Stammzellentherapie - wissenschaftliche, ethische und rechtliche ...
Stammzellentherapie - wissenschaftliche, ethische und rechtliche ...
Stammzellentherapie - wissenschaftliche, ethische und rechtliche ...
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
Dossier <strong>Stammzellentherapie</strong><br />
Inhaltsverzeichnis<br />
Inhaltsverzeichnis.................................................................................................................................................................. 1<br />
Zusammenfassung................................................................................................................................................................ 2<br />
I. Natur<strong>wissenschaftliche</strong>r Hintergr<strong>und</strong> ........................................................................................................................ 3<br />
1.1 Was sind Stammzellen? ............................................................................................................................................ 3<br />
1.1.1 Embryonale Stammzellen .................................................................................................................................. 3<br />
1.1.2 Adulte Stammzellen ............................................................................................................................................ 4<br />
1.2 Gewinnung von Stammzellen .................................................................................................................................. 5<br />
1.2.1 Embryonale Stammzellen .................................................................................................................................. 5<br />
1.2.2 Adulte Stammzellen ............................................................................................................................................ 8<br />
II. Forschung- <strong>und</strong> Anwendungsbereiche der <strong>Stammzellentherapie</strong> .................................................................... 9<br />
2.1 Einleitung ..................................................................................................................................................................... 9<br />
2.2 Forschungsrichtungen.............................................................................................................................................. 11<br />
2.2.1 Eigene Stammzellen oder fremde Stammzellen? ........................................................................................ 11<br />
2.2.2 Adulte, Fötale oder Embryonale Stammzellen?............................................................................................ 11<br />
2.2.3 Frischprodukte oder Konserven?.................................................................................................................... 12<br />
2.2.4 Lebendspende oder Totspende? Neue Aspekte der Transplantationsmedizin ...................................... 13<br />
2.3 Anwendungsfelder der <strong>Stammzellentherapie</strong>....................................................................................................... 13<br />
2.3.1 Hämatopoetische Stammzellen....................................................................................................................... 13<br />
2.3.2 Muskelstammzellen........................................................................................................................................... 15<br />
2.3.3 „Neurohämatopoetische Stammzellen“.......................................................................................................... 17<br />
2.3.4 Neuronale Stammzellen ................................................................................................................................... 17<br />
2.3.5 Endothelstammzellen........................................................................................................................................ 21<br />
2.3.6 Mesenchymale Stammzellen........................................................................................................................... 21<br />
2.3.7 Teratokarzinomzellen........................................................................................................................................ 21<br />
2.3.8 Inselzellen........................................................................................................................................................... 22<br />
2.3.9 Testikuläre Stammzellen .................................................................................................................................. 22<br />
2.3.10 Stammzellen der Cornea ............................................................................................................................... 23<br />
2.4 Fazit ............................................................................................................................................................................ 24<br />
III. Ethische Beurteilung .................................................................................................................................................. 25<br />
3.1 Vorbemerkung........................................................................................................................................................... 25<br />
3.2.1 Von den Forschern verwendete Methoden <strong>und</strong> verfolgte Ziele...................................................................... 25<br />
3.2.2 Schutzwürdigkeit des Embryos ........................................................................................................................... 26<br />
3.2.3 Gewinnung von Stammzellen.............................................................................................................................. 27<br />
3.3 Gründe für die Forschung an menschlichen Stammzellen................................................................................. 28<br />
IV. Rechtliche Beurteilung .............................................................................................................................................. 30<br />
4.1 Vorbemerkung........................................................................................................................................................... 30<br />
4.2 B<strong>und</strong>esbeschluss über die Kontrolle von Blut, Blutprodukten <strong>und</strong> Transplantaten ........................................ 30<br />
4.3 Art. 24 novies der B<strong>und</strong>esverfassung........................................................................................................................ 31<br />
4.4 Kantonale Gesetzgebung ........................................................................................................................................ 31<br />
4.5 Medizinisch-<strong>ethische</strong> Richtlinien für die Transplantation fötaler menschlicher Gewebe................................ 31<br />
4.6 Transplantationsgesetz............................................................................................................................................ 33<br />
Glossar.................................................................................................................................................................................. 36<br />
Literaturliste.......................................................................................................................................................................... 38<br />
1