PRUTHENIA

58 Grzegorz Białuńskiczęść na pewno, bowiem Krzyżacy musieli trapić go najazdami, zanim sięostatecznie poddał 160 .Wydaje się, że uchodźcy z Jaćwieży tworzyli największe skupiskaw pobliżu Niemna – koło Grodna, Przełomu, Merecza i nieco dalej podLidą, Wołkowyskiem i Słonimem 161 oraz w okolicy Nowogródka 162 . Ponadtosiedzieli też w rejonie Sumiliszek koło Trok, o czym zaświadczawzmianka kronikarza Wiganda o „paleniu i mordowaniu” Sudowensespodczas rejzy krzyżackiej w 1375 r. 163 Tym bardziej, że znajdujemy tam ażtrzy wsie o nazwie nawiązującej do Jaćwięgów – Sudwoiszki i dwie Dajnówki164 . Z kolei dokument pokojowy krzyżacko-litewski z 1379 r. wymieniaza Niemnem koło Grodna w kierunku na Ostrynię „das Grosedorfdo di Sudowin sitczen” 165 . Natomiast akta procesu z Krzyżakami w 1412 r.,zdaniem wybitnego badacza śladów osadnictwa pojaćwieskiego JerzegoWiśniewskiego, przynoszą imiona Jaćwięgów spod Wołkowyska (m.in.Malday, Wilginga, Tala, Coynthi, Burke itd.) 166 . Jeszcze w XVI w. wewsiach podgrodzieńskich odnotowywano zaskakująco wiele bałtyjskichnazw osobowych, z których znaczna część niewątpliwie była jaćwieskam.in. Moldus, Naczus, Tys, Nieszta, Nasut, Narucz, Nosuta, Gojlin, Gojl,Nacziel, Nargiel, Molas, Jawielt, Jaksztuk, Krejwel, Dargus, Skromlisitd. 167 Przywoływany tutaj J. Wiśniewski przypuszczał, że potomkowieJaćwięgów mieszkali również we wsiach drobnoszlacheckich nad Niemnemkoło Grodna i Lidy oraz nad Świsłoczą np. w Poczobutach, Gobiatach,Bilwinach, Cydzikach, Sarosiekach i Tołoczkach 168 . Od znanego zeźródeł XIII-wiecznych Jaćwięga Jundiła wywodził też możną litewskąrodzinę Jundziłłów, u których znajdujemy charakterystyczne bałtyjskieimiona: Tabut, Raczka, Jundził i Widymin 169 . Przesłanką ku powiązaniutej rodziny z Jaćwięgami był ich wczesny udział w kolonizacji dawnychziem pojaćwieskich, stąd też J. Wiśniewski skłaniał się do uznania za ja-160 Szerzej o Skomandzie zob. G. Białuński, Ród Skomandów (XIII–XV w.), [w:] Odkrywcy,princepsi, rozbójnicy. Studia z dziejów średniowiecza, nr 13, 2007, s. 19–44.161 J. Wiśniewski, op. cit., s. 243–245.162 A. Kamiński, op. cit., s. 69; M. Stryjkowski, Kronika, która przedtym światła nie widziała,Królewiec 1582, s. 204, 206.163 A. Kamiński, op. cit., s. 69; Die Chronik Wigands, s. 579.164 A. Kamiński, op. cit., s. 78, 82.165 J. Wiśniewski, op. cit., s. 243; Codex diplomaticus Prussiscus, Bd. III, hrsg. von J. Voigt,Königsberg 1848, nr 134, co do lokalizacji tej wsi nie ma jednomyślności, por. A. Kamiński,op. cit., s. 68.166 J. Wiśniewski, op. cit., s. 243; por. Lites, t. II, s. 161.167 J. Wiśniewski, op. cit., s. 245, tutaj dalsze przykłady, J. Ochmański, Obcoetniczne, s. 70.168 J. Wiśniewski, op. cit., s. 244.169Ibidem, s. 244.