Poradnik 2009

Nie ma bezpiecznej ilości alkoholu, dlatego najlepiej
przestrzegać zasady „Piłeś – nie jedź”. Za jazdę
w stanie nietrzeźwym grożą surowe kary: grzywna
do 5 tysięcy funtów lub pozbawienie wolności
z automatycznym odebraniem prawa jazdy.
Narkotyki i jazda pod wpływem środków
odurzających lub leków również stanowi
wykroczenie. Osoby przyjmujące leki powinny
sprawdzić, czy mogą prowadzić samochód.
Dozwolona prędkość na drodze
Typ drogi
Autostrady i drogi
szybkiego ruchu
Drogi jednojezdniowe
Tereny zabudowane
Dozwolona prędkość
70 mph (112km/h)
60 mph (96km/h)
30 mph (48km/h)
Pasy bezpieczeństwa
Prawo nakłada na kierowców i wszystkich
pasażerów obowiązek zapinania pasów
bezpieczeństwa. Obowiązkiem kierowcy jest
dopilnowanie, aby wszyscy pasażerowie do
14 roku życia mieli zapięte pasy.
Dziecko w samochodzie
Dzieci do 3 roku życia podróżujące na przednim
siedzeniu muszą siedzieć w foteliku. Jeżeli fotelik
jest zamocowany z przodu, a nie z tyłu, dzieci
do 3 roku życia muszą podróżować z przodu.
Dzieci do 11 roku życia i poniżej 135 cm wzrostu
podróżujące z przodu muszą siedzieć w foteliku.
Zapinanie pasów bezpieczeństwa jest w takim
przypadku niedozwolone.
Telefon komórkowy
Zabronione jest używanie telefonu komórkowego
bez zestawu głośnomówiącego podczas jazdy.
Aby skorzystać z telefonu należy samochód
zatrzymać w bezpiecznym miejscu i wyłączyć silnik.
Bezpieczeństwo na drogach – informacje ogólne
Road Safety www.road-safetyscotland.org.uk.
Driving Vehicle Licence Agency www.dvla.gov.uk.
Co może policjant
Jeśli zatrzymała Cię policja masz obowiązek podać:
• swoje imię i nazwisko,
• adres,
• datę i miejsce urodzenia,
• narodowość.
Masz prawo do adwokata. O zatrzymaniu możesz
także poinformować bliską osobę.
Jeśli policja aresztowała Cię, masz prawo
do prywatnego spotkania z adwokatem.
Nie musisz odpowiadać na żadne pytania
(poza wymienionymi powyżej). Nie przysługuje
Ci prawo do wykonania rozmowy telefonicznej.
Do momentu przesłuchania nie przysługuje
Ci prawo do widzenia się z adwokatem.
Policji przysługuje prawo do przeszukania
zatrzymanego oraz do przesłuchania go przed
postawieniem zarzutów.
W celu ułatwienia Polakom dostępu do wymiaru
sprawiedliwości PDSO (Biuro Publicznych
Obrońców/Szkockie Prawo Karne) zatrudniło
Polskiego Radcę prawnego biegłego w prawie
szkockim. Jeśli masz problem, skontaktuj się
z PDSO (Milena Jeczelewska) pod numerem
07917 052 911. Możesz otrzymać bezpłatną
pomoc prawną.
Pełnoletniość
w prawie szkockim
Prawo szkockie uważa za osoby pełnoletnie
wszystkich, którzy ukończyli 18 rok życia.
Większość uprawnień przysługująca ludziom
pełnoletnim jest nabywana w dniu 18 urodzin.
Od 18 roku życia możesz kupować alkohol
i papierosy oraz brać udział w wyborach.
Niemniej jednak są pewne wyjątki – prowadzenie
samochodu jest legalne od 17 roku życia, a od 16
roku życia prowadzenie motocykli. Gdy kończysz
16 rok życia, możesz zgodnie z prawem odbywać
stosunki seksualne oraz wziąć ślub.
Co robić, gdy jesteś
ofiarą lub świadkiem
przestępstwa
Jeśli jesteś świadkiem lub ofiarą przestępstwa,
skontaktuj się z policją telefonicznie lub osobiście,
udając się na najbliższy posterunek. W nagłych
przypadkach należy dzwonić pod numer 999
i prosić o połączenie z policją. W razie potrzeby
poproś o tłumacza.
Przestępstwa na tle rasowym można także
zgłaszać w innych instytucjach, mówimy wtedy
o zgłaszaniu za pośrednictwem osób trzecich
(third party reporting). Do instytucji tych zalicza
się rady ds. uchodźców, rady ds. równości rasowej,
organizacje pomocy społecznej dla uchodźców,
wydziały opieki społecznej, służby pomocy
doraźnej oraz tzw. punkty jednorazowego
kontaktu (one stop shop) organizowane przez
władze samorządowe.
Jeśli jesteś ofiarą lub świadkiem przestępstwa
i boisz się iść na policję, może anonimowo
poinformować organizację pozarządową
Crimestoppers pod numerem 0800 555 111
lub na stronie www.crimestoppers-uk.org.
Po zebraniu dowodów policja przesyła raport
do prokuratora (Procurator Fiscal – PF), który
podejmuje decyzje o skierowaniu sprawy do sądu.
Policja nie może decydować o wszczęciu sprawy
sądowej, a ofiara przestępstwa nie może prosić
o wycofanie sprawy.
Pamiętaj! Nigdy nie dawaj nikomu swojego
paszportu. Jeśli ktoś ma Twój paszport i nie
chce oddać, zgłoś się na policję.
The Criminal Injuries Compensatiom Agency
(CICA) to instytucja powołana przez rząd brytyjski
do niesienia pomocy ofiarom przestępstw.
Do ubiegania się o odszkodowanie uprawnione
są wszystkie osoby, które padły ofiarą przemocy
na terenie Wielkiej Brytanii i doznały obrażeń
fizycznych bądź psychicznych. O odszkodowanie
może się również starać najbliższa rodzina,
jeśli ofiara przemocy zmarła.
Warunkiem otrzymania odszkodowania jest
ścisła współpraca z policją podczas dochodzenia.
Szczegółowe informacje możesz uzyskać na
stronie www.cica.gov.pl.
Więcej na stornie www.adviceguide.org.
Gdy jesteś ofiarą przemocy w rodzinie
W Szkocji obowiązuje polityka zero tolerancji
wobec przemocy w rodzinie.
Jeśli jesteś ofiarą przemocy w rodzinie, możesz
zwrócić się o pomoc do różnych źródeł, m.in.
do lokalnej przychodni.
National Domestic Violance –
infolinia 0808 200 0247
Victim Support –
infolinia 0845 303 0900
National Child Protection Helpline –
infolinia 0800 800 500
Oaz na stronach internetowych:
www.womansaid.org.uk
www.refuge.org.uk
www.adviceguide.org.uk
www.rapecrisisscotland.org.uk
Zawarcie małżeństwa
w Szkocji
Aby uzyskać odpowiedzi na często zadawane
pytania odwiedź witrynę.
Pełne informacje:
www.gro-scotland.gov.uk/regscot/
getting-married-in-scotland/index.html.
Organizacje udzielające
porad prawnych
Scottish Legal Aid Board
(Szkocka Rada ds. Pomocy Prawnej) –
www.slab.org.uketnic.
Ethnic Minorities Law Centre
(Centrum Prawne ds. Mniejszości Etnicznych) –
www.emlc.org.uk.
Law Society of Scotland
(Stowarzyszenie Prawnicze Szkocji) –
www.lawscot.org.uk.
Polak w Szkocji –
firma prawnicza, która pomaga Polakom –
www.polakwszkocji.com.
Public Defence Solicitors Office –
www.pdso.org.uk.
Immigration Advisory Service
(Centrum Pomocy Imigrantom) –
www.iasuk.org.
04 Witamy w Szkocji – Rozdział 6 prawo
Dowiedz się więcej korzystając z listy linków zamieszczonych na końcu broszury 11
21574 Polish A5 Brochure V3.indd 32-33 19/3/09 17:33:42