Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Michał Kopacz<br />
Zatopienie<br />
krążownika USS Helena<br />
20<br />
Amerykańskie krążowniki<br />
lekkie typu Brooklyn weszły<br />
do służby tuż przed wybuchem<br />
II wojny światowej.<br />
Wszystkie okręty z powodzeniem<br />
spełniały definicję<br />
koni roboczych floty, biorąc<br />
udział prawie we wszystkich<br />
większych bitwach toczonych<br />
przez marynarkę Stanów<br />
Zjednoczonych. Pomimo<br />
licznych uszkodzeń wszystkie<br />
przetrwały wojnę, z wyjątkiem<br />
dziewiątej jednostki serii<br />
– krążownika USS Helena.<br />
Krążowniki lekkie typu Brooklyn, lekkimi<br />
były tylko z definicji. Od krążowników<br />
ciężkich odróżniały się jedynie kalibrem<br />
artylerii głównej ograniczonej z 8 cali<br />
(203 mm) do 6 cali (152 mm), za to pod<br />
względem wyporności, czy opancerzenia<br />
nie ustępowały już większym braciom. Dzięki<br />
zainstalowaniu aż 5 potrójnych wież 1 oraz<br />
dużej szybkostrzelności armat mniejszego<br />
kalibru, praktyczny wolumen ognia znacząco<br />
przewyższał osiągi okrętów uzbrojonych<br />
w 8-calówki. Było to szczególnie widoczne<br />
w bitwach toczonych na Pacyfiku, gdzie<br />
w krótkich i chaotycznych wymianach ognia<br />
toczonych nocą na małych dystansach, przede<br />
wszystkim liczyła się ilość wystrzelonych<br />
w kierunku przeciwnika pocisków. Ostatnie<br />
dwa krążowniki z serii St. Louis i Helena wybudowano<br />
według zmodyfikowanych planów<br />
(często są traktowane jako oddzielny<br />
typ St. Louis). Jednym z impulsów do modyfikacji<br />
było oddanie do użytku nowych<br />
mniejszych i wydajniejszych kotłów wysokociśnieniowych.<br />
Umożliwiło to zastosowanie<br />
unitarnej siłowni z naprzemiennie ustawionymi<br />
przedziałami kotłowni i maszynowni,<br />
co teoretycznie uniemożliwiało unieruchomienie<br />
okrętu od jednego trafienia torpedą.<br />
Zastąpiono też 8 pojedynczych stanowisk<br />
artylerii średniej armat kal. 127 mm/25 kal.,<br />
czterema podwójnymi stanowiskami armat<br />
kalibru 127 mm/38 kal. w zamkniętych osłonach.<br />
Wizualną różnicą było przesunięcie<br />
rufowej nadbudówki bezpośrednio za drugi<br />
komin, co zwiększało kąty ostrzału rufowych<br />
wież artylerii głównej i średniej.<br />
Krążownik Helena budowany w stoczni<br />
Brooklyn Navy Yard w Nowym Jorku wszedł<br />
do służby we wrześniu 1939 r. Pierwszym<br />
dowódcą został kmdr Max B. DeMott. Okręt<br />
swój ćwiczebny rejs odbył do Ameryki Południowej,<br />
gdzie załoga miała możliwość<br />
wizytować wrak niemieckiego pancernika<br />
kieszonkowego Admiral Graff Spee. Po powrocie<br />
i przejściu przeglądu okręt przeszedł<br />
na Pacyfik, gdzie wziął udział w corocznych<br />
manewrach floty. W pierwszym dniu wojny,<br />
już pod rozkazami kmdr. Roberta H. Englisha,<br />
Helena rozpoczęła swój śmiertelnie niebezpieczny<br />
taniec z japońskimi torpedami.<br />
Podczas ataku na Pearl Harbor krążownik<br />
stał przy nadbrzeżu Doku 1010, a do jego<br />
prawej burty cumował stary stawiacz min<br />
Oglala. Dywizjony samolotów torpedowych<br />
z lotniskowców Sōryū i Hiryū miały atakować<br />
kotwiczące tam zwykle lotniskowce.<br />
Część pilotów nie widząc wartościowych<br />
celów zawróciła, jednak prowadzący samoloty<br />
z Sōryū kpt. Tyoshi Nagai, zmylony nakładającymi<br />
się na siebie sylwetkami Heleny<br />
i Oglali, dostrzegł „pancernik”. Swój błąd zauważył,<br />
gdy było już za późno. Jego torpeda<br />
przeszła pod płaskim dnem stawiacza min<br />
Położenie stępki krążownika USS Helena 9 grudnia 1936 r. w stoczni Brooklyn Navy Yard w Nowym Jorku.