08.02.2024 Views

001-100_Wojsko_i_Technika_Historia_1-2024_opt

by ZBiAM

by ZBiAM

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Michał Kopacz<br />

Zatopienie<br />

krążownika USS Helena<br />

20<br />

Amerykańskie krążowniki<br />

lekkie typu Brooklyn weszły<br />

do służby tuż przed wybuchem<br />

II wojny światowej.<br />

Wszystkie okręty z powodzeniem<br />

spełniały definicję<br />

koni roboczych floty, biorąc<br />

udział prawie we wszystkich<br />

większych bitwach toczonych<br />

przez marynarkę Stanów<br />

Zjednoczonych. Pomimo<br />

licznych uszkodzeń wszystkie<br />

przetrwały wojnę, z wyjątkiem<br />

dziewiątej jednostki serii<br />

– krążownika USS Helena.<br />

Krążowniki lekkie typu Brooklyn, lekkimi<br />

były tylko z definicji. Od krążowników<br />

ciężkich odróżniały się jedynie kalibrem<br />

artylerii głównej ograniczonej z 8 cali<br />

(203 mm) do 6 cali (152 mm), za to pod<br />

względem wyporności, czy opancerzenia<br />

nie ustępowały już większym braciom. Dzięki<br />

zainstalowaniu aż 5 potrójnych wież 1 oraz<br />

dużej szybkostrzelności armat mniejszego<br />

kalibru, praktyczny wolumen ognia znacząco<br />

przewyższał osiągi okrętów uzbrojonych<br />

w 8-calówki. Było to szczególnie widoczne<br />

w bitwach toczonych na Pacyfiku, gdzie<br />

w krótkich i chaotycznych wymianach ognia<br />

toczonych nocą na małych dystansach, przede<br />

wszystkim liczyła się ilość wystrzelonych<br />

w kierunku przeciwnika pocisków. Ostatnie<br />

dwa krążowniki z serii St. Louis i Helena wybudowano<br />

według zmodyfikowanych planów<br />

(często są traktowane jako oddzielny<br />

typ St. Louis). Jednym z impulsów do modyfikacji<br />

było oddanie do użytku nowych<br />

mniejszych i wydajniejszych kotłów wysokociśnieniowych.<br />

Umożliwiło to zastosowanie<br />

unitarnej siłowni z naprzemiennie ustawionymi<br />

przedziałami kotłowni i maszynowni,<br />

co teoretycznie uniemożliwiało unieruchomienie<br />

okrętu od jednego trafienia torpedą.<br />

Zastąpiono też 8 pojedynczych stanowisk<br />

artylerii średniej armat kal. 127 mm/25 kal.,<br />

czterema podwójnymi stanowiskami armat<br />

kalibru 127 mm/38 kal. w zamkniętych osłonach.<br />

Wizualną różnicą było przesunięcie<br />

rufowej nadbudówki bezpośrednio za drugi<br />

komin, co zwiększało kąty ostrzału rufowych<br />

wież artylerii głównej i średniej.<br />

Krążownik Helena budowany w stoczni<br />

Brooklyn Navy Yard w Nowym Jorku wszedł<br />

do służby we wrześniu 1939 r. Pierwszym<br />

dowódcą został kmdr Max B. DeMott. Okręt<br />

swój ćwiczebny rejs odbył do Ameryki Południowej,<br />

gdzie załoga miała możliwość<br />

wizytować wrak niemieckiego pancernika<br />

kieszonkowego Admiral Graff Spee. Po powrocie<br />

i przejściu przeglądu okręt przeszedł<br />

na Pacyfik, gdzie wziął udział w corocznych<br />

manewrach floty. W pierwszym dniu wojny,<br />

już pod rozkazami kmdr. Roberta H. Englisha,<br />

Helena rozpoczęła swój śmiertelnie niebezpieczny<br />

taniec z japońskimi torpedami.<br />

Podczas ataku na Pearl Harbor krążownik<br />

stał przy nadbrzeżu Doku 1010, a do jego<br />

prawej burty cumował stary stawiacz min<br />

Oglala. Dywizjony samolotów torpedowych<br />

z lotniskowców Sōryū i Hiryū miały atakować<br />

kotwiczące tam zwykle lotniskowce.<br />

Część pilotów nie widząc wartościowych<br />

celów zawróciła, jednak prowadzący samoloty<br />

z Sōryū kpt. Tyoshi Nagai, zmylony nakładającymi<br />

się na siebie sylwetkami Heleny<br />

i Oglali, dostrzegł „pancernik”. Swój błąd zauważył,<br />

gdy było już za późno. Jego torpeda<br />

przeszła pod płaskim dnem stawiacza min<br />

Położenie stępki krążownika USS Helena 9 grudnia 1936 r. w stoczni Brooklyn Navy Yard w Nowym Jorku.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!