Wojsko i Technika Historia 4/2019 short
Magazine by ZBiAM
Magazine by ZBiAM
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Jacek i Michał Fiszer, Jerzy Gruszczyński<br />
Supermarine Spitfire<br />
Legendarny myśliwiec RAF<br />
3<br />
32<br />
Pierwszą jednostką wyposażoną w samoloty myśliwskie Spitfire<br />
był 19. Dywizjon stacjonujący w Duxford, niedaleko od Cambridge.<br />
Lotnisko to leży ok. 80 km na północ od Londynu, nieco<br />
na wschód. Pierwsze Supermarine Spitfire dotarły do jednostki<br />
4 sierpnia 1938 r., zaczęła się wówczas wymiana dwupłatowych<br />
samolotów myśliwskich Gloster Gauntlet na szybkie nowoczesne<br />
myśliwce. 19. Dywizjon latał na różnych wersjach Spitfire<br />
do lutego 1944 r., kiedy to przezbrojono go na Mustangi.<br />
Niemal równolegle z 19. Dywizjonem<br />
na Spitfire zaczęto przezbrajać drugi<br />
z dywizjonów w Duxford, 66. Dywizjon.<br />
Także i on był wyposażony w Gloster<br />
Gauntlet. Ten dywizjon latał na Spitfire prawie<br />
do końca wojny. Prawie, został bowiem<br />
rozwiązany 30 kwietnia 1945 r. w Twente<br />
w Holandii, w obliczu zakończenia konfliktu,<br />
na Spitfire XVI. Jako trzeci Spitfire w grudniu<br />
1938 r. otrzymał 41. Dywizjon RAF, stacjonujący<br />
w Catterick w północnej Anglii, niedaleko<br />
od szkockiej granicy. Do lutego 1939 r. dywizjon<br />
całkowicie przezbrojono z Hawker Fury<br />
na Spitfire. Również i on latał na Spitfire przez<br />
całą II wojnę światową, choć później były<br />
to Spitfire XII i XIV z silnikami Rolls-Royce Griffon.<br />
W marcu 1939 r. także 54. Dywizjon, również<br />
stacjonujący w Catterick, zaczął wymianę<br />
dwupłatowych myśliwców Gloster Gladiator<br />
na nowoczesne Spitfire. Była to kolejna jednostka<br />
latająca na Spitfire przez całą wojnę,<br />
od 1942 r. operowała jako dywizjon obrony<br />
powietrznej Australii na Spitfire VIII.<br />
Trzecią bazą RAF, gdzie trafiły Spitfire, był<br />
Hornchurch na wschodnich przedmieściach<br />
Londynu. Jako pierwszy w nowe myśliwce<br />
wyposażono 74. Dywizjon latający na Gauntletach,<br />
już w lutym 1939 r. Od 1942 r. dywizjon<br />
ten operował na Bliskim Wschodzie,<br />
w Iraku i Palestynie, w 1944 r. wrócił do Wielkiej<br />
Brytanii. Do końca wojny latał na Spitfire<br />
XVI i IX. W Hornchurch stacjonował też<br />
65. Dywizjon wyposażony w Gladiatory, przezbrojony<br />
w drugiej kolejności. Na Spitfire<br />
jednostka latała do grudnia 1943 r., po czym<br />
został przezbrojona na Mustangi. Potem<br />
przyszła kolej na bazę Tangmere, niedaleko<br />
od ważnych baz Royal Navy Southampton<br />
i Portsmouth (na wschód od nich). Tutaj latem<br />
1939 r. Spitfire otrzymał 72. Dywizjon<br />
wyposażony dotąd w Gladiatory. Pod koniec<br />
1942 r. wziął udział w walkach o Tunezję,<br />
a później do końca wojny latał na Spitfire<br />
na Półwyspie Apenińskim.<br />
Pierwszy dywizjon rezerwowy, jaki wyposażono<br />
w Spitfire to 602. Dywizjon City<br />
of Glasgow. Stacjonował on pod Glasgow,<br />
w bazie Abbotsinch w Szkocji. Spitfire zaczęły<br />
tu napływać w maju 1939 r., zastępując<br />
Gauntlety. Co ciekawe, dywizjon ten nie tylko<br />
latał na Spitfire do końca wojny, pod koniec<br />
w składzie 2. Taktycznej Armii Lotniczej w Europie<br />
północno-zachodniej, ale też i długo<br />
po wojnie. Późne wersje Spitfire były w nim<br />
eksploatowane do 1951 r. Bliźniaczy 603. Dywizjon<br />
City of Edinburgh został przezbrojony<br />
z Gladiatorów na Spitfire w sierpniu 1939 r.<br />
Stacjonował on w bazie Turnhouse, która dziś<br />
jest Portem Lotniczym Edynburg, po zachodniej<br />
stronie miasta. Latem 1942 r. dywizjon<br />
walczył na Malcie, ale niedługo później został<br />
przeniesiony na Cypr i wyposażony w dwusilnikowe<br />
myśliwce Bristol Beaufighter, którymi<br />
zwalczał niemiecką żeglugę na Morzu<br />
Egejskim. Po powrocie do Wielkiej Brytanii,<br />
w styczniu 1945 r., znów został wyposażony<br />
w Spitfire LFXVI. Także i on latał na kolejnych<br />
wersjach Spitfire do 1951 r.<br />
Zanim jednak 603. Dywizjon otrzymał<br />
Spitfire, w samoloty te przezbrojono 611. Dywizjon<br />
West Lancashire z Duxford, gdzie były<br />
już dwie regularne jednostki na tym typie.<br />
611. Dywizjon przezbrajał się z Hawker Hind<br />
w okresie maj-czerwiec 1939 r. Latał na Spitfire<br />
do marca 1945 r. kiedy to przezbrojono<br />
go na Mustangi, pozostając w Wielkiej Brytanii<br />
do końca wojny.<br />
Ogółem do wybuchu II wojny światowej<br />
(3 września 1939 r.) Brytyjczycy zdołali<br />
wyposażyć w Spitfire dziesięć dywizjonów<br />
myśliwskich: 19., 41., 54., 65., 66., 72., 74.,<br />
602., 603. i 611. Jedenasty, wybuch wojny<br />
zastał w trakcie konwersji, był to 609. Dywizjon<br />
West Riding, stacjonujący w Yeadon<br />
po północno zachodniej stronie Leeds.<br />
Jednostka ta w 1942 r. otrzymała myśliwce<br />
Hawker Typhoon.<br />
Trzeba przyznać, że tempo przezbrojenia<br />
było całkiem dobre. W ciągu roku w Spitfire<br />
wyposażono 10 dywizjonów, a jedenasty był<br />
w trakcie. Przemysł dostarczył do 3 września<br />
1939 r. 306 nowych samolotów myśliwskich,<br />
spośród których 187 było w jednostkach bojowych.<br />
Kolejne 83 było w trakcie wyposażania<br />
w warsztatach w osprzęt dostarczany przez<br />
RAF (radiostacje, uzbrojenie itp.), w remoncie<br />
lub służyło w innych jednostkach. Daje<br />
to 270 Spitfire. Brakujące 36 rozbito do tego<br />
czasu, co świadczy o trudnościach z opanowaniem<br />
nowego myśliwca przez pilotów – przeskok<br />
bowiem był bardzo duży.