu. Ozdobne<br />

ramki wewnętrzne dostępne są<br />

w 12 kolorach. Ramki te bardzo łatwo<br />

i szybko można wymienić przy każdym<br />

przearanżowaniu wnętrza.<br />

Wszystkie te zalety czynią z serii<br />

DOMO nowoczesne i trwałe rozwiązanie<br />

dekoracyjne i technologiczne<br />

dla każdego domu.<br />

Poznaj już dziś całą markę MOWION<br />

odwiedzając stronę www.mowion.<br />

pl. Na naszej stronie poznasz też produkty<br />

„od środka” i przekonasz się<br />

dlaczego są tak wyjątkowe.<br />

Fot.<br />

DOMO- tył mechanizmu łącznika<br />

•<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

25


I.<br />

instalacje<br />

Odprowadzenie skroplin z kotłów<br />

kondensacyjnych i klimatyzatorów<br />

Wszyscy wiemy, jak wiele problemów mogą sprawiać skropliny powstałe<br />

w wyniku pracy kotła kondensacyjnego lub klimatyzatora. Zwłaszcza jeżeli<br />

miejsce montażu urządzenia jest oddalone od pionów kanalizacyjnych.<br />

W przypadku braku możliwości<br />

odprowadzenia skroplin<br />

do istniejącej kanalizacji pozostaje<br />

nam odprowadzenie ich<br />

poza budynek na zewnątrz. Co<br />

jednak w sytuacjach, gdy i takiej<br />

możliwości nie mamy, ze względu<br />

na usytuowanie urządzenia<br />

lub pomieszczenia w którym się<br />

on znajduje? Rozwiązaniem tego<br />

problemu jest zastosowanie specjalnych<br />

pompek dedykowanych<br />

do tej kategorii urządzeń.<br />

Dlaczego SFA?<br />

To my 60 lat temu wymyśliliśmy<br />

ideę pomporozdrabniaczy i pomp<br />

sanitarnych. Przez ten czas staliśmy<br />

się światowym liderem w branży<br />

i zaufały nam miliony klientów<br />

na całym świecie. Nasi inżynierowie<br />

od lat prowadzą badania nad<br />

ciągłym ulepszaniem produktów<br />

i szukaniem nowych rozwiązań.<br />

Wszystkie nasze urządzenia i podzespoły<br />

pochodzą z certyfikowanych<br />

fabryk we Francji.<br />

W swojej ofercie posiadamy<br />

zarówno pompki do skroplin<br />

z klimatyzatorów typu SPLIT, jak<br />

i wysokowydajne pompki do odprowadzania<br />

skroplin z urządzeń<br />

chłodniczych oraz kondensatu powstałego<br />

w wyniku pracy kotłów<br />

kondensacyjnych. Miliony sprzedanych<br />

pompek na całym świecie<br />

i ich niezawodna praca w ciężkich<br />

warunkach są naszym powodem<br />

do dumy i zadowolenia.<br />

SFA posiada w swojej ofercie produkty<br />

przeznaczone do współpracy<br />

z kotłami kondensacyjnymi<br />

oraz do odprowadzania skroplin<br />

Rys. 1.<br />

Rys. 2.<br />

Rys. 3.<br />

Sanicondens Clim Deco<br />

Sanicondens Clim Pack<br />

Sanicondens Clim Mini.<br />

z dużych agregatów chłodniczych i lad<br />

chłodniczych, itd. Różnią się one przede<br />

wszystkim wydajnością i przepływem.<br />

Pozwala to na dobranie optymalnego<br />

rozwiązania w zależności od rodzaju<br />

kotła oraz miejsca jego instalacji.<br />

Pompki do skroplin we współpracy<br />

z klimatyzatorami typu SPLIT<br />

SFA proponuje trzy rodzaje produktów<br />

do współpracy z klimatyzatorami typu<br />

SPLIT służące odprowadzaniu skroplin.<br />

Sanicondens CLIM MINI to mała<br />

pompka o mocy 22 W. Zasilana<br />

220–240 V/50 Hz. Jest wykonana w klasie<br />

ochrony IP20. Chroni przed zawilgoceniem<br />

pomieszczenia i stosowana<br />

jest tam, gdzie nie ma możliwości odprowadzenia<br />

skroplin grawitacyjnie lub<br />

muszą być one przetłoczone w pionie<br />

lub poziomie. Pompka przetłacza skropliny<br />

na maksymalna wysokość 6 m (przy<br />

odległości tłoczenia w poziomie = 0 m)<br />

lub 60 m w poziomie (wysokość podnoszenia<br />

= 0 m) cienką rurką elastyczną<br />

o średnicy 8 mm. Oczywiście oba te<br />

parametry są ze sobą ściśle związane, to<br />

znaczy: im wyższa wysokość tłoczenia<br />

skroplin, tym odległość tłoczenia w poziomie<br />

się zmniejsza. W zestawie znajduje<br />

się moduł pompowy oraz moduł<br />

sterujący. Pompka załącza się automatycznie<br />

poprzez pływak w momencie<br />

pojawienia się skroplin z tacy ociekowej<br />

klimatyzatora. Urządzenie montowane<br />

jest wewnątrz obudowy klimatyzatora.<br />

Jego maksymalna wydajność to 15 l/h.<br />

Sanicondens CLIM Pack to urządzenie<br />

Sanicondens Clim MINI zaopatrzone<br />

dodatkowo w listwę montażową do instalacji<br />

pompki poza klimatyzatorem. Pozwala<br />

ono na odprowadzanie skroplin<br />

w przypadku klimatyzatorów, które ze<br />

26<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


instalacje I.<br />

Rys. 4. Tabela wydajności pompki Sanicondens CLIM<br />

MINI i PACK Rys. 5. Schemat budowy urządzenia Sanicondens Clim Mini<br />

względu na swoją konstrukcję uniemożliwiają<br />

montaż pompki bezpośrednio<br />

w obudowie.<br />

Sanicondens CLIM DECO to pompka<br />

ze zintegrowanymi modułami sterującym<br />

oraz pompowym. Moc silnika 16 W.<br />

Zasilana 220–240 V/50 Hz. Występuje<br />

w klasie ochrony IP24. Całość znajduje<br />

się w jednym elemencie montowanym<br />

bezpośrednio pod klimatyzatorem.<br />

Niewielkie wymiary oraz nowoczesne<br />

wzornictwo tworzą wrażenie pełnej integralności<br />

z klimatyzatorem. Jego wydajność<br />

to 12 l/h, a maksymalna wysokość<br />

tłoczenia to 6 m w pionie lub 60 m w poziomie.<br />

Podobnie jak we wcześniejszych<br />

modelach, parametry te są ze sobą ściśle<br />

związane.<br />

Kilka istotnych uwag montażowych<br />

Podczas instalacji pompek do klimatyzatorów<br />

typu Sanicondens CLIM mini i CLIM<br />

PACK składających się z dwóch modułów,<br />

należy pamiętać aby moduł załączający<br />

był zamontowany w poziomie.<br />

Magnes pływaka musi być bezwzględnie<br />

skierowany ku górze.<br />

W celu zapewnienia prawidłowej pracy<br />

pompki instalacja musi zostać odpowietrzona.<br />

Należy usunąć powietrze<br />

z przewodu tłocznego podczas pierwszego<br />

uruchomienia.<br />

Należy unikać sytuacji, w których długość<br />

przewodu tłocznego prowadzonego<br />

w poziomie, jest krótsza niż długość<br />

przewodu tłocznego w dół. Taka<br />

sytuacja może doprowadzić do zapowietrzenia<br />

się przewodu tłocznego.<br />

Brak odpowietrzenia instalacji może doprowadzić<br />

do pracy pompki na sucho<br />

i powodować jej przegrzanie, a w konsekwencji<br />

jej uszkodzenie.<br />

Informacje dotyczące doboru<br />

pompki do klimatyzatora<br />

Przyjmuje się, że ilość skroplin z klimatyzatora<br />

wynosi około od 0,5 do 0,8 l/h<br />

na kW chłodzenia (wartość ta może<br />

się znacznie zwiększyć w pomieszczeniach<br />

o bardzo wysokiej wilgotności).<br />

Dla przykładu klimatyzator 5 kW – ilość<br />

skroplin z tego klimatyzatora będzie<br />

wynosiła od 2,5 do 5 l/h. Aby wykonać<br />

funkcjonalną instalację dostosowaną<br />

do klimatyzatora, ważne jest aby brać<br />

pod uwagę straty ciśnienia: odległość<br />

modułu sterowania od pompki, wysokość<br />

tłoczenia i odległość poziomą tłoczenia.<br />

Pompy do skroplin w instalacji<br />

z gazowym kotłem kondensacyjnym<br />

Pompy Sanicondens MINI, PLUS,<br />

PRO i BEST pozwalają na bardzo proste<br />

i szybkie podłączenie do kotłów<br />

kondensacyjnych. Dzięki nim nie ma<br />

problemu z kondensatem powstającym<br />

w wyniku pracy kotła. Zdarza się,<br />

że piony kanalizacyjne oddalone są od<br />

kotła i odprowadzenie skroplin w sposób<br />

grawitacyjny nie jest możliwe. Częstym<br />

przypadkiem jest instalacja kotła<br />

w piwnicy, a instalacja wod-kan znajduje<br />

się powyżej kotła, wówczas urządzenia<br />

z serii Sanicondens, są niezbędne<br />

do prawidłowego funkcjonowania kotłowni.<br />

Rozwój techniki kondensacyjnej<br />

spowodował, że wielu inwestorów<br />

modernizuje swoje dotychczasowe<br />

kotłownie, instalując kotły kondensacyjne.<br />

O ile zamiana samego kotła nie<br />

jest niczym skomplikowanym, to problemy<br />

napotykamy w momencie pracy<br />

urządzenia, które generuje kondensat.<br />

Urządzenia Sanicondens rozwiązują te<br />

Fot. 6. Schemat instalacji pompki<br />

Sanicondens CLIM MINI.<br />

Fot. 7. SPrzykład montażu modułu<br />

pompowego Sanicondens CLIM MINI.<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

27


I.<br />

instalacje<br />

Rys. 8.<br />

Sanicondens Best.<br />

Rys. 9.<br />

Sanicondens Mini.<br />

problemy, pozwalając na przetłoczenie<br />

kondensatu cienkimi rurkami zarówno<br />

w pionie jak i poziomie do oddalonych<br />

pionów kanalizacyjnych, i zapewniają<br />

prawidłowe funkcjonowanie urządzeń<br />

bez kosztownych i pracochłonnych<br />

prac adaptacyjnych. Ma to ogromne<br />

znaczenie dla inwestora, gdyż w sposób<br />

prosty, tani i mało inwazyjny pozwala<br />

na modernizację istniejącej kotłowni.<br />

Sanicondens Mini jest najmniejszym<br />

urządzeniem, które przepompowuje<br />

skropliny do wys. 2 m i na odległość<br />

do 20 m przy mocy 35 W. Maksymalny<br />

przepływ to 144 l/h, pojemność zbiornika<br />

1 litr.<br />

Sanicondens Plus, to większe i mocniejsze<br />

urządzenie o mocy 60 W, pozwalajace<br />

na przetłaczanie kondensatu:<br />

4,5 m w górę i do 50 m w poziomie.<br />

Można podłączyć do niego alarm<br />

(dźwiękowy lub wizualny). Maksymalny<br />

przepływ to 342 l/h, pojemność zbiornika<br />

2 litry.<br />

Sanicondens PRO jest urządzeniem<br />

o nowej konstrukcji i zwiększonym zbiornikiem<br />

na kondensat (do 2 litrów), posiada<br />

parametry tłoczenia jak w przypadku<br />

PLUS, a jego wydajność to 345 l/h.<br />

Sanicondens Best to pompa zaopatrzona<br />

w neutralizator skroplin. Posiada<br />

moc 60 W. Przetłacza skropliny do 4,5 m<br />

w pionie i do 50 m w poziomie. Dzięki<br />

czterem wejściom, przystosowuje się<br />

do każdego typu instalacji. Dodatkowy<br />

kabel umożliwia dołączenie urządzenia<br />

sygnalizującego awarię (np. żarówka,<br />

syrena, dzwonek 220 V). Pompa<br />

Sanicondens Best składa się z pompy<br />

Sanicondens Plus i pojemnika neutralizującego<br />

wypełnionego granulkami.<br />

Kwaśny kondensat przechodzi przez<br />

czynnik zobojętniający (węglan wapnia<br />

i magnezu), gdzie dalej tłoczony jest<br />

z neutralnym PH.<br />

SANINEUTRAL przeznaczony jest<br />

do neutralizacji kondensatu z kotłów<br />

kondensacyjnych. Produkt ten służy<br />

do eliminacji kwaśnego kondensatu,<br />

przed jego odprowadzeniem do kanalizacji,<br />

szamba lub oczyszczalni ścieków.<br />

Działa na zasadzie grawitacyjnego<br />

przepuszczenia kondensatu przez złoże<br />

neutralizujące, bez użycia pompy. Może<br />

Rys. 10. Sanicondens Plus.<br />

Rys. 11. Sanineutral.<br />

28<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


instalacje I.<br />

być stosowane razem z pompami Sanicondens<br />

MINI, PLUS I PRO.<br />

Rys. 12. Sanineutral.<br />

Ile kondensatu produkuje kocioł<br />

Dokonując wyboru pompki ważne jest<br />

aby wziąć pod uwagę ilość kondensatu,<br />

który będzie wytwarzany przez<br />

kocioł. Teoretycznie ze spalania 1 m³<br />

gazu ziemnego może powstać 1,2 dm³<br />

wody (kondensatu). W praktyce powstaje<br />

0,8-1,0 dm³ wody. W domu jednorodzinnym<br />

wyposażonym w kocioł<br />

kondensacyjny o mocy 20-25 kW w wyniku<br />

skraplania powstaje przeciętnie<br />

20–25 dm³ kondensatu w ciągu doby.<br />

Wszystkie urządzenia opisane w artykule<br />

produkowane są w naszych fabrykach<br />

na terenie Francji, co gwarantuje<br />

najwyższą jakość potwierdzoną przez<br />

ISO 9001 AFAQ. Posiadamy sieć 55<br />

punktów serwisowych rozmieszczonych<br />

na terenie całego kraju.<br />

Więcej informacji na stronie internetowej<br />

www.sfapoland.pl<br />

•<br />

REKLAMA<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

29


I.<br />

instalacje<br />

Odwodnienia liniowe:<br />

funkcjonalność i elegancja<br />

Odwodnienia liniowe to aktualnie „must have” nowoczesnych łazienek. Dyskretność<br />

i funkcjonalność sprawiają, że inwestorzy coraz chętniej sięgają po<br />

tego typu rozwiązania.<br />

Inwestorzy z radością rezygnują<br />

z brodzika ingerującego<br />

w przemyślaną kompozycję<br />

łazienki, stawiają na pomieszczenia<br />

na planie otwartym.<br />

Nie ma już przeciwskazań, by<br />

natrysk zlokalizować wprost<br />

na posadzce – niepotrzebne<br />

są do tego szklane ścianki czy<br />

kotary. Nowoczesne trendy<br />

w projektowaniu sprawiają,<br />

że zainteresowanie odpływami<br />

liniowymi jest coraz większe.<br />

Wymagania<br />

Wymagania wobec odpływów<br />

w budynkach są określone przez<br />

normę PN EN 1253. Zawarto<br />

w niej regulacje dotyczące syfonów<br />

kanalizacyjnych, obciążalności,<br />

wydajności odpływu,<br />

odporności na temperaturę oraz<br />

szczelności.<br />

Syfon kanalizacyjny ma za zadanie<br />

chronić przed przedostawaniem<br />

się zapachów z kanalizacji.<br />

Ochrona jest zapewniona,<br />

jeśli zachowany zostaje minimalny<br />

poziom „zamknięcia<br />

wodnego”, czyli wysokości<br />

słupa wody zapobiegającego<br />

przenikaniu gazów. Jeżeli zaś<br />

chodzi o obciążalność, w łazienkach<br />

w budynkach mieszkalnych<br />

zazwyczaj wystarczy<br />

klasa K=300 kg. O wymaganych<br />

wydajnościach odpływu przeczytamy<br />

natomiast w treści<br />

normy PN EN 1253-1. Mimo iż<br />

zgodnie z przepisami odpływ<br />

z przyłączem 50 mm wymaga<br />

wydajności na poziomie 0,8<br />

Fot. TECE<br />

Fot. 1. Odwodnienie liniowe na styku strefy mokrej i suchej pozwoli na zorganizowanie<br />

natrysku bez potrzeby budowania ścianek.<br />

l/s, to w praktyce, z uwagi na uwarunkowania<br />

budowalne, jest to trudne<br />

do uzyskania. Kierujemy się zatem także<br />

wydajnością armatury (tym samym<br />

do słuchawki o natężeniu przepływu<br />

0,4 l/s dobieramy odpływ o wydajności<br />

0,5 l/s).<br />

Od elementów odpływów wymagamy<br />

również odporności na dość<br />

wysokie temperatury oraz dobrej stabilności<br />

termicznej – muszą wytrzymywać<br />

chwilowy kontakt ze ściekami<br />

domowymi o temperaturze od 20<br />

do 95°C, a dodatkowo wyróżniać się<br />

odpornością na chemikalia oraz tłuszcze.<br />

Najczęściej stosowanym materiałem<br />

jest tu zatem tworzywo sztuczne,<br />

polipropylen.<br />

Ostatnim kryterium wymienianym<br />

przez przepisy jest szczelność. Systemy<br />

odpływowe w aktualnie projektowanych<br />

łazienkach wykonywane są<br />

na równi z posadzką, a ich konstrukcja<br />

– lokalizowana pod linią podłogi.<br />

W związku z tym wskazane jest wybieranie<br />

rozwiązań o jak najlepszych<br />

30<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


instalacje I.<br />

parametrach technicznych. Wskazane<br />

jest m.in. zastąpienie materiałów bitumicznych<br />

czy taśm z tworzywa sztucznego<br />

izolacją cienkowarstwową opartą<br />

na cienkiej, płynnej folii.<br />

Ponadto należy zwrócić uwagę na właściwości<br />

akustyczne systemu. Aby hałasy<br />

z instalacji kanalizacyjnej i odpływu<br />

nie przenikały do pomieszczenia, można<br />

zamontować np. specjalne maty<br />

o grubości kilku mm układane w strefie<br />

prysznica pod surową podłogą. Wybieramy<br />

taki materiał izolacyjny, który spełnia<br />

wymagania normy DIN 4109, czyli<br />

zapewnia odpowiednie wytłumienie<br />

hałasu – tak aby nie jego poziom nie<br />

przekraczał 30 dB.<br />

Projektujemy prysznic<br />

z odwodnieniem liniowym<br />

Odwodnienie liniowe stanowi niejako<br />

jedynie zwieńczenie wieloetapowego<br />

projektu uwzględniającego wiele zmiennych.<br />

Kluczowe jest odpowiednie przygotowanie<br />

pomieszczenia oraz miejsca,<br />

w którym planujemy zamontować układ.<br />

Chodzi przede wszystkim o konieczność<br />

zapewnienia spadku ukierunkowanego<br />

w stronę odpływu. Musi być na tyle duży,<br />

aby umożliwić swobodne przepływanie<br />

wody, a mimo to nieznaczny, aby korzystanie<br />

z prysznica pozostało komfortowe.<br />

Większość projektantów i producentów<br />

zaleca zachowanie 1-2% spadku. Spadek<br />

możemy wykonać nie tylko dzięki betonowej<br />

wylewce, ale również odpowiednio<br />

przycinając płyty ocieplenia (lub montując<br />

specjalnie wyprofilowane płyty). Jeżeli odpływ<br />

zaplanowany jest na styku strefy mokrej<br />

i suchej, musimy dodatkowo, od strony<br />

łazienki, wykonać na płytkach bezpośrednio<br />

przylegających do rynny spadek 0,5 cm<br />

– tak aby woda nie przelewała się do pozostałej<br />

części pomieszczenia. Ponadto bardzo<br />

ważne jest precyzyjne wypoziomowanie<br />

rynny odpływowej – pomogą w tym<br />

m.in. regulowane stopki montażowe.<br />

Wysokość podłogi<br />

i wydajność natrysku<br />

Ważna jest również wysokość podłogi (lub<br />

stropu), w której planujemy zamontować<br />

odwodnienie. Nie można tu jednak podać<br />

jednej, uniwersalnej recepty – zalecana<br />

wysokość zależy od modelu syfonu,<br />

jaki stosujemy. A raczej: syfon wybieramy<br />

Fot. KESSEL<br />

Fot. 2. Najnowsze propozycje projektantów?<br />

Nie tylko odwodnienia w ścianie,<br />

ale także wyposażone w oświetlenie LED.<br />

najczęściej, kierując się grubością podłogi.<br />

Do głosu dochodzi tu też wymagana<br />

wydajność montowanego natrysku, czyli<br />

ilość wody, którą będzie dostarczać armatura<br />

natryskowa – im większa wydajność<br />

syfonu, tym wyższa jego wysokość montażowa.<br />

Wymiary wynoszą, w zależności<br />

od producenta i modelu, od ok. 67 do 148<br />

mm, wydajność z kolei waha się w granicach<br />

0,4-1,3 l/s.<br />

Bardzo niska wysokość montażowa (np.<br />

67 czy 68,5 mm) pozwoli na zorganizowanie<br />

prysznica bez brodzika również<br />

w modernizowanych pomieszczeniach,<br />

np. w starszych blokach. Co interesujące,<br />

mimo obniżenia wysokości korpusu<br />

wydajność układu nie ulega pogorszeniu<br />

– w rozwiązaniach paru z producentów<br />

wynosi 0,5- 0,55 l/s. Jednocześnie<br />

osiągnięto taką wysokość zamknięcia<br />

Fot. 3.<br />

Kluczowe jest odpowiednie wyprofilowanie posadzki w strefie z odwodnieniem liniowym.<br />

Fot. VIEGA<br />

W przypadku odwodnienia liniowego<br />

wykonywanego w pomieszczeniu<br />

z ogrzewaniem podłogowym<br />

należy pamiętać o stosowaniu specjalnych,<br />

dwustopniowych spiętrzających<br />

wkładek syfonowych<br />

z wewnętrzną membraną, które minimalizują<br />

parowanie stojącej wody<br />

w kolanie odpływowym.<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

31


I.<br />

instalacje<br />

Wbrew pozorom odwodnienia liniowe<br />

dają większe możliwości<br />

aranżacyjne i są łatwiejsze w montażu<br />

niż punktowe. W przypadku<br />

punktowych konieczne jest wykonanie<br />

kopertowego spadku w kierunku<br />

kratki, przy liniowych – wystarczy<br />

spadek w jedną stronę.<br />

wodnego (25 mm), które skutecznie zabezpiecza<br />

przed przenikaniem nieprzyjemnych<br />

zapachów z instalacji.<br />

Do miejsc problematycznych, np. w przypadku<br />

łączenia kanalizacji pod stropem,<br />

polecane są specjalne modele syfonów,<br />

jak chociażby pionowy.<br />

Montujemy odpływ liniowy<br />

W pierwszej kolejności należy zmierzyć<br />

potrzebną długość oraz ustawienie<br />

przymiaru do cięcia na korpusie odpływu.<br />

Po przycięciu za pomocą piły<br />

ręcznej ponownie dokonujemy pomiaru.<br />

Usuwamy zadziory z krawędzi, zakładamy<br />

zaślepki i skręcamy, następnie<br />

ustalamy wysokość montażową i skracamy<br />

na odpowiednią długość element<br />

dystansowy. Po założeniu armatury odpływowej<br />

ustawiamy odpływ liniowy<br />

na odpowiednią wysokość za pomocą<br />

regulowanych nóżek. Na to naklejmy<br />

folię ochronną.<br />

Ostatnim z etapów montażu jest precyzyjne<br />

wykonanie uszczelnienia. Warstwa<br />

izolacyjna zlokalizowana będzie<br />

pod wykończeniem posadzki, płytkami<br />

ceramicznymi, kamiennymi itp. Warto<br />

zwrócić uwagę m.in. na uszczelnienie<br />

zespolone składające się z folii w płynie,<br />

taśm uszczelniających oraz np. warstwy<br />

jastrychu. Takie systemowe rozwiązanie<br />

Fot. 4. Po założeniu armatury odpływowej ustawiamy odpływ liniowy na odpowiednią wysokość<br />

za pomocą regulowanych nóżek.<br />

Fot. KESSEL<br />

pozwala osiągnąć optymalne zabezpieczenie<br />

konstrukcji budynku oraz poszczególnych<br />

warstw przez zamoknięciem.<br />

Innym rozwiązaniem jest kołnierz<br />

odpływu fabrycznie wyposażony we<br />

wtryskiwaną folię uszczelniającą.<br />

Oczywiście, procedura może różnić się<br />

w zależności od modelu czy producenta<br />

rozwiązania.<br />

Inwestorzy prywatni coraz chętniej decydują<br />

się na założenie ogrzewania podłogowego,<br />

również w łazience, w której<br />

ciepła posadzka może zdecydowanie<br />

podwyższyć komfort. W przypadku odwodnienia<br />

liniowego wykonywanego<br />

w pomieszczeniu z podłogówką należy<br />

pamiętać o stosowaniu specjalnych,<br />

dwustopniowych spiętrzających wkładek<br />

syfonowych z wewnętrzną membraną,<br />

które minimalizują parowanie stojącej<br />

wody w kolanie odpływowym.<br />

Elastyczne rozwiązania<br />

Na rynku wyróżnia się kilka „elastycznych”<br />

systemów, dzięki którym mamy<br />

dużą swobodę w planowaniu odpływu<br />

w przestrzeni łazienki. Wśród<br />

dostępnych rozwiązań na szczególną<br />

uwagę zasługują odpływy liniowe<br />

„na wymiar”, czyli umożliwiające<br />

płynną regulację długości. Maksymalną<br />

długość rusztu odwodnienia<br />

Fot. 5. Syfon wybieramy kierując się grubością<br />

podłogi oraz wymaganą wydajnością<br />

montowanego natrysku.<br />

Fot. VIEGA<br />

Fot. 6.<br />

Dyskretny odpływ pozwala na precyzyjne zaplanowanie architektury łazienki.<br />

Fot. VIEGA<br />

32<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


instalacje I.<br />

Fot. TECE<br />

Fot. 7. Syfon wybieramy kierując się grubością podłogi oraz wymaganą wydajnością montowanego<br />

natrysku.<br />

Fot. TECE<br />

Fot. 8.<br />

Kluczowym etapem montażu jest wykonanie uszczelnienia i izolacji.<br />

(np. 120 cm) można dowolnie skracać<br />

(aż do 30 cm). Jednocześnie<br />

mamy możliwość wydłużenia odpływu<br />

– łącznie o 40 cm – poprzez<br />

zamontowanie elementów przedłużających<br />

po obu stronach odwodnienia.<br />

Z kolei stosując łącznik i łącząc<br />

ze sobą dwa ruszty, osiągamy<br />

odpływ o długości 240-280 cm (przy<br />

czym wydajność odwodnienia również<br />

się podwaja) lub odwodnienia<br />

o niestandardowej linii, np. w kształcie<br />

litery „U” lub „L”. Niestandardowe,<br />

„kombinowane” modele znajdą<br />

zastosowanie przede wszystkim<br />

w przestronnych łazienkach, szczególnie<br />

zaprojektowanych na planie<br />

otwartym, z dużą i wygodną strefą<br />

prysznicową.<br />

Dodatkowe możliwości kształtowania<br />

przestrzeni dają również odpływy<br />

ścienne przeznaczone do montażu<br />

w ścianie murowanej, płycie gipsowej<br />

oraz za pomocą gotowych modułów<br />

montażowych. Dzięki przeniesieniu linii<br />

odwodnienia z posadzki na ścianę<br />

unikamy np. problemów z montażem<br />

ogrzewania podłogowego.<br />

Także estetyka<br />

Do głosu dochodzą również kwestie<br />

estetyczne – ważne przede wszystkim<br />

dla inwestora, przyszłego użytkownika<br />

łazienki z odpływem liniowym. Wybierając<br />

odwodnienie liniowe, należy dopasować<br />

je również do planowanej posadzki.<br />

Najmniej ograniczeń wprowadza płytka<br />

ceramiczna – zestawienie z nią odwodnienia<br />

o metalicznym połysku to klasyczne<br />

połączenie. Nieco mniejsze pole do popisu<br />

mamy w przypadku podłogi kamiennej.<br />

Aby nie przecinać posadzki z naturalnego<br />

kamienia linią odpływu, zaleca się skorzystanie<br />

z niewidocznego dla oka, kamiennego<br />

rusztu – czyli odwodnienia wykończonego<br />

naturalnym kamieniem lub<br />

imitacją kamienia. Alternatywnym rozwiązaniem<br />

w sytuacji, gdy nie chcemy odwracać<br />

uwagi od aranżacji pomieszczenia, jest<br />

zastosowanie dyskretnego odwodnienia<br />

z położonym centralnie wąskim rusztem<br />

ze stali nierdzewnej. W praktyce widzimy<br />

jedynie wąską, elegancką linię, a woda jest<br />

odprowadzana przez szczelinę o szerokości<br />

zaledwie 20 mm.<br />

Warto zwrócić uwagę także na odwodnienia<br />

z fabrycznie zamontowanymi<br />

modułami LED, dzięki którym można<br />

osiągnąć interesujące efekty świetlne<br />

w pomieszczeniu.<br />

Niezwykle istotne jest precyzyjne dostosowanie<br />

rynny nie tylko do rodzaju<br />

posadzki czy aranżacji, ale również architektury<br />

łazienki. Zastosowanie oprócz<br />

standardowych rynien prostych znajdują<br />

przede wszystkim rynny kątowe, np.<br />

w układzie „L” o równej lub różnej długości<br />

ramion. Odwodnienie można za ich pomocą<br />

zaplanować nie tylko przy ścianie,<br />

ale również chociażby jako przejście ze<br />

strefy mokrej do suchej, czyli na połączeniu<br />

strefy prysznicowej (także przemyślanej<br />

jako otwarta) i reszty pomieszczenia.<br />

Wybór odpowiedniego odwodnienia liniowego<br />

nie jest prosty, jednak producenci<br />

oferują coraz więcej rozwiązań „szytych<br />

na miarę” i dostosowanych do potrzeb<br />

klienta. Jednym ograniczeniem okazują<br />

się zatem nawet nie możliwości zabudowy,<br />

a… grubość portfela.<br />

Iwona Bortniczuk<br />

Na podstawie materiałów:<br />

Viega, TECE, Geberit, Kessel


I.<br />

instalacje<br />

Deszczownia, natrysk i bateria termostatyczna<br />

– parametry i warunki sieci zasilającej<br />

Nowoczesne zestawy, na które składają się: deszczownia, natrysk i bateria<br />

są funkcjonalne i wygodne w użytkowaniu, zwłaszcza gdy w komplecie<br />

znajduje się bateria termostatyczna umożliwiająca precyzyjną regulację<br />

wypływu i temperatury wody.<br />

Właściwości i montaż<br />

zestawu deszczowni<br />

z baterią<br />

Zestawy deszczownic z baterią<br />

mają takie same wymagania<br />

względem instalacji zasilającej<br />

jak inne rodzaje natrysków<br />

i baterii. Dopuszczalny zakres<br />

temperatur wody zasilającej<br />

wynosi od 5°C do 70°C<br />

a maksymalne ciśnienie wody<br />

zasilającej to 0,05-0,5 MPa<br />

(0,5-6,0 bar). Typowy zakres<br />

regulacji temperatury wynosi<br />

od 15°C do 60°C. Głowica<br />

termostatyczna najczęściej<br />

jest kalibrowana dla ciśnienia<br />

0,3 MPa (3 Bar). Montaż zestawu<br />

należy rozpocząć od montażu<br />

baterii, którą przykręca<br />

się do instalacji wodociągowej<br />

za pomocą mimośrodów.<br />

Umożliwiają one dokładne jej<br />

wypoziomowanie, co jest bardzo<br />

ważne, gdyż mocowana<br />

do baterii pod kątem prostym,<br />

długa pionowa rura deszczowni<br />

wykaże nawet niewielkie<br />

odchylenia w tym zakresie.<br />

Dla baterii termostatycznej<br />

najważniejsze jest, aby woda<br />

gorąca była doprowadzona<br />

do niej z lewej strony zgodnie<br />

z oznaczeniami na tylnej<br />

powierzchni korpusu. Po zamontowaniu<br />

baterii, przykręcamy<br />

do niej rurę deszczowni<br />

z uchwytami oraz zaznaczamy<br />

miejsce wiercenia otworów<br />

pod wkręty mocujące uchwyt<br />

rury do ściany. Po wywierceniu<br />

otworów, przykręcamy uchwyt i mocujemy<br />

do niego rurę już na stałe.<br />

Przykręcenie dysku deszczownicy<br />

czy rączki natryskowej z wężem<br />

jest już prostym zadaniem. Jednak<br />

z uwagi na konieczność zapewnienia<br />

szczelności połączenia baterii z instalacją<br />

wodociągową za pomocą pakuł<br />

lub teflonu oraz operacji wiercenia<br />

otworów w płytkach ceramicznych,<br />

a następnie w betonowej ścianie zlecamy<br />

montaż deszczowni profesjonalistom.<br />

Instalacja<br />

z dwufunkcyjnym kotłem<br />

Są jednak instalacje, w których deszczownie<br />

z bateriami termostatycznymi<br />

zapewniają funkcjonalność<br />

i bezpieczeństwo, ale przy ich użytkowaniu<br />

musimy wziąć pod uwagę<br />

kilka czynników. Przede wszystkim<br />

chodzi o instalacje, gdzie zastosowanie<br />

znajdują dwufunkcyjne kotły lub<br />

gazowe podgrzewacze przepływowe.<br />

Z chwilą odkręcenia kranu, termostat<br />

maksymalnie otwiera dopływ<br />

ciepłej wody, aby jak najszybszej<br />

uzyskać żądaną temperaturę. W ten<br />

sposób kocioł lub podgrzewacz będzie<br />

pracował z maksymalnym stopniem<br />

podgrzewania. Woda uzyskuje<br />

temperaturę wyższą, od tej która<br />

jest faktycznie wymagana. Powinniśmy<br />

zatem odczekać chwilę, aby<br />

zgromadzona w rurach woda mogła<br />

spłynąć z kotła do baterii. Gazowe<br />

podgrzewacze wody są najczęściej<br />

wyposażone w swoją własną regulację<br />

mocy oraz stopnia przepływu. To<br />

powoduje, że obydwie te regulacje<br />

(w podgrzewaczu i w baterii) mogą<br />

przy nieumiejętnym korzystaniu<br />

niekorzystnie wpływać na siebie np.<br />

przy maksymalnej mocy ustawionej<br />

na podgrzewaczu i minimalnej temperaturze<br />

ustawionej na termostacie<br />

baterii.<br />

Na podstawie materiałów Ferro<br />

34<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


ogrzewanie O.<br />

Kotły na olej opałowy<br />

Kotły zasilane olejem opałowym znajdują zastosowanie w budynkach,<br />

gdzie nie ma możliwości podłączenia do sieci gazowej. Piece tego typu<br />

użytkuje się bardzo podobnie do kotłów gazowych. Jednak trzeba pamiętać,<br />

że olej opałowy jest droższy od gazu ziemnego.<br />

Oferowane na rynku piece olejowe<br />

mają konstrukcję stojącą lub<br />

wiszącą, natomiast w zależności<br />

od funkcji urządzenia można podzielić<br />

je na jedno- lub dwufunkcyjne.<br />

Nie mniej ważny jest również<br />

rodzaj regulacji palnika, stąd<br />

też kotły dzieli się na jedno- i dwustopniowe.<br />

Technologia spalania<br />

paliwa może być konwencjonalna<br />

lub kondensacyjna.<br />

Z punktu widzenia użytkownika<br />

zaleta olejowych kotłów kondensacyjnych<br />

to przede wszystkim<br />

płynna regulacja wody w kotle bez<br />

temperatury progowej. Ważny jest<br />

przy tym szeroki zakres dostępnych<br />

mocy kotłów, a także cicha<br />

praca i łatwa obsługa.<br />

Warto mieć na uwadze zintegrowany<br />

wymiennik ciepła do kondensacji,<br />

który zazwyczaj jest wykonywany<br />

ze stali szlachetnej. Przyda<br />

się możliwość współpracy z pojemnościowymi<br />

podgrzewaczami<br />

wody. Zaleta kotłów olejowych<br />

to również niskoemisyjna eksploatacja<br />

przy wysokiej sprawności<br />

wynoszącej do 104%, przy czym<br />

sezonowa efektywność energetyczna<br />

ogrzewania pomieszczeń<br />

wynosi do 90%. Do wyboru jest<br />

tryb pracy zależny i niezależny<br />

od powietrza w pomieszczeniu.<br />

Z kolei przy podłączeniu spalin<br />

jest możliwa współpraca z różnymi<br />

systemami spalinowo-powietrznymi,<br />

które przepisy prawa dopuszczają<br />

do użytkowania.<br />

Istotne są długie okresy pracy palnika,<br />

a dzięki dużej pojemności<br />

wodnej zyskuje się lepszą sprawność<br />

systemu. Za pracę kotłem<br />

odpowiadają zaawansowane<br />

sterowniki przystosowane do wymiany<br />

danych z urządzeniami zewnętrznymi.<br />

Z kolei zintegrowane układy rozruchowe<br />

upraszczają układ hydrauliczny<br />

i można zrezygnować z pompy mieszającej<br />

lub innego układu odpowiedzialnego<br />

za podnoszenie wody. W niektórych<br />

urządzeniach nie ma również<br />

potrzeby stosowania zabezpieczeń<br />

przed brakiem wody w kotle, co dodatkowo<br />

obniża koszty instalacji. Kompaktowe<br />

wymiary urządzenia sprawdzą<br />

się w modernizowanych budynkach.<br />

Fot. 1.<br />

Rodzaje palników<br />

W porównaniu z kotłami gazowymi urządzenia<br />

zasilane olejem opałowym wykorzystują<br />

inne rodzaje palników. Wynika<br />

to stąd, że konieczne jest odpowiednie<br />

rozpylanie lub odparowanie oleju wraz<br />

z intensywnym wymieszaniem paliwa<br />

z powietrzem, po czym dochodzi<br />

do spalenia przygotowanej mieszaniny.<br />

Biorąc pod uwagę parametry tego<br />

procesu zastosowanie znajdują palniki<br />

z odparowaniem oleju, inżektorowe<br />

oraz wentylatorowe wysokociśnieniowe.<br />

Przekrój kotła olejowo/gazowego o mocy od 320 do 1080 kW<br />

Fot. VIESSMANN<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

35


O.<br />

ogrzewanie<br />

Fot. 2. Klasyczny kocioł olejowy z zasobnikiem, spełniający wymagania postawione przez<br />

Dyrektywę ErP. Dzięki zastosowaniu najnowocześniejszej technologii i wysokiej jakości materiałów<br />

udowadnia, że kotły olejowe mogą być ekologiczne i zachowywać wyjątkowo wysoką sprawność<br />

Warunkiem zapewnienia prawidłowej<br />

pracy palnika olejowego jest stosowanie<br />

odpowiedniego oleju.<br />

W przypadku palników wentylatorowych<br />

wysokociśnieniowych olej trafia<br />

do dysz zapewniających ciśnienie<br />

0,7-2,0 MPa. Paliwo w postaci kropelek<br />

rozpylonych przez dysze odparowuje pod<br />

wpływem działania temperatury. Z kolei<br />

powietrze do spalania wytwarza wentylator.<br />

To właśnie powietrze ma zmieszać<br />

się z oparami oleju przy zminimalizowaniu<br />

wpływu zmian ciągu kominowego.<br />

Taki rodzaj palnika znajduje zastosowanie<br />

w kotłach zasilanych lekkim olejem opałowym.<br />

W praktyce palniki tego typu mogą<br />

mieć konstrukcję jedno- lub dwustopniową.<br />

Palniki jednostopniowe zapewniają<br />

zmianę wydajności kotła poprzez włączenie<br />

lub wyłączenie, natomiast kotły dwustopniowe<br />

na pierwszym stopniu pracują<br />

przy mniejszej mocy a na drugim z mocą<br />

nominalną. Palniki bazujące na regulacji<br />

dwustopniowej zapewniają bardziej<br />

optymalną pracę. Nowoczesne palniki<br />

olejowe mają szereg zabezpieczeń, które<br />

odpowiadają za kontrolowanie pracy<br />

układu. Jeżeli wystąpią jakiekolwiek nieprawidłowości<br />

nastąpi odcięcie dopływu<br />

paliwa.<br />

Wspomniane już palniki inżektorowe<br />

znajdują zastosowanie przy spalaniu<br />

Fot. DEDIETRICH<br />

cięższych gazów. W takiej konstrukcji<br />

paliwo jest doprowadzane pod niskim<br />

ciśnieniem nie przekraczającym<br />

0,1 MPa. Z kolei powietrze tłoczone pod<br />

ciśnieniem zasysa je z dysz po czym następuje<br />

rozpylenie. Konieczne jest przy<br />

tym doprowadzenie dodatkowego powietrza<br />

do spalania bowiem ilość powietrza<br />

używanego do rozpylania oleju<br />

jest zbyt mała.<br />

Przydatnym rozwiązaniem aczkolwiek<br />

rzadko stosowanym są palniki dwupaliwowe,<br />

dzięki którym można wykorzystać<br />

olej opałowy lub gaz używając<br />

jednego palnika.<br />

Zasada działania kotłów olejowych<br />

Zasada działania kotłów olejowych<br />

jest prosta. Olej, który znajduje się<br />

w specjalnym zbiorniku trafia do palnika<br />

za pomocą przewodów olejowych.<br />

Istotną rolę odgrywa przy tym odpowiednia<br />

temperatura przechowywania<br />

oleju. Powinna być ona wyższa od tej<br />

w jakiej olej zaczyna mętnieć i dojdzie<br />

do wydzielania parafiny zatykającej<br />

przewody. Praktyka pokazuje, że najlepszym<br />

rozwiązaniem jest gdy instalacja<br />

znajduje się w pomieszczeniu ogrzewanym<br />

z temperaturą nie spadającą poniżej<br />

10°C. Niejednokrotnie przewiduje<br />

się również systemy odpowiedzialne za<br />

podgrzewanie zbiornika, jednak takie<br />

rozwiązanie generuje dodatkowe koszty<br />

eksploatacyjne. W zależności od aplikacji<br />

przepływ oleju odbywa się grawitacyjnie<br />

lub wspomaga go pompa. W przypadku<br />

przepływu grawitacyjnego zbiornik musi<br />

znajdować się powyżej palnika w piecu.<br />

Jednak i tak trzeba mieć na uwadze możliwość<br />

wystąpienia zbyt niskiego ciśnienia<br />

przepływu oleju, który może być np.<br />

skutkiem zmian temperatury oleju przy<br />

zmianie jego lepkości. Ponadto w przypadku<br />

palników wentylatorowych konieczna<br />

jest współpraca z pompą olejową<br />

po to aby wyeliminować problemy<br />

z przepływem oleju. Pompę łączy się ze<br />

zbiornikiem za pomocą przewodu ssącego<br />

i przepływowego. Ponadto trzeba<br />

pamiętać o tym aby pompa nie była<br />

zamontowana zbyt wysoko względem<br />

Fot. 3.<br />

Wymiennik<br />

Nowoczesne kotły olejowe wykorzystuję zjawisko kondensacji. W pierwszej kolejności<br />

następuje spalanie oleju w komorze spalania po czym spaliny trafiają<br />

do kondensacyjnego wymiennika ciepła. To właśnie w nim następuje odzysk<br />

dodatkowej energii cieplnej. Należy podkreślić, że w tradycyjnych kotłach nie<br />

może dojść do wykroplenia wody ze spalin dlatego też konieczne jest utrzymywanie<br />

minimalnej temperatury wody grzewczej na poziomie 40°C, co stanowi<br />

dolne ograniczenie temperatury. W przypadków kotłów kondensacyjnych<br />

spadek temperatury wody grzewczej sprawia, że urządzenie pracuje z wyższą<br />

sprawnością, ze względu na intensywniejszą kondensację.<br />

Fot. VIESSMANN<br />

36<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


ogrzewanie O.<br />

poziomu oleju w zbiorniku (maks. 5 m<br />

w różnicy wysokości).<br />

Instalację podającą olej wyposaża się<br />

również w filtr zapewniający ochronę<br />

dyszy przed zatkaniem zanieczyszczeniami<br />

jakie mogą znajdować się w oleju.<br />

Z kolei odpowietrznik zapewnia odpowietrzenie<br />

instalacji przed palnikiem<br />

a jak wiadomo powietrze w instalacji<br />

może powodować drgania mechaniczne<br />

i nieprawidłowe działanie palnika.<br />

Ponadto na typowy kocioł olejowy składa<br />

się zawór odcinający dopływ oleju<br />

w przypadku braku płomienia. Zawór<br />

tego typu współpracuje z detektorem zaniku<br />

płomienia. Z kolei termostat kotłowy<br />

pozwala na włączanie i wyłączanie palnika<br />

olejowego. Trzeba również wspomnieć<br />

o wentylatorze odprowadzającym powietrze<br />

do zmieszania z powietrzem rozpylanym<br />

przez dyszę, naczyniu wzbiorczym<br />

zabezpieczającym system grzewczy przed<br />

uszkodzeniem w przypadku nagłego<br />

Fot. 4. Niskotemperaturowy olejowy/<br />

gazowy członowy kocioł grzewczy. Kotły<br />

członowe sprawdzają się szczególnie<br />

w modernizowanych obiektach, gdy<br />

ze względu na ciasne przejścia nie ma<br />

możliwości wstawienia całego kotła żeliwnego.<br />

W przypadku kotła członowego<br />

można łatwo i bez problemów wnieść do<br />

kotłowni pojedynczo poszczególne człony<br />

i na miejscu zmontować je przy użyciu<br />

specjalnego przyrządu montażowego<br />

Fot. VIESSMANN<br />

wzrostu ciśnienia oraz odpowiednim<br />

zaworze bezpieczeństwa.<br />

Kotły kondensacyjne<br />

Nowoczesne kotły olejowe to urządzenia<br />

wykorzystujące kondensację. Stąd<br />

też w pierwszej kolejności następuje<br />

spalanie oleju w komorze spalania<br />

po czym spaliny trafiają do kondensacyjnego<br />

wymiennika ciepła. To właśnie<br />

w nim następuje odzysk dodatkowej<br />

energii cieplnej. Należy podkreślić,<br />

że w tradycyjnych kotłach nie może<br />

dojść do wykroplenia wody ze spalin<br />

dlatego też konieczne jest utrzymywanie<br />

minimalnej temperatury wody<br />

grzewczej na poziomie 40°C, co stanowi<br />

dolne ograniczenie temperatury.<br />

W odniesieniu do kotłów kondensacyjnych<br />

przebiega to nieco inaczej bowiem<br />

wraz ze spadkiem temperatury<br />

wody grzewczej urządzenie pracuje<br />

z wyższą sprawnością ze względu na intensywniejszą<br />

kondensację. W efekcie<br />

w kondensacyjnych kotłach olejowych<br />

przewiduje się szereg rozwiązań dodatkowych<br />

– np. dwuwarstwową powierzchnię<br />

grzewczą. Wszystko po to<br />

aby bez względu na temperaturę wody<br />

grzewczej nie dochodziło do zjawiska<br />

kondensacji.<br />

Zbiornik na olej opałowy<br />

Kotły olejowe, których moc nie przekracza<br />

30 kW najczęściej instaluje się<br />

w pomieszczeniach nieprzeznaczonych<br />

na pobyt stały ludzi, natomiast urządzenia<br />

osiągające większe moce montowane<br />

są wyłącznie w kotłowniach. Przepisy<br />

podają, że wysokość pomieszczenia<br />

z kotłem olejowym nie może być mniejsza<br />

niż 2,2 m przy kubaturze przekraczającej<br />

8 m3. Odpowiednie wymagania<br />

precyzuje się również względem podłóg<br />

i ścian. Stąd też w pomieszczeniach<br />

z kotłem na olej opałowy, które znajdują<br />

się nad inną kondygnacją użytkową,<br />

zarówno podłoga jak i ściany do wysokości<br />

10 cm łącznie z progami drzwiowymi<br />

o wysokości 4 cm muszą być<br />

wodoszczelne. Wodoszczelność musi<br />

być również zachowana w odniesieniu<br />

do wszystkich przejść przewodów<br />

w podłodze oraz ścianach do wysokości<br />

10 cm. Ściany wewnętrzne i stropy,<br />

Kotły spalające olej opałowy pracują<br />

automatycznie i są bezobsługowe.<br />

Podobnie, jak w przypadku<br />

urządzeń zasilanych gazem, nie ma<br />

potrzeby uzupełniania paliwa oraz<br />

częstego czyszczenia.<br />

które wydzielają kotłownię muszą<br />

mieć klasę odporności ogniowej EI60<br />

(E – szczelność ogniowa w minutach, I –<br />

izolacja ogniwa w minutach), natomiast<br />

drzwi i inne zamknięcia – EI30.<br />

Palniki kotłów olejowych podczas pracy<br />

generują hałas i wytwarzają drgania pomieszczenia,<br />

stąd też miejsca gdzie są<br />

one zamontowane oraz bezpośrednie<br />

sąsiedztwo pomieszczeń przeznaczonych<br />

na pobyt stały ludzi, musi spełniać<br />

odpowiednie wymagania norm w odniesieniu<br />

do poziomu hałasu i wielkości<br />

szkodliwych drgań.<br />

Decydując się na montaż zbiornika<br />

na olej na zewnątrz budynku również<br />

muszą być spełnione odpowiednie wymagania<br />

względem odległości zbiornika<br />

w stosunku do innych obiektów. Odległości<br />

naziemnego zbiornika na olej<br />

od budynku mieszkalnego, zamieszkania<br />

zbiorowego i użyteczności publicznej<br />

wynoszącą nie mniej niż 10 m.<br />

Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy ściana<br />

zewnętrzna budynku od strony zbiornika<br />

ma klasę odporności ogniowej<br />

REI120 lub taka ściana zostanie wykonana<br />

pomiędzy budynkiem a zbiornikiem.<br />

Wtedy odległość może być zmniejszona<br />

do 3 m.<br />

Podsumowanie<br />

Kotły spalające olej opałowy pracują<br />

automatycznie i są bezobsługowe. Nie<br />

ma więc potrzeby uzupełniania paliwa<br />

oraz czyszczenia. Tak jak i w urządzeniach<br />

zasilanych gazem należy odróżnić<br />

kocioł jednofunkcyjny od dwufunkcyjnego.<br />

urządzenie jednofunkcyjne nie<br />

ma odrębnej instalacji przeznaczonej<br />

do przygotowania c.w.u. natomiast za<br />

pomocą kotłów dwufunkcyjnych przy<br />

wykorzystaniu wbudowanego wymiennika<br />

przygotowywana jest woda<br />

użytkowa.<br />

Damian Żabicki<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

37


O.<br />

ogrzewanie<br />

Nowoczesny wymiar kotłów olejowych<br />

NeOvo firmy De Dietrich<br />

Klasyczne kotły wykorzystujące paliwo olejowe przy zastosowaniu nowoczesnej<br />

technologii i wysokiej jakości materiałów mogą być ekologiczne<br />

i zachowywać wysoką sprawność. Doskonałym tego przykładem są kotły<br />

olejowe z serii NeOvo firmy De Dietrich.<br />

38<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


ogrzewanie O.<br />

Zainstalowanie ogrzewania wykorzystującego<br />

paliwo olejowe jest dobrą alternatywą<br />

w przypadku, gdy dom znajduje<br />

się na posesji usytuowanej z dala od sieci<br />

gazu ziemnego. Olej ma tę przewagę<br />

nad gazem płynnym, że zbiornik na paliwo<br />

o pojemności do 1000 litrów można<br />

zamontować bezpośrednio w pobliżu<br />

kotła. Argumentem przemawiającym za<br />

umiejscowieniem kotłowni w pewnym<br />

oddaleniu od części mieszkalnej domu<br />

jest również fakt, że często kotły olejowe<br />

działają nieco głośniej niż gazowe. Jednak<br />

nowoczesne i wysokiej jakości materiały,<br />

z jakich wykonano kocioł i palnik, mogą<br />

zredukować tę niedogodność.<br />

Kocioł NeOvo EcoNox<br />

Klasyczny kocioł olejowy, który spełnia wymagania<br />

postawione przez Dyrektywę ErP<br />

związane ze sprawnością źródeł ciepła, nie<br />

jest widokiem częstym. Tymczasem firma<br />

De Dietrich posiada w swojej ofercie dokładnie<br />

takie urządzenie – kocioł NeOvo Eco-<br />

Nox. Kompaktowy w swoich wymiarach,<br />

stojący kocioł NeOvo EcoNox posiada zintegrowany<br />

olejowy palnik nadmuchowy,<br />

Fot. 1.<br />

NeOvo bez zasobnika<br />

Fot. 2.<br />

NeOvo z zasobnikiem<br />

który zapewnia niską emisję NOx i CO, spełniając<br />

przy tym najsurowsze wymagania.<br />

Urządzenie posiada moc 22,4 kW lub 29,8 kW<br />

(w zależności od wersji), sprawność od<br />

30% (powrót 30°C) do 97,3% oraz etykietę<br />

B dla efektywności ogrzewania i c.w.u.<br />

(w przypadku wersji z podgrzewaczem).<br />

Korpus kotła wykonano z żeliwa eutektycznego<br />

z trzyciągowym przepływem spalin,<br />

aby zagwarantować cichą pracę urządzenia.<br />

Kocioł dostępny jest w kilku wersjach:<br />

bez podgrzewacza c.w.u., z emaliowanym<br />

podgrzewaczem c.w.u. z wężownicą „Standard<br />

load” o pojemności 110 l; z emaliowanym<br />

podgrzewaczem c.w.u. z wężownicą<br />

„Standard load” o pojemności 160 l. Podgrzewacz<br />

umieszczono pod kotłem, aby<br />

zachować kompaktowy, jednolity wygląd.<br />

Dodatkowym, poza emaliowaniem, zabezpieczeniem<br />

podgrzewacza przed korozją<br />

jest anoda magnezowa.<br />

Wersja kondensacyjna<br />

Tak jak w przypadku kotłów gazowych,<br />

wśród kotłów olejowych także można<br />

znaleźć te wykorzystujące technologię<br />

kondensacji. Ich sprawność jest nieco<br />

niższa niż gazowych, ale nadal bardzo<br />

wysoka. Kocioł NeOvo również dostepny<br />

jest w wersji kondensacyjnej pod nazwą<br />

NeOvo Condens. Urządzenie wykonano<br />

w technologii dwóch wymienników,<br />

żeliwnego i ceramicznego, oferuje<br />

w efekcie sprawność sięgającą 101,5%,<br />

co w kontekście wymagań Dyrektywy<br />

ErP oznacza klasę „A” efektywności energetycznej.<br />

Nowo zaprojektowany palnik<br />

spełnia natomiast najostrzejsze normy<br />

związane z emisją NOx i CO.<br />

Proste sterowanie<br />

Kocioł można zamówić w zestawie z konsolami<br />

sterowniczymi z wyświetlaniem<br />

licznika energii: B-Control – do regulacji<br />

obiegu bezpośredniego i obiegu c.w.u.<br />

(czujnik c.w.u. – opcjonalnie), IniControl 2<br />

– z programowalną regulacją dla sterowania<br />

obiegu bezpośredniego i, w zależności<br />

od podłączonego wyposażenia<br />

dodatkowego, jednego obiegu c.w.u.<br />

oraz opcjonalnie jednego dodatkowego<br />

obiegu mieszaczowego.<br />

www.dedietrich.pl<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

39


O.<br />

ogrzewanie<br />

Zaprojektuj bezpieczną instalację<br />

Termostatyczny zawór mieszający ATM przeznaczony jest do regulacji temperatury<br />

ciepłej wody użytkowej dostarczanej do baterii umywalkowych lub<br />

prysznicowych. Powinien być stosowany wszędzie tam, gdzie niezbędna jest<br />

ochrona przed poparzeniem, szybka reakcja na zmiany temperatury oraz ciśnienia<br />

wody. Dzięki temu Twój klient i jego rodzina będą mogli bezpiecznie<br />

sterować temperaturą wody.<br />

Konstrukcja wewnętrzna<br />

Innowacyjna konstrukcja wewnętrzna,<br />

która działa w oparciu<br />

o tuleję mieszającą, pozwala<br />

na osiągnięcie lepszej dokładności<br />

regulacji w trudnych warunkach<br />

hydraulicznych. Dzięki temu<br />

zawór ATM jest bardziej odporny<br />

na potencjalne zanieczyszczenia.<br />

Dodatkowo zawór ATM wyposażony<br />

jest w dodatkową sprężynę<br />

zabezpieczającą przed uszkodzeniem<br />

termostatycznego czujnika,<br />

który reaguje na zmianę temperatury<br />

wody zmieszanej. Chroni<br />

to element termostatycznych<br />

podczas przypadkowego przegrzania<br />

zaworu.<br />

Wszystkie elementy wewnętrzne<br />

zaworu ATM wykonane są<br />

z najlepszego możliwego rodzaju<br />

mosiądzu DZR, który jest<br />

odporny na procesy odcynkowania<br />

oraz zawiera mniej ołowiu,<br />

niż inne mosiądze stosowane<br />

pospolicie w branży instalacyjnej.<br />

Dzięki temu zawór ATM jest<br />

wyjątkowo trwały, a woda przez<br />

niego przepływająca jest zdrowa<br />

i nie jest zanieczyszczona szkodliwym<br />

ołowiem.<br />

Zastosowanie w instalacjach<br />

ciepłej wody użytkowej<br />

W instalacjach ciepłej wody użytkowej<br />

kluczowe jest dostarczenie<br />

użytkownikowi odpowiedniej<br />

temperatury wraz z ochroną<br />

przed poparzeniem. W takiej roli<br />

świetnie sprawdzi się termosta-<br />

tyczny zawór mieszający ATM, dzięki<br />

któremu uzyskamy stabilną nastawioną<br />

temperaturę wody. Temperatura gorącej<br />

wody wypływającej z kotła, podgrzewacza,<br />

czy też instalacji solarnej<br />

może osiągnąć nawet 95°C, dlatego tak<br />

ważne jest zabezpieczenie użytkownika<br />

przed poparzeniem.<br />

W instalacjach domowych według odnośnych<br />

przepisów obowiązujących<br />

w kraju do punktów poboru (wanna,<br />

prysznic, umywalka) powinna być dostarczana<br />

ciepła woda o temperaturze<br />

w zakresie 55-60°C. Wymagana temperatura<br />

może zostać nastwiona bezpośrednio<br />

na zaworze przez użytkownika,<br />

instalatora, bądź administratora węzła<br />

sanitarnego. Utrzymywana zostaje niezależnie<br />

od zmieniających się warunków<br />

hydraulicznych i parametrów w instalacjach<br />

wody gorącej i zimnej.<br />

Dodatkowo zawory ATM umożliwiają<br />

bezpieczne przegrzewanie wody w zasobnikach<br />

c.w.u. w celu ochrony przed<br />

bakteriami Legionelli bez narażania<br />

użytkowników na poparzenie.<br />

Zastosowanie w instalacjach<br />

ogrzewania podłogowego<br />

Termostatyczny zawór mieszający ATM<br />

wykorzystywany jest nie tylko w instalacjach<br />

wody użytkowej. Może być również<br />

stosowany w celu utrzymania stałej<br />

(nastawionej) temperatury na zasilaniu<br />

ogrzewania podłogowego.<br />

Jest to szczególnie polecane rozwiązanie,<br />

gdy posiadamy system z dwoma<br />

układami o różnej temperaturze obliczeniowej:<br />

np. grzejnikowe (najczęściej<br />

80/60°C) i podłogowej projektowanej<br />

Moduł mieszający BTU do ogrzewania<br />

podłogowego z zaworem ATM.<br />

zazwyczaj na (45/35°C). Pompa zasysa<br />

do zaworu gorącą wodę ze źródła ciepła<br />

oraz chłodniejszą z powrotu, obydwa<br />

strumienie dzięki zaworowi ATM<br />

zostają w odpowiednich proporcjach<br />

zmieszane. Tak zmieszana woda kierowana<br />

jest do rozdzielacza ogrzewania<br />

podłogowego.<br />

Rozwiązanie to jest wyjątkowo bezpieczne<br />

i proste , ale również tańsze, niż<br />

montaż rozbudowanego układu regulacji.<br />

Po nastawieniu termostatycznego<br />

zaworu mieszającego utrzymujemy<br />

stałą temperaturę w układzie. Gotowym<br />

środkiem do tego typu aplikacji są moduły<br />

mieszające BTU do rozdzielaczy<br />

z linii produktów AFRISOBasic, które są<br />

40<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


ogrzewanie O.<br />

łącznikiem pomiędzy instalacją grzewczą<br />

po stronie źródła ciepła, a rozdzielaczem<br />

ogrzewania płaszczyznowego.<br />

Wyposażone są w termostatyczny zawór<br />

mieszający ATM, pompę obiegową<br />

oraz dwa termometry do kontroli temperatury<br />

wody zasilającej i powracającej<br />

z rozdzielacza.<br />

Dlaczego ATM?<br />

1. Podwójna skala<br />

Wskaźnik nastawy i dwa rodzaje skali<br />

umożliwiają łatwiejszą i szybszą nastawę:<br />

Dodatkowo można wykorzystywać<br />

śrubunki z zaworami zwrotnymi, które<br />

umożliwiają szybki montaż albo<br />

demontaż zaworu mieszającego z instalacji<br />

w celu wyczyszczenia, konserwacji<br />

bądź wymiany.<br />

6. Wygodne i duże pokrętło<br />

Budowa pokrętła umożliwia wygodną<br />

i precyzyjną nastawę.<br />

Sprawdź termostatyczny<br />

zawór mieszający ATM<br />

o zakresie temperatury<br />

35 ÷ 60°C<br />

www.atm.afriso.pl<br />

a) Skala zewnętrzna – czytelna z połówkami<br />

wskazań.<br />

b) Skala wewnętrzna – orientacyjna,<br />

w stopniach Celsjusza, dla szybkiego<br />

i „orientacyjnego” ustawienia<br />

żądanej temperatury wody zmieszanej<br />

na wylocie zaworu.<br />

2. Wskaźnik nastawy<br />

W sposób wyraźny pokazuje w jakiej<br />

pozycji ustawiony jest zawór ATM.<br />

3. Możliwość zaplombowania pokrywki<br />

i podglądu nastawy<br />

W celu zabezpieczenia zaworu ATM<br />

przed zmianą nastawy, a dzięki „okienku”<br />

istnieje możliwość podejrzenia nastawy<br />

zaworu ATM.<br />

4. Gniazdo na klucz typu imbus<br />

Do obracania pokrętłem zaworu<br />

w razie problemów ze zmianą nastawy<br />

z powodu zabrudzenia lub wysokiego<br />

ciśnienia. Idealne rozwiązanie,<br />

gdy nie ma miejsca, aby chwycić wygodnie<br />

pokrętło.<br />

Podsumowanie<br />

Zawory ATM umożliwiają bezpieczne<br />

przegrzewanie wody w zasobnikach<br />

c.w.u. w celu ochrony przed bakteriami<br />

Legionelli, bez narażania użytkowników<br />

na poparzenie. Funkcja „bez<br />

oparzeń” powoduje zablokowanie dopływu<br />

wody ciepłej w wypadku awarii<br />

dopływu wody zimnej.<br />

W instalacjach grzewczych, np. ogrzewania<br />

podłogowego zawory ATM<br />

mogą zastępować rozbudowane<br />

i kosztowne układy regulacji. Pod plastikową<br />

pokrywką (chroniącą przed<br />

przypadkową zmianą nastawy) znajduje<br />

się pokrętło do ustawienia temperatury<br />

wody zmieszanej.<br />

Zawory termostatyczne ATM podczas<br />

pracy nie wymagają czynności konserwacyjnych<br />

i mogą być montowane<br />

w dowolnej pozycji. Przeznaczone są<br />

do pracy z czystą wodą lub wodą zawierającą<br />

maksymalnie 50% glikolu.<br />

Wykonane są z mosiądzu DZR.<br />

Termostatyczny zawór mieszający<br />

ATM 343, DN15, G3/4”, 35÷60°C,<br />

Kvs 1,6 m 3 /h<br />

Termostatyczny zawór mieszający<br />

ATM 763<br />

5. Różne rodzaje gwintów<br />

Szybki montaż bez stosowania dodatkowych<br />

redukcji i przyłączy.<br />

Zestaw śrubunków do zaworu ATM,<br />

3x nakrętka G3/4” x R3/4”, 2 zawory zwrotne<br />

•<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

41


O.<br />

ogrzewanie<br />

Rozruch gruntowej pompy ciepła<br />

– na co zwrócić uwagę<br />

Gruntowe pompy ciepła, to urządzenia już mocno popularne na naszym<br />

rynku. Znajdują swoich zwolenników nie tylko wśród miłośników ekologicznych<br />

rozwiązań. Zapewniają komfort użytkowania, praktycznie bezobsługowość<br />

systemu grzewczego i niskie koszty ogrzewania. Jednak wszystkie<br />

te korzyści mogą być spełnione jedynie wówczas, gdy montaż urządzenia<br />

i całej instalacji oraz jej uruchomienie zostaną przeprowadzone bezbłędnie.<br />

Na co więc zwrócić uwagę, by nie przysporzyć sobie i naszym klientom<br />

kłopotów? Odpowiedź znajdziecie w poniższym materiale.<br />

Zasada działania<br />

pomp gruntowych<br />

– krótkie przypomnienie<br />

Grunt, zwany w tej branży „dolnym<br />

źródłem ciepła”, działa niczym<br />

akumulator energii cieplnej gromadzonej<br />

w okresie wiosny, lata<br />

i jesieni. Nagrzewa się bardzo wolno,<br />

jednak magazynuje energię<br />

w takich ilościach, które pozwalają<br />

na efektywne ogrzewanie domu<br />

w okresie zimowym. Jego temperatura<br />

na głębokościach poniżej<br />

2 metrów utrzymuje się na względnie<br />

stałym i dość wysokim poziomie<br />

(7 0 C do 12-13 0 C), niezależnie<br />

od pory roku. Gruntowe pompy<br />

ciepła (w skrócie GPC) wykorzystują<br />

zgromadzoną w gruncie energię<br />

i przekazują pod dachy naszych<br />

domów. Oznacza to, że urządzenia<br />

te nie produkują energii cieplnej<br />

– jak to czasem mylnie określają<br />

laicy – lecz transferują z gruntu<br />

do tzw. „górnych źródeł ciepła”<br />

na które składają się grzejniki płaszczyznowe<br />

(ogrzewanie podłogowe<br />

– najlepsza opcja dla gruntowych<br />

pomp ciepła) lub grzejniki naścienne<br />

o dużych powierzchniach, przystosowane<br />

do współpracy z GPC.<br />

Gruntowe pompy ciepła czynią<br />

to przy wsparciu ze strony energii<br />

elektrycznej (m.in. zasilanie sprężarki),<br />

przy czym na całość mocy<br />

Fot. 1. Najczęściej problemy związane z dolnym źródłem ciepła wynikają z jego niewłaściwego<br />

doboru, co jest niemal zawsze konsekwencją przyjęcia zawyżonego współczynnika pozyskania<br />

ciepła z gruntu. Dzieje się tak, gdy szacowanie jest dokonywane bez znajomości lokalnej geologii<br />

gruntu. Można tego uniknąć wykonując odwierty próbne.<br />

Fot. FOTOLIA<br />

42<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


ogrzewanie O.<br />

grzewczej GPC, energia cieplna gruntu<br />

składa się w co najmniej siedemdziesięciu<br />

procentach, zaś energia elektryczna co najwyżej<br />

w trzydziestu.<br />

Zasadę działania GPC można opisać bardzo<br />

krótko: ciepło z gruntu pobierane<br />

jest przez ciecz wypełniającą instalację<br />

gruntową pompy (roztwór glikolu – tzw.<br />

solanka), która zamienia się w gaz sprężany<br />

następnie przez sprężarkę pompy. Proces<br />

sprężania podnosi dodatkowo temperaturę<br />

gazu, który z kolei w skraplaczu oddaje<br />

swoje ciepło wodzie wypełniającej grzejniki.<br />

Ochłodzony płyn (już nie gaz) przechodzi<br />

proces rozprężenia i wraca do parownika<br />

– wówczas proces rozpoczyna się<br />

od nowa. Każdy z tych etapów jest wciąż<br />

stopniowo udoskonalany – producenci<br />

stosują asymetryczne wymienniki ciepła,<br />

elektroniczne zawory rozprężne, spiralne<br />

sprężarki dla osiągnięcia wyższych temperatur<br />

skraplania przy niskich temperaturach<br />

parowania, elektronikę nadzorującą<br />

optymalny przebieg każdego z procesów<br />

– ale generalnie zasada jest wciąż ta sama:<br />

następuje transfer energii cieplnej z dolnego<br />

źródła do górnego źródła ciepła.<br />

Gruntowe pompy ciepła „zatrudnia się”<br />

nie tylko do ogrzewania pomieszczeń,<br />

ale również do ogrzewania ciepłej wody<br />

użytkowej (CWU). Jest to z reguły funkcja<br />

realizowana równolegle z C.O. przy czym<br />

coraz częściej użytkownicy posiłkują się<br />

dodatkowymi grzałkami elektrycznymi dla<br />

dogrzania wody, gdyż bazując na samej<br />

pompie uzyskuje się temperatury CWU<br />

rzędu 60-65 0 C – dla wielu użytkowników<br />

nie dość wysokie.<br />

Błędy na etapie<br />

ofertowania i projektowania<br />

Najczęstszym błędem projektowym,<br />

objawiającym się już od 1-szego uruchomienia<br />

instalacji, jest nieprawidłowe<br />

oszacowanie ogólnego zapotrzebowania<br />

na energię cieplną lub dobór pompy<br />

o zbyt niskim współczynniku efektywności<br />

(WE – mówi o stopniu wykorzystania<br />

ciepła z gruntu w stosunku do ilości<br />

zużytego prądu w określonej jednostce<br />

czasu). Obie sytuacje skutkują podobnie:<br />

inwestor otrzymuje instalację która<br />

nie jest w stanie przekazać do budynku<br />

wystarczającej ilości ciepła – pomieszczenia<br />

pozostają niedogrzane. Nawet<br />

Fot. 2. Dobór pompy o zbyt niskim współczynniku efektywności będzie skutkował koniecznością<br />

dogrzewania budynku innymi urządzeniami. Natomiast pompa o zbyt wysokim współczynniku<br />

efektywności nie wykorzysta w 100% swojego potencjału.<br />

najnowsze urządzenia inwerterowe<br />

tracą w takich sytuacjach swoje właściwości,<br />

gdyż zapotrzebowanie na ciepło<br />

znacznie przerasta możliwości pompy.<br />

Użytkownicy instalacji z takim błędem<br />

bardzo często sięgają wręcz odruchowo<br />

po systemy dogrzewania oparte na energii<br />

elektrycznej, lecz to automatycznie<br />

podnosi koszty i niweluje całkowicie korzyści,<br />

jakie miała przynieść inwestycja<br />

w pompę gruntową, bądź powoduje<br />

znaczne wydłużenie okresu zwrotu nakładów<br />

włożonych w inwestycję.<br />

W pewnym sensie błędem jest też dobranie<br />

pompy o zbyt wysokim współczynniku<br />

efektywności, czyli jej przewymiarowanie,<br />

bądź duże przeszacowanie zapotrzebowania<br />

budynku na ciepło. W takich instalacjach<br />

pompa działa z reguły prawidłowo,<br />

lecz nie wykorzystuje 100% swojego<br />

potencjału, a jej koszt zawsze jest wyższy<br />

Fot. VIESSMANN<br />

w stosunku do mniejszej pompy, która<br />

działając na pełnej mocy zaoferowałaby<br />

identyczny efekt. Mamy tu więc podwójny<br />

koszt: niewykorzystanego potencjału zbyt<br />

dużej pompy oraz różnicę w cenie między<br />

przewymiarowaną a optymalną pompą,<br />

co skutkuje nieco wydłużonym czasem<br />

zwrotu inwestycji<br />

Podstawowy błąd związany<br />

z dolnym źródłem ciepła<br />

Najczęściej problemy związane z dolnym<br />

źródłem ciepła wynikają z jego niewłaściwego<br />

doboru, co jest niemal<br />

zawsze konsekwencją przyjęcia zawyżonego<br />

współczynnika pozyskania ciepła<br />

z gruntu. Gdy szacowanie jest dokonywane<br />

bez znajomości lokalnej geologii gruntu<br />

i bez wykonania kontrolnych odwiertów,<br />

z reguły dochodzi do wyboru niedowymiarowanego<br />

wymiennika gruntowego.<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

43


O.<br />

ogrzewanie<br />

O ile zbyt duży wymiennik nie skutkuje<br />

wyraźnymi problemami, o tyle zbyt mały<br />

to już poważny problem, gdyż nie jest on<br />

w stanie pozyskać z gruntu wystarczająco<br />

dużej ilości ciepła. Efektem są niedogrzane<br />

pomieszczenia i/lub niedogrzana CWU, co<br />

uwidacznia się już od pierwszego rozruchu<br />

instalacji.<br />

Drugą dość częstą sytuacją dotyczącą<br />

dolnego – ale nierzadko też i górnego<br />

– źródła ciepła jest nieodpowietrzenie<br />

instalacji. Zapowietrzenie w dolnym<br />

źródle powoduje zjawisko nierównomiernego<br />

odbioru ciepła z gruntu przez<br />

każdy z modułów kolektora. Pracująca<br />

prawidłowo część instalacji jest wówczas<br />

przeciążona, a ponadto sytuacja może<br />

doprowadzić do zbytniego schłodzenia<br />

solanki glikolowej, co obniża wydajność<br />

pompy ciepła.<br />

Zapowietrzenie rzutuje również na przepływ<br />

cieczy przez skraplacz – może się<br />

okazać, że zbyt mała ilość przepływającej<br />

cieczy uruchamia zabezpieczenia (presostat)<br />

niskiego lub wysokiego ciśnienia.<br />

Błędy związane<br />

z górnym źródłem ciepła<br />

Częstym błędem popełnianym na tym<br />

polu jest angażowanie systemów gruntowych<br />

pomp ciepła do ogrzewania<br />

pomieszczeń przy wykorzystaniu tradycyjnych<br />

grzejników dostosowanych<br />

do ogrzewania wysokotemperaturowego.<br />

Grzejniki takie przy temperaturach uzyskiwanych<br />

dzięki gruntowym pompom są<br />

niewydajne i w efekcie współczynnik efektywności<br />

instalacji jest niski, zaś pomieszczenia<br />

pozostają niedogrzane. Pompy<br />

ciepła oparte na energii cieplnej z gruntu<br />

Fot. STIEBELELTRON<br />

wymagają ogrzewania płaszczyznowego,<br />

co oznacza że uwaga inwestora jeszcze<br />

na etapie projektu powinna się zwrócić<br />

w stronę systemów ogrzewania podłogowego<br />

lub sufitowego. Pompy wówczas<br />

nie muszą pracować na tzw. pełnych obrotach,<br />

gdyż temperatura ogrzewających<br />

dom podłóg potrzebuje być zaledwie o kilka<br />

stopni wyższa od tej, którą użytkownicy<br />

instalacji uznają za komfortową.<br />

Innym dość powszechnym błędem ujawniającym<br />

się od pierwszego uruchomienia<br />

pompy gruntowej, jest dobór zasobnika<br />

ciepłej wody użytkowej o zbyt małej powierzchni<br />

odbioru ciepła. Wężownice o niewielkiej<br />

powierzchni wymiany ciepła zdają<br />

egzamin w przypadku instalacji z kotłem<br />

grzewczym, lecz gruntowe pompy pracują<br />

na znacznie niższych temperaturach, więc<br />

logika nakazuje zastosować rozwiązania<br />

o zwiększonej powierzchni odbioru ciepła.<br />

Niestety czasem chęć poczynienia dodatkowych<br />

oszczędności pcha inwestorów<br />

w rozwiązania z zasobnikami CWU typowymi<br />

dla instalacji kotłowych, co mści się<br />

już od pierwszego rozruchu instalacji nie<br />

tylko niedogrzaną wodą, ale też częstym<br />

włączaniem się i wyłączaniem sprężarki.<br />

Fot. 2. Podstawowym kryterium przy doborze urządzenia jest właściwe oszacowanie ogólnego<br />

zapotrzebowania na energię cieplną.<br />

Błędy popełniane<br />

na etapie montażu<br />

Na tym polu dość powszechnym błędem<br />

jest zastosowanie przy rozprowadzaniu<br />

ciepła rur o zbyt małych średnicach, skutecznych<br />

tylko przy systemach wysokotemperaturowych.<br />

Problem pojawia się<br />

z reguły przy przejściu z ogrzewania kotłowego<br />

na ogrzewanie z wykorzystaniem<br />

pompy gruntowej. Należy wówczas pamiętać<br />

o ewentualnym zwiększeniu przepustowości<br />

rur, czyli w praktyce o wymianie<br />

ich na te z większą średnicą. Nie zawsze<br />

jest to konieczne, ale dość często inwestorzy<br />

stają przed koniecznością podjęcia decyzji<br />

o przebudowie instalacji rurowej.<br />

Zdarza się, że kolektor gruntowy umieszczony<br />

jest zbyt daleko od obiektu z pompą<br />

ciepła. Jest to niewskazane, ponieważ wymusza<br />

zastosowanie pompy (odpowiadającej<br />

za obieg solanki) o wyższej mocy, co<br />

skutkuje zwiększonym poborem energii<br />

elektrycznej i ostatecznym wyższym kosztem<br />

funkcjonowania całej instalacji.<br />

Do typowych błędów związanych bezpośrednio<br />

z pierwszym rozruchem GPC<br />

44<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


ogrzewanie O.<br />

należy zapowietrzenie instalacji, które natychmiast<br />

objawia się nieprawidłowym<br />

działaniem pompy. Należy wówczas instalację<br />

odpowietrzyć i uruchomić ponownie.<br />

Błędy związane z instalacją w gruncie<br />

oraz inne błędy ujawniające się przy<br />

1-szym uruchomieniu<br />

i w 1-szym okresie eksploatacji<br />

Błędem związanym bezpośrednio z gruntem,<br />

w którym umieszczone są kolektory,<br />

jest pozostawienie pustych przestrzeni<br />

w odwiertach sond pionowych. Niezależnie<br />

od tego czy jest to wynik niedbalstwa<br />

czy też braku doświadczenia ekipy montującej<br />

instalację, utrudnia to pozyskiwanie<br />

ciepła z gruntu i wychodzi na jaw od<br />

razu przy pierwszym uruchomieniu instalacji,<br />

kiedy to inwestor stwierdza niezrozumiałą<br />

z początku jej niewydolność.<br />

Absolutnie kardynalnym błędem jest<br />

dokonanie odwiertów i ulokowanie kolektora<br />

w gruncie niestabilnym, na zboczu<br />

– wszędzie tam, gdzie może dojść<br />

np. do osunięcia się gruntu. Taka fuszerka<br />

nie musi ujawnić się przy pierwszym<br />

rozruchu instalacji, ale gdy już dochodzi<br />

do takiej sytuacji i grunt się osuwa, inwestor<br />

staje przed bardzo poważnym i kosztownym<br />

problemem.<br />

Gdy GPC jest uruchamiana po raz pierwszy<br />

w okresie zimowym, może zdarzyć się,<br />

że temperatura w instalacji grzewczej jest<br />

niższa niż w dolnym źródle czyli de facto<br />

w gruncie. Taka sytuacja natychmiast zaburza<br />

działanie pompy, jest nienaturalna,<br />

ponieważ standardowo strefa niskiego<br />

ciśnienia powinna występować w dolnym<br />

źródle ciepłą, zaś strefa wysokiego<br />

ciśnienia w instalacji grzewczej. Opisane<br />

wyżej zaburzenie temperaturowe<br />

zmienia układ ciśnień, przez co pompa<br />

po uruchomieniu może nie dostarczać<br />

ciepła lub zasygnalizować stan awaryjny.<br />

Problem rozwiązuje podgrzanie instalacji<br />

grzewczej i wywołanie w ten sposób wyższego<br />

ciśnienia w jej strefie.<br />

Dość często spotkać się można z opiniami<br />

niezadowolonych inwestorów, którzy<br />

od pierwszego uruchomienia do końca<br />

pierwszego sezonu odczuwają znacznie<br />

wyższe od zakładanych koszty eksploatacji<br />

pompy ciepła. Sytuacja czasem<br />

przeciąga się nawet do drugiego sezonu<br />

po czym ustępuje i jest typowa dla świeżo<br />

Fot. 4. Ważnym aspektem jest dobór zasobnika ciepłej wody użytkowej o optymalnej<br />

powierzchni odbioru ciepła. Trzeba pamiętać, że gruntowe pompy ciepła pracują na znacznie<br />

niższych temperaturach niż kotły grzewcze więc wymagają zasobnika o zwiększonej<br />

powierzchni odbioru ciepła.<br />

postawionych budynków. Wiąże się<br />

z niedoszacowaniem strat ciepła w budynku<br />

w pierwszym okresie jego użytkowania.<br />

Błędem jest rosnące przekonanie<br />

takich inwestorów o wadliwym wykonaniu<br />

instalacji i pochopnie podejmowane<br />

decyzje o ingerencji w nią, ponieważ<br />

wyjaśnienie takich sytuacji jest dość banalne:<br />

nowy budynek dość długo schnie,<br />

zawiera w sobie dużo więcej wilgoci niż<br />

budynki wieloletnie i dlatego pompa<br />

obarczona jest wówczas dodatkowym<br />

zadaniem wygrzania budynku i usunięcia<br />

z niego wilgoci. Wyższe zapotrzebowanie<br />

budynku na ciepło musi skutkować<br />

czasowym wzrostem rachunków,<br />

lecz to naturalne zjawisko niemal zawsze<br />

zanika najdalej w trakcie drugiego sezonu<br />

grzewczego.<br />

Podsumowanie<br />

Uruchomienie gruntowej pompy ciepła<br />

może, ale nie musi się zakończyć<br />

Fot. VIESSMANN<br />

pełnym sukcesem. Na sprawne działanie<br />

całego systemu ma wpływ cały<br />

szereg czynników, które profesjonalny<br />

instalator i projektant musi wziąć<br />

pod uwagę. Dlatego tak ważne jest<br />

zlecenie wykonania projektu i instalacji<br />

podmiotom z dużym doświadczeniem<br />

na rynku. Sam inwestor też jest<br />

zobowiązany do zaznajomienia się<br />

z wieloma aspektami funkcjonowania<br />

instalacji, by po udanym 1-szym rozruchu<br />

móc prawidłowo korzystać z energii<br />

cieplnej gruntu i nie doprowadzać<br />

do sytuacji awaryjnych zaburzających<br />

działanie systemu.<br />

Łukasz Lewczuk<br />

Na podstawie materiałów publikowanych<br />

m.in. przez przez: Viessmann Sp. z o.o.,<br />

Robert Bosch Sp. z o.o. (Buderus.pl),<br />

Danfoss Poland Sp. z o.o.,<br />

Daikin Airconditioning Poland Sp. z o.o.<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

45


P.<br />

pomiary<br />

Nowy miernik wielofunkcyjny testo 440<br />

– do pomiaru prędkości przepływu oraz jakości<br />

powietrza w pomieszczeniach<br />

PROMOCJA<br />

Z okazji 60-lecia, Testo wprowadziła na rynek nowy miernik wielofunkcyjny testo<br />

440 do pomiaru prędkości przepływu oraz jakości powietrza w pomieszczeniach.<br />

Jest to kompaktowy, przenośny przyrząd pomiarowy z intuicyjnym<br />

menu oraz szerokim wyborem sond do pomiaru wszystkich istotnych parametrów<br />

w systemach klimatyzacji i wentylacji.<br />

Testo, jako lider na światowym<br />

rynku przenośnej technologii pomiarowej,<br />

posiada 60 lat doświadczenia<br />

w opracowywaniu najnowocześniejszych<br />

produktów. Testo<br />

pomaga w doborze odpowiednich<br />

rozwiązań pomiarowych do systemów<br />

wentylacji i klimatyzacji, zapewnienia<br />

odpowiedniego klimatu<br />

w pomieszczeniach biurowych,<br />

budynkach mieszkalnych, a także<br />

w laboratoriach i halach produkcyjnych.<br />

W tym sektorze Testo rozszerza<br />

zakres swojego asortymentu<br />

o nowy przyrząd do pomiaru<br />

prędkości przepływu oraz jakości<br />

poietrza w pomieszczeniach. Nowy<br />

miernik wielofunkcyjny testo 440 to<br />

kompaktowy, przenośny przyrząd pomiarowy<br />

z intuicyjnym menu oraz szerokim<br />

wyborem sond do pomiaru prędkości<br />

przepływu oraz jakości powietrza w pomieszczeniach.<br />

Dzięki niemu wszystkie<br />

parametry systemów wentylacji i klimatyzacji<br />

będą pod kontrolą.<br />

Intuicyjne menu pomiarowe<br />

Miernik wielofunkcyjny testo 440 jest wyposażony<br />

w przejrzyste menu do oznaczania<br />

wydatku powietrza, współczynnika<br />

K, poziomu turbulencji zgodnie<br />

z EN ISO 7730 / ASHRAE 55, mocy<br />

grzewczej i chłodniczej, wykrywania<br />

zawilgoceń, a także długotrwałych pomiarów<br />

(rejestracja wartości pomiarowych<br />

w określonych odstępach czasu).<br />

Oszczędność miejsca<br />

Do miernika wielofunkcyjnego testo<br />

440 oferujemy szeroki wybór sond<br />

pomiarowych do pomiaru prędkości<br />

przepływu powietrza, temperatury,<br />

wilgotności, stopnia turbulencji, CO 2<br />

,<br />

CO i natężenia światła. Sondy są dostępne<br />

w wersji przewodowej oraz Bluetooth®.<br />

W wersji Bluetooth® zapewniają<br />

większą swobodę ruchu podczas<br />

pomiarów oraz oszczędzają miejsce<br />

w walizce transportowej. Uniwersalna<br />

rękojeść może być podłączona<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 1 <strong>2018</strong>


pomiary P.<br />

do wszystkich głowic sond, dzięki<br />

czemu można je zastosować<br />

w większej ilości aplikacji przy<br />

użyciu mniejszej ilości sprzętu pomiarowego.<br />

Umożliwia to przełączanie<br />

w ciągu kilku sekund sond<br />

od pomiaru jakości powietrza<br />

w pomieszczeniach do określenia<br />

przepływu objętościowego w kanałach<br />

wentylacyjnych.<br />

Jasne, niezawodne i bezpieczne<br />

Duży, czytelny wyświetlacz pokazuje<br />

jednocześnie 3 wartości pomiarowe.<br />

Umożliwia szybki i łatwy dostęp<br />

do konfiguratora pomiarów oraz<br />

zapewnia czytelne wskazanie wartości<br />

pomiarowych. Przyrząd wielofunkcyjny<br />

testo 440 przechowuje<br />

do max. 7500 protokołów pomiarowych,<br />

które mogą być pobrane<br />

przez port USB a następnie przetwarzane<br />

na komputerze jako plik<br />

CSV (np. za pomocą Excel’a). Z drukarką<br />

BLUETOOTH / IRDA testo, masz<br />

możliwość wydrukowania danych<br />

bezpośrednio na miejscu pomiaru.<br />

Zestawy i modele<br />

miernika wielofunkcyjnego<br />

Wielofunkcyjny przyrząd pomiarowy<br />

testo 440 jest dostępny<br />

w dwóch wersjach: testo 440<br />

oraz testo 440 dP. Model testo<br />

440 dP jest technicznie identyczny<br />

z wersją standardową, jednak<br />

ma dodatkowy zintegrowany<br />

czujnik różnicy ciśnień. Dzięki<br />

temu możliwe są pomiary na filtrach,<br />

a także pomiary za pomocą<br />

rurki Pitota oraz pomiary<br />

współczynnika K.<br />

Miernik wielofunkcyjny przyrząd<br />

pomiarowy testo 440<br />

/testo 440 dP, a także zestawy pomiarowe<br />

są dostępne u dystrybutorów<br />

lub bezpośrednio w Testo<br />

Sp. z o. o.: www.testo.com.pl<br />

•<br />

REKLAMA<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

47


P.<br />

pompy i przepompownie<br />

Zamienne pompy obiegowe<br />

do urządzeń grzewczych<br />

Pompy obiegowe to wirowe pompy wymuszające obieg wody w instalacjach<br />

grzewczych i z wodą użytkową. Choć ich historia zaczęła się niemal wiek temu<br />

i od tamtej pory pompy te przeszły ogromną ewolucję, to jednak zmianie<br />

nie uległa pewna problematyczna kwestia, która pojawiła się dość szybko po<br />

wynalezieniu tych urządzeń: czym zastąpić starą lub uszkodzoną pompę,<br />

której już nie ma na rynku? Jak dobrać jej zamiennik, by pracował w sposób taki,<br />

jak ona sama?<br />

Zasada działania pomp<br />

obiegowych oraz czym są<br />

tzw. „pompy OEM”<br />

W dużym skrócie każda pompa<br />

obiegowa to hydrauliczna maszyna<br />

przepływowa, której dwa<br />

podstawowe moduły to silnik<br />

i wirnik. I niezależnie od tego,<br />

po jaki wariant pompy sięgniemy,<br />

ich zasada działania jest wspólna<br />

i opiera się na osiowym dopływie<br />

cieczy (wody) do wirnika. Wirnik<br />

napędzany silnikiem – który może być<br />

oddzielony od pompowanej cieczy lub<br />

zanurzony w niej i przez nią chłodzony<br />

– działa na ciecz poprzez siłę odśrodkową<br />

powodując zwiększenie prędkości<br />

jej przepływu i wskutek tego również<br />

wzrost ciśnienia. Przepchana przez wirnik<br />

ciecz trafi a do spiralnej obudowy<br />

(korpusu) w której wytraca prędkość, natomiast<br />

zwiększa swoje ciśnienie, które<br />

pomaga jej pokonać opory przepływu<br />

na całym obiegu grzewczym.<br />

Do niedawna produkowano spotykane<br />

do dziś w starych instalacjach pompy<br />

dławnicowe (ich napęd umieszczano<br />

poza obiegiem cieczy i chłodzono<br />

powietrzem), lecz dziś oferta rynkowa<br />

to energooszczędne pompy bezdławnicowe<br />

(mokrobieżne), które napędzane<br />

są z reguły synchronicznymi<br />

napędami. Polega to na umieszczeniu<br />

w silniku (w wirniku) stałego magnesu<br />

neodymowego, który nie wymaga już<br />

magnesowania, a więc procesu powo-<br />

Fot. GRUNDFOS<br />

Fot. WILO<br />

Fot. 1. Alpha1 L może być instalowana we wszelkich<br />

instalacjach grzewczych.<br />

Fot. 2. Pompa bezdławnicowa Varios Pico z przyłączem<br />

gwintowanym, silnikiem EC i zintegrowaną elektroniczną<br />

regulacją wydajności.<br />

48<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


pompy i przepompownie P.<br />

Fot. 3.<br />

Przekrój typowej pompy obiegowej dla instalacji grzewczych.<br />

dującego dodatkowe zużycie prądu.<br />

W silnikach komutowanych elektronicznie<br />

– czyli pod kontrolą układu<br />

elektronicznego – płynna regulacja<br />

prędkości obrotowej pompy jest wynikiem<br />

elektronicznego sterowania<br />

przetwornicą częstotliwości prądu, co<br />

prowadzi do optymalnego zasilania<br />

silnika przy maksymalnej eliminacji<br />

strat i tzw. „poślizgu” dzięki identycznej<br />

prędkości wirnika i pola magnetycznego<br />

(stąd w nazwie „synchroniczność)<br />

– a wszystko tym celu, by utrzymać<br />

w instalacji stałą wartość ciśnienia.<br />

Nowoczesne pompy powodując skuteczny<br />

obieg medium w instalacji<br />

przy zmiennych warunkach przepływowych,<br />

umożliwiają zastosowanie<br />

przewodów o mniejszych średnicach,<br />

co stanowi sporą korzyść zarówno dla<br />

projektantów, jak też wykonawców instalacji.<br />

Na rynku pomp obiegowych producenci<br />

oferują pompy sprzedawane<br />

osobno pod własną marką, jak też<br />

pompy obiegowe, zwane pompami<br />

OEM, które oferują pod różnymi nazwami<br />

na zamówienie producentów<br />

urządzeń grzewczych i z reguły według<br />

podanej przez nich specyfi kacji.<br />

W tej drugiej sytuacji producenci<br />

pomp OEM są poddostawcami dla<br />

producentów np. kotłów grzewczych<br />

i często wręcz przygotowują konkretną<br />

pompę OEM pod konkretny model<br />

kotła grzewczego, w który zostaje ona<br />

wbudowana, i z którym współpracuje<br />

poprzez wykorzystanie sygnałów<br />

PWM. Nie oznacza to oczywiście,<br />

że nie istnieją modele uniwersalne<br />

pomp OEM, gotowe do pracy z wieloma<br />

różnymi urządzeniami grzewczymi,<br />

jak również gotowe do pracy w instalacjach<br />

solarnych, geotermalnych czy<br />

C.W.U. – jednak produkcja pomp OEM<br />

pod indywidualne zamówienie jest sytuacją<br />

bardzo typową.<br />

Dla systemów grzewczych o zmiennych<br />

przepływach przeznacza się pompy<br />

OEM z regulacją PWM, co oznacza,<br />

że zintegrowany moduł elektroniczny<br />

sterowany jest sygnałem PWM (ciąg<br />

impulsów o wartościach opartych<br />

na stosunku czasu trwania impulsu<br />

do jego okresu) przesyłanym przez regulator<br />

kotła. W ten sposób przełącza<br />

się pompę na odpowiedni poziom<br />

mocy. Korzyścią z zastosowania sterowania<br />

PWM jest nie tylko zmniejszenie<br />

prędkości obrotowej pompy (daje to<br />

oszczędność energii i redukcję hałasów<br />

przepływowych), ale także pozytywny<br />

w przypadku kotłów kondensacyjnych<br />

brak konieczności stosowania bypassu<br />

do wyrównywania ciśnienia.<br />

Inny rodzaj pomp OEM dla systemów<br />

grzewczych to pompy z zintegrowanym<br />

systemem regulacji różnicy ciśnienia<br />

(a więc bez PWM). Specjalny<br />

moduł elektroniczny pilnuje by pompa<br />

automatycznie dostosowywała swą<br />

wydajność do wymagań wynikających<br />

ze zmian w otwarciu zaworów termostatycznych<br />

po tym, jak uprzednio<br />

w module zostanie zadana stała różnica<br />

ciśnienia do utrzymania przez pompę<br />

(np. w skali od 1 do 5 m ).<br />

Dziś instalatorzy bardzo często stają<br />

przed problemem jakim są stare<br />

pompy OEM, które wymagają wymiany.<br />

Gdy jest to model wciąż produkowany,<br />

wówczas możliwość szybkiego<br />

pozyskania nowej pompy jest dostępna<br />

i z reguły dość szybko dochodzi<br />

do zastąpienia starego wadliwego<br />

(bądź uszkodzonego) egzemplarza<br />

nowym zamiennikiem. Często są to też<br />

znane instalatorom pompy OEM, które<br />

już wyszły z produkcji, lecz posiadają<br />

mniej lub bardziej podobny zamiennik,<br />

czy też raczej model „następcę” od<br />

tego samego producenta – wówczas<br />

sprawa ponownie nie nastręcza wielu<br />

trudności. W każdej z tych sytuacji<br />

Fot. FERRO<br />

trzeba się kierować oznaczeniami numerycznymi,<br />

tabliczką znamionową,<br />

czy jakimkolwiek kodem określającym<br />

model, serię i rok produkcji pompy – to<br />

pomaga ustalić ewentualny zamiennik,<br />

którego można poszukiwać na rynku.<br />

Istotnym problemem we wszystkich<br />

powyżej opisanych sytuacjach jest<br />

jednak czas. Nawet jeśli zamiennik lub<br />

następczy model są znane i określone,<br />

ich sprowadzenie od hurtownika lub<br />

producenta trwa – bywa, że wiele dni<br />

lub tygodni, a na taka zwłokę z reguły<br />

nie można sobie pozwolić. Jedynym<br />

rozwiązaniem wówczas stają się produkowane<br />

przez czołowych „graczy”<br />

na tym rynku tzw. pompy zamienne,<br />

wspierane specjalnie napisanymi aplikacjami<br />

dostępnymi bezpłatnie dla instalatorów<br />

(pobiera się je na przenośne<br />

urządzenia elektroniczne, takie jak<br />

smartfony i tablety).<br />

Zamienne pompy obiegowe<br />

Najważniejsi producenci pomp posiadają<br />

obecnie w ofercie bardzo nowoczesne<br />

urządzenia, spełniające aktualne<br />

normy europejskie, między innymi<br />

te wynikające z obowiązującej od liku<br />

lat w UE dyrektywy ErP (Energy rated<br />

Products), która przy wsparciu rozporządzeniem<br />

ErP pozwala wprowadzać<br />

na rynek europejski wyłącznie<br />

niskoenergetyczne pompy obiegowe<br />

(zarówno te sprzedawane osobno jak<br />

i wersje OEM w komplecie z kotłami<br />

grzewczymi czy innymi urządzeniami).<br />

Oznacza to, że najnowsze generacje<br />

zamiennych pomp obiegowych to<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

49


P.<br />

pompy i przepompownie<br />

również urządzenia energooszczędne,<br />

pozwalające na znaczną redukcję kosztów<br />

w stosunku do starszych odpowiedników<br />

dzięki zastosowaniu w nich<br />

wspomnianego wcześniej silnika komutowanego<br />

elektronicznie, wpływającego<br />

na znaczne obniżenie poboru<br />

energii elektrycznej (silnik EC / ECM). Ta<br />

energooszczędność często jest pierwszą<br />

zmianą odczuwaną po zastąpieniu<br />

starej pompy OEM nową pompą zamienną<br />

wysokiej jakości – odczuwaną<br />

oczywiście w portfelu.<br />

Jednak istotą pomp zamiennych nie jest<br />

ich energooszczędność, lecz umiejętność<br />

zastępowania wielu starych typów<br />

pomp OEM, które albo nie są w danym<br />

okresie dostępne, albo już dawno zostały<br />

wycofane z produkcji. Wciąż spora ich<br />

ilość nadal funkcjonuje na rynku, przysparzając<br />

instalatorom (odpowiedzialnym<br />

za szybkie przywrócenie instalacji<br />

grzewczej do pracy) sporego przysłowiowego<br />

bólu głowy w momencie<br />

awarii – o czym traktuje poprzedni rozdział.<br />

Jedynym rozwiązaniem stają się<br />

wówczas pompy zamienne, przygotowane<br />

do zastępowania niedostępnych<br />

lub trudnodostępnych, ale za to skatalogowanych<br />

w bazie danych, pomp OEM.<br />

Doskonałymi przedstawicielami takich<br />

urządzeń są pompy znane na rynku<br />

polskim pod nazwami Varios Pico oraz<br />

Alpha1 L. Oba modele to pompy zamienne<br />

pochodzące od renomowanych<br />

producentów i do obu powstało<br />

oprogramowanie (aplikacje na Android<br />

i IOS) wyposażone w bazę danych nie<br />

setek lecz tysięcy pomp obiegowych<br />

OEM oraz ich charakterystyk pracy, co<br />

pozwala obu pompom zamiennym<br />

udanie zastępować pompy OEM.<br />

Pompy zamienne klasy takiej, jak w wymienionych<br />

wyżej modelach, mogą<br />

być instalowane we wszystkich rodzajach<br />

instalacji grzewczych, ze zmiennym<br />

lub stałym natężeniem przepływu,<br />

zmienną temperaturą dopływu,<br />

z maksymalną temperaturą przetłaczanego<br />

medium sięgającą 95–100ºC<br />

oraz z maksymalnym ciśnieniem roboczym<br />

osiągającym 10 bar. Zaś dzięki<br />

sporemu wyborowi przyłączy i dzięki<br />

dedykowanym aplikacjom, powtarzają<br />

wydajność zastępowanych pomp<br />

w skali praktycznie 1:1. Jak to wygląda<br />

w praktyce? – za przykład może posłużyć<br />

aplikacja dostępna z poziomu telefonu<br />

komórkowego i jej funkcja SYNC<br />

wspierająca pompę zamienną Varios<br />

Pico. <strong>Instalator</strong> demontując uszkodzoną<br />

pompę OEM odczytuje z niej nazwę<br />

lub numer artykułu (kod produktu),<br />

wpisuje ją następnie do uruchomionej<br />

aplikacji i czeka na jej odpowiedź<br />

w kwestii możliwości synchronizacji.<br />

W tym czasie aplikacja przeszukuje<br />

bazę danych i po chwili daje zwrotną<br />

informację w postaci kodu diodowego,<br />

jaki trzeba wprogramować poprzez panel<br />

na pompie zamiennej. Jeśli obraz<br />

konfi guracji diod na wyświetlaczu jest<br />

zgodny z konfi guracją na panelu pompy<br />

zamiennej, wówczas jej synchronizacja<br />

ze stara pompą OEM dobiega<br />

końca i pompa zamienna jest gotowa<br />

do pracy, co oznacza, że swą charakterystyką<br />

pracy może od tego momentu<br />

zastępować w skali 1:1 zdemontowaną<br />

pompę OEM. W przypadku konkurencyjnej<br />

pompy Alpha1 L odbywa się to<br />

bardzo podobnie: jest tu etap identyfi<br />

kacji wymienianej pompy OEM przez<br />

aplikację o nazwie GO Replace, potwierdzenia<br />

możliwości jej zastąpienia<br />

i na koniec następuje sama wymiana.<br />

Aplikacja przy identyfi kacji starej<br />

pompy OEM służy też dodatkowymi<br />

informacjami, takimi jak obliczenie<br />

oszczędności energii elektrycznej jak<br />

i wskazówki dotyczące sposobu montażu<br />

i podłączenia pompy.<br />

Warto zauważyć, że oba opisane<br />

po krótce modele pomp zamiennych<br />

pozwalają na pełną kontrolę ich pracy<br />

dzięki funkcji PWM lub IPWM, gdzie ten<br />

drugi skrót oznacza dwukierunkową<br />

modulację szerokości impulsów: z jednej<br />

strony sygnał PWM płynący od zewnątrz<br />

do pompy reguluje jej prędkość<br />

obrotową, zaś z drugiej sygnał wychodzący<br />

informuje o wielkości przepływu.<br />

Wszystkie te sygnały biegną oczywiście<br />

przez specjalny kabel PWM, który z reguły<br />

należy do osprzętu dodatkowego,<br />

czy raczej opcjonalnego i wymaga dodatkowego<br />

dokupienia wraz z pompą<br />

zamienną.<br />

Podsumowanie<br />

Zamienne pompy obiegowe to dziś<br />

jedne z najwszechstronniejszych rozwiązań<br />

w swojej klasie. Stanowią odpowiedź<br />

na oczekiwania rynku instalatorów,<br />

którzy z wymianą niedziałającej lub<br />

szwankującej pompy OEM nie mogą<br />

czekać, muszą ją zastąpić natychmiast.<br />

Można śmiało oczekiwać ich gwałtownego<br />

wzrostu popularności i stałego<br />

zapotrzebowania na nie, gdyż na rynku<br />

wciąż funkcjonują setki tysięcy starzejących<br />

się pomp OEM w różnorakich urządzeniach<br />

grzewczych.<br />

Łukasz Lewczuk<br />

Fot. 4. Schemat przedstawiający pompy obiegowe w instalacjach wodnych<br />

w 1-rodzinnym domu.<br />

Fot. WILO<br />

Na podstawie materiałów publikowanych<br />

m.in. przez: Wilo Polska Sp. z o.o.,<br />

Grundfos Pompy Sp. z o.o., LFP Sp. z o.o.,<br />

Ferro S.A., DAB Pumps Poland Sp. z o.o.<br />

i PHU Dambat<br />

50<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


NOWOŚĆ


w.<br />

wentylacja i klimatyzacja<br />

Ciepło, gorąco…<br />

Chłodno i przyjemnie!<br />

PYTANIA CZYTELNIKÓW<br />

Klimatyzacja podczas upałów zapewnia niezbędny komfort. Oprócz tego<br />

poprawia jakość powietrza. W chłodniejsze dni może ogrzać pomieszczenie.<br />

Nowoczesne urządzenia są wielofunkcyjne i zapewniają łatwe<br />

i efektywne energetycznie sterowanie. Nic jednak nie będzie dobrze działało<br />

bez właściwego montażu i prawidłowego serwisowania. Na co więc<br />

zwrócić uwagę? Zadaliśmy pytania naszym ekspertom by przybliżyć wam<br />

temat klimatyzacji typu split.<br />

1. Czy przepisy F-gas wpływają<br />

na zmiany w konstrukcji<br />

i pracy klimatyzatorów?<br />

Przepisy F-gazowe przede<br />

wszystkim wprowadziły nowy<br />

czynnik chłodniczy R32. Ze<br />

względu na swoje parametry narzuca<br />

on zmiany konstrukcyjne<br />

dla sprężarek, wymienników ciepła,<br />

a także zaworów. Idea pracy<br />

klimatyzatora pozostaje ta sama,<br />

uzyskujemy jednie lepsze parametry<br />

pracy urządzenia.<br />

Marcin Jaworski, Product Manager<br />

Midea z firmy Zymetric<br />

dopowiada: „Aktualne przepisy<br />

f-gaz wynikające z Rozporządzenia<br />

PEiR 517/2014 nie wpływają<br />

bezpośrednio na zmiany w konstrukcji<br />

klimatyzatorów. Zmianami<br />

objęte są przede wszystkim<br />

czynniki chłodnicze w klimatyzatorach<br />

w związku z wycofywaniem<br />

gazów HFC. Zastosowanie<br />

niektórych nowych czynników,<br />

jak na przykład R32, powoduje<br />

niewielkie zmiany w konstrukcji<br />

agregatu, ze względu na wyższą<br />

klasę palności czynnika, aczkolwiek<br />

nie ciągnie to za sobą<br />

zmian w sposobie montażu czy<br />

użytkowania urządzenia. Zmiany<br />

konstrukcyjne wpływają na po-<br />

EKSPERCI FACHOWEGO INSTALATORA<br />

Marcin Jaworski<br />

Product Manager Midea<br />

ZYMETRIC Sp. z o.o.<br />

Mariusz Stawski<br />

Starszy Specjalista<br />

ds. Produktu<br />

IGLOTECH<br />

prawę bezpieczeństwa i niezawodności<br />

działania.”<br />

2. Czy wobec nowych przepisów konieczna<br />

jest wymiana czynnika<br />

chłodniczego w urządzeniach starszego<br />

typu?<br />

Czynnik w urządzeniach starszego typu<br />

musi pozostać taki sam. Klimatyzatory<br />

są stworzone pod jeden typ czynnika.<br />

Warto podkreślić, że wprowadzane od<br />

lat przepisy zakładają wycofywanie czynnika<br />

R410A etapami: od ograniczenia<br />

mgr inż. Rafał Klimasara<br />

Kierownik ds. Serwisu<br />

i Logistyki<br />

FREE POLSKA Sp. o.o.<br />

jedynie do serwisowania działających<br />

już urządzeń, do całkowitego zakazu,<br />

z wyjątkiem stosowania we wcześniej zainstalowanych<br />

i wciąż pracujących urządzeniach,<br />

aż do ich „śmierci technicznej”.<br />

Tak więc klimatyzator z czynnikiem<br />

R410A lub nawet R407C czy R22 może<br />

pracować jeszcze przez lata.<br />

3. Czym różnią się dostępne na rynku<br />

czynniki chłodnicze?<br />

Różnice związane są głównie ze współczynnikiem<br />

GWP, temperaturami oraz<br />

52<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


wentylacja i klimatyzacja w.<br />

ciśnieniami dla odparowania, tłoczenia,<br />

skraplania, a także pobieraniem/oddawaniem<br />

ilości ciepła, które wpływają<br />

na wydajność urządzenia.<br />

Marcin Jaworski tłumaczy: „Obecnie<br />

najpopularniejszym czynnikiem chłodniczym<br />

w urządzeniach klimatyzacji<br />

komfortu jest R410A, który powoli<br />

wypierany jest przez czynnik R32 (ze<br />

względu na nowe obowiązujące przepisy<br />

f-gaz). Te czynniki różnią się przede<br />

wszystkim współczynnikiem tworzenia<br />

efektu cieplarnianego GWP, który to<br />

dla czynnika R32 jest niemal trzykrotnie<br />

niższy w stosunku do R410A, przez<br />

co nowy gaz możemy nazwać znacznie<br />

bardziej ekologicznym. Jeśli chodzi<br />

o działanie urządzeń nie ma większych<br />

różnic, poza nieznacznie zwiększoną<br />

efektywnością energetyczną urządzeń<br />

pracujących z czynnikiem R32.”<br />

4. Jakiego typu rozwiązania stosuje się<br />

w nowych klimatyzatorach w celu<br />

uzdatnienia jakości powietrza?<br />

Głównie stosuje się wszelkiego rodzaju filtry<br />

powietrza, np. polifenolowy lub jonowy.<br />

Zadaniem filtrów jest wstępne oczyszczenie<br />

strumienie powietrza z różnych<br />

zanieczyszczeń, takich jak popularne<br />

alergeny i kurz. W nowoczesnych urządzeniach<br />

stosuje się również filtry antybakteryjne,<br />

które likwidują chorobotwórcze<br />

mikroorganizmy. W klimatyzatorach<br />

możemy znaleźć takie rodzaje filtrów:<br />

Fot. ZYMETRIC<br />

Fot. 1. Nowy ekologiczny czynnik R32 stosowany jest we wszystkich nowych<br />

urządzeniach typu split marki Midea.<br />

• filtry katalityczne (zbudowane z wielowarstwowej<br />

powłoki i włókna)<br />

– usuwają z powietrza nieprzyjemne<br />

zapachy (np. dymu papierosowego)<br />

oraz szkodliwe związki organiczne<br />

i lotne cząsteczki formaldehydu<br />

• filtr antybakteryjny HEPA iAIR (wykonany<br />

ze szkła spiekanego) – dezynfekuje<br />

powietrze z komórek grzybów,<br />

pierwotniaków i bakterii oraz wirusów<br />

• filtr Plasma iAIR (działa na zasadzie filtra<br />

elektrostatycznego) – neutralizuje<br />

niepożądane zapachy, usuwa cząstki<br />

kurzu, bakterii, grzybów czy sadzę.<br />

Proces filtracji kończy się jonizacją<br />

powietrza i powstaniem ozonu, który<br />

posiada bakteriobójcze właściwości<br />

Fot. 2. Uniwersalne jednostki do montażu pod sufitem lub przy podłodze są idealnym<br />

rozwiązaniem dla zróżnicowanego zapotrzebowania na klimatyzację.<br />

Fot. ZYMETRIC<br />

• jonizator – wytwarza, za pomocą wysokiego<br />

napięcia, ujemne jony tlenu,<br />

które wytrącając pył i kurz z wdychanego<br />

powietrza, likwidują także mikroorganizmy,<br />

które się w nich znajdują<br />

• filtr z aktywnym węglem (elektrostatyczna<br />

powłoka wyłapuje cząstki kurzu<br />

oraz sierści zwierząt) – oczyszcza<br />

przepływające przez niego powietrza<br />

ze szkodliwych gazów, takich jak np.<br />

ozon, węglowodory, związki siarki<br />

i azotu w całym okresie eksploatacji<br />

filtra. Dodatkowo eliminuje nieprzyjemne<br />

i niepożądane zapachy<br />

• fi ltr z witaminą C – fi ltr emituje witaminę<br />

C, która zapewnia skórze człowieka<br />

ochronę przed szkodliwym<br />

działaniem promieni ultrafi oletowych,<br />

stymuluje produkcję kolagenu<br />

oraz zmniejsza poziom stresu<br />

• fi ltr fotokatalityczny (dwutlenek tytanu<br />

(TiO 2<br />

) rozdrobniony do wielkości<br />

nanocząsteczek) – reakcja chemiczna<br />

zachodząca wewnątrz fi ltra odpowiada<br />

za rozkładanie zabrudzeń organicznych:<br />

spalin, gazów oraz bakterii<br />

• fi ltr z jonami srebra – posiada właściwości<br />

bakteriobójcze.<br />

Nowoczesne klimatyzatory mogą być<br />

wyposażone w kilka rodzajów filtrów, lub<br />

można je stosować wybiórczo, w zależności<br />

od jakości powietrza w pomieszczeniu,<br />

w jakim dane urządzenie ma pracować.<br />

Należy jeszcze podkreślić, że do prawidłowego<br />

funkcjonowania filtrów niezbędne<br />

jest ich regularne czyszczenie.<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

53


w.<br />

wentylacja i klimatyzacja<br />

5. Jakie rozwiązania wpływają na<br />

poprawę efektywności energetycznej<br />

urządzeń?<br />

Mariusz Stawski, starszy specjalista ds. produktu<br />

w firmie Iglotech twierdzi: „W największym<br />

stopniu wpływ na efektywność<br />

energetyczną klimatyzatorów mają: rodzaj<br />

czynnika chłodniczego, inwerterowe sprężarki,<br />

konstrukcje wymienników ciepła.”<br />

6. Jakie skutki wiążą się z brakiem<br />

lub niewłaściwym odpowietrzeniem<br />

instalacji?<br />

Wiąże się z nieprawidłowymi parametrami<br />

chłodniczymi. Ciśnienie nie odpowiada<br />

temperaturze odparowania<br />

i skraplania. Przez taki stan układu spada<br />

wydajność klimatyzatora.<br />

7. Jakie są powszechne błędy instalacyjne<br />

wpływające na jakość pracy<br />

instalacji klimatyzacyjnej?<br />

Ekspert Free wyjaśnia: „Jednym z najczęściej<br />

popełnianych przez instalatorów<br />

błędów jest prowadzenie instalacji<br />

o niewłaściwej długości. Producenci<br />

klimatyzatorów podają, że nawet urządzenia<br />

o małej mocy powinny mieć<br />

przynajmniej 3 metry bieżące instalacji<br />

czynnika chłodniczego. Często zdarza<br />

się także, że jednostki zewnętrzne<br />

zamocowane są za blisko ścian, co<br />

blokuje przepływ powietrza. Powinny<br />

być one instalowane z odstępem minimum<br />

30 cm. Ponadto instalatorzy<br />

w wielu przypadkach, wykonując instalację<br />

odprowadzenia kondensatu<br />

na zewnątrz budynku, ignorują zamarzanie<br />

wody w instalacji, co może<br />

skutkować wyciekami w jednostce wewnętrznej.<br />

Problem rozwiązuje choćby<br />

kabel grzejny.”<br />

Mariusz Stawski uzupełnia: „Często można<br />

zaobserwować zagięte rurki miedziane,<br />

źle wykonane kielichy rurek, nieprawidłowo<br />

dokręcone śrubunki (wyciek<br />

czynnika). Niewykonana próżnia instalacji,<br />

brak osłony gazu obojętnego podczas<br />

wykonywania lutów. To wszystko może<br />

wpływać na jakość pracy instalacji klimatyzacyjnej.”<br />

8. Co należy wziąć pod uwagę wybierając<br />

typ jednostki wewnętrznej<br />

(klimatyzator ścienny, Klimatyzatory<br />

przysufitowo-przypodłogowe,<br />

kasetonowe, kanałowe itp.)?<br />

Głównie rodzaj pomieszczenia, warunki<br />

montażowe, cel przeznaczenia, rozmieszczenie<br />

osób/obiektów.<br />

9. Jakie jest optymalne miejsce montażu<br />

jednostki wewnętrznej?<br />

Typoszereg jednostek jest bardzo szeroki,<br />

urządzenia można montować<br />

na ścianie pod sufitem, w suficie, czy<br />

na podłodze.<br />

10. Jakie jest optymalne miejsce montażu<br />

jednostki zewnętrznej?<br />

Ekspert Free podpowiada: „Czynnikami,<br />

na jakie warto zwrócić uwagę<br />

przy wyborze lokalizacji jednostki<br />

zewnętrznej są między innymi: wystarczające<br />

oddalenie od przeszkód<br />

(ważne dla prawidłowego przepływu<br />

powietrza), łatwość w późniejszym<br />

serwisowaniu, możliwość odprowadzenia<br />

skroplin oraz uwzględnienie<br />

innych, niekorzystnych warunków pracy.<br />

Trudne warunki pracy, przy których<br />

zaleca się częstsze serwisowanie kli-<br />

Fot. IGLOTECH<br />

Fot. 3.<br />

Wybierając klimatyzator należy zwrócić uwagę na certyfikat Eurovent, deklaracje zgodności, a także Atest PZH.<br />

54<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


wentylacja i klimatyzacja w.<br />

Fot. 4.<br />

Interfejs debuggera Gree VRF.<br />

matyzatorów, spotkać można między<br />

innymi w halach produkcyjnych lub<br />

w pobliżu drzew pylących, np. topoli,<br />

które w okresie wiosennym mocno zanieczyszczają<br />

wymienniki.”<br />

11. Dlaczego tak ważne jest przestrzeganie<br />

maksymalnej długości<br />

przewodu łączącego jednostkę<br />

wewnętrzną z agregatem?<br />

Mariusz Stawski tłumaczy: „Wynika to<br />

z zaleceń producenta, które obejmują<br />

prawidłową ilość czynnika oraz moc<br />

sprężarki, która ten czynnik dystrybuuje.<br />

Za długa instalacja może być przyczyną<br />

nieprawidłowego stopnia nasycenia<br />

czynnika, który wpływa na spadek wydajności.”<br />

12. Czy są jakieś zalecenia jeśli konieczne<br />

jest wydłużenie tej instalacji?<br />

Jeżeli jest zalecane wydłużenie instalacji,<br />

należy odwołać się do dokumentacji,<br />

która mówi o maksymalnej<br />

dopuszczalnej długości. Wówczas<br />

dłuższa dopuszczalna instalacja narzuca<br />

doładowanie dodatkowej ilości<br />

czynnika.<br />

Fot. 5. Przy wyborze lokalizacji<br />

jednostki zewnętrznej należy zwrócić<br />

uwagę na minimalne odległości<br />

od przeszkód w celu zapewnienia<br />

odpowiedniej cyrkulacji powietrza<br />

i dostępności serwisowej.<br />

Fot. FREE<br />

Fot. FREE<br />

13. Jak często należy serwisować instalację<br />

klimatyzacji typu split<br />

i jakie czynności powinny być<br />

wówczas wykonane?<br />

Ekspert Free podpowiada: „Standardowym<br />

okresem między kolejnymi<br />

przeglądami klimatyzatora typu split<br />

jest 6 miesięcy. Oczywiście dwa przeglądy<br />

w roku to absolutne minimum.<br />

Urządzenia pracujące w ciężkich warunkach<br />

powinny przechodzić serwisowanie<br />

nawet raz w miesiącu! Niekorzystne<br />

warunki panują na przykład<br />

w pomieszczeniach gastronomicznych<br />

(zanieczyszczenie tłuszczem), zakładach<br />

fryzjerskich (zanieczyszczenie lakierem)<br />

czy gabinetach dentystycznych. Czynności,<br />

jakie wykonuje się podczas serwisu<br />

to przede wszystkim czyszczenie<br />

wymienników powietrza oraz filtrów,<br />

sprawdzenie prawidłowości pracy<br />

urządzenia, pomiar temperatur pracy,<br />

czyszczenie instalacji odprowadzenia<br />

skroplin, kontrola szczelności układu<br />

oraz sprawdzenie stanu przewodów<br />

elektrycznych. Przydatnymi narzędziami<br />

wspomagającymi serwisantów są<br />

Debuggery.” Wszystkie te czynności<br />

powinny mieć podsumowanie w formie<br />

przeszkolenia użytkownika, sporządzenia<br />

protokołu serwisowego oraz<br />

noty w karcie gwarancyjnej.<br />

14. Jakie są skutki braku regularnych<br />

przeglądów serwisowych?<br />

Dla większości producentów niewykonywanie<br />

regularnych przeglądów<br />

wiąże się z utratą lub ograniczeniem<br />

gwarancji na sprzęt. Zaniedbanie tego<br />

obowiązku może skutkować także obniżeniem<br />

wydajności pracy klimatyzatora,<br />

pojawieniem się nieprzyjemnych<br />

zapachów, szybszym zużywaniem<br />

podzespołów oraz wystąpieniem awarii<br />

i uszkodzeń.<br />

15. Jaka jest żywotność obecnie dostępnych<br />

na rynku instalacji/urządzeń?<br />

Poprawnie zainstalowany klimatyzator<br />

z regularnym serwisowaniem<br />

dobrej marki będzie nam służył przez<br />

wiele lat.<br />

16. Na jakie certyfikaty warto zwrócić<br />

uwagę wybierając urządzenie?<br />

Należy zwrócić uwagę na certyfikat<br />

Eurovent, deklaracje zgodności, a także<br />

Atest PZH.<br />

•<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

55


w.<br />

wentylacja i klimatyzacja<br />

Serwisowanie klimatyzatorów<br />

typu split – czyli co robić, by jak<br />

najdłużej wydajnie pracowały<br />

Klimatyzatory inwerterowe typu split to dość skomplikowane urządzenia<br />

wymagające właściwego użytkowania oraz regularnego serwisowania. Ich<br />

prawidłowe użytkowanie pozwala ograniczyć występowanie usterek oraz<br />

zapewnić wydajną pracę. Co robić, by sprzęt działał bezawaryjnie przez<br />

długi czas? Wpływa na to kilka czynników.<br />

Pierwszym czynnikiem decydującym<br />

o przyszłej pracy jest uniknięcie<br />

błędów przy montażu klimatyzatora.<br />

Prawidłowa instalacja<br />

wykonywana jest zawsze zgodnie<br />

z dokumentacją producenta. Błędami,<br />

które najczęściej się zdarzają<br />

oraz mogą pociągać za sobą<br />

poważne następstwa są między<br />

innymi: prowadzenie za krótkiej<br />

lub za długiej instalacji czynnika<br />

chłodniczego, wykonanie zbyt<br />

dużych przewyższeń, montaż<br />

jednostek zbyt blisko przeszkód<br />

takich jak ściany, czy wykorzystywanie<br />

zanieczyszczonych przewodów<br />

miedzianych.<br />

Prowadzenie za długiej lub za<br />

krótkiej instalacji bardzo często<br />

skutkuje mało efektywnym grzaniem<br />

lub chłodzeniem. Aby tego<br />

uniknąć należy upewnić się, jakie<br />

są granice długości instalacji<br />

dopuszczane przez producenta.<br />

Dla pojedynczych klimatyzatorów<br />

ściennych typu split, na przykładzie<br />

modelu Gree Amber Prestige,<br />

maksymalna długość, w zależności<br />

od mocy urządzenia, może wynosić<br />

od 15 mb do nawet 50 mb<br />

przy różnicy wysokości od 10 do<br />

30 m. Nawet klimatyzatory najmniejszych<br />

mocy powinny mieć<br />

przynajmniej 3 mb instalacji czynnika<br />

chłodniczego. Równie ważnym<br />

aspektem jest odpowiednie<br />

oddalenie jednostek od przeszkód,<br />

co ma na celu zapewnienie prawidłowego<br />

przepływu powietrza przez wymienniki.<br />

Uwagę należy również zwrócić<br />

na materiały z jakich budowana jest instalacja.<br />

Wykorzystanie zanieczyszczonych<br />

rur miedzianych może uszkodzić<br />

podzespoły, takie jak sprężarka czy zawór<br />

rozprężny.<br />

Aby prawidłowo zamontowane urządzenie<br />

działało bezawaryjnie oraz skutecznie,<br />

konieczne jest wykonywanie<br />

okresowych przeglądów i serwisowanie.<br />

Dla urządzeń pracujących w normalnych<br />

warunkach biurowo-domowych należy<br />

przeprowadzać dwie konserwacje<br />

rocznie. Dla klimatyzatorów pracujących<br />

w trudniejszych warunkach (fryzjer, dentysta,<br />

lokal gastronomiczny) nawet raz<br />

na miesiąc! Podczas wizyty serwisu należy<br />

przede wszystkim wyczyścić filtry<br />

i wymienniki powietrza oraz je zdezynfekować,<br />

sprawdzić szczelność instalacji<br />

czynnika chłodniczego oraz odprowadzenia<br />

skroplin, a także stan przewodów<br />

elektrycznych oraz prawidłowości pracy<br />

urządzenia wraz z pomiarem temperatur<br />

pracy. Błędem przy przeprowadzaniu<br />

standardowego przeglądu jest sprawdzanie<br />

ciśnień pracy przez fizyczne podłączenie<br />

narzędzi pomiarowych do układu<br />

chłodniczego. Skutkuje to zawsze<br />

utratą części czynnika chłodniczego, co<br />

zwłaszcza przy urządzeniach niewielkich<br />

mocy może mieć negatywny wpływ<br />

na pracę. Co więcej, przy powszechnie<br />

Fot. 1. Minimalne odległości przeszkód<br />

od jednostki zewnętrznej na przykładzie<br />

Gree Lomo Eco 9K<br />

Fot. 2. Nieprawidłowa odległość od<br />

przeszkody jednostki zewnętrznej<br />

56<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


wentylacja i klimatyzacja w.<br />

Fot. 3. Debugger dla mulit Free Match Gree<br />

Fot. 4. Zrzut ekranu Debuggera GMV5 Gree<br />

Fot. 5. Przenośny Debugger GMV5 Gree<br />

CE41-24/F(C)<br />

występujących klimatyzatorach inwerterowych,<br />

pomiar ciśnień pracy nie daje<br />

serwisującemu żadnej przydatnej informacji.<br />

Należy również pamiętać, że serwis<br />

powinien być wykonywany przez<br />

autoryzowaną przez producenta firmę.<br />

Dzięki temu utrzymana zostanie gwarancja<br />

na sprzęt, która w przypadku Gree<br />

wynosi 5 lat.<br />

Gdy, pomimo prawidłowego montażu<br />

oraz regularnego serwisowania, pojawiają<br />

się awarie lub nieprawidłowa praca należy<br />

niezwłocznie przystąpić do usunięcia<br />

wad i usterek. Przydatnymi narzędziami<br />

dla ekipy serwisantów są w takiej sytuacji<br />

debuggery. Jednym z producentów,<br />

który oferuje takie narzędzia jest wspomniany<br />

wcześniej Gree, który w ofercie<br />

posiada debuggery do większości swoich<br />

urządzeń. Debugger RAC kompatybilny<br />

z pojedynczymi urządzeniami ściennymi<br />

typu split przy prostym i szybkim podłączeniu<br />

jest w stanie przekazać serwisantowi<br />

informacje m.in. o częstotliwości pracy<br />

sprężarki i wentylatora, prądzie przez nie<br />

pobieranym oraz temperaturach pracy.<br />

Jego odpowiednik dla urządzeń multi<br />

Free Match ponadto podaje dane takie<br />

jak: ciśnienia w instalacji czynnika chłodniczego,<br />

stan zaworów rozprężnych czy<br />

temperaturę czynnika. Najbardziej jednak<br />

precyzyjny i wszechstronny jest debugger<br />

dla systemów VRF GMV5 Gree, występujący<br />

w dwóch wariantach.<br />

Pierwszy z nich to debugger w formie<br />

konwertera przekazującego informacje<br />

do oprogramowania komputerowego,<br />

który prezentuje serwisantowi kilkadziesiąt<br />

mierzonych wartości w czasie rzeczywistym,<br />

od stanu pracy jednostek wewnętrznych,<br />

przez ciśnienia i temperatury czynnika,<br />

po parametry pracy sprężarek oraz<br />

temperatury wielu podzespołów. Drugim<br />

wariantem debuggera GMV jest narzędzie<br />

w formie sterownika, który daje identyczne<br />

możliwości przez podpięcie go do płyty<br />

głównej dowolnej jednostki. Dzięki temu<br />

nie wymaga podłączenia do komputera,<br />

przez co jest niewielki i przenośny.<br />

Dzięki tym narzędziom serwisant jest w stanie<br />

szybciej, precyzyjniej i co ważne bardzo<br />

często bez fizycznej ingerencji w podzespoły<br />

elektroniczne czy układ chłodniczy,<br />

określić przyczynę wystąpienia usterki lub<br />

nieprawidłowej pracy. Awarie usuwane są<br />

mniejszym nakładem wysiłku, finansów<br />

i czasu, a samo diagnozowanie jest znacznie<br />

mniej inwazyjne dla urządzenia.<br />

Przestrzeganie powyższych zasad i zaleceń<br />

dotyczy większości obecnych na polskim<br />

rynku klimatyzatorów typu split. Warto zadbać<br />

o regularne serwisowanie urządzeń,<br />

co poskutkuje ich wydajną i niezawodną<br />

pracą przez długie lata.<br />

Kierownik ds. Serwisu i Logistyki<br />

Rafał Klimasara<br />

www.gree.pl<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

57


w.<br />

wentylacja i klimatyzacja<br />

Warunki montażu rekuperatorów<br />

Nie ma wątpliwości co do tego, że energooszczędne technologie stosowane<br />

w budownictwie, przyczyniają się do ograniczania strat energii.<br />

Jednak rozwiązania tego typu niejednokrotnie pogarszają warunki<br />

naturalne wewnątrz pomieszczeń.<br />

Np. szczelne okna i drzwi, negatywnie<br />

wpływają na grawitacyjną<br />

wentylację budynku, a w powietrzu<br />

koncentrują się niepożądane<br />

składniki. Należy do nich między<br />

innymi dwutlenek węgla, para<br />

wodna, kurz czy też substancje<br />

wydzielane przez materiały budowlane<br />

i elementy wyposażenia.<br />

Zbyt mała ilość powietrza<br />

może być przyczyną złego samopoczucia<br />

użytkowników pomieszczenia.<br />

Stąd też przydatne<br />

okazują się urządzenia wentylacji<br />

wymuszonej, dzięki którym wymiana<br />

powietrza jest zapewniona<br />

mechanicznie.<br />

Rekuperator odpowiada za wymianę<br />

powietrza oraz odzyskuje<br />

ciepło z powietrza usuwanego<br />

z budynku. Warto podkreślić,<br />

że system wentylacji grawitacyjnej<br />

i mechanicznej indywidualnej<br />

nie stwarza takiej możliwości,<br />

dlatego też przewagę w tym zakresie<br />

mają rekuperatory.<br />

Na budowę typowego rekuperatora<br />

składa się kilka elementów.<br />

Ważny jest sterownik, który pozwala<br />

na wybór niezależnej prędkości<br />

wentylatora nawiewnego<br />

i wywiewnego. W zależności<br />

od wersji, sterowanie może być<br />

mechaniczno-elektryczne, elektroniczne<br />

lub cyfrowe. To ostatnie<br />

rozwiązanie zapewnia łatwą<br />

obsługę i wygodę w sterowaniu<br />

systemem. Można np. programować<br />

włączanie i wyłączanie centrali<br />

w cyklach dobowych, tygodniowych<br />

lub z uwzględnieniem<br />

warunków atmosferycznych.<br />

Układ rozmrażania, w zależności<br />

od wersji urządzenia, może<br />

być sterowany ciśnieniowo. Działa on<br />

na zasadzie chwilowego wyłączenia<br />

wentylatora nawiewnego. W rekuperatorach<br />

z funkcją odzyskiwania wilgoci,<br />

najczęściej uwzględnia się wymienniki<br />

z celulozowym wkładem.<br />

Odpowiedni wybór<br />

Na etapie wyboru odpowiedniego rekuperatora<br />

trzeba wziąć pod uwagę<br />

przynajmniej kilka czynników. Z punktu<br />

widzenia efektywności energetycznej<br />

ważna jest sprawność centrali wentylacyjnej<br />

wyrażana w procentach.<br />

Producenci niejednokrotnie podają teoretyczną<br />

sprawność obliczaną w warunkach<br />

idealnych wręcz laboratoryjnych.<br />

Uwzględniany może być przy tym<br />

minimalny przepływ powietrza przez<br />

wymiennik. W efekcie wybierając rekuperator<br />

warto przeanalizować wartości<br />

odzysku obliczane podczas pracy<br />

w innych trybach centrali, co zazwyczaj<br />

jest prezentowane na wykresie.<br />

Praktyka pokazuje, że w przypadku<br />

rzeczywistych warunków eksploatacji<br />

sprawność centrali może być niższa<br />

od wartości jaka jest podawana przez<br />

Fot. 1.<br />

Schemat instalacji wentylacyjnej z rekuperatorem.<br />

producentów. Oprócz tego większa<br />

sprawność centrali może pociągać za<br />

sobą konieczność zastosowania mocniejszych<br />

silników wentylatorów, które<br />

mają większe zapotrzebowanie na energię<br />

elektryczną. Zdarzyć się więc może,<br />

że centrala zapewniająca wysoki współczynnik<br />

odzysku ciepła będzie mniej<br />

ekonomiczna w porównaniu z centralą<br />

z mniejszym współczynnikiem odzysku<br />

ciepła ale przy większym zapotrzebowaniu<br />

na prąd.<br />

Wentylatory i obudowa<br />

Dobierając rekuperator trzeba pamiętać,<br />

że urządzenie będzie pracowało<br />

w trybie ciągłym, zatem konieczne są<br />

dobre wentylatory. Nie mniej ważna jest<br />

również odpowiednia obudowa, która<br />

oprócz zapewnienia odpowiedniej akustyki<br />

i izolacji termicznej powinna być<br />

trwała.<br />

W przypadku gdy obudowa jest metalowa<br />

to zazwyczaj ma ona pokrycie<br />

poliestrem. Z kolei wkład wykonuje się<br />

z aluminium, a jego konstrukcja powinna<br />

zapewniać łatwe mycie. Ponadto<br />

w niektórych urządzeniach wkład można<br />

Fot. DOSPEL<br />

58<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


wentylacja i klimatyzacja w.<br />

w prosty sposób wymienić, dzięki specjalnym<br />

szczotkom na krawędziach, które<br />

pełnią również funkcję uszczelniającą.<br />

Poziom hałasu<br />

Poziom hałasu to istotny parametr pracy<br />

centrali wentylacyjnej. W przypadku<br />

zbyt głośnej pracy będzie zakłócany<br />

komfort użytkowników budynku.<br />

Trzeba podkreślić, że rekuperatory<br />

z wymiennikiem krzyżowym generują<br />

wyższy poziom hałasu w porównaniu<br />

z wymiennikami obrotowymi. W aspekcie<br />

poziomu hałasu istotny jest wspomniany<br />

już materiał wykonania obudowy.<br />

Metale takie jak np. aluminium będą<br />

się kurczyły i rozszerzały pod wpływem<br />

zmian temperatury zatem po jakimś<br />

czasie może dojść do poluźnienia połączeń<br />

i powstawania hałasu.<br />

Spręż centrali<br />

Spręż centrali to parametr określający<br />

siłę z jaką rekuperator będzie wpychał<br />

powietrze w przewody wentylacyjne<br />

oraz zasysał powietrze z zewnątrz, zatem<br />

wraz ze wzrostem tego parametru<br />

centrala będzie silniejsza. W przypadku<br />

zbyt małego sprężu nawiew i wywiew<br />

powietrza w anemostatach oddalonych<br />

od centrali może być niewystarczający.<br />

W efekcie dobierając spręż trzeba przeanalizować<br />

przede wszystkim spadki<br />

ciśnienia w całej instalacji wentylacyjnej<br />

budynku. Jeżeli zastosowanie znajduje<br />

Fot. SPRO-VENT<br />

Fot. KLIMATSYSTEM<br />

Fot. 2.<br />

Centrala wentylacyjna zamontowana na poddaszu.<br />

gruntowy wymiennik ciepła to warto<br />

zadbać o silniejszy rekuperator. Nie będzie<br />

wtedy potrzeby zamontowania dodatkowego<br />

wentylatora.<br />

Miejsce montażu<br />

Centralę wentylacyjną najczęściej montuje<br />

się na poddaszu, w przestrzeni niemieszkalnej<br />

(np. w kotłowni) lub w piwnicy<br />

– każde z tych rozwiązań ma swoje<br />

wady i zalety.<br />

Rekuperator na poddaszu to przede<br />

wszystkim możliwość łatwego prowadzenia<br />

przewodów czerpni i wyrzutni,<br />

prosty montaż oraz możliwość zastosowania<br />

krótkich przewodów. Z kolei<br />

wady to ryzyko zamarznięcia centrali<br />

na nieogrzewanym poddaszu i duże<br />

straty ciepła przy niedostatecznej izolacji<br />

przewodów, możliwe utrudnienia<br />

z odprowadzeniem kondensatu oraz<br />

utrudnione podłączenie instalacji gruntownego<br />

wymiennika ciepła.<br />

Rekuperator w przestrzeni niemieszkalnej<br />

(np. w kotłowni) to przede wszystkim<br />

możliwość zamontowania centrali<br />

w ciepłym pomieszczeniu, łatwe odprowadzenie<br />

kondensatu oraz łatwy dostęp<br />

serwisowy. Jednak centrale o większych<br />

wymiarach zajmują przestrzeń<br />

użytkową, a w przypadku niedostatecznego<br />

wytłumienia istnieje ryzyko<br />

przenoszenia hałasu.<br />

Z kolei rekuperator w piwnicy zapewnia<br />

łatwe zorganizowanie odpowiedniego<br />

miejsca do montażu urządzenia, proste<br />

podłączenie do instalacji gruntowego<br />

wymiennika ciepła ale przy możliwości<br />

wystąpienia trudności z rozprowadzeniem<br />

instalacji.<br />

Fot. 3.<br />

Centrala wentylacyjna firmy Pro-Vent.<br />

Montaż<br />

Jako podstawowe zasady montażu rekuperatorów<br />

należy wymienić zastosowanie<br />

odpowiednich przewodów<br />

doprowadzających i odprowadzających<br />

powietrze. Przewody te powinny być<br />

możliwie najkrótsze. Ponadto ważny jest<br />

dostęp do urządzeń podczas prac konserwacyjnych<br />

(np. wymiana filtrów) i serwisowych.<br />

Z kolei temperatura powietrza<br />

w pomieszczeniach, gdzie rekuperator<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

59


w.<br />

wentylacja i klimatyzacja<br />

będzie zainstalowany nie powinna być<br />

niższa niż 5°C. Konieczne jest również<br />

podłączenie do odprowadzenia kondensatu<br />

do kanalizacji. Warto zapobiec<br />

przenoszeniu się hałasu do pomieszczeń<br />

mieszkalnych (nie montować rekuperatora<br />

blisko wyłazu strychowego, drzwi, itp.).<br />

Przyda się również kabel do sterownika<br />

lub połączenia rekuperatora z routerem.<br />

Trzeba pamiętać o doprowadzeniu odpowiedniego<br />

kabla do sterownika lub<br />

połączenia rekuperatora z routerem<br />

(przy sterowaniu przez Internet).<br />

Oferowane na rynku rekuperatory są<br />

montowane w różnych pozycjach. Dzięki<br />

specjalnym uchwytom jest możliwy<br />

Fot. ZEHNDER<br />

montaż w określonych przestrzeniach<br />

– np. pod sufitem. Czerpnia musi być<br />

zamontowana na zewnętrznej ścianie<br />

budynku od strony nawietrznej. Najlepiej<br />

aby był to kierunek zachodni. Nie mniej<br />

ważna jest wyrzutnia montowana zazwyczaj<br />

od strony wschodniej. Jeżeli jest<br />

taka możliwość to centralę można zamontować<br />

na poddaszu wykonując odpowiednie<br />

połączenia z wentylowanymi<br />

pomieszczeniami. Pokoje dzienne, dziecięce<br />

i sypialnie wymagają wdmuchiwania<br />

powietrza, z kolei nawiewy montuje<br />

się na korytarzach. Ważne jest aby miejsce<br />

montażu nawiewu było tak dobrane aby<br />

zapewniało efektywną wymianę powietrza.<br />

Dobrą lokalizację stanowią okolice<br />

okien ale przy maksymalnym oddaleniu<br />

od drzwi. Z kolei z pomieszczeń takich<br />

jak kuchnia czy łazienka powietrze powinno<br />

być wyciągane, przy czym w wielu<br />

przypadkach do instalacji wywiewnej<br />

podłączany jest z przewód z okapu kuchennego.<br />

Trzeba pamiętać aby okap był<br />

wyposażony w filtr przeciwtłuszczowy.<br />

Generalnym założeniem wentylacji jest<br />

przepływ powietrza z pokojów oraz jego<br />

wyciągnięcie z kuchni i łazienki. W efekcie<br />

do pokoi nie przedostają się nieprzyjemne<br />

zapachy i wilgoć.<br />

Kanały wentylacyjne zazwyczaj wykonuje<br />

się z rur PVC oraz z aluminiowych<br />

przewodów giętkich. Ważna jest odpowiednia<br />

izolacja przewodów tak, aby<br />

straty ciepła i chłodu były możliwie najniższe.<br />

Montując rekuperator w nowym<br />

domu trzeba pamiętać o odpowiednich<br />

wymaganiach już na etapie projektowania<br />

budynku. Z kolei montaż instalacji<br />

w starszych budynkach warto przewidzieć<br />

podczas generalnego remontu.<br />

Nie należy łączyć instalacji wentylacyjnej<br />

z systemem dystrybucji gorącego<br />

powietrza. Nieprawidłowe połączenie<br />

tych instalacji może spowodować<br />

niewłaściwą pracę obu systemów, ich<br />

uszkodzenia a w niektórych przypadkach<br />

pożaru. Jeżeli budynek jest ogrzewany<br />

właśnie przez DGP to warto zadbać<br />

o system rekuperacji o możliwie<br />

najwyższym poziomie sprawności.<br />

Ruch powietrza z rekuperatora oraz<br />

ruch powietrza z kominka zapewnią dobre<br />

rozprowadzanie ciepła.<br />

Fot. 4.<br />

Przykład zabudowy centrali wentylacyjnej.<br />

Czerpnia i wyrzutnia<br />

Wspomnianą już czerpnię i wyrzutnię<br />

montuje się co najmniej 2 m od siebie.<br />

Czerpnia zazwyczaj instalowana<br />

jest z innej strony budynku ze względu<br />

na mniejsze ryzyko zaciągania uciążliwych<br />

zanieczyszczeń i zapachów.<br />

Dobre miejsce na montaż czerpni to<br />

podbitka dachowa. Ponadto miejsce<br />

montażu czerpni i wyrzutni powinno<br />

się znajdować na wysokości nie mniejszej<br />

niż 2 m od poziomu gruntu, przy<br />

czym nie może to być bezpośrednie<br />

sąsiedztwo okna. Ważne jest okresowe<br />

sprawdzanie drożności kratek.<br />

•<br />

60<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


R.<br />

NA RYNKU<br />

Wybór wymiennika ciepła rekuperatora<br />

Dzięki rekuperatorom, w zależności od stopnia izolacji budynku, oszczędności<br />

za ogrzewanie w miesiącach zimowych mogą sięgać od 30% do<br />

50%. Dom z rekuperacją ma dużo niższe zapotrzebowanie na ciepło, nawet<br />

średnio o 45%. Oznacza to kolejne oszczędności na poziomie inwestycji<br />

w system grzewczy.<br />

Niektóre rekuperatory są w stanie odzyskiwać<br />

wilgoć z powietrza usuwanego,<br />

co z kolei poprawia relatywną wilgotność<br />

powietrza w budynku. Korzyść<br />

w tym zakresie szczególnie docenia się<br />

przy suchym powietrzu podczas zimy.<br />

Obniżając wilgotność powietrza likwidowane<br />

są warunki do rozwoju pleśni<br />

i grzybów.<br />

Cechy wymiennika krzyżowego<br />

Wymienniki krzyżowe bazują na panelach,<br />

które przylegają do siebie. Dzięki<br />

specjalnemu wyprofilowaniu paneli<br />

powstają między nimi wąskie szczeliny.<br />

Panele najczęściej są metalowe<br />

lub wykonane z tworzywa sztucznego.<br />

Co prawda panele metalowe<br />

są droższe to jednak w porównaniu<br />

do paneli z tworzywa sztucznego cechuje<br />

je lepsza przewodność cieplna. Te<br />

z kolei są bardziej odporne na korozję.<br />

W wymienniku krzyżowym przez połowę<br />

paneli przepływa zimne powietrze<br />

a przez drugą połowę powietrze<br />

ciepłe. W efekcie przenikania ciepła<br />

przez ścianki wymiennika dochodzi to<br />

wyrównania temperatury w jego wnętrzu.<br />

Należy podkreślić, że sprawność<br />

wymienników tego typu wynosi 50%<br />

– 70%. Z racji prostej konstrukcji przy<br />

stosunkowo niskich kosztach produkcji<br />

zastosowanie central z wymiennikiem<br />

krzyżowym obejmuje przede wszystkim<br />

niewielkie obiekty takie jak domy<br />

jednorodzinne i małe biura.<br />

W odniesieniu do wad wymienników<br />

krzyżowych należy mieć na uwadze konieczność<br />

stosowania układów antyzamrożeniowych<br />

w przypadku powietrza<br />

zewnętrznego wynoszącego poniżej<br />

-2°C. Ujemna temperatura wpływa negatywnie<br />

nie tylko na pracę systemu<br />

wentylacyjnego, ale również na komfort<br />

użytkowania instalacji.<br />

Cechy wymiennika<br />

przeciwprądowego<br />

Rekuperatory z wymiennikiem przeciwprądowym<br />

w porównaniu z wymiennikami<br />

krzyżowymi są nowszym rozwiązaniem.<br />

Budowa wymiennika tego typu<br />

bazuje na płytach ułożonych równolegle,<br />

co umożliwia przepływ strumienia<br />

ciepłego i zimnego powietrza względem<br />

siebie w przeciwnych kierunkach.<br />

Następnie dochodzi do mieszania strumieni.<br />

Najważniejszą zaletą wymienników<br />

przeciwprądowych jest wysoka<br />

sprawność wynosząca do 95%, z kolei<br />

wada to wyższe koszty produkcji.<br />

Na końcu drogi przepływu strumień powietrza<br />

ogrzanego odbiera ciepło od całego<br />

strumienia powietrza w momencie<br />

jego wpadania do wymiennika. W tym<br />

momencie ma ono jeszcze temperaturę<br />

pokojową a więc ogrzane powietrze<br />

osiąga temperaturę zbliżoną do tej jaka<br />

panuje w ogrzanych pomieszczeniach.<br />

Zakładając, że temperatura powietrza<br />

trafiająca z zewnątrz wynosi 0°C, a wywiewanego<br />

z pomieszczeń ok. 20°C, to<br />

po przepłynięciu przez wymiennik przeciwprądowy<br />

temperatura świeżego powietrza<br />

wyniesie 18°C, a wywiewanego<br />

2°C. W ten sposób sprawność wymiennika<br />

przeciwprądowego osiągnie 90%.<br />

Wymienniki obrotowe i entalpiczne<br />

Wymiennik obrotowy bazuje na kształcie<br />

walca. Wirnik, który się obraca pełni<br />

rolę wymiennika. Jego konstrukcja wykorzystuje<br />

pofalowaną blachę aluminiową<br />

nawiniętą na walec. Wirnik jest<br />

w ciągłym ruchu wymuszanym przez<br />

dodatkowy napęd elektryczny. Takie<br />

rozwiązanie powoduje, że do kanalików<br />

umieszczonych we wnętrzu walca<br />

trafia świeże powietrze, a w trakcie obrotu<br />

walca zostaje przekazana energia<br />

cieplna. Rekuperatory z wymiennikiem<br />

obrotowym osiągają odzysk ciepła<br />

na poziomie 70% – 85%. Jako wadę takiego<br />

wymiennika wymienia się często<br />

występujące nieszczelności, przez co<br />

powietrze zużyte może być mieszane<br />

ze świeżym. W efekcie do wnętrza pomieszczeń<br />

mogą trafiać nieprzyjemne<br />

zapachy.<br />

Z kolei w kontekście zalet trzeba mieć<br />

również na uwadze, że w wymiennikach<br />

obrotowych nie występuje zjawisko<br />

skraplania pary wodnej, a więc<br />

zmniejsza się ryzyko wystąpienia oszronienia<br />

podczas zimy.<br />

Ciekawe rozwiązanie techniczne stanowią<br />

wymienniki entalpiczne. W porównaniu<br />

z wymiennikiem przeciwprądowym<br />

ze strumienia powietrza wywiewanego<br />

do strumienia powietrza nawiewanego<br />

przekazywana jest nie tylko energia cieplna<br />

ale również wilgoć. W efekcie kontroluje<br />

się poziom wilgoci we wnętrzu budynku,<br />

co będzie szczególnie docenione<br />

podczas zimy.<br />

Odzysk ciepła w rekuperatorach tego<br />

typu wynosi 85% – 95%. Z kolei odzysk<br />

entalpiczny osiąga 100%. Ten rodzaj<br />

wymiennika cechuje również brak wytrącania<br />

kondensatu, przez co nie ma<br />

szronienia i problemów z zamarzaniem<br />

przy niskich temperaturach.<br />

Na kolejnych stronach przedstawiamy<br />

wybrane produkty z oferty rynkowej.<br />

•<br />

62<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


NA RYNKU R.<br />

Przegląd central wentylacyjnych<br />

Producent/Dystrybutor ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI Sp. z o.o. ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI Sp. z o.o.<br />

Model HRU-PremAIR HRU-ERGO-1000<br />

Przeznaczenie<br />

(maksymalna powierzchnia<br />

budynku) [m 2 ]<br />

200 500 – 600<br />

Rodzaj wymiennika ciepła Przeciwprądowy Wymiennik przeciwprądowy<br />

Maksymalny przepływ<br />

objętościowy powietrza<br />

nawiewanego [m 3 /h]<br />

Maksymalny przepływ<br />

objętościowy powietrza<br />

wywiewanego [m 3 /h]<br />

Spręż dyspozycyjny<br />

nawiewu [Pa]<br />

Spręż dyspozycyjny<br />

wywiewu [Pa]<br />

Stopień odzysku ciepła [%]<br />

[W/m 3 /h]<br />

400 m 3 /h przy 100Pa 1000<br />

400 m 3 /h przy 100Pa 1000<br />

770 120<br />

630 120<br />

Do 93% 77<br />

Współczynnik SFP 0,4 1,4 [W/(m 3 /h)]<br />

Rodzaj wentylatorów Wentylatory promieniowe EC Promieniowy<br />

Maksymalny pobór mocy<br />

wentylatorów [A]<br />

Wymiary (bez króćców<br />

przyłączeniowych)<br />

Długość (głębokość) x<br />

x Szerokość x Wysokość [mm]<br />

1,2 2,1<br />

502 x 730 x 865 1322 x 1134 x 388<br />

Waga [kg] 32 83<br />

Średnica króćców<br />

wentylacyjnych [mm]<br />

160 250<br />

Rodzaj zabezpieczenia<br />

przed zamarzaniem<br />

Okresowe wyłączenie nawiewu lub nagrzewnica wstępna (opcjonalnie)<br />

Automatyczny, wysterowanie strumieni<br />

przepływu powietrza<br />

Poziom hałasu [dB] 61 43<br />

Zintegrowany bypass<br />

[TAK/NIE]<br />

Możliwości sterowania<br />

Tak (modulowany)<br />

Przełącznik 4-pozycyjny bezprzewodowy, bezprzewodowe czujniki<br />

pomieszczeniowe RH oraz CO 2<br />

, aplikacja mobilna<br />

Tak<br />

Kalendarz, strumienie przepływu powietrza, regulacja pracy bypass<br />

Cechy charakterystyczne<br />

Obudowa wykonana z EPP, bezprzewodowa komunikacja z jednostką<br />

wszystkich urządzeń sterujących, niska waga, kompaktowe wymiary<br />

Wymiennik entalpiczny,<br />

niskie koszty eksploatacji<br />

Wyposażenie opcjonalne<br />

Nagrzewnica wstępna, pomieszczeniowe czujniki CO 2<br />

i RH,<br />

aplikacja mobilna, fi ltry F7<br />

Nagrzewnica wstępna i wtórna, sterownik dotykowy<br />

Cena katalogowa netto 8 033,28 zł 6 283,1 zł<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

63


R.<br />

NA RYNKU<br />

Przegląd central wentylacyjnych<br />

Producent/Dystrybutor Helios / ISTPOL Sp. z o.o.; EL-TEAM Sp. z o.o. Helios / ISTPOL Sp. z o.o.; EL-TEAM Sp. z o.o.<br />

Model KWL EC 220 D (L &R), (Nr kat.: 4226 i 4227) KWL EC 300 W ET (L &R), (Nr kat.: 4233 i 4235)<br />

Przeznaczenie<br />

(maksymalna powierzchnia<br />

budynku) [m 2 ]<br />

Rodzaj wymiennika ciepła<br />

Krzyżowo-przeciwprądowy,<br />

z tworzywa sztucznego<br />

Entalpiczny<br />

Maksymalny przepływ<br />

objętościowy powietrza<br />

245 315<br />

nawiewanego [m 3 /h]<br />

Maksymalny przepływ<br />

objętościowy powietrza<br />

245 315<br />

wywiewanego [m 3 /h]<br />

Spręż dyspozycyjny<br />

nawiewu [Pa]<br />

470 510<br />

Spręż dyspozycyjny<br />

wywiewu [Pa]<br />

470 510<br />

Stopień odzysku ciepła [%]<br />

[W/m 3 /h]<br />

90 116<br />

Współczynnik SFP 0,4 [W/(m 3 /h)] 0,35 [W/(m 3 /h)]<br />

Rodzaj wentylatorów Silniki EC, wentylatory promieniowe Silniki EC, wentylatory promieniowe<br />

Maksymalny pobór mocy<br />

wentylatorów [A]<br />

Wymiary (bez króćców<br />

przyłączeniowych)<br />

Długość (głębokość) x<br />

x Szerokość x Wysokość [mm]<br />

2 x 50 W 2 x 100 W<br />

1141 x 548 x 236 711 x 489 x 732<br />

Waga [kg] 50 kg 49<br />

Średnica króćców<br />

wentylacyjnych [mm]<br />

125 160<br />

Rodzaj zabezpieczenia<br />

przed zamarzaniem<br />

Automatyczne zmniejszanie ilości powietrza zewnętrznego lub opcjonalnie:<br />

nagrzewnica<br />

Automatyczne zmniejszanie ilości powietrza<br />

zewnętrznego lub opcjonalnie: nagrzewnica<br />

Poziom hałasu [dB] Natężenie L PA<br />

w odl. 1 m 58 Natężenie L PA<br />

w odl. 1 m 45<br />

Zintegrowany bypass<br />

[TAK/NIE]<br />

Możliwości sterowania<br />

Tak<br />

Prostym regulatorem, regulatorem LCD<br />

lub przeglądarce (aplikacji) EasyControls<br />

Tak<br />

Prostym regulatorem, regulatorem LCD<br />

lub przeglądarce (aplikacji) EasyControls<br />

Cechy charakterystyczne<br />

Centrala sufi towa, do wentylacji budynków mieszkalnych i mieszkań.<br />

Certyfi kat zgodności ze standardem domu pasywnego. Wyposażone w<br />

system Helios easyControls, innowacyjną koncepcję łatwego sterowania<br />

z poziomu przeglądarki po włączeniu się do sieci. Oszczędne wentylatory<br />

w technologii EC oraz dowolną regulację strumienia powietrza.<br />

Kompaktowe urządzenie z odzyskiem ciepła, do wentylacji budynków<br />

mieszkalnych i mieszkań. Certyfi kat zgodności ze standardem domu<br />

pasywnego. Wyposażone w system Helios easyControls, innowacyjną<br />

koncepcję łatwego sterowania z poziomu przeglądarki po włączeniu<br />

się do sieci. Do wyboru sprawny wymiennik z tworzywa sztucznego lub<br />

wymiennik entalpiczny z funkcją odzyskiwania wilgoci. Oszczędne wentylatory<br />

w technologii EC oraz dowolną regulację strumienia powietrza.<br />

Wyposażenie opcjonalne<br />

Nagrzewnice, czujniki: CO 2<br />

, VOC, wilgoci. Podłączenie KNX<br />

Nagrzewnice, czujniki: CO 2<br />

, VOC, wilgoci.<br />

Podłączenie KNX<br />

Cena katalogowa netto<br />

64<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


NA RYNKU R.<br />

Przegląd central wentylacyjnych<br />

PRO-VENT SYSTEMY WENTYLACYJNE<br />

MISTRAL PRO 450 EC<br />

PRO-VENT SYSTEMY WENTYLACYJNE<br />

MISTRAL SLIM 600 EC<br />

Zgodny z Dyrektywą<br />

EKOPROJEKT<br />

<strong>2018</strong><br />

Zgodny z Dyrektywą<br />

EKOPROJEKT<br />

<strong>2018</strong><br />

180 220<br />

Przeciwprądowy<br />

Przeciwprądowy<br />

450 600<br />

450 600<br />

305 240<br />

300 260<br />

96–79 92–79<br />

0,22 0,21<br />

Promieniowe<br />

promieniowe<br />

340 W 340 W<br />

540 x 940 x 507 325 x 1160 x 800<br />

50 59<br />

200 250<br />

Procesorowy układ przeciwzamrożeniowy poprzez:<br />

• wyłączenie nawiewu – dopuszczalne tylko w przypadku gdy temp. powietrza na<br />

wlocie centrali (czerpnia) nie spada poniżej –6°C<br />

• wbudowana elektryczna nagrzewnica wstępna PTC<br />

(wyposażenie dodatkowe)<br />

• kanałowa recyrkulacyjna przepustnica trójstronna (wyposażenie dodatkowe<br />

Procesorowy układ przeciwzamrożeniowy poprzez:<br />

• wyłączenie nawiewu – dopuszczalne tylko w przypadku gdy temp. powietrza na<br />

wlocie centrali (czerpnia) nie spada poniżej –6°C<br />

• wbudowana elektryczna nagrzewnica wstępna PTC (wyposażenie dodatkowe)<br />

• kanałowa recyrkulacyjna przepustnica trójstronna (wyposażenie dodatkowe<br />

28–55 dBA 29–54 dBA<br />

Tak<br />

Sterowniki programowalne, wbudowane programy tygodniowe, możliwość<br />

zapisywania własnych ustawień<br />

Tak<br />

Sterowniki programowalne, wbudowane programy tygodniowe, możliwość zapisywania<br />

własnych ustawień<br />

Łatwa w montażu, zmienna konfi guracja króćców zależnie od wymagań montażu,<br />

możliwość rozbudowy konfi guracji, płynne, niezależne sterowanie wentylatorów.<br />

Łatwa w montażu, zmienna konfi guracja króćców zależnie od wymagań montażu,<br />

możliwość rozbudowy konfi guracji, płynne, niezależne sterowanie wentylatorów.<br />

• Elektryczna nagrzewnica wtórna PTC – 1,5 kW / 230 V<br />

• Elektryczna kanałowa nagrzewnica wtórna Mistral ENO – 1,2 kW / 230 V AC<br />

• Wodna nagrzewnica/chłodnica kanałowa<br />

• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 12 V DC<br />

• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 230 V AC<br />

• Elektryczna nagrzewnica wtórna PTC – 1,5 kW / 230 V<br />

• Elektryczna kanałowa nagrzewnica wtórna Mistral ENO – 1,2 kW / 230 V AC<br />

• Wodna nagrzewnica/chłodnica kanałowa<br />

• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 12 V DC<br />

• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 230 V AC<br />

7440 zł + manipulator 9840 zł + manipulator<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

65


R.<br />

NA RYNKU<br />

Przegląd central wentylacyjnych<br />

Producent/Dystrybutor VENTS GROUP VENTS GROUP<br />

Model VUT/VUE 270 V5B EC A14 VUT 300H/EH EC ECO<br />

Przeznaczenie<br />

(maksymalna powierzchnia<br />

100 200<br />

budynku) [m 2 ]<br />

Rodzaj wymiennika ciepła Przeciwprądowy z polistyrenu / z membrany entalpicznej Przeciwprądowy z polistyrenu<br />

Maksymalny przepływ<br />

objętościowy powietrza<br />

nawiewanego [m 3 /h]<br />

Maksymalny przepływ<br />

objętościowy powietrza<br />

wywiewanego [m 3 /h]<br />

Spręż dyspozycyjny<br />

nawiewu [Pa]<br />

Spręż dyspozycyjny<br />

wywiewu [Pa]<br />

Stopień odzysku ciepła [%]<br />

[W/m 3 /h]<br />

270 300<br />

270 300<br />

650 (maksymalny) 454 (maksymalny)<br />

650 (maksymalny) 454 (maksymalny)<br />

98 98<br />

Współczynnik SFP 0,316 1,49<br />

Rodzaj wentylatorów Wysokosprawne silniki EC Wysokosprawne silniki EC (komutowane elektronicznie)<br />

Maksymalny pobór mocy<br />

wentylatorów [A]<br />

1,2 0,9<br />

Wymiary (bez króćców<br />

przyłączeniowych)<br />

Długość (głębokość) x<br />

590 x 893 x 316 1081 x 566 x 475<br />

x Szerokość x Wysokość [mm]<br />

Waga [kg] 13 40<br />

Średnica króćców<br />

wentylacyjnych [mm]<br />

125 160<br />

Rodzaj zabezpieczenia<br />

przed zamarzaniem<br />

Wyłączenie wentylatora nawiewnego<br />

Zmniejszenie obrotów wentylatora nawiewnego, jeżeli centrala jest<br />

wyposażona w nagrzewnicę: otwarcie by-passa oraz załączenie<br />

nagrzewnicy elektrycznej<br />

Poziom hałasu [dB] 34 45<br />

Zintegrowany bypass<br />

[TAK/NIE]<br />

Tak<br />

TAK<br />

Możliwości sterowania<br />

Panel sterowania A14:<br />

• włączenie/wyłączenie centrali,<br />

• ustawienie stopni prędkości obrotowej: niska/średnia/wysoka,<br />

• kontrola zanieczyszczenia fi ltra,<br />

• sygnalizacja awarii,<br />

• styki bezpotencjałowe dla sygnału z okapu kuchennego, czujnika<br />

wilgotności lub CO 2<br />

,<br />

• styl przepustnicy powietrza<br />

Panel sterujący A 11 z modułem Wi-Fi umożliwiającym sterowanie<br />

centrala za pomocą aplikacji SmartVent 1.0:<br />

• włączenie/wyłączenie centrali,<br />

• regulacja prędkości obrotowej wentylatorów,<br />

• podtrzymanie zadanej temperatury w pomieszczeniu, bądź w kanale,<br />

• sterowanie wg kanałowego czujnika wilgotności albo wbudowanego w<br />

panel sterowania,<br />

• praca w programie dobowym i tygodniowym,<br />

• tryb ręczny/automatyczny,<br />

• automatyczny restart po powrocie zasilania,<br />

• kontrola zanieczyszczenia fi ltrów,<br />

• komunikaty o błędach<br />

Cechy charakterystyczne<br />

Obudowa z polipropylenu ekspandowanego (EPP), silniki EC, klasa<br />

energetyczna A+<br />

Wysokoefektywne silniki EC<br />

Klasa energetyczna A+<br />

W serii EH wbudowana nagrzewnica wtórna o mocy 3,0 kW<br />

Wyposażenie opcjonalne<br />

Kanałowy czujnik wilgotności, czujnik CO 2<br />

ze wskaźnikiem LED, czujnik<br />

CO 2<br />

, czujnik wilgotności, syfon, przepustnica powietrza, siłownik, fi ltry<br />

Kanałowy czujnik wilgotności<br />

Cena katalogowa netto 5 490 zł 8 390 zł<br />

66<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


NA RYNKU R.<br />

Przegląd central wentylacyjnych<br />

ZEHNDER GROUP<br />

ComfoAir Q350 TR<br />

ZEHNDER GROUP<br />

ComfoAir Q450 ST<br />

Do 150 (w zależności od przeznaczenia wentylowanych pomieszczeń)<br />

Krzyżowo-przeciwprądowy, ERV<br />

Do 200 (w zależności od przeznaczenia wentylowanych pomieszczeń)<br />

Krzyżowo-przeciwprądowy, ERV<br />

350 450<br />

350 450<br />

200 200<br />

200 200<br />

94% (EN13141-7:2010) 93% (EN13141-7:2010)<br />

0,26 (300 m 3 /h / 100 Pa) [Wh/m 3 ] 0,27 (350 m 3 /h / 100 Pa) [W/m 3 ]<br />

Wentylatory promieniowe, prąd stały, Ebm-papst (RadiCal)<br />

Wentylatory promieniowe, prąd stały, Ebm-papst (RadiCal)<br />

1,42 A 1,98 A<br />

570 x 725 x 809 570 x 725 x 809<br />

50 50<br />

160 (średnica wewnętrzna) 180 (średnica wewnętrzna)<br />

Nagrzewnica wstępna, syst. antyzamrożeniowy<br />

Nagrzewnica wstępna, syst. antyzamrożeniowy<br />

33,8 – 52,0 33,7 – 54,1<br />

Tak, modulowany, automatyczny<br />

Tak, modulowany, automatyczny<br />

KNX, aplikacja mobilna, panel na obudowie<br />

KNX, aplikacja mobilna, panel na obudowie<br />

Ruchome króćce przyłączeniowe, Technologia Flow Control oraz adaptacji do klimatu,<br />

ochrona i kontrola wilgotności poprzez wbudowane czujniki wewnętrzne. Duży<br />

odzysk ciepła przy niskim zużyciu energii. Modulowany bypass i nagrzewnica wstępna,<br />

wersja prawa i lewa w jednym urządzeniu.<br />

Technologia Flow Control oraz adaptacji do klimatu, ochrona i kontrola wilgotności<br />

poprzez wbudowane czujniki wewnętrzne. Duży odzysk ciepła przy niskim zużyciu<br />

energii. Modulowany bypass i nagrzewnica wstępna, wersja prawa i lewa w jednym<br />

urządzeniu.<br />

Panele sterujące ComfoSense C, ComfoSwitch C, moduł przyłączeniowy Option Box,<br />

czujniki CO 2<br />

, wilgotności<br />

Panele sterujące ComfoSense C, ComfoSwitch C, moduł przyłączeniowy Option Box,<br />

czujniki CO 2<br />

, wilgotności<br />

Od 11 007 do 11 728 zł (w zależności od wersji)<br />

Od 12 647 do 13 760 zł (w zależności od wersji)<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

67


P.<br />

pomiary<br />

Pomiary parametrów powietrza w instalacjach<br />

wentylacji mechanicznej i klimatyzacji<br />

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi okresowa kontrola<br />

obiektu budowlanego musi uwzględniać badania przewodów kominowych<br />

(dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).<br />

Obowiązek ten dotyczy przeglądów<br />

wentylacji grawitacyjnej a nie mechanicznej.<br />

W Polsce póki co, nie ma przepisów,<br />

które regulują kwestie związane<br />

z obowiązkowymi przeglądami systemów<br />

wentylacji mechanicznej. Zakłada<br />

się więc, że wentylacja mechaniczna<br />

wpływa na odpowiednie warunki<br />

i jakość powietrza w pomieszczeniach<br />

stąd też jej przeglądy są wykonywane<br />

zgodnie z zaleceniami producenta lub<br />

odnosi się do tego przepisy dotyczące<br />

wentylacji grawitacyjnej.<br />

Właściciel lub zarządca budynku ma<br />

obowiązek przeprowadzania okresowej<br />

kontroli budynku nie rzadziej niż raz<br />

w roku. Kontrola ma polegać na sprawdzeniu<br />

stanu technicznego elementów<br />

budynku, budowli i instalacji narażonych<br />

na szkodliwe wpływy atmosferyczne<br />

i niszczące działania czynników<br />

występujących podczas użytkowania<br />

obiektu, instalacji i urządzeń służących<br />

ochronie środowiska oraz instalacji<br />

gazowych i przewodów kominowych<br />

(dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).<br />

Wymagania ogólne<br />

Urządzenia oraz elementy wentylacji<br />

mechanicznej i klimatyzacji powinny<br />

umożliwiać uzyskanie określonej jakości<br />

środowiska w pomieszczeniu przy<br />

racjonalnym zużyciu energii do ogrzewania<br />

i chłodzenia oraz energii elektrycznej.<br />

Instalacje klimatyzacyjne muszą mieć<br />

odpowiednie urządzenia pomiarowe<br />

przeznaczone do sprawdzania<br />

warunków pracy i kontroli zużycia<br />

energii. Z kolei urządzenia wentylacji<br />

mechanicznej i klimatyzacji, takie jak<br />

centrale, klimakonwektory wentylatorowe,<br />

klimatyzatory, aparaty ogrzewcze<br />

Fot. TESTO


pomiary P.<br />

i chłodząco-wentylacyjne, powinny być<br />

tak instalowane, aby była zapewniona<br />

możliwość ich okresowej kontroli, konserwacji,<br />

naprawy lub wymiany. Należy<br />

pamiętać, że centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne<br />

usytuowane na zewnątrz<br />

budynku powinny mieć odpowiednią<br />

obudowę lub inne zabezpieczenie<br />

przed wpływem czynników atmosferycznych.<br />

Jeżeli centrala będzie pracowała w pomieszczeniu<br />

o specjalnych wymaganiach<br />

higienicznych to muszą one mieć<br />

możliwość utrzymania podwyższonej<br />

czystości wnętrza. Ważne jest przy tym<br />

odpowiednie oświetlenie wewnętrzne<br />

oraz wzierniki pozwalające na kontrolę<br />

stanu centrali z zewnątrz. Urządzenia<br />

wentylacji mechanicznej i klimatyzacji<br />

powinny mieć odpowiednie rozwiązania<br />

konstrukcyjne zapewniające ochronę<br />

przed zanieczyszczeniami, które<br />

znajdują się w powietrzu zewnętrznym<br />

oraz w niektórych przypadkach w powietrzu<br />

obiegowym. Chodzi tutaj głównie<br />

o konieczność zastosowania filtrów<br />

nagrzewnic, chłodnic i urządzeń do odzyskiwania<br />

ciepła – co najmniej klasy G4<br />

oraz nawilżaczy – co najmniej klasy F6,<br />

zgodnie z polskimi normami dotyczącymi<br />

klasyfikacji filtrów powietrza.<br />

Ważne jest aby nawilżacze stosowane<br />

w instalacji wentylacji mechanicznej<br />

i klimatyzacji były zabezpieczone<br />

Fot. TESTO<br />

Fot. 2. Anemometr wiatraczkowy testo 417.<br />

przed przeciekaniem wody na zewnątrz<br />

oraz przed przenoszeniem kropel<br />

wody przez powietrze wentylacyjne<br />

do dalszych części instalacji. Połączenia<br />

wentylatorów z przewodami wentylacyjnymi<br />

powinny być wykonane<br />

za pomocą elastycznych elementów<br />

łączących. Instalacje wentylacji mechanicznej<br />

i klimatyzacji muszą mieć przepustnice<br />

zlokalizowane w miejscach<br />

umożliwiających regulację instalacji,<br />

a także odcięcie dopływu powietrza zewnętrznego<br />

i wypływu powietrza wewnętrznego.<br />

Wymaganie to nie dotyczy<br />

instalacji mechanicznej wywiewnej,<br />

przewidzianej do okresowej pracy jako<br />

wentylacja grawitacyjna.<br />

Fot. 3.<br />

Zestaw SmartSond Testo do klimatyzacji.<br />

Fot. TESTO<br />

Pomiary parametrów powietrza<br />

Pomiary parametrów fizycznych powietrza<br />

w instalacjach wentylacji i klimatyzacji<br />

stanowią ważny etap zakończenia<br />

robót instalacyjnych. Ponadto<br />

takie pomiary wykonuje się podczas<br />

okresowej kontroli realizowanej w czasie<br />

użytkowania układów i instalacji.<br />

Założeniem pomiarów jest wskazanie<br />

czy instalacja spełnia określone założenia<br />

projektowe i czy przy projektowaniu<br />

przyjęto właściwe założenia.<br />

Odpowiednio wykonane pomiary muszą<br />

zweryfikować poprawność wykonania<br />

robót montażowych.<br />

O wiarygodności pomiarów decyduje<br />

przynajmniej kilka czynników. Chodzi<br />

tutaj o metodę pomiarową, jakość przy-<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

69


P.<br />

pomiary<br />

rządów pomiarowych oraz sposób interpretacji<br />

wyników pomiarów.<br />

Pomiary jakie wykonuje się w instalacjach<br />

wentylacji i klimatyzacji obejmują<br />

najczęściej prędkość przepływu powietrza,<br />

strumień objętości powietrza,<br />

określanie krotności wymian powietrza<br />

w pomieszczeniach, temperaturę<br />

i wilgotność, różnicę ciśnień oraz próby<br />

szczelności instalacji.<br />

Fot. TESTO<br />

Fot. 4. Oprawy zaworowe testo 550 i testo 557.<br />

Norma PN-83/B-03430<br />

W odniesieniu do wentylacji ważna<br />

jest norma PN-83/B-03430 Wentylacja<br />

w budynkach mieszkalnych zamieszkania<br />

zbiorowego i użyteczności<br />

publicznej – Wymagania. Zgodnie<br />

z tym dokumentem strumień objętości<br />

powietrza wentylacyjnego<br />

w budynku mieszkalnym określa<br />

suma strumieni powietrza usuwanego<br />

z pomieszczeń pomocniczych.<br />

Strumienie te wynoszą odpowiednio<br />

np. w kuchni z oknem zewnętrznym,<br />

wyposażonej w kuchenkę gazową<br />

lub węglową – 70 m 3 /h, w kuchni<br />

z oknem zewnętrznym, wyposażonej<br />

w kuchenkę elektryczną – 30 m 3 /h,<br />

w mieszkaniu do 3 osób – 50 m 3 /h,<br />

w kuchni bez okna zewnętrznego<br />

wyposażonej w kuchnię elektryczną<br />

– 50 m 3 /h, w łazience ( z WC lub bez)<br />

– 50 m 3 /h, w wydzielonym WC – 30<br />

m 3 /h. Ponadto norma zaleca aby projektować<br />

urządzenia wentylacyjne<br />

umożliwiające okresowe zwiększanie<br />

strumienia objętości do co najmniej<br />

120 m 3 /h.<br />

Prawidłowo zaprojektowana i wykonana<br />

wentylacja musi zapewnić<br />

doprowadzenie powietrza do pokoi<br />

Fot. FLUKE<br />

oraz kuchni z oknem zewnętrznym<br />

oraz usuwanie powietrza zużytego<br />

z kuchni, łazienki, oddzielnego ustępu,<br />

a także ewentualnego pomocniczego<br />

pomieszczenia bezokiennego<br />

(składzik, garderoba) itp. Dopływ powietrza<br />

zewnętrznego do pokojów<br />

mieszkalnych oraz kuchni z oknem<br />

zewnętrznym musi być zapewniony<br />

za pomocą nawiewników powietrza<br />

z regulowanym stopniem otwarcia.<br />

Oprócz tego dopływ powietrza zewnętrznego<br />

może odbywać się za<br />

pomocą nawiewnej wentylacji mechanicznej.<br />

Fot. 6.<br />

Niejednokrotnie wykonuje się pomiar jakości powietrza.<br />

Pomiar ciśnienia w instalacjach<br />

wentylacyjnych<br />

Straty ciśnienia w instalacjach wentylacyjnych<br />

decydują o parametrach<br />

centrali wentylacyjnej. Z kolei strata ciśnienia<br />

dla całej instalacji jest obliczana<br />

w efekcie zsumowania pojedynczych<br />

oporów. Ciągi wywiewne i nawiewne są<br />

projektowane z uwzględnieniem maksymalnego<br />

wydatku, przy czym spadek<br />

ciśnienia statycznego pomiędzy czerpnią<br />

a nawiewem najbardziej oddalonym<br />

70<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


pomiary P.<br />

nie powinien przekraczać 130-150 Pa.<br />

Okresowe sprawdzanie działania filtrów<br />

wykonuje się poprzez pomiar ciśnienia<br />

przed i za filtrem, co pozwala na obliczenie<br />

różnicy ciśnień. Zbyt duży spadek<br />

ciśnienia może wskazywać na zanieczyszczenie<br />

filtra.<br />

W odniesieniu do parametrów central<br />

wentylacyjnych ważny jest odpowiedni<br />

spręż dyspozycyjny oznaczający zapas<br />

mocy urządzenia, który pozwala na transportowanie<br />

określonej ilości powietrza<br />

bez względu na wielkość czy przebieg<br />

instalacji wentylacyjnej. Wzrost sprężu dyspozycyjnego<br />

jest konieczny w przypadku<br />

rozbudowanej instalacji. Spręż dyspozycyjny<br />

centrali to suma wartości oporów<br />

przepływu instalacji możliwych do pokonania<br />

przez rekuperator z uwzględnieniem<br />

wydajności nominalnej. Wraz ze wzrostem<br />

oporów zmniejszy się również przepływ.<br />

Fot. TESTO<br />

Fot. 5. W przypadku central wentylacyjnych i klimatyzatorów ważny jest pomiar parametrów<br />

elektrycznych zasilania.<br />

Fot. FLUKE<br />

Szczelność kanałów<br />

wentylacyjnych<br />

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra<br />

Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r.<br />

w sprawie warunków technicznych,<br />

jakim powinny odpowiadać budynki<br />

ich usytuowanie przewody wentylacyjne<br />

muszą mieć przekrój poprzeczny,<br />

który jest odpowiedni dla przepływów<br />

powietrza. Z kolei ich konstrukcja musi<br />

być przystosowana do maks. ciśnienia<br />

i wymaganej szczelności instalacji przy<br />

uwzględnieniu polskich norm zawierających<br />

wymagania względem wytrzymałości<br />

i szczelności przewodów.<br />

Szczegóły badania szczelności instalacji<br />

wentylacyjnych bazujących na kanałach<br />

i kształtkach okrągłych zawiera norma<br />

PN-EN-12237:2005, natomiast norma<br />

PN-EN-1507:2007 precyzuje wymagania<br />

względem kanałów prostokątnych.<br />

W oparciu o polskie normy wyróżnia się<br />

4 klasy szczelności przewodów.<br />

Fot. 8.<br />

Nowoczesne przyrządy pomiarowe współpracują z aplikacjami mobilnymi.<br />

Mierniki ciśnienia<br />

Przy pomiarze ciśnienia wykorzystuje<br />

się specjalne mierniki, z których najprostsze<br />

urządzenia mają zakres pomiarowy<br />

0-100 hPa. Dzięki specjalnym<br />

rozwiązaniom realizowana jest kompensacja<br />

temperatury, pozwalająca<br />

na zwiększenie dokładności pomiarów.<br />

W zaawansowanych przyrządach po-<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />

71


P.<br />

pomiary<br />

miarowych przewidziano wyświetlanie<br />

wyników pomiarów ciśnienia i przepływu,<br />

przy czym prezentacja wyników<br />

wykorzystuje jednostki: kPa, hPa, Pa,<br />

mm H 2<br />

O, mm Hg, psi, inch H 2<br />

O, inch Hg.<br />

Niejednokrotnie przy pomiarach instalacji<br />

wentylacyjnej zastosowanie znajdują<br />

przyrządy wielofunkcyjne o rozbudowanych<br />

możliwościach pomiarowych.<br />

W nowoczesnych urządzeniach uwzględnia<br />

się wbudowane przetworniki ciśnienia<br />

różnicowego i ciśnienia barometrycznego.<br />

Oprogramowanie komputerowe<br />

umożliwia sporządzanie protokołów oraz<br />

zarządzenie wynikami pomiarów. Dzięki<br />

wymiennym sondom jest możliwy pomiar<br />

CO, CO 2<br />

, prędkości powietrza, przepływu<br />

objętościowego, wilgotności, temperatury<br />

mokrego termometru oraz punktu rosy.<br />

Ponadto przyrząd może wyświetlać pięć<br />

mierzonych parametrów, natomiast specjalne<br />

sondy umożliwiają pomiar wilgotności<br />

względnej i parametrów pochodnych.<br />

Ważne jest automatyczne kompensowanie<br />

gęstości powietrza. Sonda łamana znajdzie<br />

zastosowanie w miejscach, gdzie ilość<br />

miejsca jest ograniczona.<br />

Fot. FLUKE<br />

Fot. TESTO<br />

Fot. 1. Balometr Testo 420.<br />

Fot. 7. Nowoczesne przyrządy<br />

pomiarowe są ergonomiczne dzięki<br />

wyświetlaczom i odpowiednim kształtom<br />

obudowy.<br />

Oprócz mierników ciśnienia podczas pomiarów<br />

instalacji wentylacyjnych zastosowanie<br />

znajdują również anemometry<br />

skrzydełkowe umożliwiające pomiar parametrów<br />

powietrza takich jak objętość,<br />

prędkość i temperatura. Urządzenia tego<br />

typu umożliwiają również pomiar ciągu<br />

wentylacji grawitacyjnej/mechanicznej.<br />

Niejednokrotnie zastosowanie znajdują<br />

termoanemometry, dzięki którym można<br />

mierzyć prędkość przepływu powietrza.<br />

Przyrząd umożliwia pomiar w zakresie<br />

0,1-25 m/s z dokładnością 5% +1d i czułością/rozdzielczością<br />

0,01. Oprócz tego<br />

można mierzyć temperaturę wynoszącą<br />

0-50°C z dokładnością 1°C i czułością 0,1.<br />

Bardzo często używa się również balometrów<br />

przeznaczonych do pomiaru natężenia<br />

przepływu powietrza w kratkach<br />

wentylacyjnych oraz anemostatach,<br />

które są zamontowane w podłogach, sufitach<br />

oraz w ścianach. Niektóre balometry<br />

są wyposażone w manometry współpracujące<br />

z kratownicą pomiarową.<br />

Dla wykonania skutecznego pomiaru<br />

instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej<br />

trzeba mieć na uwadze dwa czynniki.<br />

Z jednej strony jest to konieczność<br />

spełniania określonych norm technicznych,<br />

zaś z drugiej, trzeba wykorzystać<br />

profesjonalne, odpowiednio kalibrowane<br />

przyrządy pomiarowe.<br />

Damian Żabicki<br />

72<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>


www.fachowyinstalator.pl


W.<br />

WARSZTAT<br />

Wymienne uchwyty dobre na wszystko<br />

Wydajna wiertarko-wkrętarka udarowa z akumulatorem 18 V<br />

i wymiennymi uchwytami, które poradzą sobie z niemal każdym<br />

zadaniem: Bosch wprowadza na rynek system Advancedlmpact<br />

18 QuickSnap dla majsterkowiczów. Narzędzie doskonale nadaje<br />

się do klasycznych prac związanych z wkręcaniem czy wierceniem<br />

w drewnie i metalu, a także wierceniem z udarem w murze,<br />

a wymienne uchwyty QuickSnap zapewniają mu dodatkowe<br />

funkcjonalności. W zależności od potrzeb można zwiększyć precyzję<br />

pracy w miejscach trudno dostępnych używając narzędzia<br />

Advancedlmpact 18 QuickSnap z wymiennymi uchwytami: wiertarskim,<br />

do wkręcania blisko krawędzi lub kątowym. Uchwyty<br />

sprawdzą się np. podczas wkręcania i odkręcania wkrętów tuż przy<br />

krawędzi czy wiercenia otworów w wąskich niszach.<br />

Źródło: Bosch<br />

MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />

Uniwersalne drabiny<br />

przegubowe<br />

Fachowcy z branży remontowo-budowlanej potrzebują<br />

na co dzień sprawdzonych rozwiązań. Pośpiech, częsty transport<br />

oraz różnorodność prac, wykonywanych niejednokrotnie<br />

na wysokości i w niesprzyjających warunkach, wymagają<br />

wykorzystania wysoce profesjonalnego sprzętu. Z takimi<br />

wymaganiami doskonale poradzą sobie aluminiowe drabiny<br />

przegubowe – jeden lekki element, a funkcji może pełnić naprawdę<br />

wiele. Ta lekka konstrukcja – jak sama nazwa wskazuje<br />

– została oparta na systemie<br />

przegubów, dzięki którym<br />

możemy ‘łamać’ drabinę, uzyskując<br />

różne jej ustawienia.<br />

Może być wykorzystywana<br />

jako element przystawny (kiedy<br />

liczy się wysokość), drabina<br />

wolnostojąca (kiedy nie ma jej<br />

o co oprzeć), a nawet wygodny<br />

pomost roboczy (kiedy praca<br />

wymaga ciągłego, ale niewielkiego<br />

przemieszczania się,<br />

np. podczas malowania ścian)<br />

oraz uchwyt dystansowy<br />

(w trudno dostępnych miejscach<br />

przy występach dachu).<br />

Opatentowany system przegubów<br />

z lekko pracującym<br />

systemem ryglowania (SpeedMatic)<br />

zapewnia niezwykle<br />

szybką i komfortową obsługę.<br />

Źródło: Krause<br />

Spakuj walizkę!<br />

Wykonawcy, którzy w ciągu<br />

dnia często rotują<br />

stanowiska pracy,<br />

wymagają rozwiązań,<br />

które pomogą przetransportować<br />

niezbędne<br />

narzędzia.<br />

Zaletą zwykłej<br />

torby jest poręczność,<br />

choć<br />

tu przeważnie<br />

gorzej bywa<br />

z utrzymaniem<br />

akcesoriów w porządku.<br />

Fachowcom z pomocą przychodzą<br />

producenci narzędzi, którzy proponują<br />

gotowe systemy do ich przechowywania.<br />

Warto jednak wielkość zestawu i zawartość walizki<br />

dobrać do rodzaju wykonywanych zadań, potrzeb<br />

i stopnia trudności prac. Walizki transportowe nie<br />

tylko ułatwiają przenoszenie narzędzi, ale pozwalają<br />

na utrzymanie porządku na stanowisku pracy. W walizkach<br />

Wiha z zestawów XL i XXL II wykorzystano<br />

specjalne wkładki z systemem mocowania pojedynczych<br />

narzędzi. W momencie jej otwarcia, wkładki<br />

układają się pod różnymi kątami, co znacznie ułatwia<br />

wyjmowanie i odkładanie akcesoriów na miejsce.<br />

Walizka XL posiada specjalny pas zapewniający mobilność<br />

i pozostawiający wolne ręce. Łatwy i komfortowy<br />

transport modelu XXL II umożliwiają zaś stabilne<br />

kółka.<br />

Źródło: Wiha<br />

74<br />

<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!