NJL Togo
Historia niemieckiego okrętu radarowej kontroli przestrzeni powietrznej TOGO w czasie 2 Wojny Swiatowej
Historia niemieckiego okrętu radarowej kontroli przestrzeni powietrznej TOGO w czasie 2 Wojny Swiatowej
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Okręty
zowanego radaru FuMG 450 i kolejne ćwiczenia
z lotnictwem celem kalibracji urządzeń.
Trudny dla okrętu dzień nastąpił 13 grudnia
kiedy 649 amerykańskich bombowców B-17 Latająca
Forteca i B-24 Liberator zaatakowało Bremę
i Kilonię. 478 amerykańskich bombowców
skierowało się nad zadymiony port w Kilonii
gdzie zrzucili ponad 1600 ton bomb odłamkowych
i zapalających. Na NJL TOGO pechowo
spadło 12 bomb zapalających i tylko sprawności
oraz determinacji załogi okręt zawdzięczał, że nie
wyrządziły one znaczących szkód. Mimo, że okręt
dysponował silną artylerią przeciwlotniczą ze
względu na zasłonę dymną postawioną nad portem
nie mógł otworzyć ognia. Tym samym nalot
ujawnił problem (nierozwiązany do końca służby)
jakim był brak przekaźnika pomiędzy radarem
naprowadzania FuMG 65 Wurzburg Riese a aparatem
centralnym stanowisk artylerii przeciwlotniczej.
Pomimo że obsługa radaru namierzała
zbliżające się i atakujące nieprzyjacielskie bombowce
artylerzyści nie otrzymywali tych danych.
Jest to o tyle zaskakujące, że w powszechnym
użyciu były przekaźniki Flakumwertegerät Malsi
41 pozwalające na transmisję sygnałów z radaru
do baterii przeciwlotniczej.
16 grudnia 1943 roku NJL TOGO został skierowany
i zakotwiczony po północno wschodniej
stronie duńskiej wyspy Langeland w miejscu,
które z racji odległości od lądowych stacji radarowych
było praktycznie niestrzeżone. Co gorsza
było to obszar nad którym nadlatujące z zachodu
formacje alianckich bombowców, czasowo
niewidoczne na ekranach niemieckich radarów,
dokonywały ostatnich korekt kursów podążając
nad wybrane cele w głębi III Rzeszy. W rezultacie
pozbawione informacji dowództwo obrony
powietrznej z opóźnieniem kierowało nocne lub
dzienne myśliwce w stronę strumienia bombowców.
Tę lukę w naziemnej sieci radarów miał
zapełnić NJL TOGO. Okrętowi rozkazano objąć
ochroną obszar pomiędzy portem Aarhus a wyspami
Samsø i Langeland z czterema nieregularnie
zmienianymi kotwicowiskami utrudniającymi
jego wykrycie. Okręt z niewielkimi przerwami
znajdował się na wyznaczanych stanowiskach
do 19 marca 1944. Były to bardzo pracowicie
spędzone tygodnie podczas których nieustannie
namierzano alianckie samoloty bombowe. Dane
z radarów przesyłano do centrali naprowadzania
Luftwaffe bowiem żadna z wrogich maszyn nie
znalazła się na tyle blisko okrętu aby mógł on
bezpośrednio naprowadzać myśliwiec Luftwaffe.
Każda wolna od służby chwila była przeznaczana
na trening i szkolenie, współpracowano w tym
zakresie z bazującymi w okolicy jednostkami
Luftwaffe i Kriegsmarine. Równocześnie dopracowywano
procedury naprowadzania oraz przygotowywano
wytyczne do modernizacji urządzeń.
19 lutego NJG TOGO zawinął do stoczni Deutsche
Werke w Kiloni, gdzie po zajęto się wprowadzaniem
zaplanowanych modernizacji. Końcem
lutego zapadła decyzja o wysłaniu okrętu do Zatoki
Fińskiej z zadaniem podjęcia obrony przeciwlotniczą
Helsinek.
9. NJL TOGO 4.11.1943
Na pierwszej linii frontu.
W lutym 1944 roku rząd fiński po trzech dużych
sowieckich nalotach (6/7, 16/17 i 26/27 lutego)
bombowców Pe-2 na Helsinki zwrócił się o pomoc
do Luftwaffe. Dowództwo niemieckie już po
pierwszym nalocie, 12 lutego 1944 przesunęło na
lotnisko Malmi w Helsinkach dwanaście niemieckich
myśliwców nocnych Messerschmitt Bf 109G-
6/R6 z I. Gruppe / Jagdgeschwader 302. Niemiecki
personel latający pod dowództwem Hauptmanna
Richarda Lewensa składał się z doświadczonych
instruktorów pilotów wybranych ze wszystkich
Staffel I./JG 302. W tym samym czasie na lotnisku
Ylemist (Laksberg) w Tallinie stacjonowały
4./NJG100 i 1./NJG200 wyposażone w samoloty
Junkers Ju 86C. O ile piloci jednomiejscowych
Messerschmittów stosowali taktykę współpracy
z reflektorami przeciwlotniczymi Wilde Sau o tyle
załogi Junkersów wymagały wsparcia ze strony
posterunków radarowych. W tym celu 15 lutego
1944 roku utworzono Jagdabschnitt Reval-Helsinki
(rejon nocnych myśliwców Tallinn-Helsinki).
Składał się on z dwóch odrębnych obszarów, z których
Jagdabschnitt Reval obejmował terytorium
estońskie, a Jagdabschnitt Helsinki obszar wokół
Helsinek o wymiarach około 40 x 40 km. Naloty
odbywały się od strony Zatoki Fińskiej stąd pomysł
zaangażowania NJG TOGO, który miał wypełnić
10. W drodze na posterunek. 16.12.1943. 2 z lewej II JLO Lt. Martin Ropsch, 5 z lewej I JLO Oblt. Gerd Rösler.
37