Wojsko i Technika Historia 4/2019
Zespół Badań i Analiz Militarnych
Zespół Badań i Analiz Militarnych
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
BITWY I KAMPANIE<br />
Władimir Bieszanow<br />
1<br />
Bitwa o Dniepr. Przełamanie:<br />
sierpień – wrzesień 1943 r.<br />
Bitwa o Dniepr była jednym z trzech<br />
największych starć zbrojnych 1943 r. Jeżeli<br />
pod Stalingradem niemieckim wojskom<br />
zadano bolesną klęskę, na Łuku Kurskim<br />
zaś pozbawiono je ostatniej nadziei na odwrócenie<br />
losów wojny na swoją korzyść,<br />
to bitwa o Dniepr pokazała, że Wehrmacht<br />
nie jest już w stanie zatrzymać natarcia<br />
Armii Czerwonej – nawet korzystając<br />
z dogodnej naturalnej rubieży.<br />
pancernego SS i szeregu innych związków. W tym samym<br />
czasie przemysł zbrojeniowy ZSRS pracował pełną mocą,<br />
dostarczając miesięcznie 2150 czołgów i dział samobieżnych,<br />
10 500 dział i moździerzy, 2600 samolotów.<br />
Znaczącą rolę w zapewnieniu pracy przemysłu<br />
i zaopatrzenia armii odgrywały sojusznicze dostawy<br />
Lend-Lease. Na przykład, w korpusach pancernych<br />
i zmechanizowanych 20-24 proc. wyposażenia stanowiły<br />
brytyjskie i amerykańskie czołgi. Armia Czerwona<br />
bez większych problemów otrzymywała uzupełnienie<br />
stanów osobowych, wliczając w to zasoby<br />
ludzkie z wyzwolonych ziem. W przeciągu lipca i sierpnia<br />
frontom z Odwodu Naczelnego Dowództwa przekazano<br />
jedenaście armii.<br />
Plan kampanii letnio-jesiennej 1943 r. przewidywał<br />
rozwinięcie ogólnego natarcia Armii Czerwonej na froncie<br />
od Wielkich Łuków do Morza Azowskiego, w celu<br />
zadania klęski Wehrmachtowi na kierunkach strategicznych<br />
zachodnim i południowo-zachodnim. Głębokość<br />
zadań, postawionych przed wojskami sowieckimi w tym<br />
ogromnym natarciu, wynosiła 250-300 km przy szerokości<br />
pasa działań bojowych 1000-1200 km.<br />
Marszałek Józef Stalin nalegał na natychmiastowe<br />
przejście do natarcia, żeby nie dać przeciwnikowi czasu<br />
Po bitwie na Łuku Kurskim sowiecka Kwatera<br />
Główna (Stawka) Najwyższego Naczelnego Dowództwa,<br />
dostrzegając głębokie zmiany we wzajemnym<br />
stosunku sił na froncie i w całym wojskowo-<br />
-politycznym otoczeniu, podjęła energiczne decyzje<br />
mające na celu maksymalne wykorzystanie otwierających<br />
się nowych możliwości.<br />
Siły Wehrmachtu na Wschodzie znacznie osłabły.<br />
Straty w sprzęcie bojowym były na tyle duże, że sprostanie<br />
zapotrzebowaniu na jego szybkie uzupełnienie stało<br />
się bardzo trudnym zadaniem dla gospodarki Niemiec,<br />
jakościowe mobilizacyjne możliwości osiągnęły swoją<br />
granicę, brakowało rezerw. W lipcu-sierpniu 1943 r. straty<br />
Niemiec na froncie wschodnim przekroczyły 500 tys.<br />
ludzi, uzupełnienie zaś dało około 240 tys.<br />
Jakby tego było mało natarcie wojsk anglo-amerykańskich<br />
na Śródziemnomorskim Teatrze Działań<br />
Wojennych zmusiło Hitlera w lipcu do wydania rozkazu<br />
o przerzucie na Zachód 4. Floty Powietrznej, korpusu<br />
4<br />
Naczelny dowódca Wehrmachtu, Adolf Hitler, omawia plan działań bojowych z dowódcą Grupy Armii „Południe”, feldmarszałkiem<br />
Erichem von Mansteinem; 15 września 1943 r.