01.03.2013 Views

POSTER BİLDİRİLER - Spor Bilim

POSTER BİLDİRİLER - Spor Bilim

POSTER BİLDİRİLER - Spor Bilim

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

I. ULUSLARARASI FİZİKSEL AKTİVİTE, BESLENME VE SAĞLIK KONGRESİ<br />

1 st INTERNATIONAL PHYSICAL ACTIVITY, NUTRITION AND HEALTH CONGRESS<br />

Çocuklarda Egzersiz Programlama<br />

Yrd. Doç. Dr. Ş. Nazan KOŞAR<br />

Hacettepe Üniversitesi, <strong>Spor</strong> <strong>Bilim</strong>leri ve Teknolojisi Yüksekokulu, Ankara, Türkiye<br />

Fiziksel aktivite ve fiziksel uygunluk, çocuk ve adolesanlarda fiziksel, mental ve<br />

psikososyal sağlık düzeyini geliştirmektedir (1,2). Ancak, günümüzde çocuk ve adolesanların<br />

fiziksel aktivite düzeyi düşmekte, minimal egzersiz önerilerini karşılamamaktadır. Öte<br />

yandan, bu yaş grubunda obezite, tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalık (KVH) risk<br />

faktörlerinde artış gözlenmektedir. Ayrıca, çocukluk dönemindeki KVH risk faktörleri önlem<br />

alınmazsa yetişkinlik dönemine ilerleyebilmektedir. Diğer taraftan, çocukluk döneminde<br />

kazanılan alışkanlıkların yetişkinlik döneminde sürdürülebilirliği yüksektir. Bu nedenle,<br />

çocukluk döneminde düzenli fiziksel aktivite alışkanlığının kazanılması, gerek çocukluk<br />

gerekse yetişkinlik dönemlerinde sağlığın korunması ve geliştirilmesinde çok yönlü bir rol<br />

oynar.<br />

Egzersiz programlaması ve uygulaması sırasında, çocuk ve adolesanların fiziksel ve<br />

psikososyal özellikleri bakımından yetişkinlerden farklı oldukları dikkate alınmalıdır. ACSM’in<br />

(3) çocuk ve adolesanlarda sağlıkla ilgili fiziksel uygunluğun geliştirilmesi için gereken<br />

minimal fiziksel aktivite önerileri şöyledir: Çocuk ve adolesanlar, haftada en az 3-4 kez,<br />

tercihen her gün, orta-yüksek şiddette fiziksel aktiviteye katılmalıdır. Günlük toplam fiziksel<br />

aktivite süresi en az 60dk olmalı ve bu sürenin yarısı orta şiddetli, diğer yarısı ise yüksek<br />

şiddetli aktivitelerden oluşmalıdır. Orta şiddetli aktiviteler, solunum hızı, terleme ve kalp<br />

atım hızını farkedilebilir ölçüde artıran aktivitelerdir. Yüksek şiddetli aktiviteler ise bu<br />

fizyolojik parametreleri önemli ölçüde artıran aktivitelerdir.<br />

Çocuk ve adolesanlarda fiziksel aktivitelere katılımı teşvik etmek için, seçilen<br />

aktivitelerin gelişim düzeylerine uygun, eğlenceli ve çeşitli olması gerekir. Bu aktiviteler,<br />

arobik dayanıklılığın yanı sıra, kas ve kemikleri kuvvetlendirici ve esnekliği artırıcı olmalıdır.<br />

Fiziksel aktivitelerin planlanmasında öncelikli amaç, çocuk ve adolesanın fiziksel olarak aktif<br />

olmasını sağlamak, hoşlandığı aktiviteleri yapmasına olanak vererek yaşam boyu aktif yaşam<br />

alışkanlığı ve temel motor ve spor beceleri kazandırmaktır. Fiziksel aktivitelerin<br />

planlanmasında, çocukların aktivitelerinde oyun niteliği içeren, yapılandırılmamış,<br />

rekreasyonel aktiviteler ağırlıklı yer alırken, adolesanlarda yapılandırılmış egzersiz<br />

programlarının ağırlığı artırılabilir.<br />

Aerobik egzersizler, büyük kas gruplarının çalışmasını sağlayan ritmik aktivitelerdir<br />

(koşu, yüzme, dans, ip atlama, bisiklet vb.). Bu aktiviteler, kardiyovasküler uygunluğu artırır.<br />

Yetişkinlerin aksine çocukların doğal fiziksel aktivite örüntüleri, kısa süreli yüksek ve orta<br />

şiddetli aktiviteler ve dinlenme periyotlarını içerir. Ancak, çocuklar bu şekilde kısa süreli<br />

egzersiz periyotlarını birçok kez tekrarlayabilme kapasitesine sahiptirler. Dolayısıyla, doğal<br />

fiziksel aktivite örüntüleri aralıklı aerobik egzersiz özelliğine sahiptir. Egzersiz<br />

programlanmasında da benzer bir yaklaşım, egzersizin çocuk ve adolesan tarafından<br />

sürdürülebilirliğini artırmak açısından yararlıdır.<br />

Direnç egzersizleri, diğer fiziksel aktiviteler gibi kardiyovasküler sağlık, kemik mineral<br />

yoğunluğu, vücut kompozisyonu, kan lipid profili ve mental sağlığı geliştirmektedir.<br />

Çocuklarda, kas kuvvetlendirme egzersizleri oyun aktiviteleri (halat çekme yarışı, çocuk<br />

parkındaki araç-gereçle oynama, ağaca tırmanma gibi) şeklinde uygulanabileceği gibi düşük<br />

23 – 26 KASIM 2011 WOW KREMLİN PALACE, ANTALYA, TÜRKİYE<br />

23 – 26 NOVEMBER 2011 WOW KREMLIN PALACE, ANTALYA, TURKEY 45

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!