27.12.2012 Views

czarny pr – niewiedza czy celowa dezinformacja - Forum Branżowe

czarny pr – niewiedza czy celowa dezinformacja - Forum Branżowe

czarny pr – niewiedza czy celowa dezinformacja - Forum Branżowe

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

FORUM BRANŻOWE<br />

PRAWO<br />

OKO WIELKIEGO BRATA<br />

Chyba każdy choć raz oglądał Big Brothera, <strong>pr</strong>ogram, w którym kamery rejestrowały kolejne<br />

dni z życia wybranej grupy osób. Słyszeliśmy ich rozmowy, śledziliśmy zachowania,<br />

mając <strong>pr</strong>zy tym niezłą zabawę. Ale <strong>czy</strong> ktoś choć raz skonstatował, że telewizyjny Wielki Brat<br />

nie jest nam zupełnie obcy na co dzień, a zadziwiająca większość z nas ma z nim do <strong>czy</strong>nienia<br />

w dniu powszednim?<br />

Chodzi o tzw. monitoring, coraz popularniejszy<br />

w szkole i <strong>pr</strong>acy... O widoki oraz rozmowy kontrolowane.<br />

Przecież to też rodzaj podsłuchu: ktoś słucha,<br />

ktoś ogląda. I w tym właśnie <strong>pr</strong>oblem <strong>–</strong> kto?<br />

Na co może pozwolić sobie Wielki Brat w twojej<br />

fi rmie? Na co powinien uważać? I <strong>czy</strong> rze<strong>czy</strong>wiście<br />

powinien się ukrywać? Otóż zdania specjalistów<br />

i menadżerów w dużych fi rmach są zgodne <strong>–</strong> lepszy<br />

skutek <strong>pr</strong>zynosi ostrzeżenie i jasne określenie,<br />

co <strong>pr</strong>acownik może robić w <strong>pr</strong>acy niż chorobliwa<br />

kontrola jego po<strong>czy</strong>nań oraz s<strong>pr</strong>awdzanie tego,<br />

co i kiedy robił.<br />

Okazuje się, iż monitoring <strong>czy</strong> też nagrywanie<br />

rozmów telefonicznych są jednymi z najbardziej<br />

kontrowersyjnych s<strong>pr</strong>aw, jakie wniosła w dzień<br />

powszedni nowa technologia. Stworzyła ona<br />

możliwość „podglądania”, a <strong>pr</strong>acodawcy uznali<br />

z radością, że wreszcie mogą kontrolować swoich<br />

podwładnych. Niestety, zapomnieli o <strong>pr</strong>awie<br />

do <strong>pr</strong>ywatności, które gwarantuje jeden z najważniejszych<br />

dokumentów <strong>–</strong> Konstytucja RP. Artykuł 49<br />

wyraźnie wskazuje na wolność komunikowania<br />

się, w tym również tajemnicę korespondencji.<br />

Kodeks cywilny wskazuje z kolei na ochronę tego,<br />

co wiąże się ze sferą życia <strong>pr</strong>ywatnego, rodzinnego<br />

oraz ze sferą intymności (art. 23).<br />

Nie wiedzieć czemu, większość <strong>pr</strong>acodawców<br />

w ogóle zapomina o tym, że ich podwładni<br />

to też ludzie, mający swoje rodziny,<br />

swoje radości i <strong>pr</strong>oblemy <strong>–</strong> swoje własne życie.<br />

Oczekuje się podporządkowania, utożsamiania<br />

się z fi rmą. Ale zatrudniani to <strong>pr</strong>zecież ludzie,<br />

nie roboty. Trzeba się więc li<strong>czy</strong>ć z tym, że nawet<br />

największe zaangażowanie <strong>pr</strong>zegra w starciu<br />

z <strong>pr</strong>oblemami rodzinnymi. Poza tym zatrudniamy<br />

<strong>pr</strong>acowników, by mieć więcej czasu dla siebie, móc<br />

pozałatwiać s<strong>pr</strong>awy wiecznie odkładane na później,<br />

w spokoju pobawić się z dzieckiem. A <strong>pr</strong>a-<br />

48 czerwiec 2008<br />

cownik? On nie ma do tego <strong>pr</strong>awa? Czy umowa<br />

o <strong>pr</strong>acę jest <strong>pr</strong>zejęciem człowieka na własność<br />

i wykupieniem <strong>pr</strong>awa do jego czasu <strong>pr</strong>zez osiem<br />

godzin dziennie? Nie. Jest umową o odpłatnym<br />

świadczeniu konkretnych usług. Ale to chyba<br />

normalne, że są rze<strong>czy</strong>, które dotyczą życia <strong>pr</strong>ywatnego,<br />

a które trzeba załatwiać w godzinach<br />

<strong>pr</strong>acy, bo inaczej po <strong>pr</strong>ostu się nie da. Fakt, zostaje<br />

urlop. Ale <strong>czy</strong> na<strong>pr</strong>awdę trzeba brać dzień wolny,<br />

by zadzwonić do lekarza <strong>czy</strong> urzędu? Czy nie możemy<br />

wysłać <strong>pr</strong>ywatnego e-maila do męża lub<br />

żony? Czy nie można zadzwonić do dziecka, zapytać<br />

o s<strong>pr</strong>awdzian? Czy to jest działanie na szkodę<br />

<strong>pr</strong>acodawcy? Nie. To jest po <strong>pr</strong>ostu życie. A <strong>pr</strong>acodawca<br />

nie ma <strong>pr</strong>awa w nim uczestni<strong>czy</strong>ć <strong>–</strong> nie powinien<br />

takich rozmów słuchać ani <strong>czy</strong>tać <strong>pr</strong>ywatnej<br />

korespondencji. Dlatego właśnie monitoring<br />

jest tak kontrowersyjny <strong>–</strong> obejmuje on bowiem<br />

także te aspekty życia podwładnych.<br />

Jak zatem wybrnąć z konfl iktu? Czy możliwa<br />

jest skuteczna kontrola i ochrona fi rmy <strong>pr</strong>zy jednoczesnym<br />

poszanowaniu podstawowych <strong>pr</strong>aw<br />

człowieka? Owszem. Wystar<strong>czy</strong> tylko odpowiednio<br />

to wszystko zacząć.<br />

Otóż monitoring może być skuteczny i pożyteczny,<br />

jednak jego wdrożenie powinno być w pełni uzasadnione.<br />

Wystarczającym argumentem jest ochrona<br />

danych fi rmowych. Możemy nie chcieć, by te<br />

wydostały się na zewnątrz. Specjalne <strong>pr</strong>ogramy<br />

komputerowe, które monitorują aktywność użytkowników,<br />

odwiedzane <strong>pr</strong>zez nich serwisy <strong>czy</strong> też<br />

czas poświęcony na gry lub rozmowy <strong>pr</strong>zez gg,<br />

też mogą być użyteczne <strong>–</strong> mają one tzw. system<br />

wczesnego ostrzegania, pozwalający na szybkie<br />

zareagowanie w momencie ataku <strong>pr</strong>zez wirus<br />

komputerowy, a to z kolei pozwala ocalić dane<br />

zawarte na poszczególnych dyskach. Również<br />

kamery mają za zadanie ochronę fi rmy, rejestru-<br />

Co <strong>pr</strong>acodawcy wolno skontrolować<br />

� służbowe e-maile <strong>pr</strong>acowników, jednak<br />

powinni oni wiedzieć o stosowaniu takiego<br />

rodzaju kontroli;<br />

� można zakazać wykorzystywania komputera<br />

fi rmowego i Internetu do celów <strong>pr</strong>ywatnych,<br />

ale powinno to być jasno s<strong>pr</strong>ecyzowane,<br />

najlepiej w formie pisemnej;<br />

� można zainstalować kamery w fi rmie,<br />

jednak <strong>pr</strong>acodawca powinien <strong>pr</strong>zestrzegać<br />

związanych z tym ograniczeń <strong>pr</strong>awnych;<br />

� można nagrywać rozmowy telefonicznie,<br />

lecz obowiązkiem szefa jest powiadomienie<br />

o tym podwładnych oraz uzyskanie<br />

zgody potencjalnego rozmówcy.<br />

ją bowiem drobne kradzieże <strong>czy</strong> też niewłaściwe<br />

zachowania podwładnych. Zdarzają się <strong>pr</strong>zecież<br />

takie <strong>pr</strong>zypadki, że <strong>pr</strong>acownicy umyślnie działają<br />

na szkodę fi rmy <strong>–</strong> właśnie wtedy taśma z nagraniem<br />

będzie wystarczającym dowodem w sądzie.<br />

Fałszowanie dokumentacji związanej z <strong>pr</strong>acą, ukrywanie<br />

rażących szkód i błędów, nadmierne wykorzystywanie<br />

<strong>pr</strong>zedmiotów będących własnością<br />

fi rmy dla potrzeb osobistych, kopiowanie <strong>pr</strong>ogramów<br />

komputerowych <strong>–</strong> to wszystko jest ciężkim<br />

naruszeniem obowiązków <strong>pr</strong>acowni<strong>czy</strong>ch, a właściwie<br />

<strong>pr</strong>owadzony monitoring pozwala na wykrycie<br />

owych nie<strong>pr</strong>awidłowości.<br />

Z punktu widzenia fi rmy monitoring<br />

jest więc celowy i służy jej dobru. Lecz powinno<br />

to być działanie jawne, jasno i <strong>pr</strong>ecyzyjnie<br />

określone w formie regulaminu <strong>czy</strong> zapisu w umowie<br />

o <strong>pr</strong>acę. Pracodawca ma obowiązek poinformować<br />

podwładnych o tym, że w zakładzie zainstalowane<br />

są kamery, a rozmowy się nagrywa,<br />

natomiast e-maile s<strong>pr</strong>awdzają <strong>pr</strong>zełożeni. Należy<br />

wyraźnie określić, iż skrzynka pocztowa w Internecie<br />

służy jedynie do korespondencji służbowej.<br />

Jeżeli nie chcemy, by <strong>pr</strong>acownicy z niej korzystali,<br />

<strong>czy</strong> też wykorzystywali telefon do celów <strong>pr</strong>ywatnych,<br />

także powinniśmy ich o tym poinformować.<br />

Inaczej nie możemy mieć do nich <strong>pr</strong>etensji i nie powinniśmy<br />

<strong>czy</strong>tać ich poczty. Może ona bowiem<br />

zawierać wiadomości <strong>pr</strong>ywatne, nie<strong>pr</strong>zeznaczone

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!