Fachowy Instalator 2018-3
Trzeba być na czasie i podążać z nowinkami – tylko w ten sposób unikniemy rutyny i znużenia zawodowego. A najlepszym miejscem do poznania nowości branżowych są targi i konferencje. Za nami największe wydarzenie jakim są, odbywające się co dwa lata w Poznaniu, targi Instalacje. Zobaczyliśmy tam wiele ciekawych produktów, które mają szansę zawojować rynek. Niektóre z nich opisujemy w tym wydaniu Fachowego Instalatora. Nowości, to nie tylko produkty, ale całe technologie zmieniające sposób użytkowania i zarządzania budynkiem. Przyszłość jest jasno nakreślona i zmierza do pełnej automatyzacji kontroli nad pracą systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Wszystko by minimalizować straty energii i efektywnie nią gospodarować. W związku z tym zapraszam do lektury najnowszego Fachowego Instalatora i wyboru produktów, które pozwolą Wam najlepiej zarządzać własną energią w pracy. Miłej lektury życzy Redakcja
Trzeba być na czasie i podążać z nowinkami – tylko w ten sposób unikniemy rutyny i znużenia zawodowego. A najlepszym miejscem do poznania nowości branżowych są targi i konferencje.
Za nami największe wydarzenie jakim są, odbywające się co dwa lata w Poznaniu, targi Instalacje. Zobaczyliśmy tam wiele ciekawych produktów, które mają szansę zawojować rynek. Niektóre z nich opisujemy w tym wydaniu Fachowego Instalatora. Nowości, to nie tylko produkty, ale całe technologie zmieniające sposób użytkowania i zarządzania budynkiem. Przyszłość jest jasno nakreślona i zmierza do pełnej automatyzacji kontroli nad pracą systemów ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Wszystko by minimalizować straty energii i efektywnie nią gospodarować.
W związku z tym zapraszam do lektury najnowszego Fachowego Instalatora i wyboru produktów, które pozwolą Wam najlepiej zarządzać własną energią w pracy.
Miłej lektury życzy
Redakcja
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
www.fachowyinstalator.pl<br />
CZERWIEC <strong>2018</strong> NAKŁAD 6000 EGZ. WYDANIE NUMER 3/<strong>2018</strong><br />
GOTOWI NA<br />
ZAPRASZAMY<br />
DO WSPÓLNEJ<br />
ZABAWY<br />
W TRAKCIE<br />
MUNDIALU<br />
<strong>2018</strong>!<br />
Najbogatsza oferta R32<br />
<br />
<br />
W KONKURSIE GREE<br />
i wygraj futbolowe nagrody!<br />
www.grajzgree.pl<br />
dodatek:<br />
kalendarz<br />
MISTRZOSTW ŚWIATA<br />
ROSJA <strong>2018</strong>
R.<br />
OD REDAKCJI<br />
Trzeba być na czasie i podążać z nowinkami – tylko w ten sposób unikniemy rutyny<br />
i znużenia zawodowego. A najlepszym miejscem do poznania nowości branżowych<br />
są targi i konferencje. Za nami największe wydarzenie jakim są, odbywające<br />
się co dwa lata w Poznaniu, targi Instalacje. Zobaczyliśmy tam wiele ciekawych<br />
produktów, które mają szansę zawojować rynek. Niektóre z nich opisujemy w tym<br />
wydaniu Fachowego <strong>Instalator</strong>a. Nowości, to nie tylko produkty, ale całe technologie<br />
zmieniające sposób użytkowania i zarządzania budynkiem. Przyszłość jest<br />
jasno nakreślona i zmierza do pełnej automatyzacji kontroli nad pracą systemów<br />
ogrzewania, wentylacji i klimatyzacji. Wszystko by minimalizować straty energii<br />
i efektywnie nią gospodarować. W związku z tym zapraszam do lektury najnowszego<br />
Fachowego <strong>Instalator</strong>a i wyboru produktów, które pozwolą Wam najlepiej<br />
zarządzać własną energią w pracy.<br />
Miłej lektury życzy<br />
Redakcja<br />
Wydawca:<br />
Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k.<br />
Gromiec, ul. Nadwiślańska 30<br />
32-590 Libiąż<br />
Biuro w Warszawie:<br />
ul. Przasnyska 6 B<br />
01-756 Warszawa<br />
tel. +48 22 635 05 82<br />
tel./faks +48 22 635 41 08<br />
Redaktor Naczelna:<br />
Małgorzata Dobień<br />
malgorzata.dobien@targetpress.pl<br />
Dyrektor Marketingu i Reklamy:<br />
Robert Madejak<br />
tel. kom. 512 043 800<br />
robert.madejak@targetpress.pl<br />
Dział Promocji i Reklamy:<br />
Andrzej Kalbarczyk<br />
tel. kom. 531 370 279<br />
andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl<br />
Dyrektor Zarządzający:<br />
Robert Karwowski<br />
tel. kom. 502 255 774<br />
robert.karwowski@targetpress.pl<br />
Adres Działu Promocji i Reklamy:<br />
ul. Przasnyska 6 B<br />
01-756 Warszawa<br />
tel./faks +48 22 635 41 08<br />
Prenumerata:<br />
prenumerata@fachowyinstalator.pl<br />
Skład:<br />
As-Art Violetta Nalazek<br />
as-art.studio@wp.pl<br />
Druk:<br />
MODUSS<br />
www.fachowyinstalator.pl<br />
inne nasze tytuły:<br />
Ryszard Staniszewski<br />
tel. kom. 503 110 913<br />
ryszard.staniszewski@targetpress.pl<br />
Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie<br />
prawo ich re da gowania oraz skracania.<br />
Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam.<br />
4 <strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
ST.SPIS TREŚCI<br />
Fot. KLIMATSYSTEM<br />
temat numeru<br />
REKUPERACJA<br />
czytaj od strony<br />
56<br />
Informacje pierwszej wody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8<br />
Nowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16<br />
Systemy zaprasowywania rur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20<br />
MOWION - sprawdzona marka firmy Kanlux - osprzęt stworzony przez elektroinstalatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24<br />
Odprowadzenie skroplin z kotłów kondensacyjnych i klimatyzatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26<br />
Odwodnienia liniowe: funkcjonalność i elegancja . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30<br />
Deszczownia, natrysk i bateria termostatyczna – parametry i warunki sieci zasilającej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34<br />
Kotły na olej opałowy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35<br />
Nowoczesny wymiar kotłów olejowych NeOvo firmy De Dietrich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38<br />
Prosta regulacja temperatury w Twoim domu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40<br />
Rozruch gruntowej pompy ciepła – na co zwrócić uwagę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42<br />
Nowy miernik wielofunkcyjny testo 440 – do pomiaru prędkości przepływu oraz jakości powietrza w pomieszczeniach . . . . . . 46<br />
Zamienne pompy obiegowe do urządzeń grzewczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48<br />
Pytania czytelników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52<br />
Serwisowanie klimatyzatorów typu split – czyli co robić, by jak najdłużej wydajnie pracowały . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56<br />
Warunki montażu rekuperatorów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58<br />
Przegląd central wentylacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62<br />
Pomiary parametrów powietrza w instalacjach wentylacji mechanicznej i klimatyzacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68<br />
Warsztat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74<br />
6<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
B<br />
B<br />
2015
IP.<br />
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />
Gwarancja 66 miesięcy na urządzenia MDV<br />
Od maja <strong>2018</strong> roku firma AIRCON wydłużyła<br />
gwarancję na wszystkie urządzenia<br />
marki MDV do 66 miesięcy.<br />
Wydłużona gwarancja obejmuje zarówno<br />
serie: Split, Multi i Office, jak<br />
również systemy VRF.<br />
Postępowanie gwarancyjne może być<br />
dokonywane wyłącznie przez Autoryzowanych<br />
<strong>Instalator</strong>ów MDV, którzy<br />
posiadają specjalne certyfikaty uprawniające<br />
do takiej czynności.<br />
Warunkiem utrzymania gwarancji jest<br />
dokonywanie przeglądów technicznych<br />
nie rzadziej niż:<br />
• raz do roku dla budynków mieszkalnych<br />
• dwa razy do roku dla obiektów komercyjnych<br />
• trzy raz w roku dla pomieszczeń<br />
technicznych.<br />
www. mdv.com.pl<br />
Największe targi branży instalacyjnej za nami<br />
Trwający cztery dni blok targów INSTA-<br />
LACJE, SECUREX, SAWO, GREENPOWER<br />
i EXPOPOWER przyciągnął na Targi<br />
prawdziwe tłumy!<br />
Targi odwiedziło 28 578 profesjonalistów.<br />
Dzięki zorganizowanej we<br />
współpracy z hurtowniami akcji autokarowej,<br />
do Poznania przyjechali fachowcy<br />
z całego kraju.<br />
Targi Instalacje to doskonała okazja<br />
do zaprezentowania najnowszych<br />
produktów. W targowym Klubie Premier<br />
zaprezentowano aż 47 nowości.<br />
Najbardziej innowacyjne i nowoczesne<br />
produkty prezentowane podczas<br />
Targów zostały nagrodzone Złotym<br />
Medalem MTP.<br />
Dzięki współpracy ze stowarzyszeniami<br />
branżowymi i partnerami targów<br />
zorganizowano szereg spotkań i konferencji<br />
dotyczących aktualnych trendów<br />
oraz wyzwań stojących przed<br />
branżą instalacyjną.<br />
Mistrzostwa Polski <strong>Instalator</strong>ów<br />
Poza przeglądem oferty liczących<br />
się na rynku producentów, targom<br />
towarzyszyły wydarzenia specjalne,<br />
konferencje, seminaria, jak również<br />
atrakcje wzbudzające iście sportowe<br />
emocje.<br />
Po raz szósty w Poznaniu spotkali się<br />
mistrzowie instalacji, aby skorzystać<br />
z jedynej w Polsce okazji zmierzenia<br />
się w zaciętej rywalizacji i zdobycia<br />
tytułu Mistrza Polski <strong>Instalator</strong>ów<br />
<strong>2018</strong>. Na zwycięzcę czekała nagroda<br />
główna – nowy Citroen Berlingo.<br />
Po wielu godzinach emocjonujących<br />
zmagań, walki z czasem i stresem najlepszym<br />
instalatorem okazał się Dariusz<br />
Piotrowski z czasem 00:03:52,12; drugie<br />
miejsce zajął Wojciech Matowicki z czasem<br />
00:03:59,64; na miejscu trzecim<br />
uplasował się Jakub Banasiak osiągając<br />
czas 00:04:07,09.<br />
W pawilonie czwartym, obecny był<br />
również Klub <strong>Instalator</strong>a. Po raz piąty<br />
już, goście mogli skorzystać z miejsca<br />
spotkań i rozmów branżowych, a także<br />
strefy odpoczynku oraz skorzystać<br />
z fantastycznych atrakcji.<br />
Patronat nad tegorocznymi Targami<br />
objęło Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju<br />
oraz najważniejsze izby, stowarzyszenia<br />
i media branżowe.<br />
Źródło:<br />
Międzynarodowe Targi Poznańskie<br />
8<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
IP.<br />
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />
Klimatyzatory Gree serii U-Match na R32 jeszcze w tym roku!<br />
Jak informuje Free Polska – generalny przedstawiciel<br />
marki Gree w Polsce – jeszcze w <strong>2018</strong> roku w ofercie<br />
urządzeń Gree na R32 pojawią się klimatyzatory<br />
kasetonowe, kanałowe i przypodłogowo-sufitowe<br />
serii single-split. Tym samym Gree skompletuje pełną<br />
ofertę na klimatyzatory z nowym czynnikiem.<br />
Wcześniej bowiem zaprezentowane zostały pojedyncze<br />
urządzenia ścienne (2 nowe modele oraz<br />
2 dostosowane do pracy z nowym czynnikiem)<br />
oraz systemy multi split. Urządzenia serii U-Match<br />
na R32 będą charakteryzowały się jeszcze bogatszym<br />
wyposażeniem oraz szerszymi możliwościami<br />
od swoich odpowiedników na R410A. Nowością<br />
będzie między innymi jednostka kasetonowa z nawiewem<br />
obwodowym. Urządzenia będą ponadto<br />
pracować wydajniej i bardziej energooszczędnie.<br />
www.gree.pl<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
Zmodernizowana linia PACi<br />
Panasonic przedstawił zmodernizowane modele PACi, w tym<br />
agregaty 10, 12,5 i 14 kW oraz wewnętrzne jednostki kasetonowe,<br />
sufitowe, naścienne i kanałowe wykorzystujące czynnik R32. Tym<br />
samym firma realizuje swój plan przystosowania wszystkich systemów<br />
klimatyzacyjnych wymagających mniej niż 3 kg czynnika<br />
chłodniczego do pracy z przyjaznym środowisku R32. Jego zaletą<br />
jest większa efektywność, zerowy wpływ na warstwę ozonową<br />
i o 75 proc. mniejszy wpływ na globalne ocieplenie w porównaniu<br />
z systemami R410A. Dzięki zmodernizowanej linii PACi R32 dystrybutorzy<br />
i instalatorzy urządzeń klimatyzacyjnych Panasonic mogą<br />
zaoferować klientom rozwiązanie zgodne nie tylko z obecnymi, ale<br />
i przyszłymi regulacjami Unii Europejskiej.<br />
Modernizacja linii PACi R32 aktualnie obejmuje: jednostki zewnętrzne<br />
z serii Standard (PZ) 10/12,5/14 kW oraz jednostki wewnętrzne:<br />
4-kierunkowe modele kasetonowe (PU2), modele sufitowe (PT2),<br />
kanałowe (PF1) i ścienne (PK2). Nowe jednostki wewnętrzne PACi<br />
są kompatybilne zarówno z agregatami pracującymi z czynnikiem<br />
R410, jak i R32. Z kolei agregaty PACi R32 nie mogą współpracować<br />
ze starszymi jednostkami wewnętrznymi na R410.<br />
www.aircon.panasonic.eu/PL_pl<br />
Pompy cyrkulacyjne<br />
o dużej wydajności<br />
W ubiegłym roku grupa spółek<br />
Taco z siedzibą w Cranston, USA,<br />
kupiła Taconova Group AG.<br />
Oprócz poszerzenia zakresu<br />
kompetencji i wzmocnienia<br />
pozycji na światowym rynku,<br />
zarówno Taconova, jak i Taco,<br />
korzystają wzajemnie ze swoich<br />
palet produktów. Dlatego<br />
właśnie pompy cyrkulacyjne<br />
Taco są teraz dostępne w ofercie<br />
Taconova.<br />
Pompy cyrkulacyjne Taco Comfort Solutions wyróżniają<br />
się doskonałym standardem technicznym i wysoką wydajnością.<br />
Są one zasilane przez mocne silniki synchroniczne<br />
z magnesem trwałym, które gwarantują dużą wydajność<br />
przy niskich kosztach eksploatacji. Efektywność<br />
energetyczna na poziomie EEI
IP.<br />
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />
Immergas na targach INSTALACJE<br />
Przez cztery dni, od 23 do 26 kwietnia br. w halach wystawienniczych Międzynarodowych<br />
Targów Poznańskich trwało największe spotkanie branży instalacyjnej w Polsce i Europie<br />
Środkowej – Targi Instalacje. Wśród wystawców był również Immergas. Firma obecna była<br />
w dwóch miejscach – w pawilonie nr 5, jak również w pawilonie nr 4, w Klubie <strong>Instalator</strong>a.<br />
W hali głównej, na 150 m 2 , Immergas zaprezentował aż<br />
60 swoich produktów w kompletnych instalacjach,<br />
przeznaczonych zarówno dla domów, jak i obiektów.<br />
Wszystkie pokazane elementy wchodzą w skład kompleksowych,<br />
zaawansowanych technologicznie rozwiązań<br />
grzewczych, które są jednocześnie ekologiczne i bezpieczne<br />
dla środowiska.<br />
Stoisko, w postaci jednorodzinnego domu, składało się<br />
z 5 podzielonych tematycznie stref – każda dedykowana<br />
oddzielnej grupie produktowej, m.in. rozwiązaniom<br />
solarnym, Warunkom Technicznym, które będą obowiązywać<br />
w budownictwie od końca grudnia 2020 roku,<br />
rozwiązaniom odpowiednim dla domów i mieszkań, jak<br />
również dla obiektów wielkopowierzchniowych.<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
Oferta domowa<br />
Oferta obiektowa – kaskada Victrix PRO<br />
Zwiedzający jako pierwsi mogli dowiedzieć się o słonecznej<br />
promocji Immergas uprawniającej do zakupu<br />
gotowego rozwiązania solarnego w obniżonej cenie katalogowej.<br />
Dzięki ofercie promocyjnej można zaoszczędzić<br />
nawet do 1000 zł. Oferta obowiązuje do 31.08.<strong>2018</strong><br />
lub do wyczerpania elementów objętych promocją.<br />
Ponadto, na stoisku Immergas można było wziąć udział<br />
w darmowych szkoleniach dla profesjonalistów z zakresu<br />
pomp ciepła i WT 2020.<br />
Na gości czekała bogata oferta włoskich kaw i cantuccini<br />
oraz świeżo wyciskane soki.<br />
Podczas targów Immergas przedstawił nową odsłonę<br />
programu CAIUS dla instalatorów, z nowymi stawkami<br />
premii i nowymi produktami. Od 7 maja bowiem<br />
premią w programie zostały objęte pompy ciepła – takie,<br />
jak Audax Top, Magis Pro i Magis Combo. Teraz kupując<br />
i instalując pompy ciepła można odebrać nagrodę<br />
nawet do 1 000 zł! Program CAIUS obowiązuje dla produktów<br />
zakupionych w Akredytowanych Punktach Immergas.<br />
Więcej o zasadach Programu można przeczytać<br />
na stronie www.caius.pl.<br />
Firma Immergas została wyróżniona przez kapitułę<br />
Międzynarodowych Targów Poznańskich nagrodą<br />
Acanthus Aureus za stoisko najbardziej sprzyjające<br />
realizacji strategii marketingowej.<br />
www.immergas.pl<br />
12 <strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
PROMOCJA<br />
TERAZ<br />
TA N I E J
IP.<br />
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY<br />
HERZ na MTI INSTALACJE <strong>2018</strong><br />
– nowości, nowości, nowości…<br />
Pod koniec kwietnia w Poznaniu odbyła się kolejna edycja Międzynarodowych<br />
Targów Instalacyjnych INSTALACJE <strong>2018</strong>. Podobnie jak przed dwoma<br />
laty, również podczas tej edycji targów, HERZ prezentował swoje najnowsze<br />
produkty i najciekawsze rozwiązania. Wszystkim gościom, którzy odwiedzili<br />
nasze stoisko serdecznie dziękujemy. A tych z Państwa, którzy nie mogli być<br />
obecni na targach zapraszamy do przeczytania krótkiej relacji.<br />
Podczas targów INSTALACJE<br />
<strong>2018</strong> firma Herz zaprezentowała,<br />
po raz pierwszy w Polsce,<br />
kilkanaście absolutnych nowości<br />
rynkowych. Były to zarówno<br />
jednostkowe produkty, jak<br />
również całkowicie nowe grupy<br />
produktowe.<br />
Poniżej krótki opis najciekawszych<br />
produktów, które swoją<br />
premierę miały na tegorocznych<br />
INSTALACJACH w Poznaniu.<br />
Systemy ogrzewania<br />
powierzchniowego<br />
HERZ systematycznie rozwija ofertę produktową<br />
w zakresie systemów ogrzewania<br />
powierzchniowego.<br />
Na Instalacjach zaprezentowaliśmy kilka<br />
interesujących nowości, będących uzupełnieniem<br />
lub rozwinięciem oferty w tej<br />
grupie. Jedna z nich, to rozdzielacze<br />
ze stali nierdzewnej do ogrzewania<br />
i chłodzenia powierzchniowego (z przyłączami<br />
od 2 do 12 obiegów z rotametrami<br />
3l/min lub 6l/min). Rozdzielacze zachowują<br />
wszystkie parametry techniczne i użytkowe<br />
rozdzielaczy mosiężnych, a to co<br />
je odróżnia, to wyjątkowo atrakcyjna cena.<br />
Kolejna nowość w grupie, to płyty systemowe<br />
HERZ-Combitop i HERZ-Solotop,<br />
które umożliwiają łatwe i szybkie wykonywanie<br />
instalacji ogrzewania podłogowego.<br />
Płyty te charakteryzuje wyjątkowa jakość<br />
oraz zwiększona odporność na uszkodzenia<br />
przy montażu, dzięki wykorzystaniu<br />
w procesie produkcji technologii głębo-<br />
Fot. 1.<br />
Stoisko firmy Herz na targach INSTALACJE <strong>2018</strong> przyciągało zwiedzających licznymi nowościami.<br />
14<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP.<br />
element montażowy, dzięki czemu zainstalowana<br />
na grzejniku prezentuje<br />
się wyjątkowo estetycznie, spełniając<br />
oczekiwania najbardziej wymagających<br />
inwestorów.<br />
Armatura sanitarna<br />
Oprócz armatury instalacyjnej, HERZ produkuje<br />
również najwyższej jakości armaturę<br />
sanitarną. Niepowtarzalny desing,<br />
najwyższej jakości materiały i komponenty<br />
(m.in. markowe głowice ceramiczne<br />
oraz perlatory od europejskich kooperantów),<br />
energooszczędność, a także solidne<br />
i precyzyjne wykończenie – to główne atrybuty<br />
baterii sanitarnych marki HERZ. Warto<br />
podkreślić, że wszystkie baterie sanitarne<br />
marki HERZ produkowane są wyłącznie<br />
w Europie – we własnym, nowoczesnym<br />
zakładzie produkcyjnym w Słowenii!<br />
Podczas targów można było zobaczyć m.<br />
in. dwie najnowsze serie baterii HERZ<br />
z grupy premium: ELITE oraz SQ.<br />
Fot. 2. Głowica termostatyczna HERZ Mini-D, to jedna z najważniejszych nowości prezentowanych<br />
w Poznaniu.<br />
kiego tłoczenia. Dzięki specjalnie zaprojektowanym<br />
wypustkom, płyty zapewniają<br />
solidne oparcie dla rur grzewczych o różnorodnych<br />
średnicach (od 14 do 17 mm).<br />
Trzeba podkreślić, że ze względu na swoją<br />
niewielką wysokość, płyty SOLOTOP idealne<br />
sprawdzą się przy wykonywaniu podłóg<br />
w procesie modernizacji starych budynków.<br />
I jeszcze jedna nowość, o której warto<br />
wspomnieć – rura tworzywowa<br />
HERZ-LINE PE-RT 17x2, dedykowana<br />
do instalacji ogrzewania powierzchniowego,<br />
w szczególności wykonywanego z wykorzystaniem<br />
płyt systemowych.<br />
Armatura termostatyczna<br />
Głowica termostatyczna HERZ Mini-D<br />
– najmniejsza ale zdecydowanie jedna<br />
z najważniejszych nowości marki<br />
HERZ, prezentowanych podczas<br />
targów w Poznaniu. Głowica HERZ<br />
Mini-D dedykowana jest do bezpośredniego<br />
montażu na grzejnikach<br />
kompaktowych z wbudowanym zaworem<br />
termostatycznym D-RAN (m. in.<br />
grzejniki firm Brugman, Buderus,<br />
De`Longhi, Cosmo i Vogel&Noot).<br />
Głowica Mini-D wyposażona została<br />
w specjalny pierścień osłaniający<br />
Odnawialne źródła energii<br />
ze znakiem serca<br />
Tradycyjnie już na naszym stoisku prezentowane<br />
były również nowoczesne rozwiązania<br />
w zakresie odnawialnych źródeł<br />
energii. W tej grupie produktowej najbardziej<br />
wyróżniały się kotły: HERZ-Pelletstar<br />
Condensation – kocioł kondensacyjny<br />
na pelet oraz HERZ-Pelletfire<br />
T-CONTROL będący połączeniem kotła<br />
zgazowującego drewno z kotłem na pelet.<br />
Dodatkową atrakcją naszej tegorocznej<br />
prezentacji na targach INSTALACJE był<br />
konkurs na hasło dla baterii marki HERZ.<br />
Zgodnie z aktualnymi trendami, w trosce<br />
o środowisko nagrodami w konkursie były<br />
trzy markowe rowery miejskie.<br />
Aby uzyskać więcej informacji o naszych<br />
nowościach zapraszamy do czytania<br />
prasy branżowej oraz regularnych<br />
odwiedzin strony www.herz.com.pl.<br />
Zapraszamy również do udziału w organizowanych<br />
cyklicznie szkoleniach produktowych<br />
– zarówno w naszej centrali<br />
w Wieliczce, jak w każdym dogodnym<br />
dla Państwa miejscu w Polsce.<br />
Do zobaczenia w Poznaniu już za dwa lata!<br />
Fot. 3. Najwyższą jakość baterii Herz zapewnia kompletny proces produkcyjny, realizowany<br />
w nowoczesnej fabryce w Słowenii.<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
15
N.<br />
NOWOŚCI<br />
Manipulator RC7<br />
Nowością w ofercie firmy PRO-VENT<br />
jest graficzny manipulator RC7<br />
przeznaczony do obsługi central<br />
wentylacyjnych Mistral. Dzięki zastosowaniu<br />
nowoczesnej techniki<br />
mikroprocesorowej RC7 jest urządzeniem<br />
niezawodnym i oszczędnym,<br />
zapewniając przy tym zaawansowane<br />
możliwości sterowania pracą<br />
całego systemu. Wygodny ekran<br />
dotykowy, estetyczne i czytelne<br />
menu to kolejne atuty manipulatora.<br />
RC7 wraz z modułem wykonawczym<br />
zamontowanym w centrali realizuje<br />
zarówno podstawowe funkcje typu:<br />
• zmiana wydajności wentylacji<br />
• załączanie funkcji wietrzenia<br />
• informacja o stanie filtrów, jak i zaawansowaną<br />
obsługę:<br />
• konfigurację programów dobowych<br />
• ustawianie wydajności wentylacji<br />
na poszczególnych biegach<br />
• ustawianie parametrów pracy bypassu,<br />
nagrzewnic, chłodnic<br />
• zarządzanie trybem pracy GWC<br />
(gruntowy wymiennik ciepła).<br />
W dowolnej chwili można podejrzeć<br />
stan systemu wentylacji, czyli jakie funkcje<br />
są obecnie uruchomione i jakie mają<br />
parametry pracy. Manipulator można<br />
także zablokować do edycji, by nikt<br />
niepowołany nie zmieniał ustawionych<br />
parametrów pracy.<br />
www.pro-vent.pl<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
Nowy wymiar sterowania kompleksowych systemów grzewczych<br />
Nowoczesne systemy grzewcze często<br />
integrują w sobie kilka źródeł ciepła,<br />
m.in. olej, gaz, energię słoneczną czy<br />
paliwa stałe. Zapewnienie skutecznego<br />
współdziałania tych elementów to<br />
duże wyzwanie, konieczne jest bowiem<br />
sterowanie nimi z jednego punktu<br />
Powietrzna pompa ciepła Alezio evolution<br />
centralnego. Taką możliwość daje sterownik<br />
Logamatic 5000, czyli nowa<br />
generacja sprawdzonego cyfrowego<br />
systemu sterowania Buderus.<br />
Duży, 7-calowy ekran dotykowy ułatwia<br />
podgląd całego systemu. Kolejna<br />
nowość to pasek stanu LED: dzięki kolorowym<br />
diodom użytkownik na pierwszy<br />
rzut oka widzi, czy system działa<br />
prawidłowo, czy też konieczna jest konserwacja<br />
lub doszło do awarii. Instalację<br />
można obsługiwać także zdalnie, korzystając<br />
z bezpiecznego połączenia<br />
z aplikacją dostępną online. W obrębie<br />
systemu grzewczego komunikacja odbywa<br />
się za pośrednictwem standardowego<br />
kabla sieciowego oraz magistrali<br />
Buderus. Blok grzewczo-energetyczny<br />
Alezio evolution to pompa ciepła, która<br />
dzięki funkcji chłodzenia, zapewnia<br />
komfort cieplny przez cały rok. Zimą<br />
urządzenie efektywnie wytwarza ciepło<br />
na cele c.o. i c.w.u. przy temperaturze<br />
do -20oC, a latem chłodzi. Pompa dostępna<br />
jest w wersji ze zintegrowanym<br />
w obudowie 180-litrowym podgrzewaczem<br />
wody, a oprócz przygotowania<br />
c.w.u. ma także możliwość podgrzewania<br />
wody w basenie. Urządzenie jest ciche<br />
i proste w obsłudze, więc pracując<br />
dyskretnie natychmiast reaguje na bieżące<br />
potrzeby. Alezio to rozwiązanie<br />
ekologiczne i ekonomiczne – nie emituje<br />
szkodliwych substancji do atmosfery,<br />
zawiera czynnik chłodniczy R410A,<br />
a jej COP wynoszące 4,65 zapewnia<br />
oszczędność energii. Urządzenie zostało<br />
także wyposażone w funkcję pracy<br />
nocnej oraz system Inverter, co pozwala<br />
na znaczną oszczędność energii. Alezio<br />
evolution AWHP V200 sprawdzi się<br />
w każdym rodzaju budownictwa, także<br />
pasywnym.<br />
www.dedietrich.pl<br />
Buderus można na przykład połączyć<br />
kablem sieciowym z modułowym systemem<br />
sterowania Logamatic 5000.<br />
Innowacyjny system regulacji przekonał<br />
ekspertów: jeszcze przed wprowadzeniem<br />
na rynek, na targach ISH Logamatic<br />
5000 w 2015 roku otrzymał nagrodę<br />
Design Plus Award. Jury przyznaje<br />
nagrodę przyszłościowym produktom<br />
wyróżniającym się innowacyjnym<br />
wzornictwem i energooszczędnością<br />
– kryteriami decydującymi o wyborze<br />
regulacji systemu Logamatic były:<br />
jakość wykonania, ogólna koncepcja,<br />
innowacyjność, dobór materiałów oraz<br />
aspekty techniczne i ekologiczne.<br />
www.buderus.pl<br />
16<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
NOWOŚCI N.<br />
Bosch Condens GC7000iW – jednofunkcyjny wiszący kocioł kondensacyjny<br />
Bosch wprowadza na rynek kolejny<br />
model kotła z innowacyjnej linii urządzeń,<br />
które łączą wysoką efektywność<br />
i nowoczesny design. Bosch Condens<br />
GC7000iW to jednofunkcyjny wiszący<br />
kocioł kondensacyjny przeznaczony<br />
do współpracy z zasobnikami c.w.u.<br />
Urządzenia dostępne są w wersjach<br />
mocy nominalnych 14, 24, 35 i 42 kW.<br />
Potwierdzeniem ich wysokich walorów<br />
technicznych jest klasa efektywności<br />
energetycznej A, niski pobór mocy elektrycznej<br />
(np. w trybie czuwania do 2 W)<br />
oraz super niska emisja tlenków azotu<br />
(klasa NOx 6).<br />
Bosch Condens 7000i to modele jednofunkcyjne<br />
typu system, czyli przeznaczone<br />
do zasilania w ciepło instalacji<br />
grzewczych oraz przygotowane<br />
do współpracy z zasobnikami ciepłej<br />
wody użytkowej. Nowe kotły współpracują<br />
z systemem sterowania EMS2,<br />
dlatego w większych obiektach mogą<br />
pracować w układach kaskadowych.<br />
www.junkers.pl<br />
Stojący grzejnik konwekcyjny<br />
Grzejniki konwekcyjne wykorzystują efekt unoszenia się ciepłego<br />
powietrza, które szybko rozchodzi się w pomieszczeniu.<br />
Na rynku pojawił się stojący konwektor, który możemy ustawić<br />
w dowolnym miejscu. Mimo niskiej ceny posiada elektroniczny<br />
termostat, który współpracuje z programatorem. Konwektor<br />
wytwarza ciepło bardzo szybko dzięki:<br />
• niskotemperaturowemu elementowi grzewczemu z dyfuzorem<br />
aluminiowym<br />
• systemowi Speed, który gwarantuje maksymalnie krótki<br />
czas pracy urządzenia, w celu osiągnięcia optymalnych<br />
parametrów jego pracy.<br />
99% pobieranej przez niego energii, zamieniane jest w ciepło<br />
ogrzewanego pomieszczenia.<br />
Elektroniczny termostat temperatury<br />
wyposażony jest<br />
w mikroprocesor i płynną regulację<br />
w zakresie od 7 do 28 o C.<br />
Pozwala kontrolować zakres<br />
temperatur z dokładnością<br />
do 0,1 stopnia, dzięki czemu<br />
pracuje bardziej efektywnie<br />
i ekonomicznie. Możliwość zarządzania,<br />
za pomocą programatora, zarówno pojedynczym<br />
grzejnikiem F119, jak i całym systemem grzewczym pozwala<br />
zaprogramować cały tydzień. Na rynku dostępne są grzejniki<br />
stojące o mocy od 500 do 2500 W.<br />
www.atlantic-polska.pl<br />
Cieplej i taniej<br />
Ciepła woda to nasz żywioł. To motto<br />
inżynierów w firmie Stiebel Eltron projektujących<br />
nowoczesne przepływowe<br />
ogrzewacze wody. Dzięki nim robi się<br />
coraz taniej!<br />
Przepływowe ogrzewacze Stiebel<br />
Eltron. Dodatkowo zadbają one także<br />
o niższe rachunki za ciepłą wodę. Urządzenie<br />
zaczyna pracować gdy odkręcamy<br />
kran. Przestaje pobierać energię<br />
w momencie jego zakręcenia. Zamontowanie<br />
go blisko kranu minimalizuje<br />
także straty ciepła i wody. Zastosowanie<br />
w pełni elektronicznego urządzenia<br />
umożliwia oszczędności nawet<br />
do 30%. Stiebel Eltron oferuje szeroką<br />
gamę rozwiązań: ogrzewacze trójfazowe<br />
sterowane elektronicznie i hydraulicznie<br />
oraz jednofazowe, sterowane<br />
hydraulicznie. Wszystkie urządzenia<br />
spełniają najwyższe normy jakościowe<br />
i funkcjonalne.<br />
Osoby szukające wyjątkowego komfortu,<br />
nowoczesności i bezpieczeństwa<br />
zwracają uwagę na model DHE Connect<br />
– można nim sterować zdalnie, posiada<br />
programy oszczędzania energii, wbudowane<br />
WIFI i radio. Seria SELECT to 5<br />
modeli PER, PEO, PEY, PEG i PHB. Najbardziej<br />
zaawansowany technologicznie<br />
jest model PER zapewniający komfort<br />
w nowym wymiarze i redukcję kosztów<br />
do 30% między innymi dzięki dynamicznej<br />
regulacji przepływu i mikroprocesorowi<br />
sterującemu zaworem.<br />
Zastosowanie w budownictwie jednorodzinnym<br />
i komercyjnym znajdzie<br />
hydrauliczny model PHB. Wykorzystany<br />
w nim system z odkrytą grzałką jest<br />
wyjątkowo odporny na osadzanie się<br />
kamienia i wodę z dużą zawartością<br />
wapnia.<br />
www.stiebel-eltron.pl<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
17
N.<br />
NOWOŚCI<br />
Wygodne przejście z ocynkowanej rury stalowej na miedź lub stal nierdzewną<br />
Instalacje wody użytkowej w starszych budynkach są często<br />
wykonane z ocynkowanych rur stalowych. Dlatego<br />
do oferty systemu Megapress wprowadzono nową złączkę<br />
przejściową z brązu. Pozwala ona na łatwy remont lub rozbudowę<br />
takich instalacji przy użyciu rur z miedzi lub stali<br />
nierdzewnej. Dzięki nowoczesnej technice połączeń zaprasowywanych<br />
przejście na inny materiał trwa zaledwie<br />
kilka minut. Nowa złączka przejściowa Megapress z profilem<br />
SC-Contur jest dostępna w siedmiu rozmiarach od<br />
½” x 15 mm do 2” x 54 mm. Zielona kropka na kształtkach<br />
jednoznacznie informuje, że mogą one być stosowane<br />
w instalacjach wody użytkowej.<br />
Montaż jest wyjątkowo prosty: wystarczy nałożyć złączkę<br />
przejściową na oczyszczoną końcówkę ocynkowanej rury<br />
stalowej, zaznaczyć głębokość wsunięcia i zaprasować<br />
przy użyciu zaciskarki Viega ze szczękami systemowymi<br />
Megapress lub Sanpress. Nie potrzebujemy tu żadnych dodatkowych<br />
narzędzi. Używając złączki przejściowej z brązu<br />
należy jedynie przestrzegać kolejności łączenia metali szlachetnych<br />
i nieszlachetnych w kierunku przepływu, tak jak<br />
we wszystkich instalacjach mieszanych.<br />
www.viega.pl/Megapress<br />
Zawór napełniający Geberit Typ 333 – niezbędnik każdego instalatora<br />
Zawór napełniający Geberit Typ 333, to następca zaworu Typ 330. Ten<br />
udoskonalony model składa się z mniejszej liczby elementów – zaledwie<br />
20 – dzięki czemu jest jeszcze bardziej niezawodny. A dodatkowo można<br />
zamontować go w spłuczkach niemal każdego rodzaju, zarówno ceramicznych,<br />
jak i z tworzyw sztucznych. Typ 333 to serwozawór bezigłowy, posiadający<br />
konstrukcję analogiczną do popularnego zaworu Geberit Unifil<br />
(Typ 380). Dzięki zaawansowanej technologii membranowej jest w bardzo<br />
dużym stopniu odporny na zanieczyszczenia wody. Pracuje przy ciśnieniu<br />
od 0,1 do 10 barów oraz posiada złączki 3/8 o różnej długości, wykonane<br />
z tworzywa sztucznego lub mosiądzu. Dodatkowe zalety to bardzo cicha<br />
praca zaworu i niezwykła łatwość montażu.<br />
www.geberit.pl<br />
Nowy Separator zanieczyszczeń FAR<br />
Cząsteczki stałe niesione przez czynnik<br />
niszczą wymienniki kotłów, wirniki pomp,<br />
uszczelnienia na zaworach jak i elementy<br />
termostatyczne. Z pomocą przychodzi firma<br />
AFRISO, która w swojej ofercie posiada<br />
cały szereg separatorów zanieczyszczeń<br />
mogących wychwytywać cząsteczki mniejsze,<br />
niż 0,5mm. Ale co zrobić kiedy mamy<br />
już gotową instalację, a na montaż separatora<br />
nie ma miejsca? Jest i rozwiązanie<br />
tego problemu, którym jest kompaktowy<br />
separator zanieczyszczeń FAR. Jest to urządzenie<br />
zaprojektowane do nowoczesnych<br />
domowych instalacji grzewczych, głównie<br />
z kotłem gazowym. Dzięki kompaktowym<br />
rozmiarom można montować go na<br />
rurociągach poziomych bezpośrednio pod<br />
kotłami wiszącymi, gdzie nie ma możliwości<br />
montażu tradycyjnego separatora. Dostępny<br />
także w wersji z przyłączem kątowym jak<br />
i prostym. Wewnątrz separatora znajduje się<br />
deflektor, który rozbija strumień czynnika<br />
wpływającego do separatora, co pozwala<br />
wytrącić z wody wszystkie zanieczyszczenia<br />
krążące w rurach i pozwala im się gromadzić<br />
w komorze separatora. Dzięki takiej<br />
budowie urządzenie charakteryzuje się małymi<br />
oporami przepływu. W dolnej części<br />
komory separatora znajduje się magnes,<br />
który wychwytuje i zatrzymuje cząsteczki<br />
metalowe.<br />
www.afriso.pl<br />
18<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
NOWOŚCI N.<br />
Kompaktowe centrale AIRVENTS od VENTS GROUP<br />
Najnowszy wachlarz produktów od VENTS GROUP, to wysokiej<br />
sprawności kompaktowe urządzenia wentylacyjne z wymiennikami<br />
przeciwprądowymi marki AIRVENTS. Dostępne<br />
są w pięciu modelach oraz pięciu standardowych rozmiarach<br />
– w zależności od wielkości przepływu powietrza: 1500,<br />
2500, 3500, 5000 i 6000 m 3 /h. Wszystkie centrale mogą być<br />
wyposażone w elektryczną nagrzewnicę lub nagrzewnicę<br />
wodną. W urządzeniach zastosowano wentylatory EC, zintegrowane<br />
automatyczne przepustnice i automatyczne przełączniki<br />
typu plug-and-play, filtry panelowe F7 lub G4 (jako<br />
opcja),pełnowymiarowy by-pass. Bezszkieletowa, dwuwarstwowa<br />
obudowa z 40 mm izolacją minimalizuje poziom<br />
ciśnienia akustycznego oraz zjawisko mostków termicznych.<br />
Opcjonalnie dostępna instalacja zewnętrzna z zestawem<br />
do montażu poza budynkami. Centrale wyposażone<br />
są w interfejs sieciowy z możliwością wpięcia do MODBUS,<br />
wyjścia pod opcjonalne chłodzenie/ogrzewanie DX lub<br />
Hydronic. Dostępny kompletny zestaw akcesoriów, tłumików,<br />
nagrzewnic wodnych, VAV, CAV, itp.<br />
www.airvents.pl<br />
AIRVENTS AV07CFH-6000-HW<br />
REKLAMA<br />
Systemy grzewcze<br />
przyszłości.<br />
Czerp siłę z natury –<br />
z pompami ciepła Buderus.<br />
Infolinia Buderus 801 777 801<br />
www.bit.ly/BuderusPompy<br />
Ziemia, woda i powietrze – to natura, w której tkwią<br />
nieograniczone zasoby darmowej energii. Dzięki pompom<br />
ciepła marki Buderus możesz wykorzystać tę energię<br />
do ogrzewania Twojego domu i to prawie bezpłatnie,<br />
bo aż do 80% energii funduje natura! W ten sposób<br />
odczuwalnie ograniczasz swoje bieżące wydatki.<br />
W naszej ofercie z pewnością znajdziesz rozwiązanie<br />
na miarę Twoich potrzeb.<br />
Chętnie doradzimy w dokonaniu właściwego wyboru.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
19
I.<br />
instalacje<br />
Systemy zaprasowywania rur<br />
Technologia zaprasowywania rur znajduje zastosowanie zarówno w instalacjach<br />
grzewczych, sanitarnych jak i gazowych. Nie brakuje jej również w instalacjach<br />
przemysłowych – sprężonego powietrza, technologicznych, pary, olejów<br />
grzewczych itp. Zalety wynikające ze stosowania takiego rozwiązania to przede<br />
wszystkim szybkość wykonania i niskie koszty eksploatacyjne.<br />
widać przy napełnianiu instalacji. Z kolei<br />
wykonując próbę instalacji za pomocą<br />
sprężonego powietrza dochodzi<br />
do natychmiastowego spadku ciśnienia<br />
z 110 mbar do 3 bar na niezaciśniętej<br />
złączce. Trzeba mieć również na uwadze<br />
zaletę w postaci konstrukcji złączek<br />
z cylindrycznym wprowadzeniem rury<br />
z podwójnym zaprasowaniem przed<br />
i za karbem przez co nie ma ryzyka<br />
uszkodzenia uszczelki podczas osadzania<br />
rury.<br />
Ponieważ nowoczesne zaciskarki są uniwersalne,<br />
połączenia w określonym systemie<br />
instalacyjnym wykonuje się przy<br />
użyciu tego samego narzędzia. Ważne<br />
jest jedynie odpowiednie dopasowanie<br />
szczęk zaciskowych do konkretnych<br />
potrzeb instalacyjnych. Do wyboru są<br />
zaciskarki zasilane zarówno z sieci jak<br />
i z akumulatora. Przydatnym rozwiązaniem<br />
są szczęki przegubowe z głowicą<br />
obracaną o 180º, co sprawdzi się<br />
w miejscach o ograniczonej przestrzeni.<br />
Rys. 1. Oferowane na rynku systemy zaprasowywania rur cechuje przede wszystkim<br />
uniwersalność.<br />
W zakresie samych tylko rur<br />
miedzianych należy podkreślić,<br />
że w zależności od średnicy<br />
zaprasowanie zajmuje<br />
30-50 % mniej czasu w porównaniu<br />
z lutowaniem. Zyskuje się<br />
przy tym wysoki poziom bezpieczeństwa<br />
podczas pracy, bowiem<br />
nie operuje się otwartym<br />
ogniem, a kształtki instalacyjne<br />
mają dodatkowe zabezpieczenia<br />
w postaci profilu. W efekcie<br />
natychmiastowo wykrywane są<br />
niezaprasowane połączenia, co<br />
Fot. VIEGA<br />
Zalety zaprasowania<br />
Decydując się na systemy zaprasowywane<br />
instalator zyskuje szeroką gamę różnorodnych<br />
komponentów – czyli uniwersalność.<br />
Chodzi tutaj przede wszystkim<br />
o możliwość użycia elementów takich<br />
jak przepusty ścienne, złączki przejściowe,<br />
przyłącza grzejnikowe i kompensatory,<br />
a także elementy uszczelniające, zawory<br />
pompowe i kulowe oraz podtynkowe zawory<br />
odcinające.<br />
Przydatnym rozwiązaniem są specjalne<br />
pierścienie znajdujące się na złączce,<br />
których kolor oznacza średnicę przyłączanej<br />
rury. Usprawnia to pracę zarówno<br />
podczas kompletacji dostawy jak<br />
i przy montażu chociażby w warunkach<br />
ograniczonego oświetlenia. Dzięki kolorom<br />
można szybko zinwentaryzować<br />
wykonaną już instalację. W pierścieniach<br />
umieszone są otwory kontrolne,<br />
które sygnalizują właściwą głębokość<br />
wsunięcia rury w złączce.<br />
Pierścienie wykonane z tworzywa<br />
sztucznego dodatkowo zapewniają<br />
trwałość i bezpieczeństwo instalacji.<br />
Ponieważ są dielektrykiem nie dochodzi<br />
do styku warstwy aluminium rury<br />
z mosiężnym korpusem złączki. Tym<br />
sposobem wyeliminowane jest ryzyko<br />
wystąpienia korozji bimetalicznej.<br />
20<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
instalacje I.<br />
Fot. KISAN<br />
Fot. KISAN<br />
Zaletą złączek wykonanych z polifenylenosulfonu<br />
(PPSU) jest odporność na obciążenia<br />
i udary oraz brak korozji. Złączki tego<br />
typu są lżejsze w porównaniu z modelami<br />
wykonanymi z mosiądzu.<br />
Fot. KISAN<br />
Rys. 2. Przykład złączki do zaprasowania. Rys. 3. Przykład złączki do zaprasowania.<br />
Rys. 4. Przykład złączki do zaprasowania. Rys. 5. Przykład złączki do zaprasowania.<br />
Warto wspomnieć o pozycjonowaniu<br />
szczęk zaciskami względem stalowego<br />
pierścienia na złączce, co daje pewność<br />
prawidłowego wykonania zaprasowania.<br />
Odpowiednia konstrukcja<br />
złączki zapewnia niekontrolowane<br />
przesunięcie szczęk zaciskarki podczas<br />
zaprasowywania. Specjalną konstrukcję<br />
ma również króciec złączki,<br />
a także uszczelnienia o-ringowe, które<br />
są wrażliwe na błędy montażowe ale<br />
nie narażone na uszkodzenie podczas<br />
wsuwania. Nie ma potrzeby wykonywania<br />
pracochłonnego kalibrowania<br />
i fazowania wewnętrznej krawędzi<br />
rury. Należy jednak pamiętać o prawidłowym<br />
przecięciu rury, czyli prostopadłym<br />
do osi, bez zniekształcenia<br />
przekroju.<br />
Ponadto trzeba mieć na uwadze taką<br />
konstrukcję złączki, która pozwala<br />
na wykonywanie połączeń szczęk różnych<br />
typów. Przy zaprasowywaniu<br />
można bowiem wykorzystać zamienne<br />
szczęki o popularnych profilach – np.<br />
„U” lub „TH”. W efekcie określone złączki<br />
zyskują uniwersalność i mogą być zaciskane<br />
za pomocą różnych narzędzi.<br />
Do rur wielowarstwowych<br />
Systemy złączek przeznaczonych<br />
do rur wielowarstwowych wykorzystuje<br />
się w instalacjach c.o. i c.w.u. Trwałość<br />
Fot. PERFEXIM<br />
wykonanego w ten sposób połączenia<br />
przekracza okres eksploatacji instalacji.<br />
Wykorzystuje się przy tym złączki o średnicy<br />
25 mm bez pierścienia samouszczelniającego.<br />
Wykonując zaprasowanie powstaje<br />
szczelne i trwałe połączenie przy<br />
korpusie złączki. Po przycięciu nie ma<br />
potrzeby kalibracji rury, a także usuwania<br />
zadziorów i rozpęczania.<br />
Złączki o średnicy 14-25 mm wytwarza<br />
się z PPSU, z kolei w przypadku średnicy<br />
32-63 mm materiałem wykonania jest brąz.<br />
Rys. 6.<br />
Przekrój połączenia zaprasowanego.<br />
Do rur ze stali nierdzewnej<br />
Zaprasowywanie rur ze stali nierdzewnej<br />
wykorzystuje elementy<br />
zgodne z normą PN-EN 10312. Stąd<br />
też zastosowanie takich rozwiązań<br />
obejmuje instalacje zarówno wody<br />
użytkowej jak i systemy przemysłowe.<br />
Brąz, czyli materiał wykonania takich<br />
złączek, gwarantuje higienę i bezpieczeństwo<br />
instalacji przy wysokim<br />
poziomie wytrzymałości na trwałe<br />
obciążenia. Ważna jest również odporność<br />
układu na korozję dzięki<br />
wytworzeniu się ochronnej warstwy<br />
katodowej od strony wewnętrznej<br />
przewodu.<br />
Do stalowych rur ocynkowanych<br />
Odpowiednie systemy zaprasowywania<br />
dobiera się pod kątem rur ze stali czarnej<br />
ocynkowanej dwustronnie lub z zewnątrz.<br />
Rozwiązania tego typu bardzo<br />
często znajdują zastosowanie w instalacjach<br />
grzewczych, sprężonego powietrza<br />
oraz chłodniczych. Z kolei elementy<br />
z ocynkowaniem dwustronnym można<br />
również wykorzystać w instalacjach hydrantowych<br />
i tryskaczowych.<br />
Fot. VIEGA<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
21
I.<br />
instalacje<br />
Do wyboru są złączki zaprasowywane<br />
o średnicy 15-54 mm oraz 64-108 mm.<br />
Tak szeroki wybór złączek pozwala<br />
na montaż zarówno w budownictwie<br />
mieszkaniowym, jak w przemyśle oraz<br />
w instalacjach przemysłowych.<br />
Złączki przejściowe<br />
Szereg rozwiązań oferuje się również<br />
pod kątem łączenia ze starszymi instalacjami<br />
wykonanymi np. z ocynkowanych<br />
rur stalowych. Stąd też za pomocą<br />
specjalnych złączek przejściowych<br />
z brązu można bezproblemowo łączyć<br />
rury wykonane z dwóch różnych<br />
materiałów i wykonać zaprasowanie.<br />
Złączki tego typu są oferowane w rozmiarach<br />
od ½” x 15 mm do 2” x 54 mm,<br />
łącznie z wersjami przeznaczonymi<br />
do instalacji wody użytkowej. Montaż<br />
złączki przejściowej jest bardzo prosty<br />
i z reguły obejmuje takie czynności<br />
jak nałożenie złączki przejściowej<br />
na oczyszczoną końcówkę ocynkowanej<br />
rury stalowej, zaznaczenie głębokości<br />
wsunięcia oraz zaprasowanie<br />
przy użyciu zaciskarki. Ważne jest<br />
przestrzeganie kolejności łączenia<br />
metali szlachetnych i nieszlachetnych<br />
w kierunku przepływu.<br />
Niektóre złączki przejściowe na obu<br />
końcach mają specjalnie profile, które<br />
Fot. VIEGA<br />
wymuszają nieszczelność w przypadku<br />
niezaprasowania. W efekcie eliminowane<br />
jest ryzyko pominięcia zaprasowania.<br />
Zaciskarki akumulatorowe<br />
Nowoczesne zaciskarki akumulatorowe<br />
cechuje przede wszystkim niewielka<br />
masa. Niektóre urządzenia wraz<br />
z akumulatorem ważą zaledwie 1,8 kg.<br />
Ważne jest elektroniczne zabezpieczenie<br />
przed przeciążeniem zarówno<br />
samego narzędzia jak i akumulatora.<br />
Komfort użytkowania zapewnia jednoręczny<br />
sposób operowania narzędziem,<br />
co szczególnie sprawdzi się<br />
w miejscach o utrudnionym dostępnie.<br />
Dzięki kontroli akumulatora operacja<br />
zaciśnięcia nie rozpocznie się<br />
w przypadku gdy zgromadzona energia<br />
będzie niewystarczająca do wykonania<br />
prawidłowego zaprasowania.<br />
Tym sposobem odpowiedni ładunek<br />
jest zawsze zapewniony dla pełnego<br />
nacisku. Dodatkowo zliczane są cykle,<br />
zatem w odpowiednim czasie użytkownik<br />
jest informowany o konieczności<br />
kalibracji narzędzia. Niektóre<br />
zaciskarki wyposaża się we wskaźnik<br />
naładowania akumulatora. Z kolei<br />
wskaźnik siły nacisku zapewni wizualne<br />
potwierdzenie jakości połączenia.<br />
Oferowane na rynku zaciskarki są bardzo<br />
trwałe. Niektóre z nich pozwalają<br />
na wykonanie 40 tys. cykli do inspekcji<br />
kalibracyjnej.<br />
Rys. 7.<br />
Zaprasowanie połączenia na instalacji gazowej.<br />
Szczęki do zaciskarek<br />
Na komfort pracy i jakość wykonanego<br />
połączenia wpływają również<br />
szczęki zaciskowe. Dla zapewnienia<br />
trwałości wytwarza się je ze specjalnych<br />
materiałów poddawanych<br />
procesowi hartowania i utwardzania<br />
laserowego. Istotną rolę odgrywa<br />
odpowiednie zabezpieczenie przed<br />
korozją. Warto wspomnieć o 3-punktowym<br />
mechanizmie szczęk, co jest<br />
gwarancją wysokiej precyzji, synchronizowanego<br />
ruchu oraz dobrej stabilności<br />
i znacznej trwałości. Szczęki z reguły<br />
są czytelnie oznaczone.<br />
Wykonując nowoczesne zaprasowanie<br />
z reguły wykonuje się trzy czynności<br />
– ucięcie, wsunięcie, zaprasowanie.<br />
Nie ma potrzeby fazowania<br />
22<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
instalacje I.<br />
Fot. PERFEXIM<br />
Rys. 8. Prasa do wykonywania połączenia<br />
zaprasowywanego.<br />
wewnętrznej krawędzi rury. Złącze zaprasowywane<br />
zapewnia bezpieczeństwo<br />
połączenia przede wszystkim<br />
dzięki wyeliminowaniu ryzyka popełnienia<br />
błędu montażowego.<br />
W typowej prasie zastosowanie<br />
znajdują ciśnieniowe zawory nadmiarowe<br />
pozwalające na zwalnianie<br />
zaciśniętych rolek w przypadku zablokowania<br />
przyrządu. Ważne jest<br />
odpowiednie sterowanie zaworami,<br />
po to aby nie wystąpiła zbyt duża siła<br />
nacisku. Gwarancją komfortu obsługi<br />
jest również odpowiednio wyważona<br />
obudowa, co docenia się podczas<br />
długiej pracy. Wraz z wykonaniem<br />
operacji zaciśnięcia urządzenie samoczynnie<br />
powraca do pozycji wyjściowej.<br />
Istotną rolę odgrywa zoptymalizowane<br />
przełożenie przekładni,<br />
dzięki czemu zachowuje się sprawność<br />
działania w niskich temperaturach.<br />
Obudowa jest odporna na uderzenia<br />
dzięki gumowym wkładkom,<br />
które chronią urządzenie w razie<br />
upadku. Pompa hydrauliczna jest najczęściej<br />
zintegrowana.<br />
Podsumowanie<br />
Ponadto warto podkreślić, że specjalne<br />
rozwiązania oferuje się z myślą o wykonywaniu<br />
połączeń zaprasowywanych<br />
w instalacjach paliw gazowych<br />
i ciekłych. Również i w takich technologiach<br />
wykorzystuje się szereg<br />
Rys. 9. Sygnalizacja nie wykonanego<br />
zaprasowania.<br />
Fot. VIEGA<br />
złączek w postaci łączników prostych,<br />
kolan i trójników zaciskanych za pomocą<br />
prasy. Złącza wykorzystywane<br />
w instalacjach przesyłowych paliw<br />
gazowych i ciekłych muszą spełniać<br />
odpowiednie wymagania względem<br />
rodzaju zastosowanego materiału<br />
wykonania łącznie z materiałem<br />
uszczelnienia.<br />
•<br />
REKLAMA
I.<br />
instalacje<br />
MOWION - sprawdzona marka firmy Kanlux<br />
- osprzęt stworzony przez elektroinstalatorów<br />
MOWION powstał po to, by uwzględniać różne potrzeby zastosowania<br />
osprzętu elektroinstalacyjnego. Rozmawialiśmy z elektroinstalatorami,<br />
a także z użytkownikami, którzy budują i remontują swoje domy i mieszkania.<br />
Wyciągnęliśmy wnioski, które połączyliśmy z naszym doświadczeniem i tak<br />
powstał MOWION.<br />
24<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
instalacje I.<br />
Fot.<br />
DOMO- ramka 4 krotna pozioma z produktami<br />
DOMO to wyjątkowa seria proponowana<br />
przez markę MOWION, do użytku<br />
wszędzie tam gdzie na równi<br />
z funkcjonalnością liczy się również<br />
design. Paleta 6 barw łączników<br />
i gniazd sieciowych zapewnia możliwości<br />
skomponowania zestawów<br />
o niepowtarzalnym charakterze<br />
i idealnym dopasowaniu do każdego<br />
wystroju. DOMO to również rozwiązania<br />
praktyczne. Jest to system<br />
wieloramkowy, który w pionie oferuje<br />
montaż produktów do 4 krotnej<br />
ramki, a w poziomie do 5 krotnej.<br />
Łączniki z zaciskami typu „szybkozłączka”<br />
gwarantują sprawny i łatwy<br />
montaż, a wzmocnione łapki rozporowe<br />
gwarantują solidne osadzenie<br />
produktu na miejscu.<br />
DOMO to produkty wykonane<br />
z wysokiej jakości tworzywa typu<br />
PC (przyciski i ramki), które odporny<br />
jest na temperaturę do 850 stopni<br />
Celsjusza oraz na odbarwianie czy<br />
odkształcanie – jego dostawcą jest<br />
światowy producent Covestro. Kolejnym<br />
atutem jest wyjątkowy stop<br />
fosforobrązu (94% miedzi), który<br />
ma aż o 35% wyższą sprawność przewodzenia<br />
elektrycznego w stosunku<br />
do standardowego stopu miedzi<br />
z cynkiem. Twardość tego stopu powoduje<br />
doskonałe trzymanie wtyczek<br />
przy mechanizmach gniazd<br />
zasilających. Srebrzenia styków wykonane<br />
jest ze stopu AgNi90/10<br />
zgodnie z normą IEC. (94% miedzi).<br />
Dzięki temu nie następuje przegrzewanie<br />
się styków co czyni produkty<br />
serii DOMO wyjątkowo bezpiecznymi.<br />
Ponadto DOMO to dodatkowa dekoracyjność<br />
serii, o której stanowi<br />
ozdobna ramka wewnętrzna, jej kolor<br />
możemy zmieniać tak łatwo jak<br />
dodatki w pomieszczeniu. Ozdobne<br />
ramki wewnętrzne dostępne są<br />
w 12 kolorach. Ramki te bardzo łatwo<br />
i szybko można wymienić przy każdym<br />
przearanżowaniu wnętrza.<br />
Wszystkie te zalety czynią z serii<br />
DOMO nowoczesne i trwałe rozwiązanie<br />
dekoracyjne i technologiczne<br />
dla każdego domu.<br />
Poznaj już dziś całą markę MOWION<br />
odwiedzając stronę www.mowion.<br />
pl. Na naszej stronie poznasz też produkty<br />
„od środka” i przekonasz się<br />
dlaczego są tak wyjątkowe.<br />
Fot.<br />
DOMO- tył mechanizmu łącznika<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
25
I.<br />
instalacje<br />
Odprowadzenie skroplin z kotłów<br />
kondensacyjnych i klimatyzatorów<br />
Wszyscy wiemy, jak wiele problemów mogą sprawiać skropliny powstałe<br />
w wyniku pracy kotła kondensacyjnego lub klimatyzatora. Zwłaszcza jeżeli<br />
miejsce montażu urządzenia jest oddalone od pionów kanalizacyjnych.<br />
W przypadku braku możliwości<br />
odprowadzenia skroplin<br />
do istniejącej kanalizacji pozostaje<br />
nam odprowadzenie ich<br />
poza budynek na zewnątrz. Co<br />
jednak w sytuacjach, gdy i takiej<br />
możliwości nie mamy, ze względu<br />
na usytuowanie urządzenia<br />
lub pomieszczenia w którym się<br />
on znajduje? Rozwiązaniem tego<br />
problemu jest zastosowanie specjalnych<br />
pompek dedykowanych<br />
do tej kategorii urządzeń.<br />
Dlaczego SFA?<br />
To my 60 lat temu wymyśliliśmy<br />
ideę pomporozdrabniaczy i pomp<br />
sanitarnych. Przez ten czas staliśmy<br />
się światowym liderem w branży<br />
i zaufały nam miliony klientów<br />
na całym świecie. Nasi inżynierowie<br />
od lat prowadzą badania nad<br />
ciągłym ulepszaniem produktów<br />
i szukaniem nowych rozwiązań.<br />
Wszystkie nasze urządzenia i podzespoły<br />
pochodzą z certyfikowanych<br />
fabryk we Francji.<br />
W swojej ofercie posiadamy<br />
zarówno pompki do skroplin<br />
z klimatyzatorów typu SPLIT, jak<br />
i wysokowydajne pompki do odprowadzania<br />
skroplin z urządzeń<br />
chłodniczych oraz kondensatu powstałego<br />
w wyniku pracy kotłów<br />
kondensacyjnych. Miliony sprzedanych<br />
pompek na całym świecie<br />
i ich niezawodna praca w ciężkich<br />
warunkach są naszym powodem<br />
do dumy i zadowolenia.<br />
SFA posiada w swojej ofercie produkty<br />
przeznaczone do współpracy<br />
z kotłami kondensacyjnymi<br />
oraz do odprowadzania skroplin<br />
Rys. 1.<br />
Rys. 2.<br />
Rys. 3.<br />
Sanicondens Clim Deco<br />
Sanicondens Clim Pack<br />
Sanicondens Clim Mini.<br />
z dużych agregatów chłodniczych i lad<br />
chłodniczych, itd. Różnią się one przede<br />
wszystkim wydajnością i przepływem.<br />
Pozwala to na dobranie optymalnego<br />
rozwiązania w zależności od rodzaju<br />
kotła oraz miejsca jego instalacji.<br />
Pompki do skroplin we współpracy<br />
z klimatyzatorami typu SPLIT<br />
SFA proponuje trzy rodzaje produktów<br />
do współpracy z klimatyzatorami typu<br />
SPLIT służące odprowadzaniu skroplin.<br />
Sanicondens CLIM MINI to mała<br />
pompka o mocy 22 W. Zasilana<br />
220–240 V/50 Hz. Jest wykonana w klasie<br />
ochrony IP20. Chroni przed zawilgoceniem<br />
pomieszczenia i stosowana<br />
jest tam, gdzie nie ma możliwości odprowadzenia<br />
skroplin grawitacyjnie lub<br />
muszą być one przetłoczone w pionie<br />
lub poziomie. Pompka przetłacza skropliny<br />
na maksymalna wysokość 6 m (przy<br />
odległości tłoczenia w poziomie = 0 m)<br />
lub 60 m w poziomie (wysokość podnoszenia<br />
= 0 m) cienką rurką elastyczną<br />
o średnicy 8 mm. Oczywiście oba te<br />
parametry są ze sobą ściśle związane, to<br />
znaczy: im wyższa wysokość tłoczenia<br />
skroplin, tym odległość tłoczenia w poziomie<br />
się zmniejsza. W zestawie znajduje<br />
się moduł pompowy oraz moduł<br />
sterujący. Pompka załącza się automatycznie<br />
poprzez pływak w momencie<br />
pojawienia się skroplin z tacy ociekowej<br />
klimatyzatora. Urządzenie montowane<br />
jest wewnątrz obudowy klimatyzatora.<br />
Jego maksymalna wydajność to 15 l/h.<br />
Sanicondens CLIM Pack to urządzenie<br />
Sanicondens Clim MINI zaopatrzone<br />
dodatkowo w listwę montażową do instalacji<br />
pompki poza klimatyzatorem. Pozwala<br />
ono na odprowadzanie skroplin<br />
w przypadku klimatyzatorów, które ze<br />
26<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
instalacje I.<br />
Rys. 4. Tabela wydajności pompki Sanicondens CLIM<br />
MINI i PACK Rys. 5. Schemat budowy urządzenia Sanicondens Clim Mini<br />
względu na swoją konstrukcję uniemożliwiają<br />
montaż pompki bezpośrednio<br />
w obudowie.<br />
Sanicondens CLIM DECO to pompka<br />
ze zintegrowanymi modułami sterującym<br />
oraz pompowym. Moc silnika 16 W.<br />
Zasilana 220–240 V/50 Hz. Występuje<br />
w klasie ochrony IP24. Całość znajduje<br />
się w jednym elemencie montowanym<br />
bezpośrednio pod klimatyzatorem.<br />
Niewielkie wymiary oraz nowoczesne<br />
wzornictwo tworzą wrażenie pełnej integralności<br />
z klimatyzatorem. Jego wydajność<br />
to 12 l/h, a maksymalna wysokość<br />
tłoczenia to 6 m w pionie lub 60 m w poziomie.<br />
Podobnie jak we wcześniejszych<br />
modelach, parametry te są ze sobą ściśle<br />
związane.<br />
Kilka istotnych uwag montażowych<br />
Podczas instalacji pompek do klimatyzatorów<br />
typu Sanicondens CLIM mini i CLIM<br />
PACK składających się z dwóch modułów,<br />
należy pamiętać aby moduł załączający<br />
był zamontowany w poziomie.<br />
Magnes pływaka musi być bezwzględnie<br />
skierowany ku górze.<br />
W celu zapewnienia prawidłowej pracy<br />
pompki instalacja musi zostać odpowietrzona.<br />
Należy usunąć powietrze<br />
z przewodu tłocznego podczas pierwszego<br />
uruchomienia.<br />
Należy unikać sytuacji, w których długość<br />
przewodu tłocznego prowadzonego<br />
w poziomie, jest krótsza niż długość<br />
przewodu tłocznego w dół. Taka<br />
sytuacja może doprowadzić do zapowietrzenia<br />
się przewodu tłocznego.<br />
Brak odpowietrzenia instalacji może doprowadzić<br />
do pracy pompki na sucho<br />
i powodować jej przegrzanie, a w konsekwencji<br />
jej uszkodzenie.<br />
Informacje dotyczące doboru<br />
pompki do klimatyzatora<br />
Przyjmuje się, że ilość skroplin z klimatyzatora<br />
wynosi około od 0,5 do 0,8 l/h<br />
na kW chłodzenia (wartość ta może<br />
się znacznie zwiększyć w pomieszczeniach<br />
o bardzo wysokiej wilgotności).<br />
Dla przykładu klimatyzator 5 kW – ilość<br />
skroplin z tego klimatyzatora będzie<br />
wynosiła od 2,5 do 5 l/h. Aby wykonać<br />
funkcjonalną instalację dostosowaną<br />
do klimatyzatora, ważne jest aby brać<br />
pod uwagę straty ciśnienia: odległość<br />
modułu sterowania od pompki, wysokość<br />
tłoczenia i odległość poziomą tłoczenia.<br />
Pompy do skroplin w instalacji<br />
z gazowym kotłem kondensacyjnym<br />
Pompy Sanicondens MINI, PLUS,<br />
PRO i BEST pozwalają na bardzo proste<br />
i szybkie podłączenie do kotłów<br />
kondensacyjnych. Dzięki nim nie ma<br />
problemu z kondensatem powstającym<br />
w wyniku pracy kotła. Zdarza się,<br />
że piony kanalizacyjne oddalone są od<br />
kotła i odprowadzenie skroplin w sposób<br />
grawitacyjny nie jest możliwe. Częstym<br />
przypadkiem jest instalacja kotła<br />
w piwnicy, a instalacja wod-kan znajduje<br />
się powyżej kotła, wówczas urządzenia<br />
z serii Sanicondens, są niezbędne<br />
do prawidłowego funkcjonowania kotłowni.<br />
Rozwój techniki kondensacyjnej<br />
spowodował, że wielu inwestorów<br />
modernizuje swoje dotychczasowe<br />
kotłownie, instalując kotły kondensacyjne.<br />
O ile zamiana samego kotła nie<br />
jest niczym skomplikowanym, to problemy<br />
napotykamy w momencie pracy<br />
urządzenia, które generuje kondensat.<br />
Urządzenia Sanicondens rozwiązują te<br />
Fot. 6. Schemat instalacji pompki<br />
Sanicondens CLIM MINI.<br />
Fot. 7. SPrzykład montażu modułu<br />
pompowego Sanicondens CLIM MINI.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
27
I.<br />
instalacje<br />
Rys. 8.<br />
Sanicondens Best.<br />
Rys. 9.<br />
Sanicondens Mini.<br />
problemy, pozwalając na przetłoczenie<br />
kondensatu cienkimi rurkami zarówno<br />
w pionie jak i poziomie do oddalonych<br />
pionów kanalizacyjnych, i zapewniają<br />
prawidłowe funkcjonowanie urządzeń<br />
bez kosztownych i pracochłonnych<br />
prac adaptacyjnych. Ma to ogromne<br />
znaczenie dla inwestora, gdyż w sposób<br />
prosty, tani i mało inwazyjny pozwala<br />
na modernizację istniejącej kotłowni.<br />
Sanicondens Mini jest najmniejszym<br />
urządzeniem, które przepompowuje<br />
skropliny do wys. 2 m i na odległość<br />
do 20 m przy mocy 35 W. Maksymalny<br />
przepływ to 144 l/h, pojemność zbiornika<br />
1 litr.<br />
Sanicondens Plus, to większe i mocniejsze<br />
urządzenie o mocy 60 W, pozwalajace<br />
na przetłaczanie kondensatu:<br />
4,5 m w górę i do 50 m w poziomie.<br />
Można podłączyć do niego alarm<br />
(dźwiękowy lub wizualny). Maksymalny<br />
przepływ to 342 l/h, pojemność zbiornika<br />
2 litry.<br />
Sanicondens PRO jest urządzeniem<br />
o nowej konstrukcji i zwiększonym zbiornikiem<br />
na kondensat (do 2 litrów), posiada<br />
parametry tłoczenia jak w przypadku<br />
PLUS, a jego wydajność to 345 l/h.<br />
Sanicondens Best to pompa zaopatrzona<br />
w neutralizator skroplin. Posiada<br />
moc 60 W. Przetłacza skropliny do 4,5 m<br />
w pionie i do 50 m w poziomie. Dzięki<br />
czterem wejściom, przystosowuje się<br />
do każdego typu instalacji. Dodatkowy<br />
kabel umożliwia dołączenie urządzenia<br />
sygnalizującego awarię (np. żarówka,<br />
syrena, dzwonek 220 V). Pompa<br />
Sanicondens Best składa się z pompy<br />
Sanicondens Plus i pojemnika neutralizującego<br />
wypełnionego granulkami.<br />
Kwaśny kondensat przechodzi przez<br />
czynnik zobojętniający (węglan wapnia<br />
i magnezu), gdzie dalej tłoczony jest<br />
z neutralnym PH.<br />
SANINEUTRAL przeznaczony jest<br />
do neutralizacji kondensatu z kotłów<br />
kondensacyjnych. Produkt ten służy<br />
do eliminacji kwaśnego kondensatu,<br />
przed jego odprowadzeniem do kanalizacji,<br />
szamba lub oczyszczalni ścieków.<br />
Działa na zasadzie grawitacyjnego<br />
przepuszczenia kondensatu przez złoże<br />
neutralizujące, bez użycia pompy. Może<br />
Rys. 10. Sanicondens Plus.<br />
Rys. 11. Sanineutral.<br />
28<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
instalacje I.<br />
być stosowane razem z pompami Sanicondens<br />
MINI, PLUS I PRO.<br />
Rys. 12. Sanineutral.<br />
Ile kondensatu produkuje kocioł<br />
Dokonując wyboru pompki ważne jest<br />
aby wziąć pod uwagę ilość kondensatu,<br />
który będzie wytwarzany przez<br />
kocioł. Teoretycznie ze spalania 1 m³<br />
gazu ziemnego może powstać 1,2 dm³<br />
wody (kondensatu). W praktyce powstaje<br />
0,8-1,0 dm³ wody. W domu jednorodzinnym<br />
wyposażonym w kocioł<br />
kondensacyjny o mocy 20-25 kW w wyniku<br />
skraplania powstaje przeciętnie<br />
20–25 dm³ kondensatu w ciągu doby.<br />
Wszystkie urządzenia opisane w artykule<br />
produkowane są w naszych fabrykach<br />
na terenie Francji, co gwarantuje<br />
najwyższą jakość potwierdzoną przez<br />
ISO 9001 AFAQ. Posiadamy sieć 55<br />
punktów serwisowych rozmieszczonych<br />
na terenie całego kraju.<br />
Więcej informacji na stronie internetowej<br />
www.sfapoland.pl<br />
•<br />
REKLAMA<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
29
I.<br />
instalacje<br />
Odwodnienia liniowe:<br />
funkcjonalność i elegancja<br />
Odwodnienia liniowe to aktualnie „must have” nowoczesnych łazienek. Dyskretność<br />
i funkcjonalność sprawiają, że inwestorzy coraz chętniej sięgają po<br />
tego typu rozwiązania.<br />
Inwestorzy z radością rezygnują<br />
z brodzika ingerującego<br />
w przemyślaną kompozycję<br />
łazienki, stawiają na pomieszczenia<br />
na planie otwartym.<br />
Nie ma już przeciwskazań, by<br />
natrysk zlokalizować wprost<br />
na posadzce – niepotrzebne<br />
są do tego szklane ścianki czy<br />
kotary. Nowoczesne trendy<br />
w projektowaniu sprawiają,<br />
że zainteresowanie odpływami<br />
liniowymi jest coraz większe.<br />
Wymagania<br />
Wymagania wobec odpływów<br />
w budynkach są określone przez<br />
normę PN EN 1253. Zawarto<br />
w niej regulacje dotyczące syfonów<br />
kanalizacyjnych, obciążalności,<br />
wydajności odpływu,<br />
odporności na temperaturę oraz<br />
szczelności.<br />
Syfon kanalizacyjny ma za zadanie<br />
chronić przed przedostawaniem<br />
się zapachów z kanalizacji.<br />
Ochrona jest zapewniona,<br />
jeśli zachowany zostaje minimalny<br />
poziom „zamknięcia<br />
wodnego”, czyli wysokości<br />
słupa wody zapobiegającego<br />
przenikaniu gazów. Jeżeli zaś<br />
chodzi o obciążalność, w łazienkach<br />
w budynkach mieszkalnych<br />
zazwyczaj wystarczy<br />
klasa K=300 kg. O wymaganych<br />
wydajnościach odpływu przeczytamy<br />
natomiast w treści<br />
normy PN EN 1253-1. Mimo iż<br />
zgodnie z przepisami odpływ<br />
z przyłączem 50 mm wymaga<br />
wydajności na poziomie 0,8<br />
Fot. TECE<br />
Fot. 1. Odwodnienie liniowe na styku strefy mokrej i suchej pozwoli na zorganizowanie<br />
natrysku bez potrzeby budowania ścianek.<br />
l/s, to w praktyce, z uwagi na uwarunkowania<br />
budowalne, jest to trudne<br />
do uzyskania. Kierujemy się zatem także<br />
wydajnością armatury (tym samym<br />
do słuchawki o natężeniu przepływu<br />
0,4 l/s dobieramy odpływ o wydajności<br />
0,5 l/s).<br />
Od elementów odpływów wymagamy<br />
również odporności na dość<br />
wysokie temperatury oraz dobrej stabilności<br />
termicznej – muszą wytrzymywać<br />
chwilowy kontakt ze ściekami<br />
domowymi o temperaturze od 20<br />
do 95°C, a dodatkowo wyróżniać się<br />
odpornością na chemikalia oraz tłuszcze.<br />
Najczęściej stosowanym materiałem<br />
jest tu zatem tworzywo sztuczne,<br />
polipropylen.<br />
Ostatnim kryterium wymienianym<br />
przez przepisy jest szczelność. Systemy<br />
odpływowe w aktualnie projektowanych<br />
łazienkach wykonywane są<br />
na równi z posadzką, a ich konstrukcja<br />
– lokalizowana pod linią podłogi.<br />
W związku z tym wskazane jest wybieranie<br />
rozwiązań o jak najlepszych<br />
30<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
instalacje I.<br />
parametrach technicznych. Wskazane<br />
jest m.in. zastąpienie materiałów bitumicznych<br />
czy taśm z tworzywa sztucznego<br />
izolacją cienkowarstwową opartą<br />
na cienkiej, płynnej folii.<br />
Ponadto należy zwrócić uwagę na właściwości<br />
akustyczne systemu. Aby hałasy<br />
z instalacji kanalizacyjnej i odpływu<br />
nie przenikały do pomieszczenia, można<br />
zamontować np. specjalne maty<br />
o grubości kilku mm układane w strefie<br />
prysznica pod surową podłogą. Wybieramy<br />
taki materiał izolacyjny, który spełnia<br />
wymagania normy DIN 4109, czyli<br />
zapewnia odpowiednie wytłumienie<br />
hałasu – tak aby nie jego poziom nie<br />
przekraczał 30 dB.<br />
Projektujemy prysznic<br />
z odwodnieniem liniowym<br />
Odwodnienie liniowe stanowi niejako<br />
jedynie zwieńczenie wieloetapowego<br />
projektu uwzględniającego wiele zmiennych.<br />
Kluczowe jest odpowiednie przygotowanie<br />
pomieszczenia oraz miejsca,<br />
w którym planujemy zamontować układ.<br />
Chodzi przede wszystkim o konieczność<br />
zapewnienia spadku ukierunkowanego<br />
w stronę odpływu. Musi być na tyle duży,<br />
aby umożliwić swobodne przepływanie<br />
wody, a mimo to nieznaczny, aby korzystanie<br />
z prysznica pozostało komfortowe.<br />
Większość projektantów i producentów<br />
zaleca zachowanie 1-2% spadku. Spadek<br />
możemy wykonać nie tylko dzięki betonowej<br />
wylewce, ale również odpowiednio<br />
przycinając płyty ocieplenia (lub montując<br />
specjalnie wyprofilowane płyty). Jeżeli odpływ<br />
zaplanowany jest na styku strefy mokrej<br />
i suchej, musimy dodatkowo, od strony<br />
łazienki, wykonać na płytkach bezpośrednio<br />
przylegających do rynny spadek 0,5 cm<br />
– tak aby woda nie przelewała się do pozostałej<br />
części pomieszczenia. Ponadto bardzo<br />
ważne jest precyzyjne wypoziomowanie<br />
rynny odpływowej – pomogą w tym<br />
m.in. regulowane stopki montażowe.<br />
Wysokość podłogi<br />
i wydajność natrysku<br />
Ważna jest również wysokość podłogi (lub<br />
stropu), w której planujemy zamontować<br />
odwodnienie. Nie można tu jednak podać<br />
jednej, uniwersalnej recepty – zalecana<br />
wysokość zależy od modelu syfonu,<br />
jaki stosujemy. A raczej: syfon wybieramy<br />
Fot. KESSEL<br />
Fot. 2. Najnowsze propozycje projektantów?<br />
Nie tylko odwodnienia w ścianie,<br />
ale także wyposażone w oświetlenie LED.<br />
najczęściej, kierując się grubością podłogi.<br />
Do głosu dochodzi tu też wymagana<br />
wydajność montowanego natrysku, czyli<br />
ilość wody, którą będzie dostarczać armatura<br />
natryskowa – im większa wydajność<br />
syfonu, tym wyższa jego wysokość montażowa.<br />
Wymiary wynoszą, w zależności<br />
od producenta i modelu, od ok. 67 do 148<br />
mm, wydajność z kolei waha się w granicach<br />
0,4-1,3 l/s.<br />
Bardzo niska wysokość montażowa (np.<br />
67 czy 68,5 mm) pozwoli na zorganizowanie<br />
prysznica bez brodzika również<br />
w modernizowanych pomieszczeniach,<br />
np. w starszych blokach. Co interesujące,<br />
mimo obniżenia wysokości korpusu<br />
wydajność układu nie ulega pogorszeniu<br />
– w rozwiązaniach paru z producentów<br />
wynosi 0,5- 0,55 l/s. Jednocześnie<br />
osiągnięto taką wysokość zamknięcia<br />
Fot. 3.<br />
Kluczowe jest odpowiednie wyprofilowanie posadzki w strefie z odwodnieniem liniowym.<br />
Fot. VIEGA<br />
W przypadku odwodnienia liniowego<br />
wykonywanego w pomieszczeniu<br />
z ogrzewaniem podłogowym<br />
należy pamiętać o stosowaniu specjalnych,<br />
dwustopniowych spiętrzających<br />
wkładek syfonowych<br />
z wewnętrzną membraną, które minimalizują<br />
parowanie stojącej wody<br />
w kolanie odpływowym.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
31
I.<br />
instalacje<br />
Wbrew pozorom odwodnienia liniowe<br />
dają większe możliwości<br />
aranżacyjne i są łatwiejsze w montażu<br />
niż punktowe. W przypadku<br />
punktowych konieczne jest wykonanie<br />
kopertowego spadku w kierunku<br />
kratki, przy liniowych – wystarczy<br />
spadek w jedną stronę.<br />
wodnego (25 mm), które skutecznie zabezpiecza<br />
przed przenikaniem nieprzyjemnych<br />
zapachów z instalacji.<br />
Do miejsc problematycznych, np. w przypadku<br />
łączenia kanalizacji pod stropem,<br />
polecane są specjalne modele syfonów,<br />
jak chociażby pionowy.<br />
Montujemy odpływ liniowy<br />
W pierwszej kolejności należy zmierzyć<br />
potrzebną długość oraz ustawienie<br />
przymiaru do cięcia na korpusie odpływu.<br />
Po przycięciu za pomocą piły<br />
ręcznej ponownie dokonujemy pomiaru.<br />
Usuwamy zadziory z krawędzi, zakładamy<br />
zaślepki i skręcamy, następnie<br />
ustalamy wysokość montażową i skracamy<br />
na odpowiednią długość element<br />
dystansowy. Po założeniu armatury odpływowej<br />
ustawiamy odpływ liniowy<br />
na odpowiednią wysokość za pomocą<br />
regulowanych nóżek. Na to naklejmy<br />
folię ochronną.<br />
Ostatnim z etapów montażu jest precyzyjne<br />
wykonanie uszczelnienia. Warstwa<br />
izolacyjna zlokalizowana będzie<br />
pod wykończeniem posadzki, płytkami<br />
ceramicznymi, kamiennymi itp. Warto<br />
zwrócić uwagę m.in. na uszczelnienie<br />
zespolone składające się z folii w płynie,<br />
taśm uszczelniających oraz np. warstwy<br />
jastrychu. Takie systemowe rozwiązanie<br />
Fot. 4. Po założeniu armatury odpływowej ustawiamy odpływ liniowy na odpowiednią wysokość<br />
za pomocą regulowanych nóżek.<br />
Fot. KESSEL<br />
pozwala osiągnąć optymalne zabezpieczenie<br />
konstrukcji budynku oraz poszczególnych<br />
warstw przez zamoknięciem.<br />
Innym rozwiązaniem jest kołnierz<br />
odpływu fabrycznie wyposażony we<br />
wtryskiwaną folię uszczelniającą.<br />
Oczywiście, procedura może różnić się<br />
w zależności od modelu czy producenta<br />
rozwiązania.<br />
Inwestorzy prywatni coraz chętniej decydują<br />
się na założenie ogrzewania podłogowego,<br />
również w łazience, w której<br />
ciepła posadzka może zdecydowanie<br />
podwyższyć komfort. W przypadku odwodnienia<br />
liniowego wykonywanego<br />
w pomieszczeniu z podłogówką należy<br />
pamiętać o stosowaniu specjalnych,<br />
dwustopniowych spiętrzających wkładek<br />
syfonowych z wewnętrzną membraną,<br />
które minimalizują parowanie stojącej<br />
wody w kolanie odpływowym.<br />
Elastyczne rozwiązania<br />
Na rynku wyróżnia się kilka „elastycznych”<br />
systemów, dzięki którym mamy<br />
dużą swobodę w planowaniu odpływu<br />
w przestrzeni łazienki. Wśród<br />
dostępnych rozwiązań na szczególną<br />
uwagę zasługują odpływy liniowe<br />
„na wymiar”, czyli umożliwiające<br />
płynną regulację długości. Maksymalną<br />
długość rusztu odwodnienia<br />
Fot. 5. Syfon wybieramy kierując się grubością<br />
podłogi oraz wymaganą wydajnością<br />
montowanego natrysku.<br />
Fot. VIEGA<br />
Fot. 6.<br />
Dyskretny odpływ pozwala na precyzyjne zaplanowanie architektury łazienki.<br />
Fot. VIEGA<br />
32<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
instalacje I.<br />
Fot. TECE<br />
Fot. 7. Syfon wybieramy kierując się grubością podłogi oraz wymaganą wydajnością montowanego<br />
natrysku.<br />
Fot. TECE<br />
Fot. 8.<br />
Kluczowym etapem montażu jest wykonanie uszczelnienia i izolacji.<br />
(np. 120 cm) można dowolnie skracać<br />
(aż do 30 cm). Jednocześnie<br />
mamy możliwość wydłużenia odpływu<br />
– łącznie o 40 cm – poprzez<br />
zamontowanie elementów przedłużających<br />
po obu stronach odwodnienia.<br />
Z kolei stosując łącznik i łącząc<br />
ze sobą dwa ruszty, osiągamy<br />
odpływ o długości 240-280 cm (przy<br />
czym wydajność odwodnienia również<br />
się podwaja) lub odwodnienia<br />
o niestandardowej linii, np. w kształcie<br />
litery „U” lub „L”. Niestandardowe,<br />
„kombinowane” modele znajdą<br />
zastosowanie przede wszystkim<br />
w przestronnych łazienkach, szczególnie<br />
zaprojektowanych na planie<br />
otwartym, z dużą i wygodną strefą<br />
prysznicową.<br />
Dodatkowe możliwości kształtowania<br />
przestrzeni dają również odpływy<br />
ścienne przeznaczone do montażu<br />
w ścianie murowanej, płycie gipsowej<br />
oraz za pomocą gotowych modułów<br />
montażowych. Dzięki przeniesieniu linii<br />
odwodnienia z posadzki na ścianę<br />
unikamy np. problemów z montażem<br />
ogrzewania podłogowego.<br />
Także estetyka<br />
Do głosu dochodzą również kwestie<br />
estetyczne – ważne przede wszystkim<br />
dla inwestora, przyszłego użytkownika<br />
łazienki z odpływem liniowym. Wybierając<br />
odwodnienie liniowe, należy dopasować<br />
je również do planowanej posadzki.<br />
Najmniej ograniczeń wprowadza płytka<br />
ceramiczna – zestawienie z nią odwodnienia<br />
o metalicznym połysku to klasyczne<br />
połączenie. Nieco mniejsze pole do popisu<br />
mamy w przypadku podłogi kamiennej.<br />
Aby nie przecinać posadzki z naturalnego<br />
kamienia linią odpływu, zaleca się skorzystanie<br />
z niewidocznego dla oka, kamiennego<br />
rusztu – czyli odwodnienia wykończonego<br />
naturalnym kamieniem lub<br />
imitacją kamienia. Alternatywnym rozwiązaniem<br />
w sytuacji, gdy nie chcemy odwracać<br />
uwagi od aranżacji pomieszczenia, jest<br />
zastosowanie dyskretnego odwodnienia<br />
z położonym centralnie wąskim rusztem<br />
ze stali nierdzewnej. W praktyce widzimy<br />
jedynie wąską, elegancką linię, a woda jest<br />
odprowadzana przez szczelinę o szerokości<br />
zaledwie 20 mm.<br />
Warto zwrócić uwagę także na odwodnienia<br />
z fabrycznie zamontowanymi<br />
modułami LED, dzięki którym można<br />
osiągnąć interesujące efekty świetlne<br />
w pomieszczeniu.<br />
Niezwykle istotne jest precyzyjne dostosowanie<br />
rynny nie tylko do rodzaju<br />
posadzki czy aranżacji, ale również architektury<br />
łazienki. Zastosowanie oprócz<br />
standardowych rynien prostych znajdują<br />
przede wszystkim rynny kątowe, np.<br />
w układzie „L” o równej lub różnej długości<br />
ramion. Odwodnienie można za ich pomocą<br />
zaplanować nie tylko przy ścianie,<br />
ale również chociażby jako przejście ze<br />
strefy mokrej do suchej, czyli na połączeniu<br />
strefy prysznicowej (także przemyślanej<br />
jako otwarta) i reszty pomieszczenia.<br />
Wybór odpowiedniego odwodnienia liniowego<br />
nie jest prosty, jednak producenci<br />
oferują coraz więcej rozwiązań „szytych<br />
na miarę” i dostosowanych do potrzeb<br />
klienta. Jednym ograniczeniem okazują<br />
się zatem nawet nie możliwości zabudowy,<br />
a… grubość portfela.<br />
Iwona Bortniczuk<br />
Na podstawie materiałów:<br />
Viega, TECE, Geberit, Kessel
I.<br />
instalacje<br />
Deszczownia, natrysk i bateria termostatyczna<br />
– parametry i warunki sieci zasilającej<br />
Nowoczesne zestawy, na które składają się: deszczownia, natrysk i bateria<br />
są funkcjonalne i wygodne w użytkowaniu, zwłaszcza gdy w komplecie<br />
znajduje się bateria termostatyczna umożliwiająca precyzyjną regulację<br />
wypływu i temperatury wody.<br />
Właściwości i montaż<br />
zestawu deszczowni<br />
z baterią<br />
Zestawy deszczownic z baterią<br />
mają takie same wymagania<br />
względem instalacji zasilającej<br />
jak inne rodzaje natrysków<br />
i baterii. Dopuszczalny zakres<br />
temperatur wody zasilającej<br />
wynosi od 5°C do 70°C<br />
a maksymalne ciśnienie wody<br />
zasilającej to 0,05-0,5 MPa<br />
(0,5-6,0 bar). Typowy zakres<br />
regulacji temperatury wynosi<br />
od 15°C do 60°C. Głowica<br />
termostatyczna najczęściej<br />
jest kalibrowana dla ciśnienia<br />
0,3 MPa (3 Bar). Montaż zestawu<br />
należy rozpocząć od montażu<br />
baterii, którą przykręca<br />
się do instalacji wodociągowej<br />
za pomocą mimośrodów.<br />
Umożliwiają one dokładne jej<br />
wypoziomowanie, co jest bardzo<br />
ważne, gdyż mocowana<br />
do baterii pod kątem prostym,<br />
długa pionowa rura deszczowni<br />
wykaże nawet niewielkie<br />
odchylenia w tym zakresie.<br />
Dla baterii termostatycznej<br />
najważniejsze jest, aby woda<br />
gorąca była doprowadzona<br />
do niej z lewej strony zgodnie<br />
z oznaczeniami na tylnej<br />
powierzchni korpusu. Po zamontowaniu<br />
baterii, przykręcamy<br />
do niej rurę deszczowni<br />
z uchwytami oraz zaznaczamy<br />
miejsce wiercenia otworów<br />
pod wkręty mocujące uchwyt<br />
rury do ściany. Po wywierceniu<br />
otworów, przykręcamy uchwyt i mocujemy<br />
do niego rurę już na stałe.<br />
Przykręcenie dysku deszczownicy<br />
czy rączki natryskowej z wężem<br />
jest już prostym zadaniem. Jednak<br />
z uwagi na konieczność zapewnienia<br />
szczelności połączenia baterii z instalacją<br />
wodociągową za pomocą pakuł<br />
lub teflonu oraz operacji wiercenia<br />
otworów w płytkach ceramicznych,<br />
a następnie w betonowej ścianie zlecamy<br />
montaż deszczowni profesjonalistom.<br />
Instalacja<br />
z dwufunkcyjnym kotłem<br />
Są jednak instalacje, w których deszczownie<br />
z bateriami termostatycznymi<br />
zapewniają funkcjonalność<br />
i bezpieczeństwo, ale przy ich użytkowaniu<br />
musimy wziąć pod uwagę<br />
kilka czynników. Przede wszystkim<br />
chodzi o instalacje, gdzie zastosowanie<br />
znajdują dwufunkcyjne kotły lub<br />
gazowe podgrzewacze przepływowe.<br />
Z chwilą odkręcenia kranu, termostat<br />
maksymalnie otwiera dopływ<br />
ciepłej wody, aby jak najszybszej<br />
uzyskać żądaną temperaturę. W ten<br />
sposób kocioł lub podgrzewacz będzie<br />
pracował z maksymalnym stopniem<br />
podgrzewania. Woda uzyskuje<br />
temperaturę wyższą, od tej która<br />
jest faktycznie wymagana. Powinniśmy<br />
zatem odczekać chwilę, aby<br />
zgromadzona w rurach woda mogła<br />
spłynąć z kotła do baterii. Gazowe<br />
podgrzewacze wody są najczęściej<br />
wyposażone w swoją własną regulację<br />
mocy oraz stopnia przepływu. To<br />
powoduje, że obydwie te regulacje<br />
(w podgrzewaczu i w baterii) mogą<br />
przy nieumiejętnym korzystaniu<br />
niekorzystnie wpływać na siebie np.<br />
przy maksymalnej mocy ustawionej<br />
na podgrzewaczu i minimalnej temperaturze<br />
ustawionej na termostacie<br />
baterii.<br />
Na podstawie materiałów Ferro<br />
34<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
ogrzewanie O.<br />
Kotły na olej opałowy<br />
Kotły zasilane olejem opałowym znajdują zastosowanie w budynkach,<br />
gdzie nie ma możliwości podłączenia do sieci gazowej. Piece tego typu<br />
użytkuje się bardzo podobnie do kotłów gazowych. Jednak trzeba pamiętać,<br />
że olej opałowy jest droższy od gazu ziemnego.<br />
Oferowane na rynku piece olejowe<br />
mają konstrukcję stojącą lub<br />
wiszącą, natomiast w zależności<br />
od funkcji urządzenia można podzielić<br />
je na jedno- lub dwufunkcyjne.<br />
Nie mniej ważny jest również<br />
rodzaj regulacji palnika, stąd<br />
też kotły dzieli się na jedno- i dwustopniowe.<br />
Technologia spalania<br />
paliwa może być konwencjonalna<br />
lub kondensacyjna.<br />
Z punktu widzenia użytkownika<br />
zaleta olejowych kotłów kondensacyjnych<br />
to przede wszystkim<br />
płynna regulacja wody w kotle bez<br />
temperatury progowej. Ważny jest<br />
przy tym szeroki zakres dostępnych<br />
mocy kotłów, a także cicha<br />
praca i łatwa obsługa.<br />
Warto mieć na uwadze zintegrowany<br />
wymiennik ciepła do kondensacji,<br />
który zazwyczaj jest wykonywany<br />
ze stali szlachetnej. Przyda<br />
się możliwość współpracy z pojemnościowymi<br />
podgrzewaczami<br />
wody. Zaleta kotłów olejowych<br />
to również niskoemisyjna eksploatacja<br />
przy wysokiej sprawności<br />
wynoszącej do 104%, przy czym<br />
sezonowa efektywność energetyczna<br />
ogrzewania pomieszczeń<br />
wynosi do 90%. Do wyboru jest<br />
tryb pracy zależny i niezależny<br />
od powietrza w pomieszczeniu.<br />
Z kolei przy podłączeniu spalin<br />
jest możliwa współpraca z różnymi<br />
systemami spalinowo-powietrznymi,<br />
które przepisy prawa dopuszczają<br />
do użytkowania.<br />
Istotne są długie okresy pracy palnika,<br />
a dzięki dużej pojemności<br />
wodnej zyskuje się lepszą sprawność<br />
systemu. Za pracę kotłem<br />
odpowiadają zaawansowane<br />
sterowniki przystosowane do wymiany<br />
danych z urządzeniami zewnętrznymi.<br />
Z kolei zintegrowane układy rozruchowe<br />
upraszczają układ hydrauliczny<br />
i można zrezygnować z pompy mieszającej<br />
lub innego układu odpowiedzialnego<br />
za podnoszenie wody. W niektórych<br />
urządzeniach nie ma również<br />
potrzeby stosowania zabezpieczeń<br />
przed brakiem wody w kotle, co dodatkowo<br />
obniża koszty instalacji. Kompaktowe<br />
wymiary urządzenia sprawdzą<br />
się w modernizowanych budynkach.<br />
Fot. 1.<br />
Rodzaje palników<br />
W porównaniu z kotłami gazowymi urządzenia<br />
zasilane olejem opałowym wykorzystują<br />
inne rodzaje palników. Wynika<br />
to stąd, że konieczne jest odpowiednie<br />
rozpylanie lub odparowanie oleju wraz<br />
z intensywnym wymieszaniem paliwa<br />
z powietrzem, po czym dochodzi<br />
do spalenia przygotowanej mieszaniny.<br />
Biorąc pod uwagę parametry tego<br />
procesu zastosowanie znajdują palniki<br />
z odparowaniem oleju, inżektorowe<br />
oraz wentylatorowe wysokociśnieniowe.<br />
Przekrój kotła olejowo/gazowego o mocy od 320 do 1080 kW<br />
Fot. VIESSMANN<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
35
O.<br />
ogrzewanie<br />
Fot. 2. Klasyczny kocioł olejowy z zasobnikiem, spełniający wymagania postawione przez<br />
Dyrektywę ErP. Dzięki zastosowaniu najnowocześniejszej technologii i wysokiej jakości materiałów<br />
udowadnia, że kotły olejowe mogą być ekologiczne i zachowywać wyjątkowo wysoką sprawność<br />
Warunkiem zapewnienia prawidłowej<br />
pracy palnika olejowego jest stosowanie<br />
odpowiedniego oleju.<br />
W przypadku palników wentylatorowych<br />
wysokociśnieniowych olej trafia<br />
do dysz zapewniających ciśnienie<br />
0,7-2,0 MPa. Paliwo w postaci kropelek<br />
rozpylonych przez dysze odparowuje pod<br />
wpływem działania temperatury. Z kolei<br />
powietrze do spalania wytwarza wentylator.<br />
To właśnie powietrze ma zmieszać<br />
się z oparami oleju przy zminimalizowaniu<br />
wpływu zmian ciągu kominowego.<br />
Taki rodzaj palnika znajduje zastosowanie<br />
w kotłach zasilanych lekkim olejem opałowym.<br />
W praktyce palniki tego typu mogą<br />
mieć konstrukcję jedno- lub dwustopniową.<br />
Palniki jednostopniowe zapewniają<br />
zmianę wydajności kotła poprzez włączenie<br />
lub wyłączenie, natomiast kotły dwustopniowe<br />
na pierwszym stopniu pracują<br />
przy mniejszej mocy a na drugim z mocą<br />
nominalną. Palniki bazujące na regulacji<br />
dwustopniowej zapewniają bardziej<br />
optymalną pracę. Nowoczesne palniki<br />
olejowe mają szereg zabezpieczeń, które<br />
odpowiadają za kontrolowanie pracy<br />
układu. Jeżeli wystąpią jakiekolwiek nieprawidłowości<br />
nastąpi odcięcie dopływu<br />
paliwa.<br />
Wspomniane już palniki inżektorowe<br />
znajdują zastosowanie przy spalaniu<br />
Fot. DEDIETRICH<br />
cięższych gazów. W takiej konstrukcji<br />
paliwo jest doprowadzane pod niskim<br />
ciśnieniem nie przekraczającym<br />
0,1 MPa. Z kolei powietrze tłoczone pod<br />
ciśnieniem zasysa je z dysz po czym następuje<br />
rozpylenie. Konieczne jest przy<br />
tym doprowadzenie dodatkowego powietrza<br />
do spalania bowiem ilość powietrza<br />
używanego do rozpylania oleju<br />
jest zbyt mała.<br />
Przydatnym rozwiązaniem aczkolwiek<br />
rzadko stosowanym są palniki dwupaliwowe,<br />
dzięki którym można wykorzystać<br />
olej opałowy lub gaz używając<br />
jednego palnika.<br />
Zasada działania kotłów olejowych<br />
Zasada działania kotłów olejowych<br />
jest prosta. Olej, który znajduje się<br />
w specjalnym zbiorniku trafia do palnika<br />
za pomocą przewodów olejowych.<br />
Istotną rolę odgrywa przy tym odpowiednia<br />
temperatura przechowywania<br />
oleju. Powinna być ona wyższa od tej<br />
w jakiej olej zaczyna mętnieć i dojdzie<br />
do wydzielania parafiny zatykającej<br />
przewody. Praktyka pokazuje, że najlepszym<br />
rozwiązaniem jest gdy instalacja<br />
znajduje się w pomieszczeniu ogrzewanym<br />
z temperaturą nie spadającą poniżej<br />
10°C. Niejednokrotnie przewiduje<br />
się również systemy odpowiedzialne za<br />
podgrzewanie zbiornika, jednak takie<br />
rozwiązanie generuje dodatkowe koszty<br />
eksploatacyjne. W zależności od aplikacji<br />
przepływ oleju odbywa się grawitacyjnie<br />
lub wspomaga go pompa. W przypadku<br />
przepływu grawitacyjnego zbiornik musi<br />
znajdować się powyżej palnika w piecu.<br />
Jednak i tak trzeba mieć na uwadze możliwość<br />
wystąpienia zbyt niskiego ciśnienia<br />
przepływu oleju, który może być np.<br />
skutkiem zmian temperatury oleju przy<br />
zmianie jego lepkości. Ponadto w przypadku<br />
palników wentylatorowych konieczna<br />
jest współpraca z pompą olejową<br />
po to aby wyeliminować problemy<br />
z przepływem oleju. Pompę łączy się ze<br />
zbiornikiem za pomocą przewodu ssącego<br />
i przepływowego. Ponadto trzeba<br />
pamiętać o tym aby pompa nie była<br />
zamontowana zbyt wysoko względem<br />
Fot. 3.<br />
Wymiennik<br />
Nowoczesne kotły olejowe wykorzystuję zjawisko kondensacji. W pierwszej kolejności<br />
następuje spalanie oleju w komorze spalania po czym spaliny trafiają<br />
do kondensacyjnego wymiennika ciepła. To właśnie w nim następuje odzysk<br />
dodatkowej energii cieplnej. Należy podkreślić, że w tradycyjnych kotłach nie<br />
może dojść do wykroplenia wody ze spalin dlatego też konieczne jest utrzymywanie<br />
minimalnej temperatury wody grzewczej na poziomie 40°C, co stanowi<br />
dolne ograniczenie temperatury. W przypadków kotłów kondensacyjnych<br />
spadek temperatury wody grzewczej sprawia, że urządzenie pracuje z wyższą<br />
sprawnością, ze względu na intensywniejszą kondensację.<br />
Fot. VIESSMANN<br />
36<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
ogrzewanie O.<br />
poziomu oleju w zbiorniku (maks. 5 m<br />
w różnicy wysokości).<br />
Instalację podającą olej wyposaża się<br />
również w filtr zapewniający ochronę<br />
dyszy przed zatkaniem zanieczyszczeniami<br />
jakie mogą znajdować się w oleju.<br />
Z kolei odpowietrznik zapewnia odpowietrzenie<br />
instalacji przed palnikiem<br />
a jak wiadomo powietrze w instalacji<br />
może powodować drgania mechaniczne<br />
i nieprawidłowe działanie palnika.<br />
Ponadto na typowy kocioł olejowy składa<br />
się zawór odcinający dopływ oleju<br />
w przypadku braku płomienia. Zawór<br />
tego typu współpracuje z detektorem zaniku<br />
płomienia. Z kolei termostat kotłowy<br />
pozwala na włączanie i wyłączanie palnika<br />
olejowego. Trzeba również wspomnieć<br />
o wentylatorze odprowadzającym powietrze<br />
do zmieszania z powietrzem rozpylanym<br />
przez dyszę, naczyniu wzbiorczym<br />
zabezpieczającym system grzewczy przed<br />
uszkodzeniem w przypadku nagłego<br />
Fot. 4. Niskotemperaturowy olejowy/<br />
gazowy członowy kocioł grzewczy. Kotły<br />
członowe sprawdzają się szczególnie<br />
w modernizowanych obiektach, gdy<br />
ze względu na ciasne przejścia nie ma<br />
możliwości wstawienia całego kotła żeliwnego.<br />
W przypadku kotła członowego<br />
można łatwo i bez problemów wnieść do<br />
kotłowni pojedynczo poszczególne człony<br />
i na miejscu zmontować je przy użyciu<br />
specjalnego przyrządu montażowego<br />
Fot. VIESSMANN<br />
wzrostu ciśnienia oraz odpowiednim<br />
zaworze bezpieczeństwa.<br />
Kotły kondensacyjne<br />
Nowoczesne kotły olejowe to urządzenia<br />
wykorzystujące kondensację. Stąd<br />
też w pierwszej kolejności następuje<br />
spalanie oleju w komorze spalania<br />
po czym spaliny trafiają do kondensacyjnego<br />
wymiennika ciepła. To właśnie<br />
w nim następuje odzysk dodatkowej<br />
energii cieplnej. Należy podkreślić,<br />
że w tradycyjnych kotłach nie może<br />
dojść do wykroplenia wody ze spalin<br />
dlatego też konieczne jest utrzymywanie<br />
minimalnej temperatury wody<br />
grzewczej na poziomie 40°C, co stanowi<br />
dolne ograniczenie temperatury.<br />
W odniesieniu do kotłów kondensacyjnych<br />
przebiega to nieco inaczej bowiem<br />
wraz ze spadkiem temperatury<br />
wody grzewczej urządzenie pracuje<br />
z wyższą sprawnością ze względu na intensywniejszą<br />
kondensację. W efekcie<br />
w kondensacyjnych kotłach olejowych<br />
przewiduje się szereg rozwiązań dodatkowych<br />
– np. dwuwarstwową powierzchnię<br />
grzewczą. Wszystko po to<br />
aby bez względu na temperaturę wody<br />
grzewczej nie dochodziło do zjawiska<br />
kondensacji.<br />
Zbiornik na olej opałowy<br />
Kotły olejowe, których moc nie przekracza<br />
30 kW najczęściej instaluje się<br />
w pomieszczeniach nieprzeznaczonych<br />
na pobyt stały ludzi, natomiast urządzenia<br />
osiągające większe moce montowane<br />
są wyłącznie w kotłowniach. Przepisy<br />
podają, że wysokość pomieszczenia<br />
z kotłem olejowym nie może być mniejsza<br />
niż 2,2 m przy kubaturze przekraczającej<br />
8 m3. Odpowiednie wymagania<br />
precyzuje się również względem podłóg<br />
i ścian. Stąd też w pomieszczeniach<br />
z kotłem na olej opałowy, które znajdują<br />
się nad inną kondygnacją użytkową,<br />
zarówno podłoga jak i ściany do wysokości<br />
10 cm łącznie z progami drzwiowymi<br />
o wysokości 4 cm muszą być<br />
wodoszczelne. Wodoszczelność musi<br />
być również zachowana w odniesieniu<br />
do wszystkich przejść przewodów<br />
w podłodze oraz ścianach do wysokości<br />
10 cm. Ściany wewnętrzne i stropy,<br />
Kotły spalające olej opałowy pracują<br />
automatycznie i są bezobsługowe.<br />
Podobnie, jak w przypadku<br />
urządzeń zasilanych gazem, nie ma<br />
potrzeby uzupełniania paliwa oraz<br />
częstego czyszczenia.<br />
które wydzielają kotłownię muszą<br />
mieć klasę odporności ogniowej EI60<br />
(E – szczelność ogniowa w minutach, I –<br />
izolacja ogniwa w minutach), natomiast<br />
drzwi i inne zamknięcia – EI30.<br />
Palniki kotłów olejowych podczas pracy<br />
generują hałas i wytwarzają drgania pomieszczenia,<br />
stąd też miejsca gdzie są<br />
one zamontowane oraz bezpośrednie<br />
sąsiedztwo pomieszczeń przeznaczonych<br />
na pobyt stały ludzi, musi spełniać<br />
odpowiednie wymagania norm w odniesieniu<br />
do poziomu hałasu i wielkości<br />
szkodliwych drgań.<br />
Decydując się na montaż zbiornika<br />
na olej na zewnątrz budynku również<br />
muszą być spełnione odpowiednie wymagania<br />
względem odległości zbiornika<br />
w stosunku do innych obiektów. Odległości<br />
naziemnego zbiornika na olej<br />
od budynku mieszkalnego, zamieszkania<br />
zbiorowego i użyteczności publicznej<br />
wynoszącą nie mniej niż 10 m.<br />
Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy ściana<br />
zewnętrzna budynku od strony zbiornika<br />
ma klasę odporności ogniowej<br />
REI120 lub taka ściana zostanie wykonana<br />
pomiędzy budynkiem a zbiornikiem.<br />
Wtedy odległość może być zmniejszona<br />
do 3 m.<br />
Podsumowanie<br />
Kotły spalające olej opałowy pracują<br />
automatycznie i są bezobsługowe. Nie<br />
ma więc potrzeby uzupełniania paliwa<br />
oraz czyszczenia. Tak jak i w urządzeniach<br />
zasilanych gazem należy odróżnić<br />
kocioł jednofunkcyjny od dwufunkcyjnego.<br />
urządzenie jednofunkcyjne nie<br />
ma odrębnej instalacji przeznaczonej<br />
do przygotowania c.w.u. natomiast za<br />
pomocą kotłów dwufunkcyjnych przy<br />
wykorzystaniu wbudowanego wymiennika<br />
przygotowywana jest woda<br />
użytkowa.<br />
Damian Żabicki<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
37
O.<br />
ogrzewanie<br />
Nowoczesny wymiar kotłów olejowych<br />
NeOvo firmy De Dietrich<br />
Klasyczne kotły wykorzystujące paliwo olejowe przy zastosowaniu nowoczesnej<br />
technologii i wysokiej jakości materiałów mogą być ekologiczne<br />
i zachowywać wysoką sprawność. Doskonałym tego przykładem są kotły<br />
olejowe z serii NeOvo firmy De Dietrich.<br />
38<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
ogrzewanie O.<br />
Zainstalowanie ogrzewania wykorzystującego<br />
paliwo olejowe jest dobrą alternatywą<br />
w przypadku, gdy dom znajduje<br />
się na posesji usytuowanej z dala od sieci<br />
gazu ziemnego. Olej ma tę przewagę<br />
nad gazem płynnym, że zbiornik na paliwo<br />
o pojemności do 1000 litrów można<br />
zamontować bezpośrednio w pobliżu<br />
kotła. Argumentem przemawiającym za<br />
umiejscowieniem kotłowni w pewnym<br />
oddaleniu od części mieszkalnej domu<br />
jest również fakt, że często kotły olejowe<br />
działają nieco głośniej niż gazowe. Jednak<br />
nowoczesne i wysokiej jakości materiały,<br />
z jakich wykonano kocioł i palnik, mogą<br />
zredukować tę niedogodność.<br />
Kocioł NeOvo EcoNox<br />
Klasyczny kocioł olejowy, który spełnia wymagania<br />
postawione przez Dyrektywę ErP<br />
związane ze sprawnością źródeł ciepła, nie<br />
jest widokiem częstym. Tymczasem firma<br />
De Dietrich posiada w swojej ofercie dokładnie<br />
takie urządzenie – kocioł NeOvo Eco-<br />
Nox. Kompaktowy w swoich wymiarach,<br />
stojący kocioł NeOvo EcoNox posiada zintegrowany<br />
olejowy palnik nadmuchowy,<br />
Fot. 1.<br />
NeOvo bez zasobnika<br />
Fot. 2.<br />
NeOvo z zasobnikiem<br />
który zapewnia niską emisję NOx i CO, spełniając<br />
przy tym najsurowsze wymagania.<br />
Urządzenie posiada moc 22,4 kW lub 29,8 kW<br />
(w zależności od wersji), sprawność od<br />
30% (powrót 30°C) do 97,3% oraz etykietę<br />
B dla efektywności ogrzewania i c.w.u.<br />
(w przypadku wersji z podgrzewaczem).<br />
Korpus kotła wykonano z żeliwa eutektycznego<br />
z trzyciągowym przepływem spalin,<br />
aby zagwarantować cichą pracę urządzenia.<br />
Kocioł dostępny jest w kilku wersjach:<br />
bez podgrzewacza c.w.u., z emaliowanym<br />
podgrzewaczem c.w.u. z wężownicą „Standard<br />
load” o pojemności 110 l; z emaliowanym<br />
podgrzewaczem c.w.u. z wężownicą<br />
„Standard load” o pojemności 160 l. Podgrzewacz<br />
umieszczono pod kotłem, aby<br />
zachować kompaktowy, jednolity wygląd.<br />
Dodatkowym, poza emaliowaniem, zabezpieczeniem<br />
podgrzewacza przed korozją<br />
jest anoda magnezowa.<br />
Wersja kondensacyjna<br />
Tak jak w przypadku kotłów gazowych,<br />
wśród kotłów olejowych także można<br />
znaleźć te wykorzystujące technologię<br />
kondensacji. Ich sprawność jest nieco<br />
niższa niż gazowych, ale nadal bardzo<br />
wysoka. Kocioł NeOvo również dostepny<br />
jest w wersji kondensacyjnej pod nazwą<br />
NeOvo Condens. Urządzenie wykonano<br />
w technologii dwóch wymienników,<br />
żeliwnego i ceramicznego, oferuje<br />
w efekcie sprawność sięgającą 101,5%,<br />
co w kontekście wymagań Dyrektywy<br />
ErP oznacza klasę „A” efektywności energetycznej.<br />
Nowo zaprojektowany palnik<br />
spełnia natomiast najostrzejsze normy<br />
związane z emisją NOx i CO.<br />
Proste sterowanie<br />
Kocioł można zamówić w zestawie z konsolami<br />
sterowniczymi z wyświetlaniem<br />
licznika energii: B-Control – do regulacji<br />
obiegu bezpośredniego i obiegu c.w.u.<br />
(czujnik c.w.u. – opcjonalnie), IniControl 2<br />
– z programowalną regulacją dla sterowania<br />
obiegu bezpośredniego i, w zależności<br />
od podłączonego wyposażenia<br />
dodatkowego, jednego obiegu c.w.u.<br />
oraz opcjonalnie jednego dodatkowego<br />
obiegu mieszaczowego.<br />
www.dedietrich.pl<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
39
O.<br />
ogrzewanie<br />
Zaprojektuj bezpieczną instalację<br />
Termostatyczny zawór mieszający ATM przeznaczony jest do regulacji temperatury<br />
ciepłej wody użytkowej dostarczanej do baterii umywalkowych lub<br />
prysznicowych. Powinien być stosowany wszędzie tam, gdzie niezbędna jest<br />
ochrona przed poparzeniem, szybka reakcja na zmiany temperatury oraz ciśnienia<br />
wody. Dzięki temu Twój klient i jego rodzina będą mogli bezpiecznie<br />
sterować temperaturą wody.<br />
Konstrukcja wewnętrzna<br />
Innowacyjna konstrukcja wewnętrzna,<br />
która działa w oparciu<br />
o tuleję mieszającą, pozwala<br />
na osiągnięcie lepszej dokładności<br />
regulacji w trudnych warunkach<br />
hydraulicznych. Dzięki temu<br />
zawór ATM jest bardziej odporny<br />
na potencjalne zanieczyszczenia.<br />
Dodatkowo zawór ATM wyposażony<br />
jest w dodatkową sprężynę<br />
zabezpieczającą przed uszkodzeniem<br />
termostatycznego czujnika,<br />
który reaguje na zmianę temperatury<br />
wody zmieszanej. Chroni<br />
to element termostatycznych<br />
podczas przypadkowego przegrzania<br />
zaworu.<br />
Wszystkie elementy wewnętrzne<br />
zaworu ATM wykonane są<br />
z najlepszego możliwego rodzaju<br />
mosiądzu DZR, który jest<br />
odporny na procesy odcynkowania<br />
oraz zawiera mniej ołowiu,<br />
niż inne mosiądze stosowane<br />
pospolicie w branży instalacyjnej.<br />
Dzięki temu zawór ATM jest<br />
wyjątkowo trwały, a woda przez<br />
niego przepływająca jest zdrowa<br />
i nie jest zanieczyszczona szkodliwym<br />
ołowiem.<br />
Zastosowanie w instalacjach<br />
ciepłej wody użytkowej<br />
W instalacjach ciepłej wody użytkowej<br />
kluczowe jest dostarczenie<br />
użytkownikowi odpowiedniej<br />
temperatury wraz z ochroną<br />
przed poparzeniem. W takiej roli<br />
świetnie sprawdzi się termosta-<br />
tyczny zawór mieszający ATM, dzięki<br />
któremu uzyskamy stabilną nastawioną<br />
temperaturę wody. Temperatura gorącej<br />
wody wypływającej z kotła, podgrzewacza,<br />
czy też instalacji solarnej<br />
może osiągnąć nawet 95°C, dlatego tak<br />
ważne jest zabezpieczenie użytkownika<br />
przed poparzeniem.<br />
W instalacjach domowych według odnośnych<br />
przepisów obowiązujących<br />
w kraju do punktów poboru (wanna,<br />
prysznic, umywalka) powinna być dostarczana<br />
ciepła woda o temperaturze<br />
w zakresie 55-60°C. Wymagana temperatura<br />
może zostać nastwiona bezpośrednio<br />
na zaworze przez użytkownika,<br />
instalatora, bądź administratora węzła<br />
sanitarnego. Utrzymywana zostaje niezależnie<br />
od zmieniających się warunków<br />
hydraulicznych i parametrów w instalacjach<br />
wody gorącej i zimnej.<br />
Dodatkowo zawory ATM umożliwiają<br />
bezpieczne przegrzewanie wody w zasobnikach<br />
c.w.u. w celu ochrony przed<br />
bakteriami Legionelli bez narażania<br />
użytkowników na poparzenie.<br />
Zastosowanie w instalacjach<br />
ogrzewania podłogowego<br />
Termostatyczny zawór mieszający ATM<br />
wykorzystywany jest nie tylko w instalacjach<br />
wody użytkowej. Może być również<br />
stosowany w celu utrzymania stałej<br />
(nastawionej) temperatury na zasilaniu<br />
ogrzewania podłogowego.<br />
Jest to szczególnie polecane rozwiązanie,<br />
gdy posiadamy system z dwoma<br />
układami o różnej temperaturze obliczeniowej:<br />
np. grzejnikowe (najczęściej<br />
80/60°C) i podłogowej projektowanej<br />
Moduł mieszający BTU do ogrzewania<br />
podłogowego z zaworem ATM.<br />
zazwyczaj na (45/35°C). Pompa zasysa<br />
do zaworu gorącą wodę ze źródła ciepła<br />
oraz chłodniejszą z powrotu, obydwa<br />
strumienie dzięki zaworowi ATM<br />
zostają w odpowiednich proporcjach<br />
zmieszane. Tak zmieszana woda kierowana<br />
jest do rozdzielacza ogrzewania<br />
podłogowego.<br />
Rozwiązanie to jest wyjątkowo bezpieczne<br />
i proste , ale również tańsze, niż<br />
montaż rozbudowanego układu regulacji.<br />
Po nastawieniu termostatycznego<br />
zaworu mieszającego utrzymujemy<br />
stałą temperaturę w układzie. Gotowym<br />
środkiem do tego typu aplikacji są moduły<br />
mieszające BTU do rozdzielaczy<br />
z linii produktów AFRISOBasic, które są<br />
40<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
ogrzewanie O.<br />
łącznikiem pomiędzy instalacją grzewczą<br />
po stronie źródła ciepła, a rozdzielaczem<br />
ogrzewania płaszczyznowego.<br />
Wyposażone są w termostatyczny zawór<br />
mieszający ATM, pompę obiegową<br />
oraz dwa termometry do kontroli temperatury<br />
wody zasilającej i powracającej<br />
z rozdzielacza.<br />
Dlaczego ATM?<br />
1. Podwójna skala<br />
Wskaźnik nastawy i dwa rodzaje skali<br />
umożliwiają łatwiejszą i szybszą nastawę:<br />
Dodatkowo można wykorzystywać<br />
śrubunki z zaworami zwrotnymi, które<br />
umożliwiają szybki montaż albo<br />
demontaż zaworu mieszającego z instalacji<br />
w celu wyczyszczenia, konserwacji<br />
bądź wymiany.<br />
6. Wygodne i duże pokrętło<br />
Budowa pokrętła umożliwia wygodną<br />
i precyzyjną nastawę.<br />
Sprawdź termostatyczny<br />
zawór mieszający ATM<br />
o zakresie temperatury<br />
35 ÷ 60°C<br />
www.atm.afriso.pl<br />
a) Skala zewnętrzna – czytelna z połówkami<br />
wskazań.<br />
b) Skala wewnętrzna – orientacyjna,<br />
w stopniach Celsjusza, dla szybkiego<br />
i „orientacyjnego” ustawienia<br />
żądanej temperatury wody zmieszanej<br />
na wylocie zaworu.<br />
2. Wskaźnik nastawy<br />
W sposób wyraźny pokazuje w jakiej<br />
pozycji ustawiony jest zawór ATM.<br />
3. Możliwość zaplombowania pokrywki<br />
i podglądu nastawy<br />
W celu zabezpieczenia zaworu ATM<br />
przed zmianą nastawy, a dzięki „okienku”<br />
istnieje możliwość podejrzenia nastawy<br />
zaworu ATM.<br />
4. Gniazdo na klucz typu imbus<br />
Do obracania pokrętłem zaworu<br />
w razie problemów ze zmianą nastawy<br />
z powodu zabrudzenia lub wysokiego<br />
ciśnienia. Idealne rozwiązanie,<br />
gdy nie ma miejsca, aby chwycić wygodnie<br />
pokrętło.<br />
Podsumowanie<br />
Zawory ATM umożliwiają bezpieczne<br />
przegrzewanie wody w zasobnikach<br />
c.w.u. w celu ochrony przed bakteriami<br />
Legionelli, bez narażania użytkowników<br />
na poparzenie. Funkcja „bez<br />
oparzeń” powoduje zablokowanie dopływu<br />
wody ciepłej w wypadku awarii<br />
dopływu wody zimnej.<br />
W instalacjach grzewczych, np. ogrzewania<br />
podłogowego zawory ATM<br />
mogą zastępować rozbudowane<br />
i kosztowne układy regulacji. Pod plastikową<br />
pokrywką (chroniącą przed<br />
przypadkową zmianą nastawy) znajduje<br />
się pokrętło do ustawienia temperatury<br />
wody zmieszanej.<br />
Zawory termostatyczne ATM podczas<br />
pracy nie wymagają czynności konserwacyjnych<br />
i mogą być montowane<br />
w dowolnej pozycji. Przeznaczone są<br />
do pracy z czystą wodą lub wodą zawierającą<br />
maksymalnie 50% glikolu.<br />
Wykonane są z mosiądzu DZR.<br />
Termostatyczny zawór mieszający<br />
ATM 343, DN15, G3/4”, 35÷60°C,<br />
Kvs 1,6 m 3 /h<br />
Termostatyczny zawór mieszający<br />
ATM 763<br />
5. Różne rodzaje gwintów<br />
Szybki montaż bez stosowania dodatkowych<br />
redukcji i przyłączy.<br />
Zestaw śrubunków do zaworu ATM,<br />
3x nakrętka G3/4” x R3/4”, 2 zawory zwrotne<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
41
O.<br />
ogrzewanie<br />
Rozruch gruntowej pompy ciepła<br />
– na co zwrócić uwagę<br />
Gruntowe pompy ciepła, to urządzenia już mocno popularne na naszym<br />
rynku. Znajdują swoich zwolenników nie tylko wśród miłośników ekologicznych<br />
rozwiązań. Zapewniają komfort użytkowania, praktycznie bezobsługowość<br />
systemu grzewczego i niskie koszty ogrzewania. Jednak wszystkie<br />
te korzyści mogą być spełnione jedynie wówczas, gdy montaż urządzenia<br />
i całej instalacji oraz jej uruchomienie zostaną przeprowadzone bezbłędnie.<br />
Na co więc zwrócić uwagę, by nie przysporzyć sobie i naszym klientom<br />
kłopotów? Odpowiedź znajdziecie w poniższym materiale.<br />
Zasada działania<br />
pomp gruntowych<br />
– krótkie przypomnienie<br />
Grunt, zwany w tej branży „dolnym<br />
źródłem ciepła”, działa niczym<br />
akumulator energii cieplnej gromadzonej<br />
w okresie wiosny, lata<br />
i jesieni. Nagrzewa się bardzo wolno,<br />
jednak magazynuje energię<br />
w takich ilościach, które pozwalają<br />
na efektywne ogrzewanie domu<br />
w okresie zimowym. Jego temperatura<br />
na głębokościach poniżej<br />
2 metrów utrzymuje się na względnie<br />
stałym i dość wysokim poziomie<br />
(7 0 C do 12-13 0 C), niezależnie<br />
od pory roku. Gruntowe pompy<br />
ciepła (w skrócie GPC) wykorzystują<br />
zgromadzoną w gruncie energię<br />
i przekazują pod dachy naszych<br />
domów. Oznacza to, że urządzenia<br />
te nie produkują energii cieplnej<br />
– jak to czasem mylnie określają<br />
laicy – lecz transferują z gruntu<br />
do tzw. „górnych źródeł ciepła”<br />
na które składają się grzejniki płaszczyznowe<br />
(ogrzewanie podłogowe<br />
– najlepsza opcja dla gruntowych<br />
pomp ciepła) lub grzejniki naścienne<br />
o dużych powierzchniach, przystosowane<br />
do współpracy z GPC.<br />
Gruntowe pompy ciepła czynią<br />
to przy wsparciu ze strony energii<br />
elektrycznej (m.in. zasilanie sprężarki),<br />
przy czym na całość mocy<br />
Fot. 1. Najczęściej problemy związane z dolnym źródłem ciepła wynikają z jego niewłaściwego<br />
doboru, co jest niemal zawsze konsekwencją przyjęcia zawyżonego współczynnika pozyskania<br />
ciepła z gruntu. Dzieje się tak, gdy szacowanie jest dokonywane bez znajomości lokalnej geologii<br />
gruntu. Można tego uniknąć wykonując odwierty próbne.<br />
Fot. FOTOLIA<br />
42<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
ogrzewanie O.<br />
grzewczej GPC, energia cieplna gruntu<br />
składa się w co najmniej siedemdziesięciu<br />
procentach, zaś energia elektryczna co najwyżej<br />
w trzydziestu.<br />
Zasadę działania GPC można opisać bardzo<br />
krótko: ciepło z gruntu pobierane<br />
jest przez ciecz wypełniającą instalację<br />
gruntową pompy (roztwór glikolu – tzw.<br />
solanka), która zamienia się w gaz sprężany<br />
następnie przez sprężarkę pompy. Proces<br />
sprężania podnosi dodatkowo temperaturę<br />
gazu, który z kolei w skraplaczu oddaje<br />
swoje ciepło wodzie wypełniającej grzejniki.<br />
Ochłodzony płyn (już nie gaz) przechodzi<br />
proces rozprężenia i wraca do parownika<br />
– wówczas proces rozpoczyna się<br />
od nowa. Każdy z tych etapów jest wciąż<br />
stopniowo udoskonalany – producenci<br />
stosują asymetryczne wymienniki ciepła,<br />
elektroniczne zawory rozprężne, spiralne<br />
sprężarki dla osiągnięcia wyższych temperatur<br />
skraplania przy niskich temperaturach<br />
parowania, elektronikę nadzorującą<br />
optymalny przebieg każdego z procesów<br />
– ale generalnie zasada jest wciąż ta sama:<br />
następuje transfer energii cieplnej z dolnego<br />
źródła do górnego źródła ciepła.<br />
Gruntowe pompy ciepła „zatrudnia się”<br />
nie tylko do ogrzewania pomieszczeń,<br />
ale również do ogrzewania ciepłej wody<br />
użytkowej (CWU). Jest to z reguły funkcja<br />
realizowana równolegle z C.O. przy czym<br />
coraz częściej użytkownicy posiłkują się<br />
dodatkowymi grzałkami elektrycznymi dla<br />
dogrzania wody, gdyż bazując na samej<br />
pompie uzyskuje się temperatury CWU<br />
rzędu 60-65 0 C – dla wielu użytkowników<br />
nie dość wysokie.<br />
Błędy na etapie<br />
ofertowania i projektowania<br />
Najczęstszym błędem projektowym,<br />
objawiającym się już od 1-szego uruchomienia<br />
instalacji, jest nieprawidłowe<br />
oszacowanie ogólnego zapotrzebowania<br />
na energię cieplną lub dobór pompy<br />
o zbyt niskim współczynniku efektywności<br />
(WE – mówi o stopniu wykorzystania<br />
ciepła z gruntu w stosunku do ilości<br />
zużytego prądu w określonej jednostce<br />
czasu). Obie sytuacje skutkują podobnie:<br />
inwestor otrzymuje instalację która<br />
nie jest w stanie przekazać do budynku<br />
wystarczającej ilości ciepła – pomieszczenia<br />
pozostają niedogrzane. Nawet<br />
Fot. 2. Dobór pompy o zbyt niskim współczynniku efektywności będzie skutkował koniecznością<br />
dogrzewania budynku innymi urządzeniami. Natomiast pompa o zbyt wysokim współczynniku<br />
efektywności nie wykorzysta w 100% swojego potencjału.<br />
najnowsze urządzenia inwerterowe<br />
tracą w takich sytuacjach swoje właściwości,<br />
gdyż zapotrzebowanie na ciepło<br />
znacznie przerasta możliwości pompy.<br />
Użytkownicy instalacji z takim błędem<br />
bardzo często sięgają wręcz odruchowo<br />
po systemy dogrzewania oparte na energii<br />
elektrycznej, lecz to automatycznie<br />
podnosi koszty i niweluje całkowicie korzyści,<br />
jakie miała przynieść inwestycja<br />
w pompę gruntową, bądź powoduje<br />
znaczne wydłużenie okresu zwrotu nakładów<br />
włożonych w inwestycję.<br />
W pewnym sensie błędem jest też dobranie<br />
pompy o zbyt wysokim współczynniku<br />
efektywności, czyli jej przewymiarowanie,<br />
bądź duże przeszacowanie zapotrzebowania<br />
budynku na ciepło. W takich instalacjach<br />
pompa działa z reguły prawidłowo,<br />
lecz nie wykorzystuje 100% swojego<br />
potencjału, a jej koszt zawsze jest wyższy<br />
Fot. VIESSMANN<br />
w stosunku do mniejszej pompy, która<br />
działając na pełnej mocy zaoferowałaby<br />
identyczny efekt. Mamy tu więc podwójny<br />
koszt: niewykorzystanego potencjału zbyt<br />
dużej pompy oraz różnicę w cenie między<br />
przewymiarowaną a optymalną pompą,<br />
co skutkuje nieco wydłużonym czasem<br />
zwrotu inwestycji<br />
Podstawowy błąd związany<br />
z dolnym źródłem ciepła<br />
Najczęściej problemy związane z dolnym<br />
źródłem ciepła wynikają z jego niewłaściwego<br />
doboru, co jest niemal<br />
zawsze konsekwencją przyjęcia zawyżonego<br />
współczynnika pozyskania ciepła<br />
z gruntu. Gdy szacowanie jest dokonywane<br />
bez znajomości lokalnej geologii gruntu<br />
i bez wykonania kontrolnych odwiertów,<br />
z reguły dochodzi do wyboru niedowymiarowanego<br />
wymiennika gruntowego.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
43
O.<br />
ogrzewanie<br />
O ile zbyt duży wymiennik nie skutkuje<br />
wyraźnymi problemami, o tyle zbyt mały<br />
to już poważny problem, gdyż nie jest on<br />
w stanie pozyskać z gruntu wystarczająco<br />
dużej ilości ciepła. Efektem są niedogrzane<br />
pomieszczenia i/lub niedogrzana CWU, co<br />
uwidacznia się już od pierwszego rozruchu<br />
instalacji.<br />
Drugą dość częstą sytuacją dotyczącą<br />
dolnego – ale nierzadko też i górnego<br />
– źródła ciepła jest nieodpowietrzenie<br />
instalacji. Zapowietrzenie w dolnym<br />
źródle powoduje zjawisko nierównomiernego<br />
odbioru ciepła z gruntu przez<br />
każdy z modułów kolektora. Pracująca<br />
prawidłowo część instalacji jest wówczas<br />
przeciążona, a ponadto sytuacja może<br />
doprowadzić do zbytniego schłodzenia<br />
solanki glikolowej, co obniża wydajność<br />
pompy ciepła.<br />
Zapowietrzenie rzutuje również na przepływ<br />
cieczy przez skraplacz – może się<br />
okazać, że zbyt mała ilość przepływającej<br />
cieczy uruchamia zabezpieczenia (presostat)<br />
niskiego lub wysokiego ciśnienia.<br />
Błędy związane<br />
z górnym źródłem ciepła<br />
Częstym błędem popełnianym na tym<br />
polu jest angażowanie systemów gruntowych<br />
pomp ciepła do ogrzewania<br />
pomieszczeń przy wykorzystaniu tradycyjnych<br />
grzejników dostosowanych<br />
do ogrzewania wysokotemperaturowego.<br />
Grzejniki takie przy temperaturach uzyskiwanych<br />
dzięki gruntowym pompom są<br />
niewydajne i w efekcie współczynnik efektywności<br />
instalacji jest niski, zaś pomieszczenia<br />
pozostają niedogrzane. Pompy<br />
ciepła oparte na energii cieplnej z gruntu<br />
Fot. STIEBELELTRON<br />
wymagają ogrzewania płaszczyznowego,<br />
co oznacza że uwaga inwestora jeszcze<br />
na etapie projektu powinna się zwrócić<br />
w stronę systemów ogrzewania podłogowego<br />
lub sufitowego. Pompy wówczas<br />
nie muszą pracować na tzw. pełnych obrotach,<br />
gdyż temperatura ogrzewających<br />
dom podłóg potrzebuje być zaledwie o kilka<br />
stopni wyższa od tej, którą użytkownicy<br />
instalacji uznają za komfortową.<br />
Innym dość powszechnym błędem ujawniającym<br />
się od pierwszego uruchomienia<br />
pompy gruntowej, jest dobór zasobnika<br />
ciepłej wody użytkowej o zbyt małej powierzchni<br />
odbioru ciepła. Wężownice o niewielkiej<br />
powierzchni wymiany ciepła zdają<br />
egzamin w przypadku instalacji z kotłem<br />
grzewczym, lecz gruntowe pompy pracują<br />
na znacznie niższych temperaturach, więc<br />
logika nakazuje zastosować rozwiązania<br />
o zwiększonej powierzchni odbioru ciepła.<br />
Niestety czasem chęć poczynienia dodatkowych<br />
oszczędności pcha inwestorów<br />
w rozwiązania z zasobnikami CWU typowymi<br />
dla instalacji kotłowych, co mści się<br />
już od pierwszego rozruchu instalacji nie<br />
tylko niedogrzaną wodą, ale też częstym<br />
włączaniem się i wyłączaniem sprężarki.<br />
Fot. 2. Podstawowym kryterium przy doborze urządzenia jest właściwe oszacowanie ogólnego<br />
zapotrzebowania na energię cieplną.<br />
Błędy popełniane<br />
na etapie montażu<br />
Na tym polu dość powszechnym błędem<br />
jest zastosowanie przy rozprowadzaniu<br />
ciepła rur o zbyt małych średnicach, skutecznych<br />
tylko przy systemach wysokotemperaturowych.<br />
Problem pojawia się<br />
z reguły przy przejściu z ogrzewania kotłowego<br />
na ogrzewanie z wykorzystaniem<br />
pompy gruntowej. Należy wówczas pamiętać<br />
o ewentualnym zwiększeniu przepustowości<br />
rur, czyli w praktyce o wymianie<br />
ich na te z większą średnicą. Nie zawsze<br />
jest to konieczne, ale dość często inwestorzy<br />
stają przed koniecznością podjęcia decyzji<br />
o przebudowie instalacji rurowej.<br />
Zdarza się, że kolektor gruntowy umieszczony<br />
jest zbyt daleko od obiektu z pompą<br />
ciepła. Jest to niewskazane, ponieważ wymusza<br />
zastosowanie pompy (odpowiadającej<br />
za obieg solanki) o wyższej mocy, co<br />
skutkuje zwiększonym poborem energii<br />
elektrycznej i ostatecznym wyższym kosztem<br />
funkcjonowania całej instalacji.<br />
Do typowych błędów związanych bezpośrednio<br />
z pierwszym rozruchem GPC<br />
44<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
ogrzewanie O.<br />
należy zapowietrzenie instalacji, które natychmiast<br />
objawia się nieprawidłowym<br />
działaniem pompy. Należy wówczas instalację<br />
odpowietrzyć i uruchomić ponownie.<br />
Błędy związane z instalacją w gruncie<br />
oraz inne błędy ujawniające się przy<br />
1-szym uruchomieniu<br />
i w 1-szym okresie eksploatacji<br />
Błędem związanym bezpośrednio z gruntem,<br />
w którym umieszczone są kolektory,<br />
jest pozostawienie pustych przestrzeni<br />
w odwiertach sond pionowych. Niezależnie<br />
od tego czy jest to wynik niedbalstwa<br />
czy też braku doświadczenia ekipy montującej<br />
instalację, utrudnia to pozyskiwanie<br />
ciepła z gruntu i wychodzi na jaw od<br />
razu przy pierwszym uruchomieniu instalacji,<br />
kiedy to inwestor stwierdza niezrozumiałą<br />
z początku jej niewydolność.<br />
Absolutnie kardynalnym błędem jest<br />
dokonanie odwiertów i ulokowanie kolektora<br />
w gruncie niestabilnym, na zboczu<br />
– wszędzie tam, gdzie może dojść<br />
np. do osunięcia się gruntu. Taka fuszerka<br />
nie musi ujawnić się przy pierwszym<br />
rozruchu instalacji, ale gdy już dochodzi<br />
do takiej sytuacji i grunt się osuwa, inwestor<br />
staje przed bardzo poważnym i kosztownym<br />
problemem.<br />
Gdy GPC jest uruchamiana po raz pierwszy<br />
w okresie zimowym, może zdarzyć się,<br />
że temperatura w instalacji grzewczej jest<br />
niższa niż w dolnym źródle czyli de facto<br />
w gruncie. Taka sytuacja natychmiast zaburza<br />
działanie pompy, jest nienaturalna,<br />
ponieważ standardowo strefa niskiego<br />
ciśnienia powinna występować w dolnym<br />
źródle ciepłą, zaś strefa wysokiego<br />
ciśnienia w instalacji grzewczej. Opisane<br />
wyżej zaburzenie temperaturowe<br />
zmienia układ ciśnień, przez co pompa<br />
po uruchomieniu może nie dostarczać<br />
ciepła lub zasygnalizować stan awaryjny.<br />
Problem rozwiązuje podgrzanie instalacji<br />
grzewczej i wywołanie w ten sposób wyższego<br />
ciśnienia w jej strefie.<br />
Dość często spotkać się można z opiniami<br />
niezadowolonych inwestorów, którzy<br />
od pierwszego uruchomienia do końca<br />
pierwszego sezonu odczuwają znacznie<br />
wyższe od zakładanych koszty eksploatacji<br />
pompy ciepła. Sytuacja czasem<br />
przeciąga się nawet do drugiego sezonu<br />
po czym ustępuje i jest typowa dla świeżo<br />
Fot. 4. Ważnym aspektem jest dobór zasobnika ciepłej wody użytkowej o optymalnej<br />
powierzchni odbioru ciepła. Trzeba pamiętać, że gruntowe pompy ciepła pracują na znacznie<br />
niższych temperaturach niż kotły grzewcze więc wymagają zasobnika o zwiększonej<br />
powierzchni odbioru ciepła.<br />
postawionych budynków. Wiąże się<br />
z niedoszacowaniem strat ciepła w budynku<br />
w pierwszym okresie jego użytkowania.<br />
Błędem jest rosnące przekonanie<br />
takich inwestorów o wadliwym wykonaniu<br />
instalacji i pochopnie podejmowane<br />
decyzje o ingerencji w nią, ponieważ<br />
wyjaśnienie takich sytuacji jest dość banalne:<br />
nowy budynek dość długo schnie,<br />
zawiera w sobie dużo więcej wilgoci niż<br />
budynki wieloletnie i dlatego pompa<br />
obarczona jest wówczas dodatkowym<br />
zadaniem wygrzania budynku i usunięcia<br />
z niego wilgoci. Wyższe zapotrzebowanie<br />
budynku na ciepło musi skutkować<br />
czasowym wzrostem rachunków,<br />
lecz to naturalne zjawisko niemal zawsze<br />
zanika najdalej w trakcie drugiego sezonu<br />
grzewczego.<br />
Podsumowanie<br />
Uruchomienie gruntowej pompy ciepła<br />
może, ale nie musi się zakończyć<br />
Fot. VIESSMANN<br />
pełnym sukcesem. Na sprawne działanie<br />
całego systemu ma wpływ cały<br />
szereg czynników, które profesjonalny<br />
instalator i projektant musi wziąć<br />
pod uwagę. Dlatego tak ważne jest<br />
zlecenie wykonania projektu i instalacji<br />
podmiotom z dużym doświadczeniem<br />
na rynku. Sam inwestor też jest<br />
zobowiązany do zaznajomienia się<br />
z wieloma aspektami funkcjonowania<br />
instalacji, by po udanym 1-szym rozruchu<br />
móc prawidłowo korzystać z energii<br />
cieplnej gruntu i nie doprowadzać<br />
do sytuacji awaryjnych zaburzających<br />
działanie systemu.<br />
Łukasz Lewczuk<br />
Na podstawie materiałów publikowanych<br />
m.in. przez przez: Viessmann Sp. z o.o.,<br />
Robert Bosch Sp. z o.o. (Buderus.pl),<br />
Danfoss Poland Sp. z o.o.,<br />
Daikin Airconditioning Poland Sp. z o.o.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
45
P.<br />
pomiary<br />
Nowy miernik wielofunkcyjny testo 440<br />
– do pomiaru prędkości przepływu oraz jakości<br />
powietrza w pomieszczeniach<br />
PROMOCJA<br />
Z okazji 60-lecia, Testo wprowadziła na rynek nowy miernik wielofunkcyjny testo<br />
440 do pomiaru prędkości przepływu oraz jakości powietrza w pomieszczeniach.<br />
Jest to kompaktowy, przenośny przyrząd pomiarowy z intuicyjnym<br />
menu oraz szerokim wyborem sond do pomiaru wszystkich istotnych parametrów<br />
w systemach klimatyzacji i wentylacji.<br />
Testo, jako lider na światowym<br />
rynku przenośnej technologii pomiarowej,<br />
posiada 60 lat doświadczenia<br />
w opracowywaniu najnowocześniejszych<br />
produktów. Testo<br />
pomaga w doborze odpowiednich<br />
rozwiązań pomiarowych do systemów<br />
wentylacji i klimatyzacji, zapewnienia<br />
odpowiedniego klimatu<br />
w pomieszczeniach biurowych,<br />
budynkach mieszkalnych, a także<br />
w laboratoriach i halach produkcyjnych.<br />
W tym sektorze Testo rozszerza<br />
zakres swojego asortymentu<br />
o nowy przyrząd do pomiaru<br />
prędkości przepływu oraz jakości<br />
poietrza w pomieszczeniach. Nowy<br />
miernik wielofunkcyjny testo 440 to<br />
kompaktowy, przenośny przyrząd pomiarowy<br />
z intuicyjnym menu oraz szerokim<br />
wyborem sond do pomiaru prędkości<br />
przepływu oraz jakości powietrza w pomieszczeniach.<br />
Dzięki niemu wszystkie<br />
parametry systemów wentylacji i klimatyzacji<br />
będą pod kontrolą.<br />
Intuicyjne menu pomiarowe<br />
Miernik wielofunkcyjny testo 440 jest wyposażony<br />
w przejrzyste menu do oznaczania<br />
wydatku powietrza, współczynnika<br />
K, poziomu turbulencji zgodnie<br />
z EN ISO 7730 / ASHRAE 55, mocy<br />
grzewczej i chłodniczej, wykrywania<br />
zawilgoceń, a także długotrwałych pomiarów<br />
(rejestracja wartości pomiarowych<br />
w określonych odstępach czasu).<br />
Oszczędność miejsca<br />
Do miernika wielofunkcyjnego testo<br />
440 oferujemy szeroki wybór sond<br />
pomiarowych do pomiaru prędkości<br />
przepływu powietrza, temperatury,<br />
wilgotności, stopnia turbulencji, CO 2<br />
,<br />
CO i natężenia światła. Sondy są dostępne<br />
w wersji przewodowej oraz Bluetooth®.<br />
W wersji Bluetooth® zapewniają<br />
większą swobodę ruchu podczas<br />
pomiarów oraz oszczędzają miejsce<br />
w walizce transportowej. Uniwersalna<br />
rękojeść może być podłączona<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 1 <strong>2018</strong>
pomiary P.<br />
do wszystkich głowic sond, dzięki<br />
czemu można je zastosować<br />
w większej ilości aplikacji przy<br />
użyciu mniejszej ilości sprzętu pomiarowego.<br />
Umożliwia to przełączanie<br />
w ciągu kilku sekund sond<br />
od pomiaru jakości powietrza<br />
w pomieszczeniach do określenia<br />
przepływu objętościowego w kanałach<br />
wentylacyjnych.<br />
Jasne, niezawodne i bezpieczne<br />
Duży, czytelny wyświetlacz pokazuje<br />
jednocześnie 3 wartości pomiarowe.<br />
Umożliwia szybki i łatwy dostęp<br />
do konfiguratora pomiarów oraz<br />
zapewnia czytelne wskazanie wartości<br />
pomiarowych. Przyrząd wielofunkcyjny<br />
testo 440 przechowuje<br />
do max. 7500 protokołów pomiarowych,<br />
które mogą być pobrane<br />
przez port USB a następnie przetwarzane<br />
na komputerze jako plik<br />
CSV (np. za pomocą Excel’a). Z drukarką<br />
BLUETOOTH / IRDA testo, masz<br />
możliwość wydrukowania danych<br />
bezpośrednio na miejscu pomiaru.<br />
Zestawy i modele<br />
miernika wielofunkcyjnego<br />
Wielofunkcyjny przyrząd pomiarowy<br />
testo 440 jest dostępny<br />
w dwóch wersjach: testo 440<br />
oraz testo 440 dP. Model testo<br />
440 dP jest technicznie identyczny<br />
z wersją standardową, jednak<br />
ma dodatkowy zintegrowany<br />
czujnik różnicy ciśnień. Dzięki<br />
temu możliwe są pomiary na filtrach,<br />
a także pomiary za pomocą<br />
rurki Pitota oraz pomiary<br />
współczynnika K.<br />
Miernik wielofunkcyjny przyrząd<br />
pomiarowy testo 440<br />
/testo 440 dP, a także zestawy pomiarowe<br />
są dostępne u dystrybutorów<br />
lub bezpośrednio w Testo<br />
Sp. z o. o.: www.testo.com.pl<br />
•<br />
REKLAMA<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
47
P.<br />
pompy i przepompownie<br />
Zamienne pompy obiegowe<br />
do urządzeń grzewczych<br />
Pompy obiegowe to wirowe pompy wymuszające obieg wody w instalacjach<br />
grzewczych i z wodą użytkową. Choć ich historia zaczęła się niemal wiek temu<br />
i od tamtej pory pompy te przeszły ogromną ewolucję, to jednak zmianie<br />
nie uległa pewna problematyczna kwestia, która pojawiła się dość szybko po<br />
wynalezieniu tych urządzeń: czym zastąpić starą lub uszkodzoną pompę,<br />
której już nie ma na rynku? Jak dobrać jej zamiennik, by pracował w sposób taki,<br />
jak ona sama?<br />
Zasada działania pomp<br />
obiegowych oraz czym są<br />
tzw. „pompy OEM”<br />
W dużym skrócie każda pompa<br />
obiegowa to hydrauliczna maszyna<br />
przepływowa, której dwa<br />
podstawowe moduły to silnik<br />
i wirnik. I niezależnie od tego,<br />
po jaki wariant pompy sięgniemy,<br />
ich zasada działania jest wspólna<br />
i opiera się na osiowym dopływie<br />
cieczy (wody) do wirnika. Wirnik<br />
napędzany silnikiem – który może być<br />
oddzielony od pompowanej cieczy lub<br />
zanurzony w niej i przez nią chłodzony<br />
– działa na ciecz poprzez siłę odśrodkową<br />
powodując zwiększenie prędkości<br />
jej przepływu i wskutek tego również<br />
wzrost ciśnienia. Przepchana przez wirnik<br />
ciecz trafi a do spiralnej obudowy<br />
(korpusu) w której wytraca prędkość, natomiast<br />
zwiększa swoje ciśnienie, które<br />
pomaga jej pokonać opory przepływu<br />
na całym obiegu grzewczym.<br />
Do niedawna produkowano spotykane<br />
do dziś w starych instalacjach pompy<br />
dławnicowe (ich napęd umieszczano<br />
poza obiegiem cieczy i chłodzono<br />
powietrzem), lecz dziś oferta rynkowa<br />
to energooszczędne pompy bezdławnicowe<br />
(mokrobieżne), które napędzane<br />
są z reguły synchronicznymi<br />
napędami. Polega to na umieszczeniu<br />
w silniku (w wirniku) stałego magnesu<br />
neodymowego, który nie wymaga już<br />
magnesowania, a więc procesu powo-<br />
Fot. GRUNDFOS<br />
Fot. WILO<br />
Fot. 1. Alpha1 L może być instalowana we wszelkich<br />
instalacjach grzewczych.<br />
Fot. 2. Pompa bezdławnicowa Varios Pico z przyłączem<br />
gwintowanym, silnikiem EC i zintegrowaną elektroniczną<br />
regulacją wydajności.<br />
48<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
pompy i przepompownie P.<br />
Fot. 3.<br />
Przekrój typowej pompy obiegowej dla instalacji grzewczych.<br />
dującego dodatkowe zużycie prądu.<br />
W silnikach komutowanych elektronicznie<br />
– czyli pod kontrolą układu<br />
elektronicznego – płynna regulacja<br />
prędkości obrotowej pompy jest wynikiem<br />
elektronicznego sterowania<br />
przetwornicą częstotliwości prądu, co<br />
prowadzi do optymalnego zasilania<br />
silnika przy maksymalnej eliminacji<br />
strat i tzw. „poślizgu” dzięki identycznej<br />
prędkości wirnika i pola magnetycznego<br />
(stąd w nazwie „synchroniczność)<br />
– a wszystko tym celu, by utrzymać<br />
w instalacji stałą wartość ciśnienia.<br />
Nowoczesne pompy powodując skuteczny<br />
obieg medium w instalacji<br />
przy zmiennych warunkach przepływowych,<br />
umożliwiają zastosowanie<br />
przewodów o mniejszych średnicach,<br />
co stanowi sporą korzyść zarówno dla<br />
projektantów, jak też wykonawców instalacji.<br />
Na rynku pomp obiegowych producenci<br />
oferują pompy sprzedawane<br />
osobno pod własną marką, jak też<br />
pompy obiegowe, zwane pompami<br />
OEM, które oferują pod różnymi nazwami<br />
na zamówienie producentów<br />
urządzeń grzewczych i z reguły według<br />
podanej przez nich specyfi kacji.<br />
W tej drugiej sytuacji producenci<br />
pomp OEM są poddostawcami dla<br />
producentów np. kotłów grzewczych<br />
i często wręcz przygotowują konkretną<br />
pompę OEM pod konkretny model<br />
kotła grzewczego, w który zostaje ona<br />
wbudowana, i z którym współpracuje<br />
poprzez wykorzystanie sygnałów<br />
PWM. Nie oznacza to oczywiście,<br />
że nie istnieją modele uniwersalne<br />
pomp OEM, gotowe do pracy z wieloma<br />
różnymi urządzeniami grzewczymi,<br />
jak również gotowe do pracy w instalacjach<br />
solarnych, geotermalnych czy<br />
C.W.U. – jednak produkcja pomp OEM<br />
pod indywidualne zamówienie jest sytuacją<br />
bardzo typową.<br />
Dla systemów grzewczych o zmiennych<br />
przepływach przeznacza się pompy<br />
OEM z regulacją PWM, co oznacza,<br />
że zintegrowany moduł elektroniczny<br />
sterowany jest sygnałem PWM (ciąg<br />
impulsów o wartościach opartych<br />
na stosunku czasu trwania impulsu<br />
do jego okresu) przesyłanym przez regulator<br />
kotła. W ten sposób przełącza<br />
się pompę na odpowiedni poziom<br />
mocy. Korzyścią z zastosowania sterowania<br />
PWM jest nie tylko zmniejszenie<br />
prędkości obrotowej pompy (daje to<br />
oszczędność energii i redukcję hałasów<br />
przepływowych), ale także pozytywny<br />
w przypadku kotłów kondensacyjnych<br />
brak konieczności stosowania bypassu<br />
do wyrównywania ciśnienia.<br />
Inny rodzaj pomp OEM dla systemów<br />
grzewczych to pompy z zintegrowanym<br />
systemem regulacji różnicy ciśnienia<br />
(a więc bez PWM). Specjalny<br />
moduł elektroniczny pilnuje by pompa<br />
automatycznie dostosowywała swą<br />
wydajność do wymagań wynikających<br />
ze zmian w otwarciu zaworów termostatycznych<br />
po tym, jak uprzednio<br />
w module zostanie zadana stała różnica<br />
ciśnienia do utrzymania przez pompę<br />
(np. w skali od 1 do 5 m ).<br />
Dziś instalatorzy bardzo często stają<br />
przed problemem jakim są stare<br />
pompy OEM, które wymagają wymiany.<br />
Gdy jest to model wciąż produkowany,<br />
wówczas możliwość szybkiego<br />
pozyskania nowej pompy jest dostępna<br />
i z reguły dość szybko dochodzi<br />
do zastąpienia starego wadliwego<br />
(bądź uszkodzonego) egzemplarza<br />
nowym zamiennikiem. Często są to też<br />
znane instalatorom pompy OEM, które<br />
już wyszły z produkcji, lecz posiadają<br />
mniej lub bardziej podobny zamiennik,<br />
czy też raczej model „następcę” od<br />
tego samego producenta – wówczas<br />
sprawa ponownie nie nastręcza wielu<br />
trudności. W każdej z tych sytuacji<br />
Fot. FERRO<br />
trzeba się kierować oznaczeniami numerycznymi,<br />
tabliczką znamionową,<br />
czy jakimkolwiek kodem określającym<br />
model, serię i rok produkcji pompy – to<br />
pomaga ustalić ewentualny zamiennik,<br />
którego można poszukiwać na rynku.<br />
Istotnym problemem we wszystkich<br />
powyżej opisanych sytuacjach jest<br />
jednak czas. Nawet jeśli zamiennik lub<br />
następczy model są znane i określone,<br />
ich sprowadzenie od hurtownika lub<br />
producenta trwa – bywa, że wiele dni<br />
lub tygodni, a na taka zwłokę z reguły<br />
nie można sobie pozwolić. Jedynym<br />
rozwiązaniem wówczas stają się produkowane<br />
przez czołowych „graczy”<br />
na tym rynku tzw. pompy zamienne,<br />
wspierane specjalnie napisanymi aplikacjami<br />
dostępnymi bezpłatnie dla instalatorów<br />
(pobiera się je na przenośne<br />
urządzenia elektroniczne, takie jak<br />
smartfony i tablety).<br />
Zamienne pompy obiegowe<br />
Najważniejsi producenci pomp posiadają<br />
obecnie w ofercie bardzo nowoczesne<br />
urządzenia, spełniające aktualne<br />
normy europejskie, między innymi<br />
te wynikające z obowiązującej od liku<br />
lat w UE dyrektywy ErP (Energy rated<br />
Products), która przy wsparciu rozporządzeniem<br />
ErP pozwala wprowadzać<br />
na rynek europejski wyłącznie<br />
niskoenergetyczne pompy obiegowe<br />
(zarówno te sprzedawane osobno jak<br />
i wersje OEM w komplecie z kotłami<br />
grzewczymi czy innymi urządzeniami).<br />
Oznacza to, że najnowsze generacje<br />
zamiennych pomp obiegowych to<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
49
P.<br />
pompy i przepompownie<br />
również urządzenia energooszczędne,<br />
pozwalające na znaczną redukcję kosztów<br />
w stosunku do starszych odpowiedników<br />
dzięki zastosowaniu w nich<br />
wspomnianego wcześniej silnika komutowanego<br />
elektronicznie, wpływającego<br />
na znaczne obniżenie poboru<br />
energii elektrycznej (silnik EC / ECM). Ta<br />
energooszczędność często jest pierwszą<br />
zmianą odczuwaną po zastąpieniu<br />
starej pompy OEM nową pompą zamienną<br />
wysokiej jakości – odczuwaną<br />
oczywiście w portfelu.<br />
Jednak istotą pomp zamiennych nie jest<br />
ich energooszczędność, lecz umiejętność<br />
zastępowania wielu starych typów<br />
pomp OEM, które albo nie są w danym<br />
okresie dostępne, albo już dawno zostały<br />
wycofane z produkcji. Wciąż spora ich<br />
ilość nadal funkcjonuje na rynku, przysparzając<br />
instalatorom (odpowiedzialnym<br />
za szybkie przywrócenie instalacji<br />
grzewczej do pracy) sporego przysłowiowego<br />
bólu głowy w momencie<br />
awarii – o czym traktuje poprzedni rozdział.<br />
Jedynym rozwiązaniem stają się<br />
wówczas pompy zamienne, przygotowane<br />
do zastępowania niedostępnych<br />
lub trudnodostępnych, ale za to skatalogowanych<br />
w bazie danych, pomp OEM.<br />
Doskonałymi przedstawicielami takich<br />
urządzeń są pompy znane na rynku<br />
polskim pod nazwami Varios Pico oraz<br />
Alpha1 L. Oba modele to pompy zamienne<br />
pochodzące od renomowanych<br />
producentów i do obu powstało<br />
oprogramowanie (aplikacje na Android<br />
i IOS) wyposażone w bazę danych nie<br />
setek lecz tysięcy pomp obiegowych<br />
OEM oraz ich charakterystyk pracy, co<br />
pozwala obu pompom zamiennym<br />
udanie zastępować pompy OEM.<br />
Pompy zamienne klasy takiej, jak w wymienionych<br />
wyżej modelach, mogą<br />
być instalowane we wszystkich rodzajach<br />
instalacji grzewczych, ze zmiennym<br />
lub stałym natężeniem przepływu,<br />
zmienną temperaturą dopływu,<br />
z maksymalną temperaturą przetłaczanego<br />
medium sięgającą 95–100ºC<br />
oraz z maksymalnym ciśnieniem roboczym<br />
osiągającym 10 bar. Zaś dzięki<br />
sporemu wyborowi przyłączy i dzięki<br />
dedykowanym aplikacjom, powtarzają<br />
wydajność zastępowanych pomp<br />
w skali praktycznie 1:1. Jak to wygląda<br />
w praktyce? – za przykład może posłużyć<br />
aplikacja dostępna z poziomu telefonu<br />
komórkowego i jej funkcja SYNC<br />
wspierająca pompę zamienną Varios<br />
Pico. <strong>Instalator</strong> demontując uszkodzoną<br />
pompę OEM odczytuje z niej nazwę<br />
lub numer artykułu (kod produktu),<br />
wpisuje ją następnie do uruchomionej<br />
aplikacji i czeka na jej odpowiedź<br />
w kwestii możliwości synchronizacji.<br />
W tym czasie aplikacja przeszukuje<br />
bazę danych i po chwili daje zwrotną<br />
informację w postaci kodu diodowego,<br />
jaki trzeba wprogramować poprzez panel<br />
na pompie zamiennej. Jeśli obraz<br />
konfi guracji diod na wyświetlaczu jest<br />
zgodny z konfi guracją na panelu pompy<br />
zamiennej, wówczas jej synchronizacja<br />
ze stara pompą OEM dobiega<br />
końca i pompa zamienna jest gotowa<br />
do pracy, co oznacza, że swą charakterystyką<br />
pracy może od tego momentu<br />
zastępować w skali 1:1 zdemontowaną<br />
pompę OEM. W przypadku konkurencyjnej<br />
pompy Alpha1 L odbywa się to<br />
bardzo podobnie: jest tu etap identyfi<br />
kacji wymienianej pompy OEM przez<br />
aplikację o nazwie GO Replace, potwierdzenia<br />
możliwości jej zastąpienia<br />
i na koniec następuje sama wymiana.<br />
Aplikacja przy identyfi kacji starej<br />
pompy OEM służy też dodatkowymi<br />
informacjami, takimi jak obliczenie<br />
oszczędności energii elektrycznej jak<br />
i wskazówki dotyczące sposobu montażu<br />
i podłączenia pompy.<br />
Warto zauważyć, że oba opisane<br />
po krótce modele pomp zamiennych<br />
pozwalają na pełną kontrolę ich pracy<br />
dzięki funkcji PWM lub IPWM, gdzie ten<br />
drugi skrót oznacza dwukierunkową<br />
modulację szerokości impulsów: z jednej<br />
strony sygnał PWM płynący od zewnątrz<br />
do pompy reguluje jej prędkość<br />
obrotową, zaś z drugiej sygnał wychodzący<br />
informuje o wielkości przepływu.<br />
Wszystkie te sygnały biegną oczywiście<br />
przez specjalny kabel PWM, który z reguły<br />
należy do osprzętu dodatkowego,<br />
czy raczej opcjonalnego i wymaga dodatkowego<br />
dokupienia wraz z pompą<br />
zamienną.<br />
Podsumowanie<br />
Zamienne pompy obiegowe to dziś<br />
jedne z najwszechstronniejszych rozwiązań<br />
w swojej klasie. Stanowią odpowiedź<br />
na oczekiwania rynku instalatorów,<br />
którzy z wymianą niedziałającej lub<br />
szwankującej pompy OEM nie mogą<br />
czekać, muszą ją zastąpić natychmiast.<br />
Można śmiało oczekiwać ich gwałtownego<br />
wzrostu popularności i stałego<br />
zapotrzebowania na nie, gdyż na rynku<br />
wciąż funkcjonują setki tysięcy starzejących<br />
się pomp OEM w różnorakich urządzeniach<br />
grzewczych.<br />
Łukasz Lewczuk<br />
Fot. 4. Schemat przedstawiający pompy obiegowe w instalacjach wodnych<br />
w 1-rodzinnym domu.<br />
Fot. WILO<br />
Na podstawie materiałów publikowanych<br />
m.in. przez: Wilo Polska Sp. z o.o.,<br />
Grundfos Pompy Sp. z o.o., LFP Sp. z o.o.,<br />
Ferro S.A., DAB Pumps Poland Sp. z o.o.<br />
i PHU Dambat<br />
50<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
NOWOŚĆ
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Ciepło, gorąco…<br />
Chłodno i przyjemnie!<br />
PYTANIA CZYTELNIKÓW<br />
Klimatyzacja podczas upałów zapewnia niezbędny komfort. Oprócz tego<br />
poprawia jakość powietrza. W chłodniejsze dni może ogrzać pomieszczenie.<br />
Nowoczesne urządzenia są wielofunkcyjne i zapewniają łatwe<br />
i efektywne energetycznie sterowanie. Nic jednak nie będzie dobrze działało<br />
bez właściwego montażu i prawidłowego serwisowania. Na co więc<br />
zwrócić uwagę? Zadaliśmy pytania naszym ekspertom by przybliżyć wam<br />
temat klimatyzacji typu split.<br />
1. Czy przepisy F-gas wpływają<br />
na zmiany w konstrukcji<br />
i pracy klimatyzatorów?<br />
Przepisy F-gazowe przede<br />
wszystkim wprowadziły nowy<br />
czynnik chłodniczy R32. Ze<br />
względu na swoje parametry narzuca<br />
on zmiany konstrukcyjne<br />
dla sprężarek, wymienników ciepła,<br />
a także zaworów. Idea pracy<br />
klimatyzatora pozostaje ta sama,<br />
uzyskujemy jednie lepsze parametry<br />
pracy urządzenia.<br />
Marcin Jaworski, Product Manager<br />
Midea z firmy Zymetric<br />
dopowiada: „Aktualne przepisy<br />
f-gaz wynikające z Rozporządzenia<br />
PEiR 517/2014 nie wpływają<br />
bezpośrednio na zmiany w konstrukcji<br />
klimatyzatorów. Zmianami<br />
objęte są przede wszystkim<br />
czynniki chłodnicze w klimatyzatorach<br />
w związku z wycofywaniem<br />
gazów HFC. Zastosowanie<br />
niektórych nowych czynników,<br />
jak na przykład R32, powoduje<br />
niewielkie zmiany w konstrukcji<br />
agregatu, ze względu na wyższą<br />
klasę palności czynnika, aczkolwiek<br />
nie ciągnie to za sobą<br />
zmian w sposobie montażu czy<br />
użytkowania urządzenia. Zmiany<br />
konstrukcyjne wpływają na po-<br />
EKSPERCI FACHOWEGO INSTALATORA<br />
Marcin Jaworski<br />
Product Manager Midea<br />
ZYMETRIC Sp. z o.o.<br />
Mariusz Stawski<br />
Starszy Specjalista<br />
ds. Produktu<br />
IGLOTECH<br />
prawę bezpieczeństwa i niezawodności<br />
działania.”<br />
2. Czy wobec nowych przepisów konieczna<br />
jest wymiana czynnika<br />
chłodniczego w urządzeniach starszego<br />
typu?<br />
Czynnik w urządzeniach starszego typu<br />
musi pozostać taki sam. Klimatyzatory<br />
są stworzone pod jeden typ czynnika.<br />
Warto podkreślić, że wprowadzane od<br />
lat przepisy zakładają wycofywanie czynnika<br />
R410A etapami: od ograniczenia<br />
mgr inż. Rafał Klimasara<br />
Kierownik ds. Serwisu<br />
i Logistyki<br />
FREE POLSKA Sp. o.o.<br />
jedynie do serwisowania działających<br />
już urządzeń, do całkowitego zakazu,<br />
z wyjątkiem stosowania we wcześniej zainstalowanych<br />
i wciąż pracujących urządzeniach,<br />
aż do ich „śmierci technicznej”.<br />
Tak więc klimatyzator z czynnikiem<br />
R410A lub nawet R407C czy R22 może<br />
pracować jeszcze przez lata.<br />
3. Czym różnią się dostępne na rynku<br />
czynniki chłodnicze?<br />
Różnice związane są głównie ze współczynnikiem<br />
GWP, temperaturami oraz<br />
52<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
ciśnieniami dla odparowania, tłoczenia,<br />
skraplania, a także pobieraniem/oddawaniem<br />
ilości ciepła, które wpływają<br />
na wydajność urządzenia.<br />
Marcin Jaworski tłumaczy: „Obecnie<br />
najpopularniejszym czynnikiem chłodniczym<br />
w urządzeniach klimatyzacji<br />
komfortu jest R410A, który powoli<br />
wypierany jest przez czynnik R32 (ze<br />
względu na nowe obowiązujące przepisy<br />
f-gaz). Te czynniki różnią się przede<br />
wszystkim współczynnikiem tworzenia<br />
efektu cieplarnianego GWP, który to<br />
dla czynnika R32 jest niemal trzykrotnie<br />
niższy w stosunku do R410A, przez<br />
co nowy gaz możemy nazwać znacznie<br />
bardziej ekologicznym. Jeśli chodzi<br />
o działanie urządzeń nie ma większych<br />
różnic, poza nieznacznie zwiększoną<br />
efektywnością energetyczną urządzeń<br />
pracujących z czynnikiem R32.”<br />
4. Jakiego typu rozwiązania stosuje się<br />
w nowych klimatyzatorach w celu<br />
uzdatnienia jakości powietrza?<br />
Głównie stosuje się wszelkiego rodzaju filtry<br />
powietrza, np. polifenolowy lub jonowy.<br />
Zadaniem filtrów jest wstępne oczyszczenie<br />
strumienie powietrza z różnych<br />
zanieczyszczeń, takich jak popularne<br />
alergeny i kurz. W nowoczesnych urządzeniach<br />
stosuje się również filtry antybakteryjne,<br />
które likwidują chorobotwórcze<br />
mikroorganizmy. W klimatyzatorach<br />
możemy znaleźć takie rodzaje filtrów:<br />
Fot. ZYMETRIC<br />
Fot. 1. Nowy ekologiczny czynnik R32 stosowany jest we wszystkich nowych<br />
urządzeniach typu split marki Midea.<br />
• filtry katalityczne (zbudowane z wielowarstwowej<br />
powłoki i włókna)<br />
– usuwają z powietrza nieprzyjemne<br />
zapachy (np. dymu papierosowego)<br />
oraz szkodliwe związki organiczne<br />
i lotne cząsteczki formaldehydu<br />
• filtr antybakteryjny HEPA iAIR (wykonany<br />
ze szkła spiekanego) – dezynfekuje<br />
powietrze z komórek grzybów,<br />
pierwotniaków i bakterii oraz wirusów<br />
• filtr Plasma iAIR (działa na zasadzie filtra<br />
elektrostatycznego) – neutralizuje<br />
niepożądane zapachy, usuwa cząstki<br />
kurzu, bakterii, grzybów czy sadzę.<br />
Proces filtracji kończy się jonizacją<br />
powietrza i powstaniem ozonu, który<br />
posiada bakteriobójcze właściwości<br />
Fot. 2. Uniwersalne jednostki do montażu pod sufitem lub przy podłodze są idealnym<br />
rozwiązaniem dla zróżnicowanego zapotrzebowania na klimatyzację.<br />
Fot. ZYMETRIC<br />
• jonizator – wytwarza, za pomocą wysokiego<br />
napięcia, ujemne jony tlenu,<br />
które wytrącając pył i kurz z wdychanego<br />
powietrza, likwidują także mikroorganizmy,<br />
które się w nich znajdują<br />
• filtr z aktywnym węglem (elektrostatyczna<br />
powłoka wyłapuje cząstki kurzu<br />
oraz sierści zwierząt) – oczyszcza<br />
przepływające przez niego powietrza<br />
ze szkodliwych gazów, takich jak np.<br />
ozon, węglowodory, związki siarki<br />
i azotu w całym okresie eksploatacji<br />
filtra. Dodatkowo eliminuje nieprzyjemne<br />
i niepożądane zapachy<br />
• fi ltr z witaminą C – fi ltr emituje witaminę<br />
C, która zapewnia skórze człowieka<br />
ochronę przed szkodliwym<br />
działaniem promieni ultrafi oletowych,<br />
stymuluje produkcję kolagenu<br />
oraz zmniejsza poziom stresu<br />
• fi ltr fotokatalityczny (dwutlenek tytanu<br />
(TiO 2<br />
) rozdrobniony do wielkości<br />
nanocząsteczek) – reakcja chemiczna<br />
zachodząca wewnątrz fi ltra odpowiada<br />
za rozkładanie zabrudzeń organicznych:<br />
spalin, gazów oraz bakterii<br />
• fi ltr z jonami srebra – posiada właściwości<br />
bakteriobójcze.<br />
Nowoczesne klimatyzatory mogą być<br />
wyposażone w kilka rodzajów filtrów, lub<br />
można je stosować wybiórczo, w zależności<br />
od jakości powietrza w pomieszczeniu,<br />
w jakim dane urządzenie ma pracować.<br />
Należy jeszcze podkreślić, że do prawidłowego<br />
funkcjonowania filtrów niezbędne<br />
jest ich regularne czyszczenie.<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
53
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
5. Jakie rozwiązania wpływają na<br />
poprawę efektywności energetycznej<br />
urządzeń?<br />
Mariusz Stawski, starszy specjalista ds. produktu<br />
w firmie Iglotech twierdzi: „W największym<br />
stopniu wpływ na efektywność<br />
energetyczną klimatyzatorów mają: rodzaj<br />
czynnika chłodniczego, inwerterowe sprężarki,<br />
konstrukcje wymienników ciepła.”<br />
6. Jakie skutki wiążą się z brakiem<br />
lub niewłaściwym odpowietrzeniem<br />
instalacji?<br />
Wiąże się z nieprawidłowymi parametrami<br />
chłodniczymi. Ciśnienie nie odpowiada<br />
temperaturze odparowania<br />
i skraplania. Przez taki stan układu spada<br />
wydajność klimatyzatora.<br />
7. Jakie są powszechne błędy instalacyjne<br />
wpływające na jakość pracy<br />
instalacji klimatyzacyjnej?<br />
Ekspert Free wyjaśnia: „Jednym z najczęściej<br />
popełnianych przez instalatorów<br />
błędów jest prowadzenie instalacji<br />
o niewłaściwej długości. Producenci<br />
klimatyzatorów podają, że nawet urządzenia<br />
o małej mocy powinny mieć<br />
przynajmniej 3 metry bieżące instalacji<br />
czynnika chłodniczego. Często zdarza<br />
się także, że jednostki zewnętrzne<br />
zamocowane są za blisko ścian, co<br />
blokuje przepływ powietrza. Powinny<br />
być one instalowane z odstępem minimum<br />
30 cm. Ponadto instalatorzy<br />
w wielu przypadkach, wykonując instalację<br />
odprowadzenia kondensatu<br />
na zewnątrz budynku, ignorują zamarzanie<br />
wody w instalacji, co może<br />
skutkować wyciekami w jednostce wewnętrznej.<br />
Problem rozwiązuje choćby<br />
kabel grzejny.”<br />
Mariusz Stawski uzupełnia: „Często można<br />
zaobserwować zagięte rurki miedziane,<br />
źle wykonane kielichy rurek, nieprawidłowo<br />
dokręcone śrubunki (wyciek<br />
czynnika). Niewykonana próżnia instalacji,<br />
brak osłony gazu obojętnego podczas<br />
wykonywania lutów. To wszystko może<br />
wpływać na jakość pracy instalacji klimatyzacyjnej.”<br />
8. Co należy wziąć pod uwagę wybierając<br />
typ jednostki wewnętrznej<br />
(klimatyzator ścienny, Klimatyzatory<br />
przysufitowo-przypodłogowe,<br />
kasetonowe, kanałowe itp.)?<br />
Głównie rodzaj pomieszczenia, warunki<br />
montażowe, cel przeznaczenia, rozmieszczenie<br />
osób/obiektów.<br />
9. Jakie jest optymalne miejsce montażu<br />
jednostki wewnętrznej?<br />
Typoszereg jednostek jest bardzo szeroki,<br />
urządzenia można montować<br />
na ścianie pod sufitem, w suficie, czy<br />
na podłodze.<br />
10. Jakie jest optymalne miejsce montażu<br />
jednostki zewnętrznej?<br />
Ekspert Free podpowiada: „Czynnikami,<br />
na jakie warto zwrócić uwagę<br />
przy wyborze lokalizacji jednostki<br />
zewnętrznej są między innymi: wystarczające<br />
oddalenie od przeszkód<br />
(ważne dla prawidłowego przepływu<br />
powietrza), łatwość w późniejszym<br />
serwisowaniu, możliwość odprowadzenia<br />
skroplin oraz uwzględnienie<br />
innych, niekorzystnych warunków pracy.<br />
Trudne warunki pracy, przy których<br />
zaleca się częstsze serwisowanie kli-<br />
Fot. IGLOTECH<br />
Fot. 3.<br />
Wybierając klimatyzator należy zwrócić uwagę na certyfikat Eurovent, deklaracje zgodności, a także Atest PZH.<br />
54<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
Fot. 4.<br />
Interfejs debuggera Gree VRF.<br />
matyzatorów, spotkać można między<br />
innymi w halach produkcyjnych lub<br />
w pobliżu drzew pylących, np. topoli,<br />
które w okresie wiosennym mocno zanieczyszczają<br />
wymienniki.”<br />
11. Dlaczego tak ważne jest przestrzeganie<br />
maksymalnej długości<br />
przewodu łączącego jednostkę<br />
wewnętrzną z agregatem?<br />
Mariusz Stawski tłumaczy: „Wynika to<br />
z zaleceń producenta, które obejmują<br />
prawidłową ilość czynnika oraz moc<br />
sprężarki, która ten czynnik dystrybuuje.<br />
Za długa instalacja może być przyczyną<br />
nieprawidłowego stopnia nasycenia<br />
czynnika, który wpływa na spadek wydajności.”<br />
12. Czy są jakieś zalecenia jeśli konieczne<br />
jest wydłużenie tej instalacji?<br />
Jeżeli jest zalecane wydłużenie instalacji,<br />
należy odwołać się do dokumentacji,<br />
która mówi o maksymalnej<br />
dopuszczalnej długości. Wówczas<br />
dłuższa dopuszczalna instalacja narzuca<br />
doładowanie dodatkowej ilości<br />
czynnika.<br />
Fot. 5. Przy wyborze lokalizacji<br />
jednostki zewnętrznej należy zwrócić<br />
uwagę na minimalne odległości<br />
od przeszkód w celu zapewnienia<br />
odpowiedniej cyrkulacji powietrza<br />
i dostępności serwisowej.<br />
Fot. FREE<br />
Fot. FREE<br />
13. Jak często należy serwisować instalację<br />
klimatyzacji typu split<br />
i jakie czynności powinny być<br />
wówczas wykonane?<br />
Ekspert Free podpowiada: „Standardowym<br />
okresem między kolejnymi<br />
przeglądami klimatyzatora typu split<br />
jest 6 miesięcy. Oczywiście dwa przeglądy<br />
w roku to absolutne minimum.<br />
Urządzenia pracujące w ciężkich warunkach<br />
powinny przechodzić serwisowanie<br />
nawet raz w miesiącu! Niekorzystne<br />
warunki panują na przykład<br />
w pomieszczeniach gastronomicznych<br />
(zanieczyszczenie tłuszczem), zakładach<br />
fryzjerskich (zanieczyszczenie lakierem)<br />
czy gabinetach dentystycznych. Czynności,<br />
jakie wykonuje się podczas serwisu<br />
to przede wszystkim czyszczenie<br />
wymienników powietrza oraz filtrów,<br />
sprawdzenie prawidłowości pracy<br />
urządzenia, pomiar temperatur pracy,<br />
czyszczenie instalacji odprowadzenia<br />
skroplin, kontrola szczelności układu<br />
oraz sprawdzenie stanu przewodów<br />
elektrycznych. Przydatnymi narzędziami<br />
wspomagającymi serwisantów są<br />
Debuggery.” Wszystkie te czynności<br />
powinny mieć podsumowanie w formie<br />
przeszkolenia użytkownika, sporządzenia<br />
protokołu serwisowego oraz<br />
noty w karcie gwarancyjnej.<br />
14. Jakie są skutki braku regularnych<br />
przeglądów serwisowych?<br />
Dla większości producentów niewykonywanie<br />
regularnych przeglądów<br />
wiąże się z utratą lub ograniczeniem<br />
gwarancji na sprzęt. Zaniedbanie tego<br />
obowiązku może skutkować także obniżeniem<br />
wydajności pracy klimatyzatora,<br />
pojawieniem się nieprzyjemnych<br />
zapachów, szybszym zużywaniem<br />
podzespołów oraz wystąpieniem awarii<br />
i uszkodzeń.<br />
15. Jaka jest żywotność obecnie dostępnych<br />
na rynku instalacji/urządzeń?<br />
Poprawnie zainstalowany klimatyzator<br />
z regularnym serwisowaniem<br />
dobrej marki będzie nam służył przez<br />
wiele lat.<br />
16. Na jakie certyfikaty warto zwrócić<br />
uwagę wybierając urządzenie?<br />
Należy zwrócić uwagę na certyfikat<br />
Eurovent, deklaracje zgodności, a także<br />
Atest PZH.<br />
•<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
55
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Serwisowanie klimatyzatorów<br />
typu split – czyli co robić, by jak<br />
najdłużej wydajnie pracowały<br />
Klimatyzatory inwerterowe typu split to dość skomplikowane urządzenia<br />
wymagające właściwego użytkowania oraz regularnego serwisowania. Ich<br />
prawidłowe użytkowanie pozwala ograniczyć występowanie usterek oraz<br />
zapewnić wydajną pracę. Co robić, by sprzęt działał bezawaryjnie przez<br />
długi czas? Wpływa na to kilka czynników.<br />
Pierwszym czynnikiem decydującym<br />
o przyszłej pracy jest uniknięcie<br />
błędów przy montażu klimatyzatora.<br />
Prawidłowa instalacja<br />
wykonywana jest zawsze zgodnie<br />
z dokumentacją producenta. Błędami,<br />
które najczęściej się zdarzają<br />
oraz mogą pociągać za sobą<br />
poważne następstwa są między<br />
innymi: prowadzenie za krótkiej<br />
lub za długiej instalacji czynnika<br />
chłodniczego, wykonanie zbyt<br />
dużych przewyższeń, montaż<br />
jednostek zbyt blisko przeszkód<br />
takich jak ściany, czy wykorzystywanie<br />
zanieczyszczonych przewodów<br />
miedzianych.<br />
Prowadzenie za długiej lub za<br />
krótkiej instalacji bardzo często<br />
skutkuje mało efektywnym grzaniem<br />
lub chłodzeniem. Aby tego<br />
uniknąć należy upewnić się, jakie<br />
są granice długości instalacji<br />
dopuszczane przez producenta.<br />
Dla pojedynczych klimatyzatorów<br />
ściennych typu split, na przykładzie<br />
modelu Gree Amber Prestige,<br />
maksymalna długość, w zależności<br />
od mocy urządzenia, może wynosić<br />
od 15 mb do nawet 50 mb<br />
przy różnicy wysokości od 10 do<br />
30 m. Nawet klimatyzatory najmniejszych<br />
mocy powinny mieć<br />
przynajmniej 3 mb instalacji czynnika<br />
chłodniczego. Równie ważnym<br />
aspektem jest odpowiednie<br />
oddalenie jednostek od przeszkód,<br />
co ma na celu zapewnienie prawidłowego<br />
przepływu powietrza przez wymienniki.<br />
Uwagę należy również zwrócić<br />
na materiały z jakich budowana jest instalacja.<br />
Wykorzystanie zanieczyszczonych<br />
rur miedzianych może uszkodzić<br />
podzespoły, takie jak sprężarka czy zawór<br />
rozprężny.<br />
Aby prawidłowo zamontowane urządzenie<br />
działało bezawaryjnie oraz skutecznie,<br />
konieczne jest wykonywanie<br />
okresowych przeglądów i serwisowanie.<br />
Dla urządzeń pracujących w normalnych<br />
warunkach biurowo-domowych należy<br />
przeprowadzać dwie konserwacje<br />
rocznie. Dla klimatyzatorów pracujących<br />
w trudniejszych warunkach (fryzjer, dentysta,<br />
lokal gastronomiczny) nawet raz<br />
na miesiąc! Podczas wizyty serwisu należy<br />
przede wszystkim wyczyścić filtry<br />
i wymienniki powietrza oraz je zdezynfekować,<br />
sprawdzić szczelność instalacji<br />
czynnika chłodniczego oraz odprowadzenia<br />
skroplin, a także stan przewodów<br />
elektrycznych oraz prawidłowości pracy<br />
urządzenia wraz z pomiarem temperatur<br />
pracy. Błędem przy przeprowadzaniu<br />
standardowego przeglądu jest sprawdzanie<br />
ciśnień pracy przez fizyczne podłączenie<br />
narzędzi pomiarowych do układu<br />
chłodniczego. Skutkuje to zawsze<br />
utratą części czynnika chłodniczego, co<br />
zwłaszcza przy urządzeniach niewielkich<br />
mocy może mieć negatywny wpływ<br />
na pracę. Co więcej, przy powszechnie<br />
Fot. 1. Minimalne odległości przeszkód<br />
od jednostki zewnętrznej na przykładzie<br />
Gree Lomo Eco 9K<br />
Fot. 2. Nieprawidłowa odległość od<br />
przeszkody jednostki zewnętrznej<br />
56<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
Fot. 3. Debugger dla mulit Free Match Gree<br />
Fot. 4. Zrzut ekranu Debuggera GMV5 Gree<br />
Fot. 5. Przenośny Debugger GMV5 Gree<br />
CE41-24/F(C)<br />
występujących klimatyzatorach inwerterowych,<br />
pomiar ciśnień pracy nie daje<br />
serwisującemu żadnej przydatnej informacji.<br />
Należy również pamiętać, że serwis<br />
powinien być wykonywany przez<br />
autoryzowaną przez producenta firmę.<br />
Dzięki temu utrzymana zostanie gwarancja<br />
na sprzęt, która w przypadku Gree<br />
wynosi 5 lat.<br />
Gdy, pomimo prawidłowego montażu<br />
oraz regularnego serwisowania, pojawiają<br />
się awarie lub nieprawidłowa praca należy<br />
niezwłocznie przystąpić do usunięcia<br />
wad i usterek. Przydatnymi narzędziami<br />
dla ekipy serwisantów są w takiej sytuacji<br />
debuggery. Jednym z producentów,<br />
który oferuje takie narzędzia jest wspomniany<br />
wcześniej Gree, który w ofercie<br />
posiada debuggery do większości swoich<br />
urządzeń. Debugger RAC kompatybilny<br />
z pojedynczymi urządzeniami ściennymi<br />
typu split przy prostym i szybkim podłączeniu<br />
jest w stanie przekazać serwisantowi<br />
informacje m.in. o częstotliwości pracy<br />
sprężarki i wentylatora, prądzie przez nie<br />
pobieranym oraz temperaturach pracy.<br />
Jego odpowiednik dla urządzeń multi<br />
Free Match ponadto podaje dane takie<br />
jak: ciśnienia w instalacji czynnika chłodniczego,<br />
stan zaworów rozprężnych czy<br />
temperaturę czynnika. Najbardziej jednak<br />
precyzyjny i wszechstronny jest debugger<br />
dla systemów VRF GMV5 Gree, występujący<br />
w dwóch wariantach.<br />
Pierwszy z nich to debugger w formie<br />
konwertera przekazującego informacje<br />
do oprogramowania komputerowego,<br />
który prezentuje serwisantowi kilkadziesiąt<br />
mierzonych wartości w czasie rzeczywistym,<br />
od stanu pracy jednostek wewnętrznych,<br />
przez ciśnienia i temperatury czynnika,<br />
po parametry pracy sprężarek oraz<br />
temperatury wielu podzespołów. Drugim<br />
wariantem debuggera GMV jest narzędzie<br />
w formie sterownika, który daje identyczne<br />
możliwości przez podpięcie go do płyty<br />
głównej dowolnej jednostki. Dzięki temu<br />
nie wymaga podłączenia do komputera,<br />
przez co jest niewielki i przenośny.<br />
Dzięki tym narzędziom serwisant jest w stanie<br />
szybciej, precyzyjniej i co ważne bardzo<br />
często bez fizycznej ingerencji w podzespoły<br />
elektroniczne czy układ chłodniczy,<br />
określić przyczynę wystąpienia usterki lub<br />
nieprawidłowej pracy. Awarie usuwane są<br />
mniejszym nakładem wysiłku, finansów<br />
i czasu, a samo diagnozowanie jest znacznie<br />
mniej inwazyjne dla urządzenia.<br />
Przestrzeganie powyższych zasad i zaleceń<br />
dotyczy większości obecnych na polskim<br />
rynku klimatyzatorów typu split. Warto zadbać<br />
o regularne serwisowanie urządzeń,<br />
co poskutkuje ich wydajną i niezawodną<br />
pracą przez długie lata.<br />
Kierownik ds. Serwisu i Logistyki<br />
Rafał Klimasara<br />
www.gree.pl<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
57
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
Warunki montażu rekuperatorów<br />
Nie ma wątpliwości co do tego, że energooszczędne technologie stosowane<br />
w budownictwie, przyczyniają się do ograniczania strat energii.<br />
Jednak rozwiązania tego typu niejednokrotnie pogarszają warunki<br />
naturalne wewnątrz pomieszczeń.<br />
Np. szczelne okna i drzwi, negatywnie<br />
wpływają na grawitacyjną<br />
wentylację budynku, a w powietrzu<br />
koncentrują się niepożądane<br />
składniki. Należy do nich między<br />
innymi dwutlenek węgla, para<br />
wodna, kurz czy też substancje<br />
wydzielane przez materiały budowlane<br />
i elementy wyposażenia.<br />
Zbyt mała ilość powietrza<br />
może być przyczyną złego samopoczucia<br />
użytkowników pomieszczenia.<br />
Stąd też przydatne<br />
okazują się urządzenia wentylacji<br />
wymuszonej, dzięki którym wymiana<br />
powietrza jest zapewniona<br />
mechanicznie.<br />
Rekuperator odpowiada za wymianę<br />
powietrza oraz odzyskuje<br />
ciepło z powietrza usuwanego<br />
z budynku. Warto podkreślić,<br />
że system wentylacji grawitacyjnej<br />
i mechanicznej indywidualnej<br />
nie stwarza takiej możliwości,<br />
dlatego też przewagę w tym zakresie<br />
mają rekuperatory.<br />
Na budowę typowego rekuperatora<br />
składa się kilka elementów.<br />
Ważny jest sterownik, który pozwala<br />
na wybór niezależnej prędkości<br />
wentylatora nawiewnego<br />
i wywiewnego. W zależności<br />
od wersji, sterowanie może być<br />
mechaniczno-elektryczne, elektroniczne<br />
lub cyfrowe. To ostatnie<br />
rozwiązanie zapewnia łatwą<br />
obsługę i wygodę w sterowaniu<br />
systemem. Można np. programować<br />
włączanie i wyłączanie centrali<br />
w cyklach dobowych, tygodniowych<br />
lub z uwzględnieniem<br />
warunków atmosferycznych.<br />
Układ rozmrażania, w zależności<br />
od wersji urządzenia, może<br />
być sterowany ciśnieniowo. Działa on<br />
na zasadzie chwilowego wyłączenia<br />
wentylatora nawiewnego. W rekuperatorach<br />
z funkcją odzyskiwania wilgoci,<br />
najczęściej uwzględnia się wymienniki<br />
z celulozowym wkładem.<br />
Odpowiedni wybór<br />
Na etapie wyboru odpowiedniego rekuperatora<br />
trzeba wziąć pod uwagę<br />
przynajmniej kilka czynników. Z punktu<br />
widzenia efektywności energetycznej<br />
ważna jest sprawność centrali wentylacyjnej<br />
wyrażana w procentach.<br />
Producenci niejednokrotnie podają teoretyczną<br />
sprawność obliczaną w warunkach<br />
idealnych wręcz laboratoryjnych.<br />
Uwzględniany może być przy tym<br />
minimalny przepływ powietrza przez<br />
wymiennik. W efekcie wybierając rekuperator<br />
warto przeanalizować wartości<br />
odzysku obliczane podczas pracy<br />
w innych trybach centrali, co zazwyczaj<br />
jest prezentowane na wykresie.<br />
Praktyka pokazuje, że w przypadku<br />
rzeczywistych warunków eksploatacji<br />
sprawność centrali może być niższa<br />
od wartości jaka jest podawana przez<br />
Fot. 1.<br />
Schemat instalacji wentylacyjnej z rekuperatorem.<br />
producentów. Oprócz tego większa<br />
sprawność centrali może pociągać za<br />
sobą konieczność zastosowania mocniejszych<br />
silników wentylatorów, które<br />
mają większe zapotrzebowanie na energię<br />
elektryczną. Zdarzyć się więc może,<br />
że centrala zapewniająca wysoki współczynnik<br />
odzysku ciepła będzie mniej<br />
ekonomiczna w porównaniu z centralą<br />
z mniejszym współczynnikiem odzysku<br />
ciepła ale przy większym zapotrzebowaniu<br />
na prąd.<br />
Wentylatory i obudowa<br />
Dobierając rekuperator trzeba pamiętać,<br />
że urządzenie będzie pracowało<br />
w trybie ciągłym, zatem konieczne są<br />
dobre wentylatory. Nie mniej ważna jest<br />
również odpowiednia obudowa, która<br />
oprócz zapewnienia odpowiedniej akustyki<br />
i izolacji termicznej powinna być<br />
trwała.<br />
W przypadku gdy obudowa jest metalowa<br />
to zazwyczaj ma ona pokrycie<br />
poliestrem. Z kolei wkład wykonuje się<br />
z aluminium, a jego konstrukcja powinna<br />
zapewniać łatwe mycie. Ponadto<br />
w niektórych urządzeniach wkład można<br />
Fot. DOSPEL<br />
58<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
wentylacja i klimatyzacja w.<br />
w prosty sposób wymienić, dzięki specjalnym<br />
szczotkom na krawędziach, które<br />
pełnią również funkcję uszczelniającą.<br />
Poziom hałasu<br />
Poziom hałasu to istotny parametr pracy<br />
centrali wentylacyjnej. W przypadku<br />
zbyt głośnej pracy będzie zakłócany<br />
komfort użytkowników budynku.<br />
Trzeba podkreślić, że rekuperatory<br />
z wymiennikiem krzyżowym generują<br />
wyższy poziom hałasu w porównaniu<br />
z wymiennikami obrotowymi. W aspekcie<br />
poziomu hałasu istotny jest wspomniany<br />
już materiał wykonania obudowy.<br />
Metale takie jak np. aluminium będą<br />
się kurczyły i rozszerzały pod wpływem<br />
zmian temperatury zatem po jakimś<br />
czasie może dojść do poluźnienia połączeń<br />
i powstawania hałasu.<br />
Spręż centrali<br />
Spręż centrali to parametr określający<br />
siłę z jaką rekuperator będzie wpychał<br />
powietrze w przewody wentylacyjne<br />
oraz zasysał powietrze z zewnątrz, zatem<br />
wraz ze wzrostem tego parametru<br />
centrala będzie silniejsza. W przypadku<br />
zbyt małego sprężu nawiew i wywiew<br />
powietrza w anemostatach oddalonych<br />
od centrali może być niewystarczający.<br />
W efekcie dobierając spręż trzeba przeanalizować<br />
przede wszystkim spadki<br />
ciśnienia w całej instalacji wentylacyjnej<br />
budynku. Jeżeli zastosowanie znajduje<br />
Fot. SPRO-VENT<br />
Fot. KLIMATSYSTEM<br />
Fot. 2.<br />
Centrala wentylacyjna zamontowana na poddaszu.<br />
gruntowy wymiennik ciepła to warto<br />
zadbać o silniejszy rekuperator. Nie będzie<br />
wtedy potrzeby zamontowania dodatkowego<br />
wentylatora.<br />
Miejsce montażu<br />
Centralę wentylacyjną najczęściej montuje<br />
się na poddaszu, w przestrzeni niemieszkalnej<br />
(np. w kotłowni) lub w piwnicy<br />
– każde z tych rozwiązań ma swoje<br />
wady i zalety.<br />
Rekuperator na poddaszu to przede<br />
wszystkim możliwość łatwego prowadzenia<br />
przewodów czerpni i wyrzutni,<br />
prosty montaż oraz możliwość zastosowania<br />
krótkich przewodów. Z kolei<br />
wady to ryzyko zamarznięcia centrali<br />
na nieogrzewanym poddaszu i duże<br />
straty ciepła przy niedostatecznej izolacji<br />
przewodów, możliwe utrudnienia<br />
z odprowadzeniem kondensatu oraz<br />
utrudnione podłączenie instalacji gruntownego<br />
wymiennika ciepła.<br />
Rekuperator w przestrzeni niemieszkalnej<br />
(np. w kotłowni) to przede wszystkim<br />
możliwość zamontowania centrali<br />
w ciepłym pomieszczeniu, łatwe odprowadzenie<br />
kondensatu oraz łatwy dostęp<br />
serwisowy. Jednak centrale o większych<br />
wymiarach zajmują przestrzeń<br />
użytkową, a w przypadku niedostatecznego<br />
wytłumienia istnieje ryzyko<br />
przenoszenia hałasu.<br />
Z kolei rekuperator w piwnicy zapewnia<br />
łatwe zorganizowanie odpowiedniego<br />
miejsca do montażu urządzenia, proste<br />
podłączenie do instalacji gruntowego<br />
wymiennika ciepła ale przy możliwości<br />
wystąpienia trudności z rozprowadzeniem<br />
instalacji.<br />
Fot. 3.<br />
Centrala wentylacyjna firmy Pro-Vent.<br />
Montaż<br />
Jako podstawowe zasady montażu rekuperatorów<br />
należy wymienić zastosowanie<br />
odpowiednich przewodów<br />
doprowadzających i odprowadzających<br />
powietrze. Przewody te powinny być<br />
możliwie najkrótsze. Ponadto ważny jest<br />
dostęp do urządzeń podczas prac konserwacyjnych<br />
(np. wymiana filtrów) i serwisowych.<br />
Z kolei temperatura powietrza<br />
w pomieszczeniach, gdzie rekuperator<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
59
w.<br />
wentylacja i klimatyzacja<br />
będzie zainstalowany nie powinna być<br />
niższa niż 5°C. Konieczne jest również<br />
podłączenie do odprowadzenia kondensatu<br />
do kanalizacji. Warto zapobiec<br />
przenoszeniu się hałasu do pomieszczeń<br />
mieszkalnych (nie montować rekuperatora<br />
blisko wyłazu strychowego, drzwi, itp.).<br />
Przyda się również kabel do sterownika<br />
lub połączenia rekuperatora z routerem.<br />
Trzeba pamiętać o doprowadzeniu odpowiedniego<br />
kabla do sterownika lub<br />
połączenia rekuperatora z routerem<br />
(przy sterowaniu przez Internet).<br />
Oferowane na rynku rekuperatory są<br />
montowane w różnych pozycjach. Dzięki<br />
specjalnym uchwytom jest możliwy<br />
Fot. ZEHNDER<br />
montaż w określonych przestrzeniach<br />
– np. pod sufitem. Czerpnia musi być<br />
zamontowana na zewnętrznej ścianie<br />
budynku od strony nawietrznej. Najlepiej<br />
aby był to kierunek zachodni. Nie mniej<br />
ważna jest wyrzutnia montowana zazwyczaj<br />
od strony wschodniej. Jeżeli jest<br />
taka możliwość to centralę można zamontować<br />
na poddaszu wykonując odpowiednie<br />
połączenia z wentylowanymi<br />
pomieszczeniami. Pokoje dzienne, dziecięce<br />
i sypialnie wymagają wdmuchiwania<br />
powietrza, z kolei nawiewy montuje<br />
się na korytarzach. Ważne jest aby miejsce<br />
montażu nawiewu było tak dobrane aby<br />
zapewniało efektywną wymianę powietrza.<br />
Dobrą lokalizację stanowią okolice<br />
okien ale przy maksymalnym oddaleniu<br />
od drzwi. Z kolei z pomieszczeń takich<br />
jak kuchnia czy łazienka powietrze powinno<br />
być wyciągane, przy czym w wielu<br />
przypadkach do instalacji wywiewnej<br />
podłączany jest z przewód z okapu kuchennego.<br />
Trzeba pamiętać aby okap był<br />
wyposażony w filtr przeciwtłuszczowy.<br />
Generalnym założeniem wentylacji jest<br />
przepływ powietrza z pokojów oraz jego<br />
wyciągnięcie z kuchni i łazienki. W efekcie<br />
do pokoi nie przedostają się nieprzyjemne<br />
zapachy i wilgoć.<br />
Kanały wentylacyjne zazwyczaj wykonuje<br />
się z rur PVC oraz z aluminiowych<br />
przewodów giętkich. Ważna jest odpowiednia<br />
izolacja przewodów tak, aby<br />
straty ciepła i chłodu były możliwie najniższe.<br />
Montując rekuperator w nowym<br />
domu trzeba pamiętać o odpowiednich<br />
wymaganiach już na etapie projektowania<br />
budynku. Z kolei montaż instalacji<br />
w starszych budynkach warto przewidzieć<br />
podczas generalnego remontu.<br />
Nie należy łączyć instalacji wentylacyjnej<br />
z systemem dystrybucji gorącego<br />
powietrza. Nieprawidłowe połączenie<br />
tych instalacji może spowodować<br />
niewłaściwą pracę obu systemów, ich<br />
uszkodzenia a w niektórych przypadkach<br />
pożaru. Jeżeli budynek jest ogrzewany<br />
właśnie przez DGP to warto zadbać<br />
o system rekuperacji o możliwie<br />
najwyższym poziomie sprawności.<br />
Ruch powietrza z rekuperatora oraz<br />
ruch powietrza z kominka zapewnią dobre<br />
rozprowadzanie ciepła.<br />
Fot. 4.<br />
Przykład zabudowy centrali wentylacyjnej.<br />
Czerpnia i wyrzutnia<br />
Wspomnianą już czerpnię i wyrzutnię<br />
montuje się co najmniej 2 m od siebie.<br />
Czerpnia zazwyczaj instalowana<br />
jest z innej strony budynku ze względu<br />
na mniejsze ryzyko zaciągania uciążliwych<br />
zanieczyszczeń i zapachów.<br />
Dobre miejsce na montaż czerpni to<br />
podbitka dachowa. Ponadto miejsce<br />
montażu czerpni i wyrzutni powinno<br />
się znajdować na wysokości nie mniejszej<br />
niż 2 m od poziomu gruntu, przy<br />
czym nie może to być bezpośrednie<br />
sąsiedztwo okna. Ważne jest okresowe<br />
sprawdzanie drożności kratek.<br />
•<br />
60<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
R.<br />
NA RYNKU<br />
Wybór wymiennika ciepła rekuperatora<br />
Dzięki rekuperatorom, w zależności od stopnia izolacji budynku, oszczędności<br />
za ogrzewanie w miesiącach zimowych mogą sięgać od 30% do<br />
50%. Dom z rekuperacją ma dużo niższe zapotrzebowanie na ciepło, nawet<br />
średnio o 45%. Oznacza to kolejne oszczędności na poziomie inwestycji<br />
w system grzewczy.<br />
Niektóre rekuperatory są w stanie odzyskiwać<br />
wilgoć z powietrza usuwanego,<br />
co z kolei poprawia relatywną wilgotność<br />
powietrza w budynku. Korzyść<br />
w tym zakresie szczególnie docenia się<br />
przy suchym powietrzu podczas zimy.<br />
Obniżając wilgotność powietrza likwidowane<br />
są warunki do rozwoju pleśni<br />
i grzybów.<br />
Cechy wymiennika krzyżowego<br />
Wymienniki krzyżowe bazują na panelach,<br />
które przylegają do siebie. Dzięki<br />
specjalnemu wyprofilowaniu paneli<br />
powstają między nimi wąskie szczeliny.<br />
Panele najczęściej są metalowe<br />
lub wykonane z tworzywa sztucznego.<br />
Co prawda panele metalowe<br />
są droższe to jednak w porównaniu<br />
do paneli z tworzywa sztucznego cechuje<br />
je lepsza przewodność cieplna. Te<br />
z kolei są bardziej odporne na korozję.<br />
W wymienniku krzyżowym przez połowę<br />
paneli przepływa zimne powietrze<br />
a przez drugą połowę powietrze<br />
ciepłe. W efekcie przenikania ciepła<br />
przez ścianki wymiennika dochodzi to<br />
wyrównania temperatury w jego wnętrzu.<br />
Należy podkreślić, że sprawność<br />
wymienników tego typu wynosi 50%<br />
– 70%. Z racji prostej konstrukcji przy<br />
stosunkowo niskich kosztach produkcji<br />
zastosowanie central z wymiennikiem<br />
krzyżowym obejmuje przede wszystkim<br />
niewielkie obiekty takie jak domy<br />
jednorodzinne i małe biura.<br />
W odniesieniu do wad wymienników<br />
krzyżowych należy mieć na uwadze konieczność<br />
stosowania układów antyzamrożeniowych<br />
w przypadku powietrza<br />
zewnętrznego wynoszącego poniżej<br />
-2°C. Ujemna temperatura wpływa negatywnie<br />
nie tylko na pracę systemu<br />
wentylacyjnego, ale również na komfort<br />
użytkowania instalacji.<br />
Cechy wymiennika<br />
przeciwprądowego<br />
Rekuperatory z wymiennikiem przeciwprądowym<br />
w porównaniu z wymiennikami<br />
krzyżowymi są nowszym rozwiązaniem.<br />
Budowa wymiennika tego typu<br />
bazuje na płytach ułożonych równolegle,<br />
co umożliwia przepływ strumienia<br />
ciepłego i zimnego powietrza względem<br />
siebie w przeciwnych kierunkach.<br />
Następnie dochodzi do mieszania strumieni.<br />
Najważniejszą zaletą wymienników<br />
przeciwprądowych jest wysoka<br />
sprawność wynosząca do 95%, z kolei<br />
wada to wyższe koszty produkcji.<br />
Na końcu drogi przepływu strumień powietrza<br />
ogrzanego odbiera ciepło od całego<br />
strumienia powietrza w momencie<br />
jego wpadania do wymiennika. W tym<br />
momencie ma ono jeszcze temperaturę<br />
pokojową a więc ogrzane powietrze<br />
osiąga temperaturę zbliżoną do tej jaka<br />
panuje w ogrzanych pomieszczeniach.<br />
Zakładając, że temperatura powietrza<br />
trafiająca z zewnątrz wynosi 0°C, a wywiewanego<br />
z pomieszczeń ok. 20°C, to<br />
po przepłynięciu przez wymiennik przeciwprądowy<br />
temperatura świeżego powietrza<br />
wyniesie 18°C, a wywiewanego<br />
2°C. W ten sposób sprawność wymiennika<br />
przeciwprądowego osiągnie 90%.<br />
Wymienniki obrotowe i entalpiczne<br />
Wymiennik obrotowy bazuje na kształcie<br />
walca. Wirnik, który się obraca pełni<br />
rolę wymiennika. Jego konstrukcja wykorzystuje<br />
pofalowaną blachę aluminiową<br />
nawiniętą na walec. Wirnik jest<br />
w ciągłym ruchu wymuszanym przez<br />
dodatkowy napęd elektryczny. Takie<br />
rozwiązanie powoduje, że do kanalików<br />
umieszczonych we wnętrzu walca<br />
trafia świeże powietrze, a w trakcie obrotu<br />
walca zostaje przekazana energia<br />
cieplna. Rekuperatory z wymiennikiem<br />
obrotowym osiągają odzysk ciepła<br />
na poziomie 70% – 85%. Jako wadę takiego<br />
wymiennika wymienia się często<br />
występujące nieszczelności, przez co<br />
powietrze zużyte może być mieszane<br />
ze świeżym. W efekcie do wnętrza pomieszczeń<br />
mogą trafiać nieprzyjemne<br />
zapachy.<br />
Z kolei w kontekście zalet trzeba mieć<br />
również na uwadze, że w wymiennikach<br />
obrotowych nie występuje zjawisko<br />
skraplania pary wodnej, a więc<br />
zmniejsza się ryzyko wystąpienia oszronienia<br />
podczas zimy.<br />
Ciekawe rozwiązanie techniczne stanowią<br />
wymienniki entalpiczne. W porównaniu<br />
z wymiennikiem przeciwprądowym<br />
ze strumienia powietrza wywiewanego<br />
do strumienia powietrza nawiewanego<br />
przekazywana jest nie tylko energia cieplna<br />
ale również wilgoć. W efekcie kontroluje<br />
się poziom wilgoci we wnętrzu budynku,<br />
co będzie szczególnie docenione<br />
podczas zimy.<br />
Odzysk ciepła w rekuperatorach tego<br />
typu wynosi 85% – 95%. Z kolei odzysk<br />
entalpiczny osiąga 100%. Ten rodzaj<br />
wymiennika cechuje również brak wytrącania<br />
kondensatu, przez co nie ma<br />
szronienia i problemów z zamarzaniem<br />
przy niskich temperaturach.<br />
Na kolejnych stronach przedstawiamy<br />
wybrane produkty z oferty rynkowej.<br />
•<br />
62<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
NA RYNKU R.<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
Producent/Dystrybutor ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI Sp. z o.o. ALNOR SYSTEMY WENTYLACJI Sp. z o.o.<br />
Model HRU-PremAIR HRU-ERGO-1000<br />
Przeznaczenie<br />
(maksymalna powierzchnia<br />
budynku) [m 2 ]<br />
200 500 – 600<br />
Rodzaj wymiennika ciepła Przeciwprądowy Wymiennik przeciwprądowy<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
nawiewanego [m 3 /h]<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
wywiewanego [m 3 /h]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
nawiewu [Pa]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
wywiewu [Pa]<br />
Stopień odzysku ciepła [%]<br />
[W/m 3 /h]<br />
400 m 3 /h przy 100Pa 1000<br />
400 m 3 /h przy 100Pa 1000<br />
770 120<br />
630 120<br />
Do 93% 77<br />
Współczynnik SFP 0,4 1,4 [W/(m 3 /h)]<br />
Rodzaj wentylatorów Wentylatory promieniowe EC Promieniowy<br />
Maksymalny pobór mocy<br />
wentylatorów [A]<br />
Wymiary (bez króćców<br />
przyłączeniowych)<br />
Długość (głębokość) x<br />
x Szerokość x Wysokość [mm]<br />
1,2 2,1<br />
502 x 730 x 865 1322 x 1134 x 388<br />
Waga [kg] 32 83<br />
Średnica króćców<br />
wentylacyjnych [mm]<br />
160 250<br />
Rodzaj zabezpieczenia<br />
przed zamarzaniem<br />
Okresowe wyłączenie nawiewu lub nagrzewnica wstępna (opcjonalnie)<br />
Automatyczny, wysterowanie strumieni<br />
przepływu powietrza<br />
Poziom hałasu [dB] 61 43<br />
Zintegrowany bypass<br />
[TAK/NIE]<br />
Możliwości sterowania<br />
Tak (modulowany)<br />
Przełącznik 4-pozycyjny bezprzewodowy, bezprzewodowe czujniki<br />
pomieszczeniowe RH oraz CO 2<br />
, aplikacja mobilna<br />
Tak<br />
Kalendarz, strumienie przepływu powietrza, regulacja pracy bypass<br />
Cechy charakterystyczne<br />
Obudowa wykonana z EPP, bezprzewodowa komunikacja z jednostką<br />
wszystkich urządzeń sterujących, niska waga, kompaktowe wymiary<br />
Wymiennik entalpiczny,<br />
niskie koszty eksploatacji<br />
Wyposażenie opcjonalne<br />
Nagrzewnica wstępna, pomieszczeniowe czujniki CO 2<br />
i RH,<br />
aplikacja mobilna, fi ltry F7<br />
Nagrzewnica wstępna i wtórna, sterownik dotykowy<br />
Cena katalogowa netto 8 033,28 zł 6 283,1 zł<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
63
R.<br />
NA RYNKU<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
Producent/Dystrybutor Helios / ISTPOL Sp. z o.o.; EL-TEAM Sp. z o.o. Helios / ISTPOL Sp. z o.o.; EL-TEAM Sp. z o.o.<br />
Model KWL EC 220 D (L &R), (Nr kat.: 4226 i 4227) KWL EC 300 W ET (L &R), (Nr kat.: 4233 i 4235)<br />
Przeznaczenie<br />
(maksymalna powierzchnia<br />
budynku) [m 2 ]<br />
Rodzaj wymiennika ciepła<br />
Krzyżowo-przeciwprądowy,<br />
z tworzywa sztucznego<br />
Entalpiczny<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
245 315<br />
nawiewanego [m 3 /h]<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
245 315<br />
wywiewanego [m 3 /h]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
nawiewu [Pa]<br />
470 510<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
wywiewu [Pa]<br />
470 510<br />
Stopień odzysku ciepła [%]<br />
[W/m 3 /h]<br />
90 116<br />
Współczynnik SFP 0,4 [W/(m 3 /h)] 0,35 [W/(m 3 /h)]<br />
Rodzaj wentylatorów Silniki EC, wentylatory promieniowe Silniki EC, wentylatory promieniowe<br />
Maksymalny pobór mocy<br />
wentylatorów [A]<br />
Wymiary (bez króćców<br />
przyłączeniowych)<br />
Długość (głębokość) x<br />
x Szerokość x Wysokość [mm]<br />
2 x 50 W 2 x 100 W<br />
1141 x 548 x 236 711 x 489 x 732<br />
Waga [kg] 50 kg 49<br />
Średnica króćców<br />
wentylacyjnych [mm]<br />
125 160<br />
Rodzaj zabezpieczenia<br />
przed zamarzaniem<br />
Automatyczne zmniejszanie ilości powietrza zewnętrznego lub opcjonalnie:<br />
nagrzewnica<br />
Automatyczne zmniejszanie ilości powietrza<br />
zewnętrznego lub opcjonalnie: nagrzewnica<br />
Poziom hałasu [dB] Natężenie L PA<br />
w odl. 1 m 58 Natężenie L PA<br />
w odl. 1 m 45<br />
Zintegrowany bypass<br />
[TAK/NIE]<br />
Możliwości sterowania<br />
Tak<br />
Prostym regulatorem, regulatorem LCD<br />
lub przeglądarce (aplikacji) EasyControls<br />
Tak<br />
Prostym regulatorem, regulatorem LCD<br />
lub przeglądarce (aplikacji) EasyControls<br />
Cechy charakterystyczne<br />
Centrala sufi towa, do wentylacji budynków mieszkalnych i mieszkań.<br />
Certyfi kat zgodności ze standardem domu pasywnego. Wyposażone w<br />
system Helios easyControls, innowacyjną koncepcję łatwego sterowania<br />
z poziomu przeglądarki po włączeniu się do sieci. Oszczędne wentylatory<br />
w technologii EC oraz dowolną regulację strumienia powietrza.<br />
Kompaktowe urządzenie z odzyskiem ciepła, do wentylacji budynków<br />
mieszkalnych i mieszkań. Certyfi kat zgodności ze standardem domu<br />
pasywnego. Wyposażone w system Helios easyControls, innowacyjną<br />
koncepcję łatwego sterowania z poziomu przeglądarki po włączeniu<br />
się do sieci. Do wyboru sprawny wymiennik z tworzywa sztucznego lub<br />
wymiennik entalpiczny z funkcją odzyskiwania wilgoci. Oszczędne wentylatory<br />
w technologii EC oraz dowolną regulację strumienia powietrza.<br />
Wyposażenie opcjonalne<br />
Nagrzewnice, czujniki: CO 2<br />
, VOC, wilgoci. Podłączenie KNX<br />
Nagrzewnice, czujniki: CO 2<br />
, VOC, wilgoci.<br />
Podłączenie KNX<br />
Cena katalogowa netto<br />
64<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
NA RYNKU R.<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
PRO-VENT SYSTEMY WENTYLACYJNE<br />
MISTRAL PRO 450 EC<br />
PRO-VENT SYSTEMY WENTYLACYJNE<br />
MISTRAL SLIM 600 EC<br />
Zgodny z Dyrektywą<br />
EKOPROJEKT<br />
<strong>2018</strong><br />
Zgodny z Dyrektywą<br />
EKOPROJEKT<br />
<strong>2018</strong><br />
180 220<br />
Przeciwprądowy<br />
Przeciwprądowy<br />
450 600<br />
450 600<br />
305 240<br />
300 260<br />
96–79 92–79<br />
0,22 0,21<br />
Promieniowe<br />
promieniowe<br />
340 W 340 W<br />
540 x 940 x 507 325 x 1160 x 800<br />
50 59<br />
200 250<br />
Procesorowy układ przeciwzamrożeniowy poprzez:<br />
• wyłączenie nawiewu – dopuszczalne tylko w przypadku gdy temp. powietrza na<br />
wlocie centrali (czerpnia) nie spada poniżej –6°C<br />
• wbudowana elektryczna nagrzewnica wstępna PTC<br />
(wyposażenie dodatkowe)<br />
• kanałowa recyrkulacyjna przepustnica trójstronna (wyposażenie dodatkowe<br />
Procesorowy układ przeciwzamrożeniowy poprzez:<br />
• wyłączenie nawiewu – dopuszczalne tylko w przypadku gdy temp. powietrza na<br />
wlocie centrali (czerpnia) nie spada poniżej –6°C<br />
• wbudowana elektryczna nagrzewnica wstępna PTC (wyposażenie dodatkowe)<br />
• kanałowa recyrkulacyjna przepustnica trójstronna (wyposażenie dodatkowe<br />
28–55 dBA 29–54 dBA<br />
Tak<br />
Sterowniki programowalne, wbudowane programy tygodniowe, możliwość<br />
zapisywania własnych ustawień<br />
Tak<br />
Sterowniki programowalne, wbudowane programy tygodniowe, możliwość zapisywania<br />
własnych ustawień<br />
Łatwa w montażu, zmienna konfi guracja króćców zależnie od wymagań montażu,<br />
możliwość rozbudowy konfi guracji, płynne, niezależne sterowanie wentylatorów.<br />
Łatwa w montażu, zmienna konfi guracja króćców zależnie od wymagań montażu,<br />
możliwość rozbudowy konfi guracji, płynne, niezależne sterowanie wentylatorów.<br />
• Elektryczna nagrzewnica wtórna PTC – 1,5 kW / 230 V<br />
• Elektryczna kanałowa nagrzewnica wtórna Mistral ENO – 1,2 kW / 230 V AC<br />
• Wodna nagrzewnica/chłodnica kanałowa<br />
• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 12 V DC<br />
• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 230 V AC<br />
• Elektryczna nagrzewnica wtórna PTC – 1,5 kW / 230 V<br />
• Elektryczna kanałowa nagrzewnica wtórna Mistral ENO – 1,2 kW / 230 V AC<br />
• Wodna nagrzewnica/chłodnica kanałowa<br />
• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 12 V DC<br />
• Przepustnica trójstronna (GWC, recyrkulacja) – 230 V AC<br />
7440 zł + manipulator 9840 zł + manipulator<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
65
R.<br />
NA RYNKU<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
Producent/Dystrybutor VENTS GROUP VENTS GROUP<br />
Model VUT/VUE 270 V5B EC A14 VUT 300H/EH EC ECO<br />
Przeznaczenie<br />
(maksymalna powierzchnia<br />
100 200<br />
budynku) [m 2 ]<br />
Rodzaj wymiennika ciepła Przeciwprądowy z polistyrenu / z membrany entalpicznej Przeciwprądowy z polistyrenu<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
nawiewanego [m 3 /h]<br />
Maksymalny przepływ<br />
objętościowy powietrza<br />
wywiewanego [m 3 /h]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
nawiewu [Pa]<br />
Spręż dyspozycyjny<br />
wywiewu [Pa]<br />
Stopień odzysku ciepła [%]<br />
[W/m 3 /h]<br />
270 300<br />
270 300<br />
650 (maksymalny) 454 (maksymalny)<br />
650 (maksymalny) 454 (maksymalny)<br />
98 98<br />
Współczynnik SFP 0,316 1,49<br />
Rodzaj wentylatorów Wysokosprawne silniki EC Wysokosprawne silniki EC (komutowane elektronicznie)<br />
Maksymalny pobór mocy<br />
wentylatorów [A]<br />
1,2 0,9<br />
Wymiary (bez króćców<br />
przyłączeniowych)<br />
Długość (głębokość) x<br />
590 x 893 x 316 1081 x 566 x 475<br />
x Szerokość x Wysokość [mm]<br />
Waga [kg] 13 40<br />
Średnica króćców<br />
wentylacyjnych [mm]<br />
125 160<br />
Rodzaj zabezpieczenia<br />
przed zamarzaniem<br />
Wyłączenie wentylatora nawiewnego<br />
Zmniejszenie obrotów wentylatora nawiewnego, jeżeli centrala jest<br />
wyposażona w nagrzewnicę: otwarcie by-passa oraz załączenie<br />
nagrzewnicy elektrycznej<br />
Poziom hałasu [dB] 34 45<br />
Zintegrowany bypass<br />
[TAK/NIE]<br />
Tak<br />
TAK<br />
Możliwości sterowania<br />
Panel sterowania A14:<br />
• włączenie/wyłączenie centrali,<br />
• ustawienie stopni prędkości obrotowej: niska/średnia/wysoka,<br />
• kontrola zanieczyszczenia fi ltra,<br />
• sygnalizacja awarii,<br />
• styki bezpotencjałowe dla sygnału z okapu kuchennego, czujnika<br />
wilgotności lub CO 2<br />
,<br />
• styl przepustnicy powietrza<br />
Panel sterujący A 11 z modułem Wi-Fi umożliwiającym sterowanie<br />
centrala za pomocą aplikacji SmartVent 1.0:<br />
• włączenie/wyłączenie centrali,<br />
• regulacja prędkości obrotowej wentylatorów,<br />
• podtrzymanie zadanej temperatury w pomieszczeniu, bądź w kanale,<br />
• sterowanie wg kanałowego czujnika wilgotności albo wbudowanego w<br />
panel sterowania,<br />
• praca w programie dobowym i tygodniowym,<br />
• tryb ręczny/automatyczny,<br />
• automatyczny restart po powrocie zasilania,<br />
• kontrola zanieczyszczenia fi ltrów,<br />
• komunikaty o błędach<br />
Cechy charakterystyczne<br />
Obudowa z polipropylenu ekspandowanego (EPP), silniki EC, klasa<br />
energetyczna A+<br />
Wysokoefektywne silniki EC<br />
Klasa energetyczna A+<br />
W serii EH wbudowana nagrzewnica wtórna o mocy 3,0 kW<br />
Wyposażenie opcjonalne<br />
Kanałowy czujnik wilgotności, czujnik CO 2<br />
ze wskaźnikiem LED, czujnik<br />
CO 2<br />
, czujnik wilgotności, syfon, przepustnica powietrza, siłownik, fi ltry<br />
Kanałowy czujnik wilgotności<br />
Cena katalogowa netto 5 490 zł 8 390 zł<br />
66<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
NA RYNKU R.<br />
Przegląd central wentylacyjnych<br />
ZEHNDER GROUP<br />
ComfoAir Q350 TR<br />
ZEHNDER GROUP<br />
ComfoAir Q450 ST<br />
Do 150 (w zależności od przeznaczenia wentylowanych pomieszczeń)<br />
Krzyżowo-przeciwprądowy, ERV<br />
Do 200 (w zależności od przeznaczenia wentylowanych pomieszczeń)<br />
Krzyżowo-przeciwprądowy, ERV<br />
350 450<br />
350 450<br />
200 200<br />
200 200<br />
94% (EN13141-7:2010) 93% (EN13141-7:2010)<br />
0,26 (300 m 3 /h / 100 Pa) [Wh/m 3 ] 0,27 (350 m 3 /h / 100 Pa) [W/m 3 ]<br />
Wentylatory promieniowe, prąd stały, Ebm-papst (RadiCal)<br />
Wentylatory promieniowe, prąd stały, Ebm-papst (RadiCal)<br />
1,42 A 1,98 A<br />
570 x 725 x 809 570 x 725 x 809<br />
50 50<br />
160 (średnica wewnętrzna) 180 (średnica wewnętrzna)<br />
Nagrzewnica wstępna, syst. antyzamrożeniowy<br />
Nagrzewnica wstępna, syst. antyzamrożeniowy<br />
33,8 – 52,0 33,7 – 54,1<br />
Tak, modulowany, automatyczny<br />
Tak, modulowany, automatyczny<br />
KNX, aplikacja mobilna, panel na obudowie<br />
KNX, aplikacja mobilna, panel na obudowie<br />
Ruchome króćce przyłączeniowe, Technologia Flow Control oraz adaptacji do klimatu,<br />
ochrona i kontrola wilgotności poprzez wbudowane czujniki wewnętrzne. Duży<br />
odzysk ciepła przy niskim zużyciu energii. Modulowany bypass i nagrzewnica wstępna,<br />
wersja prawa i lewa w jednym urządzeniu.<br />
Technologia Flow Control oraz adaptacji do klimatu, ochrona i kontrola wilgotności<br />
poprzez wbudowane czujniki wewnętrzne. Duży odzysk ciepła przy niskim zużyciu<br />
energii. Modulowany bypass i nagrzewnica wstępna, wersja prawa i lewa w jednym<br />
urządzeniu.<br />
Panele sterujące ComfoSense C, ComfoSwitch C, moduł przyłączeniowy Option Box,<br />
czujniki CO 2<br />
, wilgotności<br />
Panele sterujące ComfoSense C, ComfoSwitch C, moduł przyłączeniowy Option Box,<br />
czujniki CO 2<br />
, wilgotności<br />
Od 11 007 do 11 728 zł (w zależności od wersji)<br />
Od 12 647 do 13 760 zł (w zależności od wersji)<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
67
P.<br />
pomiary<br />
Pomiary parametrów powietrza w instalacjach<br />
wentylacji mechanicznej i klimatyzacji<br />
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi okresowa kontrola<br />
obiektu budowlanego musi uwzględniać badania przewodów kominowych<br />
(dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).<br />
Obowiązek ten dotyczy przeglądów<br />
wentylacji grawitacyjnej a nie mechanicznej.<br />
W Polsce póki co, nie ma przepisów,<br />
które regulują kwestie związane<br />
z obowiązkowymi przeglądami systemów<br />
wentylacji mechanicznej. Zakłada<br />
się więc, że wentylacja mechaniczna<br />
wpływa na odpowiednie warunki<br />
i jakość powietrza w pomieszczeniach<br />
stąd też jej przeglądy są wykonywane<br />
zgodnie z zaleceniami producenta lub<br />
odnosi się do tego przepisy dotyczące<br />
wentylacji grawitacyjnej.<br />
Właściciel lub zarządca budynku ma<br />
obowiązek przeprowadzania okresowej<br />
kontroli budynku nie rzadziej niż raz<br />
w roku. Kontrola ma polegać na sprawdzeniu<br />
stanu technicznego elementów<br />
budynku, budowli i instalacji narażonych<br />
na szkodliwe wpływy atmosferyczne<br />
i niszczące działania czynników<br />
występujących podczas użytkowania<br />
obiektu, instalacji i urządzeń służących<br />
ochronie środowiska oraz instalacji<br />
gazowych i przewodów kominowych<br />
(dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).<br />
Wymagania ogólne<br />
Urządzenia oraz elementy wentylacji<br />
mechanicznej i klimatyzacji powinny<br />
umożliwiać uzyskanie określonej jakości<br />
środowiska w pomieszczeniu przy<br />
racjonalnym zużyciu energii do ogrzewania<br />
i chłodzenia oraz energii elektrycznej.<br />
Instalacje klimatyzacyjne muszą mieć<br />
odpowiednie urządzenia pomiarowe<br />
przeznaczone do sprawdzania<br />
warunków pracy i kontroli zużycia<br />
energii. Z kolei urządzenia wentylacji<br />
mechanicznej i klimatyzacji, takie jak<br />
centrale, klimakonwektory wentylatorowe,<br />
klimatyzatory, aparaty ogrzewcze<br />
Fot. TESTO
pomiary P.<br />
i chłodząco-wentylacyjne, powinny być<br />
tak instalowane, aby była zapewniona<br />
możliwość ich okresowej kontroli, konserwacji,<br />
naprawy lub wymiany. Należy<br />
pamiętać, że centrale wentylacyjne i klimatyzacyjne<br />
usytuowane na zewnątrz<br />
budynku powinny mieć odpowiednią<br />
obudowę lub inne zabezpieczenie<br />
przed wpływem czynników atmosferycznych.<br />
Jeżeli centrala będzie pracowała w pomieszczeniu<br />
o specjalnych wymaganiach<br />
higienicznych to muszą one mieć<br />
możliwość utrzymania podwyższonej<br />
czystości wnętrza. Ważne jest przy tym<br />
odpowiednie oświetlenie wewnętrzne<br />
oraz wzierniki pozwalające na kontrolę<br />
stanu centrali z zewnątrz. Urządzenia<br />
wentylacji mechanicznej i klimatyzacji<br />
powinny mieć odpowiednie rozwiązania<br />
konstrukcyjne zapewniające ochronę<br />
przed zanieczyszczeniami, które<br />
znajdują się w powietrzu zewnętrznym<br />
oraz w niektórych przypadkach w powietrzu<br />
obiegowym. Chodzi tutaj głównie<br />
o konieczność zastosowania filtrów<br />
nagrzewnic, chłodnic i urządzeń do odzyskiwania<br />
ciepła – co najmniej klasy G4<br />
oraz nawilżaczy – co najmniej klasy F6,<br />
zgodnie z polskimi normami dotyczącymi<br />
klasyfikacji filtrów powietrza.<br />
Ważne jest aby nawilżacze stosowane<br />
w instalacji wentylacji mechanicznej<br />
i klimatyzacji były zabezpieczone<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. 2. Anemometr wiatraczkowy testo 417.<br />
przed przeciekaniem wody na zewnątrz<br />
oraz przed przenoszeniem kropel<br />
wody przez powietrze wentylacyjne<br />
do dalszych części instalacji. Połączenia<br />
wentylatorów z przewodami wentylacyjnymi<br />
powinny być wykonane<br />
za pomocą elastycznych elementów<br />
łączących. Instalacje wentylacji mechanicznej<br />
i klimatyzacji muszą mieć przepustnice<br />
zlokalizowane w miejscach<br />
umożliwiających regulację instalacji,<br />
a także odcięcie dopływu powietrza zewnętrznego<br />
i wypływu powietrza wewnętrznego.<br />
Wymaganie to nie dotyczy<br />
instalacji mechanicznej wywiewnej,<br />
przewidzianej do okresowej pracy jako<br />
wentylacja grawitacyjna.<br />
Fot. 3.<br />
Zestaw SmartSond Testo do klimatyzacji.<br />
Fot. TESTO<br />
Pomiary parametrów powietrza<br />
Pomiary parametrów fizycznych powietrza<br />
w instalacjach wentylacji i klimatyzacji<br />
stanowią ważny etap zakończenia<br />
robót instalacyjnych. Ponadto<br />
takie pomiary wykonuje się podczas<br />
okresowej kontroli realizowanej w czasie<br />
użytkowania układów i instalacji.<br />
Założeniem pomiarów jest wskazanie<br />
czy instalacja spełnia określone założenia<br />
projektowe i czy przy projektowaniu<br />
przyjęto właściwe założenia.<br />
Odpowiednio wykonane pomiary muszą<br />
zweryfikować poprawność wykonania<br />
robót montażowych.<br />
O wiarygodności pomiarów decyduje<br />
przynajmniej kilka czynników. Chodzi<br />
tutaj o metodę pomiarową, jakość przy-<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
69
P.<br />
pomiary<br />
rządów pomiarowych oraz sposób interpretacji<br />
wyników pomiarów.<br />
Pomiary jakie wykonuje się w instalacjach<br />
wentylacji i klimatyzacji obejmują<br />
najczęściej prędkość przepływu powietrza,<br />
strumień objętości powietrza,<br />
określanie krotności wymian powietrza<br />
w pomieszczeniach, temperaturę<br />
i wilgotność, różnicę ciśnień oraz próby<br />
szczelności instalacji.<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. 4. Oprawy zaworowe testo 550 i testo 557.<br />
Norma PN-83/B-03430<br />
W odniesieniu do wentylacji ważna<br />
jest norma PN-83/B-03430 Wentylacja<br />
w budynkach mieszkalnych zamieszkania<br />
zbiorowego i użyteczności<br />
publicznej – Wymagania. Zgodnie<br />
z tym dokumentem strumień objętości<br />
powietrza wentylacyjnego<br />
w budynku mieszkalnym określa<br />
suma strumieni powietrza usuwanego<br />
z pomieszczeń pomocniczych.<br />
Strumienie te wynoszą odpowiednio<br />
np. w kuchni z oknem zewnętrznym,<br />
wyposażonej w kuchenkę gazową<br />
lub węglową – 70 m 3 /h, w kuchni<br />
z oknem zewnętrznym, wyposażonej<br />
w kuchenkę elektryczną – 30 m 3 /h,<br />
w mieszkaniu do 3 osób – 50 m 3 /h,<br />
w kuchni bez okna zewnętrznego<br />
wyposażonej w kuchnię elektryczną<br />
– 50 m 3 /h, w łazience ( z WC lub bez)<br />
– 50 m 3 /h, w wydzielonym WC – 30<br />
m 3 /h. Ponadto norma zaleca aby projektować<br />
urządzenia wentylacyjne<br />
umożliwiające okresowe zwiększanie<br />
strumienia objętości do co najmniej<br />
120 m 3 /h.<br />
Prawidłowo zaprojektowana i wykonana<br />
wentylacja musi zapewnić<br />
doprowadzenie powietrza do pokoi<br />
Fot. FLUKE<br />
oraz kuchni z oknem zewnętrznym<br />
oraz usuwanie powietrza zużytego<br />
z kuchni, łazienki, oddzielnego ustępu,<br />
a także ewentualnego pomocniczego<br />
pomieszczenia bezokiennego<br />
(składzik, garderoba) itp. Dopływ powietrza<br />
zewnętrznego do pokojów<br />
mieszkalnych oraz kuchni z oknem<br />
zewnętrznym musi być zapewniony<br />
za pomocą nawiewników powietrza<br />
z regulowanym stopniem otwarcia.<br />
Oprócz tego dopływ powietrza zewnętrznego<br />
może odbywać się za<br />
pomocą nawiewnej wentylacji mechanicznej.<br />
Fot. 6.<br />
Niejednokrotnie wykonuje się pomiar jakości powietrza.<br />
Pomiar ciśnienia w instalacjach<br />
wentylacyjnych<br />
Straty ciśnienia w instalacjach wentylacyjnych<br />
decydują o parametrach<br />
centrali wentylacyjnej. Z kolei strata ciśnienia<br />
dla całej instalacji jest obliczana<br />
w efekcie zsumowania pojedynczych<br />
oporów. Ciągi wywiewne i nawiewne są<br />
projektowane z uwzględnieniem maksymalnego<br />
wydatku, przy czym spadek<br />
ciśnienia statycznego pomiędzy czerpnią<br />
a nawiewem najbardziej oddalonym<br />
70<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
pomiary P.<br />
nie powinien przekraczać 130-150 Pa.<br />
Okresowe sprawdzanie działania filtrów<br />
wykonuje się poprzez pomiar ciśnienia<br />
przed i za filtrem, co pozwala na obliczenie<br />
różnicy ciśnień. Zbyt duży spadek<br />
ciśnienia może wskazywać na zanieczyszczenie<br />
filtra.<br />
W odniesieniu do parametrów central<br />
wentylacyjnych ważny jest odpowiedni<br />
spręż dyspozycyjny oznaczający zapas<br />
mocy urządzenia, który pozwala na transportowanie<br />
określonej ilości powietrza<br />
bez względu na wielkość czy przebieg<br />
instalacji wentylacyjnej. Wzrost sprężu dyspozycyjnego<br />
jest konieczny w przypadku<br />
rozbudowanej instalacji. Spręż dyspozycyjny<br />
centrali to suma wartości oporów<br />
przepływu instalacji możliwych do pokonania<br />
przez rekuperator z uwzględnieniem<br />
wydajności nominalnej. Wraz ze wzrostem<br />
oporów zmniejszy się również przepływ.<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. 5. W przypadku central wentylacyjnych i klimatyzatorów ważny jest pomiar parametrów<br />
elektrycznych zasilania.<br />
Fot. FLUKE<br />
Szczelność kanałów<br />
wentylacyjnych<br />
Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra<br />
Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r.<br />
w sprawie warunków technicznych,<br />
jakim powinny odpowiadać budynki<br />
ich usytuowanie przewody wentylacyjne<br />
muszą mieć przekrój poprzeczny,<br />
który jest odpowiedni dla przepływów<br />
powietrza. Z kolei ich konstrukcja musi<br />
być przystosowana do maks. ciśnienia<br />
i wymaganej szczelności instalacji przy<br />
uwzględnieniu polskich norm zawierających<br />
wymagania względem wytrzymałości<br />
i szczelności przewodów.<br />
Szczegóły badania szczelności instalacji<br />
wentylacyjnych bazujących na kanałach<br />
i kształtkach okrągłych zawiera norma<br />
PN-EN-12237:2005, natomiast norma<br />
PN-EN-1507:2007 precyzuje wymagania<br />
względem kanałów prostokątnych.<br />
W oparciu o polskie normy wyróżnia się<br />
4 klasy szczelności przewodów.<br />
Fot. 8.<br />
Nowoczesne przyrządy pomiarowe współpracują z aplikacjami mobilnymi.<br />
Mierniki ciśnienia<br />
Przy pomiarze ciśnienia wykorzystuje<br />
się specjalne mierniki, z których najprostsze<br />
urządzenia mają zakres pomiarowy<br />
0-100 hPa. Dzięki specjalnym<br />
rozwiązaniom realizowana jest kompensacja<br />
temperatury, pozwalająca<br />
na zwiększenie dokładności pomiarów.<br />
W zaawansowanych przyrządach po-<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong><br />
71
P.<br />
pomiary<br />
miarowych przewidziano wyświetlanie<br />
wyników pomiarów ciśnienia i przepływu,<br />
przy czym prezentacja wyników<br />
wykorzystuje jednostki: kPa, hPa, Pa,<br />
mm H 2<br />
O, mm Hg, psi, inch H 2<br />
O, inch Hg.<br />
Niejednokrotnie przy pomiarach instalacji<br />
wentylacyjnej zastosowanie znajdują<br />
przyrządy wielofunkcyjne o rozbudowanych<br />
możliwościach pomiarowych.<br />
W nowoczesnych urządzeniach uwzględnia<br />
się wbudowane przetworniki ciśnienia<br />
różnicowego i ciśnienia barometrycznego.<br />
Oprogramowanie komputerowe<br />
umożliwia sporządzanie protokołów oraz<br />
zarządzenie wynikami pomiarów. Dzięki<br />
wymiennym sondom jest możliwy pomiar<br />
CO, CO 2<br />
, prędkości powietrza, przepływu<br />
objętościowego, wilgotności, temperatury<br />
mokrego termometru oraz punktu rosy.<br />
Ponadto przyrząd może wyświetlać pięć<br />
mierzonych parametrów, natomiast specjalne<br />
sondy umożliwiają pomiar wilgotności<br />
względnej i parametrów pochodnych.<br />
Ważne jest automatyczne kompensowanie<br />
gęstości powietrza. Sonda łamana znajdzie<br />
zastosowanie w miejscach, gdzie ilość<br />
miejsca jest ograniczona.<br />
Fot. FLUKE<br />
Fot. TESTO<br />
Fot. 1. Balometr Testo 420.<br />
Fot. 7. Nowoczesne przyrządy<br />
pomiarowe są ergonomiczne dzięki<br />
wyświetlaczom i odpowiednim kształtom<br />
obudowy.<br />
Oprócz mierników ciśnienia podczas pomiarów<br />
instalacji wentylacyjnych zastosowanie<br />
znajdują również anemometry<br />
skrzydełkowe umożliwiające pomiar parametrów<br />
powietrza takich jak objętość,<br />
prędkość i temperatura. Urządzenia tego<br />
typu umożliwiają również pomiar ciągu<br />
wentylacji grawitacyjnej/mechanicznej.<br />
Niejednokrotnie zastosowanie znajdują<br />
termoanemometry, dzięki którym można<br />
mierzyć prędkość przepływu powietrza.<br />
Przyrząd umożliwia pomiar w zakresie<br />
0,1-25 m/s z dokładnością 5% +1d i czułością/rozdzielczością<br />
0,01. Oprócz tego<br />
można mierzyć temperaturę wynoszącą<br />
0-50°C z dokładnością 1°C i czułością 0,1.<br />
Bardzo często używa się również balometrów<br />
przeznaczonych do pomiaru natężenia<br />
przepływu powietrza w kratkach<br />
wentylacyjnych oraz anemostatach,<br />
które są zamontowane w podłogach, sufitach<br />
oraz w ścianach. Niektóre balometry<br />
są wyposażone w manometry współpracujące<br />
z kratownicą pomiarową.<br />
Dla wykonania skutecznego pomiaru<br />
instalacji wentylacyjnej i klimatyzacyjnej<br />
trzeba mieć na uwadze dwa czynniki.<br />
Z jednej strony jest to konieczność<br />
spełniania określonych norm technicznych,<br />
zaś z drugiej, trzeba wykorzystać<br />
profesjonalne, odpowiednio kalibrowane<br />
przyrządy pomiarowe.<br />
Damian Żabicki<br />
72<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>
www.fachowyinstalator.pl
W.<br />
WARSZTAT<br />
Wymienne uchwyty dobre na wszystko<br />
Wydajna wiertarko-wkrętarka udarowa z akumulatorem 18 V<br />
i wymiennymi uchwytami, które poradzą sobie z niemal każdym<br />
zadaniem: Bosch wprowadza na rynek system Advancedlmpact<br />
18 QuickSnap dla majsterkowiczów. Narzędzie doskonale nadaje<br />
się do klasycznych prac związanych z wkręcaniem czy wierceniem<br />
w drewnie i metalu, a także wierceniem z udarem w murze,<br />
a wymienne uchwyty QuickSnap zapewniają mu dodatkowe<br />
funkcjonalności. W zależności od potrzeb można zwiększyć precyzję<br />
pracy w miejscach trudno dostępnych używając narzędzia<br />
Advancedlmpact 18 QuickSnap z wymiennymi uchwytami: wiertarskim,<br />
do wkręcania blisko krawędzi lub kątowym. Uchwyty<br />
sprawdzą się np. podczas wkręcania i odkręcania wkrętów tuż przy<br />
krawędzi czy wiercenia otworów w wąskich niszach.<br />
Źródło: Bosch<br />
MATERIAŁY PRASOWE FIRM<br />
Uniwersalne drabiny<br />
przegubowe<br />
Fachowcy z branży remontowo-budowlanej potrzebują<br />
na co dzień sprawdzonych rozwiązań. Pośpiech, częsty transport<br />
oraz różnorodność prac, wykonywanych niejednokrotnie<br />
na wysokości i w niesprzyjających warunkach, wymagają<br />
wykorzystania wysoce profesjonalnego sprzętu. Z takimi<br />
wymaganiami doskonale poradzą sobie aluminiowe drabiny<br />
przegubowe – jeden lekki element, a funkcji może pełnić naprawdę<br />
wiele. Ta lekka konstrukcja – jak sama nazwa wskazuje<br />
– została oparta na systemie<br />
przegubów, dzięki którym<br />
możemy ‘łamać’ drabinę, uzyskując<br />
różne jej ustawienia.<br />
Może być wykorzystywana<br />
jako element przystawny (kiedy<br />
liczy się wysokość), drabina<br />
wolnostojąca (kiedy nie ma jej<br />
o co oprzeć), a nawet wygodny<br />
pomost roboczy (kiedy praca<br />
wymaga ciągłego, ale niewielkiego<br />
przemieszczania się,<br />
np. podczas malowania ścian)<br />
oraz uchwyt dystansowy<br />
(w trudno dostępnych miejscach<br />
przy występach dachu).<br />
Opatentowany system przegubów<br />
z lekko pracującym<br />
systemem ryglowania (SpeedMatic)<br />
zapewnia niezwykle<br />
szybką i komfortową obsługę.<br />
Źródło: Krause<br />
Spakuj walizkę!<br />
Wykonawcy, którzy w ciągu<br />
dnia często rotują<br />
stanowiska pracy,<br />
wymagają rozwiązań,<br />
które pomogą przetransportować<br />
niezbędne<br />
narzędzia.<br />
Zaletą zwykłej<br />
torby jest poręczność,<br />
choć<br />
tu przeważnie<br />
gorzej bywa<br />
z utrzymaniem<br />
akcesoriów w porządku.<br />
Fachowcom z pomocą przychodzą<br />
producenci narzędzi, którzy proponują<br />
gotowe systemy do ich przechowywania.<br />
Warto jednak wielkość zestawu i zawartość walizki<br />
dobrać do rodzaju wykonywanych zadań, potrzeb<br />
i stopnia trudności prac. Walizki transportowe nie<br />
tylko ułatwiają przenoszenie narzędzi, ale pozwalają<br />
na utrzymanie porządku na stanowisku pracy. W walizkach<br />
Wiha z zestawów XL i XXL II wykorzystano<br />
specjalne wkładki z systemem mocowania pojedynczych<br />
narzędzi. W momencie jej otwarcia, wkładki<br />
układają się pod różnymi kątami, co znacznie ułatwia<br />
wyjmowanie i odkładanie akcesoriów na miejsce.<br />
Walizka XL posiada specjalny pas zapewniający mobilność<br />
i pozostawiający wolne ręce. Łatwy i komfortowy<br />
transport modelu XXL II umożliwiają zaś stabilne<br />
kółka.<br />
Źródło: Wiha<br />
74<br />
<strong>Fachowy</strong> <strong>Instalator</strong> 3 <strong>2018</strong>