You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Obrona przeciwpancerna<br />
Pirat – szansa na realne wzmocnienie<br />
polskiej obrony przeciwpancernej<br />
Makiety przeciwpancernego pocisku Pirat i jego pojemnika transportowo-startowego wystawione na stoisku MESKO S.A. podczas ubiegłorocznego kieleckiego MSPO.<br />
Andrzej Kiński<br />
Polski przemysł obronny wkrótce będzie<br />
gotów zaoferować Siłom Zbrojnym RP<br />
i odbiorcom zagranicznym nowy lekki<br />
przeciwpancerny zestaw rakietowy Pirat.<br />
Zakłady MESKO S.A. ze Skarżyska-Kamiennej<br />
i ich partnerzy zapowiadają, że jeszcze<br />
w tym roku zakończy się projekt<br />
badawczo-rozwojowy, w ramach którego<br />
powstaje zestaw, a w przyszłym roku<br />
mogłyby rozpocząć się przygotowania<br />
do uruchomienia jego produkcji seryjnej.<br />
Fotografie w artykule: MESKO,<br />
CRW Telesystem-Mesko, KKB Łucz, Andrzej Kiński.<br />
Bazą do opracowania Pirata była współpraca<br />
kompetencyjna MESKO S.A., Centrum Rozwojowo-Wdrożeniowego<br />
Telesystem-Mesko<br />
Sp. z o.o. i KKB „Łucz”. Polski przemysł wniósł do niej<br />
własne opracowania w zakresie głowic naprowadzających<br />
i silników rakietowych, zaś ukraiński partner<br />
w sferze konstrukcji rakietowych. Od początku<br />
przyjęto też założenie pełnej produkcji wszystkich<br />
elementów zestawu Pirat w kraju. Miał on być przy<br />
tym znacząco tańszy i pod wieloma względami<br />
bardziej skuteczny, biorąc pod uwagę warunki<br />
środkowoeuropejskiego teatru działań, od analogicznych<br />
zestawów oferowanych przez zachodnich<br />
potentatów, w tym również – zamówionego<br />
niedawno przez Ministerstwo Obrony Narodowej<br />
w Stanach Zjednoczonych – Javelina.<br />
Obrona przeciwpancerna<br />
– problem do dziś nierozwiązany<br />
W zasadzie od chwili rozwiązania Układu Warszawskiego,<br />
decyzji o reorientacji polityki obronnej<br />
Polski na współpracę z Zachodem i wynikającego<br />
z niej dążenia do przystąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego,<br />
podkreślane jest kluczowe znaczenie<br />
systemu obrony przeciwpancernej naszych<br />
sił zbrojnych dla zabezpieczenia terytorium Rzeczypospolitej<br />
Polskiej przed atakiem ugrupowań pancernych<br />
i zmechanizowanych potencjalnych przeciwników.<br />
Nie tylko utrzymania jego potencjału na<br />
poziomie tego ze schyłkowego okresu istnienia<br />
Układu Warszawskiego, ale także rozwoju i generacyjnej<br />
wymiany sprzętu – od granatników przeciwpancernych<br />
po kierowane pociski dalekiego zasięgu<br />
odpalane z platform lotniczych. Niestety,<br />
zamiast wzrostu potencjału, w sposób systemowy<br />
redukowano będące w dyspozycji środki – artylerię<br />
przeciwpancerną, kolejne typy pocisków kierowanych<br />
wyprodukowanych w ZSRS, kilka typów min,<br />
granatniki jednorazowe itp. Równolegle nie podjęto<br />
na szerszą skalę modernizacji pozostawionego<br />
w użytkowaniu uzbrojenia czy własnych prac badawczo-rozwojowych<br />
zmierzających do opracowania<br />
nowoczesnej broni tej klasy. Jedynym poważniejszym<br />
przedsięwzięciem modernizacyjnym<br />
w tej sferze był zakup, na mocy umowy z 29 grudnia<br />
2003 r., 264 wyrzutni wraz z 2675 pociskami kierowanymi<br />
Rafael Spike-LR Dual. Produkcję wielu<br />
elementów pocisków, a także ich montaż końcowy<br />
uruchomiono na licencji w Zakładach Metalowych<br />
MESKO S.A. w Skarżysku-Kamiennej. Dostawy zrealizowano<br />
w 2013 r., a 17 grudnia 2015 r. Inspektorat<br />
Uzbrojenia zawarł z MESKO S.A. umowę na dostawę<br />
kolejnych 1000 pocisków Spike-LR do 2021 r.<br />
Chociaż dzięki licencyjnej produkcji Spike’ów zakłady<br />
ze Skarżyska-Kamiennej opanowały wiele nowoczesnych<br />
procesów technologicznych i produkcję<br />
ważnych zespołów pocisku (silnik, tandemowa<br />
głowica bojowa, silniki startowy i marszowy, zbiorniki<br />
argonu do chłodzenia głowicy etc.), a także pojemników<br />
transportowo-startowych, to nie możemy<br />
mówić o pełnym transferze technologii, który<br />
pozwalałby na samodzielną produkcję rakietowych<br />
zestawów przeciwpancernych Spike-LR. Jeśli chodzi<br />
o zakres polonizacji produkcji pocisku wynosi on<br />
ok. 70%, a z importu nadal pochodzą niektóre jego<br />
kluczowe zespoły, np. głowica naprowadzania.<br />
Z zagranicy dostarczone zostały także wszystkie<br />
zespoły celowniczo-startowe CLU (Command<br />
Launch Unit) do polskich zestawów.<br />
Przeciwpancerny pocisk kierowany<br />
naprowadzany na odbite światło lasera<br />
W drugiej połowie pierwszej dekady obecnego<br />
stulecia w ówczesnym Szefostwie Wojsk Rakietowych<br />
i Artylerii Dowództwa Wojsk Lądowych powstały<br />
wymagania operacyjne do amunicji precyzyjnego<br />
rażenia kal. 155 mm (kryptonim Szczerbiec),<br />
które mówiły m.in. o potrzebie wdrożenia uniwersalnej<br />
amunicji naprowadzanej na cel podświetlony<br />
laserem, zapewniającej tak rażenie infrastruktury, jak<br />
i wozów bojowych w ruchu. W odpowiedzi na potrzeby<br />
wojska, przemysł obronny, reprezentowany<br />
przez Zakłady Metalowe MESKO S.A. (obecnie<br />
MESKO S.A.) i Centrum Rozwojowo-Wdrożeniowe<br />
Telesystem-Mesko Sp. z o.o., zainicjował program<br />
amunicji precyzyjnego rażenia Orzeł, który miał doprowadzić<br />
do opracowania i uruchomienia produkcji<br />
w Polsce kilku różnych typów takiej amunicji.<br />
Założono, że prace te będą koncentrować się na<br />
metodzie naprowadzania pocisków na cele<br />
podświetlone światłem lasera. U schyłku pierwszej<br />
dekady XXI wieku przewidywano, że w latach<br />
2011–2015 program Orzeł mógłby doprowadzić<br />
do wdrożenia do produkcji w Polsce m.in.:<br />
70 mm pocisku kierowanego na bazie lotniczej rakiety<br />
niekierowanej NLPR70, 98 mm pocisku moździerzowego,<br />
120 mm pocisku moździerzowego<br />
do systemu Rak, 155 mm pocisku artyleryjskiego<br />
8 Wojsko i Technika • Czerwiec <strong>2020</strong><br />
www.zbiam.pl