*

sy'n h*wyddoT*e!nydd#'r Gymraeg
society whirírTHMjintri the ise of Welsh
9 11) *.
Ymunwch â CYD nawr -
^^^
JoinJÜYD now - turn to page 7
EISTEDDFOD GEN ÀÄETHOL CYMRU
Nwyddau CYD • manylion ar dudalen 2
DYSGU CYJ,
WELSH? NEED
? EISIAU YMARFER? HELP AR GAEL
ìAKirP JO PRACTÎSE? HELP AVAiLABLF
DEWCH I BAB iR Y MAES A STONDIN CYD YM MHABELL Y DYS
COME ALONG Atíü*SEE US IN CYD'
EISTEDDFOD FÌE D ALSO CYD HAS ASTAm4td THE LEARNERSl

.
Erbyn hyn mae'r rhan fwyaf o'r
rowndiau lleol a rhanbarthol
wedi'u cynnal ac mae'r enillwyr yn
edrych ymlaen at gystadlu yn y
rownd derfynol am 2.00 o'r gloch
ar 5ed Awst 1997 ym Mhabell y
Dysgwyr ar faes Eisteddfod
Genedlaethol Cymru
Meirion a'r Cyffiniau.
Uun; Colin Williams,
Cwisfeistr Cwis
CYDym
Morgannwg
Llywydd Anrhydeddus:
Yr Athro Bobi Jones
Cadeirydd - Paul Attridge
Is-gadeirydd - Llinos Dafis
Trysorydd - Denise Barron
Ysgrifennydd Cofnodion - Carwen Vaughan
Noddir Cwis CYD gan:
Cydlynydd CYD:
Jaci Taylor
Swyddfa CYD, Yr Hen Goleg, Heol y Brenin, Aberystwyth, Ceredigion SY23 2AX
Ffôn/Ffacs- (01970) 622143
! Bank -
Helpü
Mae ar CYD eich eisiau chi i gynorthwyo yn y
digwyddiadau canlynol.
A cfiance to pradìse your Welsh! CYD needs you
to help in the following events - tbere will be
fluent Welsh speakers ìhere to help you.
Sioe Llanelwedd:21-24 Gorffennaf
Eisteddfod Genedlaethol Cymru Meirion a'r
Cyffiniau: 2-9 Awst
Cofiwch fod gwaith paratoi'r stondin/babell
hefyd os dych ar gael am VÌ diwrnod cyn y
dyddiadau uchod. Ffoniwch y swyddfa mewn da
bryd i sicrhau tocyn yn rhad ac am ddim.
NWYDDAU CYD
Bathodyn 'Haf o hyd gyda CYD'
Bathodyn 'Rydw i'n dysgu Cymraeg'
Beiro
Llyfrnodwr
40c
lOc
50c
80c
Myg 1 gydag englyn £7.00
Myg 2 gydag englyn £8.50
Cardiau Nadolig coch 'Mam a'i Phlentyn'
50c
Cardiau Nadolig eraill £1.50
Sticer car (am ddim i aelodau)
40c
DIOLCH O GALON
Rydym yn ddiolchgar i Siôn Meredith am
ei rodd hael o £50, ac i aelodau cangen
CYD Ardal Aberystwyth am eu rhodd o
£100 i CYDyn ganolog.
Gair o'r Gadair
Erbyn hyn bydd Eisteddfod yr Urdd drosodd am
flwyddyn arall. Gobeithio bod rhai ohonoch wedi
manteisio ar y cyfle i gychwyn y tymor o 'Gerdded
y Maes'. Gweithgaredd unigryw Gymreig, a hollol
newydd i mi cyn i mi fynd i'm 'Steddfod gyntaf rai
blynyddoedd yn ôl. Rhywbeth sydd yn ei gwneud
hi'n amlwg ein bod ni, fel gwlad, dipyn bach yn
wahanol i'r gweddill.
Wel gobeithio mi wnawn ni weld nifer sylweddol
ohonoch yn y Cyfarfod Cyffredinol ym mis
Gorffennaf. Cofiwch mai dyma'r cyfle i chi gael
lleisio eich barn. Felly, os oes gennych unrhyw beth
i'w ddweud, dewch.
Paul Attridge
Welsh Phrases for Learners
gan Leonard Hayles
YLolfa,£5.95
Llyfr da ar gyfer dysgwyr o bob safon.
Geiriau, ymadroddion ac idiomau
mewn un llyfr hwylus.
Saesneg-Cymraeg
Cymraeg-Saesneg
Diddorol dros ben
"Mae e'n siarad
siprys."
ar gyfer
ymadrodd
hwylus
trefn yr wyddor
dros ben
siarad siprys
Trefn yr wyddor
Defnyddiol dros ben
Ceirch barley
oats haidd
Welsh Saesneg
Cymraeg English
for
saying, expression
easy, convenient
alphabetically arranged (
exceedingly
io speak a m/xture of Welsh and
English (Lit. mixed corn)
Mae CYD yn elusen gofrestredig (rhif 518371)
Panel Golygyddol Cadwyn CYD:
Swyddfa CYD, Yr Hen Goleg, Heol y Brenin, Aberystwyth, Ceredigion SY23 2AX
Ffôn/Ffacs-(01970) 622143
Mae Cadwyn CYD yn ymddangos bedair gwaith y flwyddyn. Dyddiau cyhoeddi:
15 Mawrth 15 Mehefin 15 Medi 5 Rhagfyr
Dyddiad cau ar gyfer erthyglau, newyddion ac ati: 3 wythnos cyn cyhoeddi
Dyddiad cau ar gyfer hysbysebion (copi parod i'r camera): Pythefnos cyn cyhoeddi
Swyddogion Cyswllt CYD
John Teifi Morris (01978) 262806 Dwyrain Clwyd
Eirlys Wynn Tomos (01745) 813714 Gorllewin Clwyd
Mena Williams(01745) 354621 Y Rhyl a Bae Colwyn
Delma Thomas (01686) 688538 Gogledd Powys
Julie Brooker (01766) 830712 Gwynedd
Dafydd Gwylon (01834) 813249 Dyfed
Dean Baker (01792) 586388 Gorllewin Morgannwg
Cecil Lloyd Jones (01873) 830025 Gwent
Gctreth Kiff (01222) 755475/486469 Caerdydd a'r Fro
Danny Grehan (01443) 671577 Morgannwg
HYSBYSEBION
Beth am hysbysebu yn Cadwyn?
Gostyngiad o 20% am dalu am 4 hysbyseb
ymlaen llaw:
Tudalen Llawn: £440
l/2tudden: £220
l/4tudalen: £110
l/8tudalen: £55.00
1/16 tudalen: £27.50
Dyluniwyd gan Owain Huw
(owain@enterprise.net/01970 615741).
Argraffwyd gan Y Lolfa.
Dysgu'r Gymraes?
; Ofn gwncud cawl o bethau?
Pcidiwch â rhoi'r ffidil yn y to.
Gallwn gynnig help llaw í chi*
Mae'r casgliad yma o ysgrifau byrion nid yn
unig yn cyflwyno gwybodacth ddifyr am hanes
a thraddodiadau Cymru ond hefyd yn ymdrin â
chystrawennau sy'n peri anhawster i ddysgwyr.
This collection of short articles not only introduces
learners to the history and traditions of Wales but
also deals with points of
language construction that
might well bemuse the
average learner.
».
PING HAND
Os yw'r treigladau'n faen tramgwydd i chi,
dyma gymorth hawdd troi ato.
If knowins when, or when not, to mutate
a word has proved to be a problem, then this
easy-to-use guide
should help.
I'W COFIO!
4-6 Gorffennaf: Penwythnos yn Nant
Gwrtheyrn: Adar y Nant a Phen Ll n yng
nghwmni difyr Ted Breeze Jones; Gweithdy
Llenyddiaeth gyda Cyril Jones
Lluniau gan Jaci Taylor, oni nodir yn wahanol.
4-7 Gorffennaf: Gweithdy Peintio ac
Arlunio gyda Mary Lloyd Jones
5 Gorffennaf 1997: Cyfarfod Cyffredinol
Blynyddol CYD. 3 o'r gloch (Bwffe am 1
o'r gloch) Canolfan laith Genedlaethol
Cymru, Nant Gwrtheyrn
5 Gorffennaf: Cyfarfod y Pwyllgor
Gwaith. 2 o'r gloch Canolfan laith
Genedlaethol Cymru, Nant Gwrtheyrn.
Dyma'r llyfr cyntaf i redeg rhestr gynhwysfawr
o dros 1000 o ferfau Cymracg.
This comprehensive, user-friendly directory is the
Welsh equivalent of '1000 French/Spanish/ltalian
Verbs Conjugated'.
Llandysul, Ceredigion SA44 4BQ
-• 01559 362371 ,,,, 01559 363758
2 CADWYM

Mae'r Eisteddfod Genedlaethol yn Y Bala eleni.
Dyma'r bumed Eisteddfod Genedlaethol yn Meirionnydd a'r ail yn Y Bala.
Mae tua 150,000 o bobl yn mynd i'r Eisteddfod bob blwyddyn.
Mae dros 300 o stondinau
Ystyr y gair 'bala' yw y fan lle mae afon yn gadael llyn
Tref ar lan Llyn Tegid ym Meirionnydd yw'r Bala.
Llyn Tegid yw'r llyn naturiol mwyaf Cymru - 1.69 milltir sgwâr neu 4.38 cilomedr sgwâr.
Hefyd ar lan Llyn Tegid mae Glan-llyn, gwersyll yr Urdd.
Mae tua 1,800 o bobl yn byw yn Y Bala.
Mae llawer o bobl enwog yn hanes Cymru wedi byw yn ardal Y Bala, pobl fel T E Ellis AS,
Michael D Jones, Betil Cadwaladr, Bob Tai'r Felin, Syr Owen M Edwards, Syr Ifan ap Owen
Edwards a Thomas Charles.
Roedd Thomas Charles yn un o brif sylfaenwyr yr Ysgol Sul a Chymdeithas y Beiblau.
Mae Swyddfa'r Eisteddfod yn Nh Thomas Charles ar Stryd Fawr Y Bala.
Ar ddechrau'r ganrif ddiwetha' roedd Y Bala yn enwog am wneud wigiau i bobl bwysig yn
Llundain.
1873 - y treialon c n defaid cyntaf erioed ger Y Bala.
1934 - Cyfarfod cyntaf Cymdeithas Dawns Werin Cymreig yn Y Bala.
Mae 80% o bobl Y Bala yn siarad Cymraeg.
eleni
pumed
y bumed Eisteddfod
y pumed gair
yr ail
pob blwyddyn
ystyr y gair
ar lan Llyn Tegid
mwyaf
gwersyll
Mae wedi byw yn
this year
fifth
the fifth Eisteddfod (f)
fhe íifth word (m)
the second
every year
the mean'mg of ihe word
on the bank of Lake Tegid
bìggesl
camp
have lived /n (Perfect tense
of 'BOD' = fo be)
pobl enwog
Roedd
un o brif sylfaenwyr
cymdeithas
yn Nh Thomas
famous people
It, she or he was/
were- with plural
and collective
nouns (imperfeci
tense of 'BOD')
one of the chief
íounders
soàety
in Thomas
Charles's house
ar ddechrau'r ganrif
diwetha(f)
am wneud wigiau
pobl bwysig
treialon c n defaid
cyntaf erioed
cyfarfod
dawns werin Cymreig
Cymraeg
at the beginning of fhe
centuary
last (when ii is noi
the final one)
íor making wigs
imporiant people
sheep dog trials
fìrst ever
meefing
Welsh foik dancing
the Welsh language
Cwestiynau
1 Ble mae'r Eisteddfod Genedlaethol eleni?
2 Tua faint o bobl sy'n mynd i'r Eisteddfod?
3 Beth yw ystyr y gair 'bala'?
4 Faint o bobl sy'n bywyn Y Bala?
5 Beth yw maint Llyn Tegid?
6 Beth sy ar lan Llyn Tegid? (2 ateb)
7 FV/y oedd Thomas Charles?
8 Pwy sy'n byw yn Nh Thomas Charles nawr?
9 Am beth oedd Y Bala yn enwog ar ddechrau'r
ganrif ddiwetha'?
10 Faint o bobl sy'n siarad Cymraeg yn y Bala?
Ble mae
Whereis ?
Faint o bobl
Beth yw maint
How many people..
Whai ìs ihes'ae of.
Beth sy ar...
What is on ?
Pwy sy'n byw...
Who lives
Am beth \~> For whai ?
Bangor
Á

Byddwn ni'n cyhoeddi newyddion y
canghennau a'r Swyddogion Cyswllt ar
y tudalennau yma yn y rhifyn nesaf
SWYDDOGION CYSWLLT CYD
MENA WILLIAMS
34 Maes Hedydd, Y Rhyl
LL18 4RW. (01745)354621
JOHN TEIFI MORRIS
11 Ffordd Ystrad, Coed-y-
Glyn, Wrecsam LL13 7QQ
(01978)262806
JULIE BROOKER
Ffriddlwyd, Glan y Pwll,
Blaenau Ffestiniog LL41 3PN.
(01766)830712
ElRLYS WYNN TOMOS
9 Bryn Eryl, Rhuthun
LL15 IDT. (01824)705409
GORLLEWIN
MORGANNWG
MORGANNWG
DAFYDD GWYLON
Maes Cware, Stepaside, Arberth
SA67 9JL. (01834)813249
(CAERDYDD
A'R FRO
ÜELMA IHOMAS
Golygfa'r Bryn, 13 Maes y
Neuadd, Caersws SYl 7 5DS.
(01686)688538
5 Beattie Street, Cwmdu,
Abertawe SA5 8HF.
(01792)586388
Ffôn symudol: 0468 963966
DANNY GREHAN
Allt Wen, 33 Y Stryd Fawr,
Tonyrefail, Rhondda CF39 8PH.
(01443)671577
GARETH KIFF
9 Rhodfa'r Torrens Cyncoed
Caerdydd CF2 6DQ.
(01222)755475
CECIL LLOYD JONES
Camlas, 70 Malford Grove,
Gilwern, Y Fenni NP7 0RN.
(01873)830025
4•CADWYM

CLWYD
John Teifi Morris:
GR P PENBEDW
HughBegley (0151) 6526353
CEI CONNAH
DrStanMorton (01352) 750670
CORWEN
John Teifi Morris (01978) 262806
CYD ARDAL BRO DELYN YR WYDDGRUG
Adrienne Allen (01244) 821286
CROESOSWALLT
John Teifi Morris (01978) 262806
WRECSAM
John Teifi Morris (01978) 262806
GR P NEWI
Pam Evans Hughes (01978) 29066
ARDAL COEDPOETH
Steve Turnbull (01978) 753238
RHUABON
Dewi Jones
RHOSLLANERCHRUGOG
Carey Davidson (01978) 362201
YSGOL HAFOD Y WERN
Carey Davidson (01978) 362201
LLANDEGLA
John Teifi Morris (01978) 262806
Eirlys Wynn Tomos:
YSGOL BOD ALAW BAE COLWYN
Eirlys Wynn Tomos (01824) 705409
LLANSANNAN
Eirlys Wynn Tomos (01824) 705409
YSGOL Y LLYS, PRESTATYN
Eirlys Wynn Tomos (01824) 705409
9.00am-11.00am bore Gwener olaf bob mis
RHUTHUN
Eirlys Wynn Tomos (01824) 705409
2il a 4ydd p'nawn Gwener yn y mis 1.30pm-3pm
ABERGELE
Eirlys Wynn Tomos (01824) 705409
DINBYCH
Eirlys Wynn Tomos (01824) 705409
CERRIGYDRUDION
Eirlys Wynn Tomos (01824) 705409
Mena Williams:
RHYL
Mena Williams (01745) 354621
Bob dydd Llun yn y Llyfrgell 1.00 tan 2.30
BAE COLWYN
Mena Williams (01745) 354621
Dydd Mercher, 1 af a'r 3ydd y mis, Llyfrgell - 1.30-3
Cynhelir rownd Gorllewin Clwyd o Gwis CYD ar
nos Wener, 6ed Mehefin, 1997 yng Nghanolfan
laith Clwyd, Dinbycb. Cysylliwch ag Erlys Tomos.
GWYNEDD
Julie Brooker:
DOLGELLAU
Sarah (01341) 422124
Nos lau unwaith y mis
LLYN AC EIFIONYDD
Alan (01758) 701013
Nos lau unwaith y mis yng Ngwesty'r T r
TYWYN
Jane (01654) 782682
Unwoith y mis
CYD Y BERMO
JulieBrooker(01766)830712
Unwaith y mis ar brynhawn lau am 2.30pm yn 'The
White üon'
DYFFRYN ARDUDWY
JulieBrooker(01766)830712
Ar nos Fercher olaf y mis
CYD CYFFORDD LLANDUDNO
JulieBrooker(0176ó)830712
Unwaith y mis yng Ngwesty yr Hen Orsaf
YBALA
JulieBrooker(01766)830712
Unwaith y mis p'nawn lau/p'nawn Llun yn y 'Royal
White Lion'
CANGHENNAU CYD
LLANRWST
Julie Brooker (01766) 830712
Gwener olaf y mis yn 'The Eagle Hotel'
NANTGWRTHEYRN
Gareth Jâms (01758) 750334
BETWS Y COED
Julie Brooker (01758) 830712
GOGLEDD POWYS
Delma Thomas:
MACHYNLLETH
Delma Thomas (01686) 688538
Pob cyfarfod ar nos Fercher
LLANFAIR
Delma Thomas (01686) 688538
Pob cyfarfod ar nos lau
LLANFYLLIN
Delma Thomas (01686) 688538
Pob cyfarfod ar nos Lun
LiANIDLOES
Delma Thomas (01686) 688538
Pob cyfarfod ar nos Fercher
TRALLWNG
Delma Thomas (01686) 688538
Pob cyfarfod ar nos Fercher
Y DRENEWYDD
Delma Thomas (01686) 688538
Pob cyfarfod ar nos Fawrth
DE POWYS
ABERHONDDU
JaciTaylor 01970 622143
LLANWRTYD
JaciTaylor01970 622143
LLANDRINDOD
JaciTaylor 01970 622143
RHAYADER
Jaci Taylor 01970 622143
YSTRADGYNLAIS
JaciTaylor 01970 622143
DYFED
Dafydd Gwylon:
ARBERTH
Dafydd Gwylon (01834) 813249
BRO'R PRESELAU
GlenysSida (01994) 419631
CAERFYRDDIN
JeanThomas (01267) 236852
Nos Fawrth 1 af a 3ydd yn y mis
CASTELL NEWYDD EMLYN
KenJones (01239) 811301
Unwaith y mis ar nos Fercher
CLWB CLEBER
GlenysSida (01994) 419631
Pob Gwener 1 af yn y mis
CROSSHANDS
FredBond (01267) 275383
Bob nos lau
DINBYCH Y PYSGOD A PHENFRO
Megan Thomas
(01646)684199
SAN CLÊR
SimeonJones (01994) 230836
HWLFFORDD
Ross Grisbrook (01437) 767784
HENDYGWYN AR DAF
Dafydd Gwylon (01834) 813249
LLANDEILO
Christine Jones
LLANGRANNOG
Philippa Gibson (01239) 654561
1 af a 3ydd nos Fercher yn y mis yn y Pentre Arms
TREFDRAETH
Eiry Ladd Lewis (01239) 820401
Bore Llun
TYDDEWI
Brenda Devonald (01437) 720333
Bron bob nos Sadwrn yn y Clwb RAFA yn Nhyddewi
LLANELLI
Dafydd Gwylon (01834) 813249
ARDAL ABERYSTWYTH
AnnJones (01970) 828253
11.00-12.00 bob bore lau. Bob nos Fawrth a nos lau
yn y Talbot
CANGEN Y COLEG, ABERYSTWYTH
EmyrWyn Francis (01970) 612128
Bob nos lau am 8.00 yn y Cps
SIOP SIARAD FELINFACH, THEATR FEUNFACH
MollySkeet (01974) 821395
Bob dydd Llun am 1.30pm yn Theatr Felinfach
PONTERWYD
Elaìne lzet+ (01970) 890383
Nos Fercher olaf y mis
DYFFRYN AERON
MaryDavies (01570) 470630
Bob yn ail nos Fercher yn Nhafarn y Vale, Felinfach
TREGARON
Peter Gilbert (01974) 261417
ABERPORTH
JaciTaylor (01970) 622143
A CATALOGUE OF WELSH-LEARNING RESOURCES
Ysgrifennwch am gopi nawr
Hefyd Catalog Llyfrau Cymraeg Plant
17 Heol y Farchnad, Llanelli SAI5 IYD
hefyd/also
Ty Tawe, 9 Stryd Christina, Abertawe SAI 4EW
Post-E:dyfrig@siopywerin.demon.co.uk
Dalen Rhyngrwyd: www.siopywerin.demon.co.uk
Llyfrau Cymraeg * Casetiau * Crynoddisgiau * Fidios i Blant ac Ocdolion *
Baneri * Bathodynau * Llyfrau Cymraeg a Llyfrau Saesneg of ddiddordeb Cymreig
ABERAERON
JaciTaylor (01970) 622143
LLANBEDR PONT STEFFAN
JaciTaylor (01970) 622143
GORLLEWIN MORGANNWG
Dean Baker:
AFAN
Wil Thomas (01639) 896759. Rosalind Thomas
(01639)630907
Bob nos Fawrth
BRYN
Dafydd Bowen (01639) 885350
Bob nos Fawrth
CASTELLNEDD(CYDYGNOLL)
Mari Edwards (01639) 630478
Bob nos lau
PONTARDDULAIS
AlanCram (01792) 882381
Nos Lun unwaith y mis
CYD TY TAWE (ABERTAWE)
Adrian Rees (01792) 879600 Colin Hopkins (01792)
201065
Bob nos Lun am 9.00 o'r gloch
ALLTWEN (PONTARDAWE)
BrianJones (01 792) 830330
Bob nos lau
Y DDRAIG WERDD (LLANGATWG/CADOXTON)
Rosalind Thomas (01639) 630907
Bob nos Lun
GORSEINON
DeanBaker ((01792) 586388
Nos Lun gyntaf y mis
MORGANNWG GANOl
Danny Grehan:
MERTHYRTUDFUL
PhilMeaker (01443) 671577
Bob nos Fercher
PONTYPRIDD
JaneDavies (01443) 229128
Nosweithiau achlysurol. 1 Gorffennaf- Noson Holi'r
Sêr. 2 Hydref-Twmpath
CYD RHONDDA
PaulaJones (01443) 680227
Yn y Stag bob nos Wener. Dau beth dros yr hcrf
12fed mis Medi - noson cyflwyno tystysgrifau
Clwb Pêl-droed Ton Pentre (gyda Jac y Do?)
ABERTRIDWR
Lorraine Hughes (01223) 831978
Bob nos Fercher, Gwesty'r Aber
4 Mehefin - Noson Ceilys
CAERFFILI
Karen Woosencroft (01222) 888125
Bob nos Lun - 9.15pm -Tafarn Crossways
CYD CYNON (CLWB PÊL-DROED)
Meirwen Hancock (01443) 474230
Bob nos Fawrth
TONYREFAIL
DannyGrehan (01443) 671577
MAESTEG
ColinJones (01656) 735375
PENYBONT
DannyGrehan(01443)671577
CAERDYDD A'R FRO
Gareth Kiff:
Nosweithiau cymdeithasol bob nos lau yng
Nghaerdydd. Clwb 'Siawns am Sgwrs' bob mis ar
ddydd lau. Clwb Gwerthfawrogi Dramâu/ffilmiau
25 Mehefin 1997: Taith fws i Langynwyd
28 Mehefin 1997: Noson i'rTeulu yng Nghanolfan
Hamdden y Tyllcoed
GWENT
Cecil Lloyd Jones:
3ydd Mehefin: Cwis CYD, Canolfan Gilwern
Trefnir gweithgareddau amrywiol. Cysylltwch â Cecil
Lloyd Jones. Croeso i bawb.
CADWYM • 5

Penwythnos Nant Gwrtheyrn
IGweithdy Ffotogratfiaeth 11-13 Ebrill 1997
Mwynheuais i'r penwythnos yn fawr iawn; roedd
yn gyfle i dreulio amser gyda chriw o bobl
gyfeillgar iawn mewn amgylchedd hyfryd. Mae'n
anhygoel bod pobl heb unrhyw brofiad
ffotograffiaeth yn gallu cynhyrchu printiau o
ansawdd dda. Hoffwn i fynd eto!
PHILIP PALMER
mwynheuais i - / en/oyed; anhygoel - incredible;
cynhyrchu - to produce; ansawdd - quality
Ohyn ymlaen byddaf yn edrych yn fwy craff (a
synhwyrol, mae'n debyg) ar lun a thirlun. Mae
Keith Morris wedi dysgu ei grefft drwy brofiad ac yn
barod iawn i rannu ei ddawn. Roedd yn benwythnos
llwyddiannus.
CELIA JONES
byddaf yn edrych - / will loolc; yn fwy craff - more
obser/ani; synhwyrol - sensible; (l)lun - picture;
tirlun - landscape; wedi dysgu ei grefft - learned his
trade; drwy brofiad - by expen'ence;
ei ddawn - his talenf; llwyddiannus - successfuí
Hoffwn ddiolch i Jaci am drefnu'r cwrs ac i Keith
Morris am ei waith ar yr ochr dechnegol.
Dysgom lawer ganddo am dynnu lluniau du a gwyn
sydd llawer mwy anodd na gwaith lliw. Rhaid bod Jaci
wedi gweddìo yn galed i gael sut dywydd braf. Yr ydym
wedi mwynhau'r penwythnosyn fawr. Rhaid hefyd diolch
am sut gwmni cyfeillgar. Un cwyn - gormod i fwyta.
BRENIG A PAULA JONES
hoffwn ddiolch - I would like to fhanlc; ar yr ochr
dechnegol - on the technical side; dysgom lawer
ganddo - we learned a lot from him; am dynnu
lluniau - about taking photographs; cwmni/gwmni
cyfeillgar - frìendly company; cwyn - comphint;
gormod i fwyta - foo much to eai
Roedd y penwythnos yn un da iawn. Roedd y bwyd
yn gampus a'r bobl yn wych. Roedd yn bleser
cael cwrs gan Keith Morris.
PHILIP GROGAN, OLDHAM
y penwythnos - the weekend; campus/yn gampus -
excellent; gwych/yn wych - brilliant; pleser/yn bleser
- a pleasure
Coedwig a chraig, awyr las digwmwl, môr llwyd
heb gwch na chrychni. Ychwanegwch lety
cysurus, cwmni difyr a gormod o fwyd, her y dasg o
drosglwyddo lliwiau a siapiau cornel fach dawel o
Wynedd i ddu a gwyn oer print ffotograffig dan
lygaid craff ac arweiniad hwyliog Keith Morris a
dyma i chi resait am benwythnos paradwysaidd.
ALUN JONES
coedwig a chraig - foresf and rock; awyr las digwmwl
- doudless bìue slcy; môr llwyd - grey sea; heb gwch
na chrychni - wifhout a boat or wrinkle; ychwanegu
- fo odd; llety/lety cysurus - comfortable
accommodaìion; cwmni difyr - pleasant company;
t/drosglwyddo - transfer; resait - recipe;
paradwysaidd - parad/sean; llygad craff - lceen eye;
arweiniad hwyliog - easy/dear insiruciions
Des i heb brofiad o dynnu lluniau. Des i heb
gamera hyd yn oed - wel heb gamera oedd yn
cyfrif fel camera i Keith! Er hynny, gadewais i'r Nant
â thri llun oedd yn ddigon da i'm cadw i'n hapus.
Ond y peth mwyaf oedd aros yn awyrgylch ac
amgylchfyd y Nant, mwynhau'r cwmni, ac ymhyfrydu
yn yr haul.
Dl-ENW.
des i heb brofiad - / arrWed wiìh no experience; heb
gamera hyn yn oed - even without a camera;
awyrgylch - atmosphere; amgylchfyd - enw'ronment;
ymhyfrydu yn yr haul - en/'oy íhe sun
Roedd y lle yn arbennig, tawel, hardd a
phellennig. Roedd yn dda i fod bant o'r ceir a
s n y traffig, a chlywed dim ond y môr a'r gwynt ac
adar. Mae'n rhyfedd meddwl bod y lle yn brysur
iawn pan oedd y chwarel yn gweithio. Nawr, mae'r
chwarel ar gau ac mae natur wedi dod yn ôl i'r lle,
a phobl fel ni sy'n dod i fwynhau ac ymlacio a
chlebran a chymdeithasu, ble cynt roedd pobl yn
gweithio yn galed a bywyd yn fyr. Falle, dim ond un
peth sy'n aros heb newid: 'dyn ni'n siarad yr un
iaith. Mae popeth arall wedi newid, ond gobeithio
bydd y clebran yn Gymraeg yn parhau.
MARTIN
pellennig/phellennig - far/remote; pan oedd y
chwarel yn gweithio - when the quarry wos worlcíng;
ymlacio a chlebran a chymdeithasu - re/cmng and
chatting and soáalising; ble cynt - wbere once; caled/
yn galed - fiard; a bywyd yn fyr - and life was short
Yn gynyddol wrth i'r penwythnos fynd yn ei flaen
deuthum yn ymwybodol o deimlad o lawenydd
yn ymdreiddio drwof. Roedd awyrgylch hudolus y
Nant a haul braf y gwanwyn yn llonni calon. Cefais
wefr annisgwyl wrth ddysgu am ddirgelion y broses
o ddatgelu lluniau yn yr ystafell dywyll.
FEUCITY
Cefais - I hod; (g)wefr annisgwyl - an vnexpected
ihrill; (d)dirgelion - secrets; datgelu - to develop
(photographs)
Plygwch i íawr, ddwedodd Keitb. Uun Philip Grogan
Keiih Morris yn wên i gyd (arweinydd y gweifhdy
fíofograffiaeth) Uun Feiiáiy Roberis
Fanila
Be' ddwedodd Keith? Philip Grogan o Philippa
Gìbson yn y Nonf
Nid oedd gan fy modryb fawr o ffydd yn yr hufen îa melyn, meddal a werthid o gert bach ar y Prom.
Mynnai fod y gwerthwryn cadw'i stoc o dan ei wely. (Yn wir, yn y pedwardegau, aeth hanner ei gwsmeriaid
i'r ysbyty a theiffoed.) Ym marn fy modryb, yr unig hufen îa saff oedd y "Polar Maids" o Woolworths,
pelennau caled, rhewllyd, fanila neu fefus. Am fod fy nghyfnither, Valmai, yn iau, iddi hi aeth y cynnig
cyntaf, a bob tro, dewisai y belen binc, er fy ngweddi ddistaw. Hoffwn innau flas y mefus, ond 'roedd
rhaid imi ddewis y pelennau gwynion, rhag iddynt deimlo ein bod ni'n eu diystyru. Haf ar ôl haf, llyncais
yr ail ddewis; gobeithio eu bod yn gwerthfawrogi'm caredigrwydd ar eu ffordd i fy mol.
MORFUDD DERNARD
a werthid
mynnai fod
pedwardegau
ym marn fy modryb
am fod
which used fo be sold
he/she used fo insisi that
forties
in my aunt's opinion
because was
fy nghyfnither
diystyru
gwerthfawrogi
caredigrwydd
my cousin
disregard
appreäate
kindness
Prifysgol Cymru Aberystwyth The University of Wales
Adran Addysg Barhaus / Department of Continuing Education
whpan awst
Intensive Residential Coursc for Welsh Learners. University of Wales, Aberystwyth
4-30 Awst (August) 1997
There will be two groups: Group 1 (Beginners) for anyone who wants to learn
the basic skills of communicating in Welsh; Group 2 (Revision) for those who have
received approx. 100 hours of formal tuition and wish to brush up their Welsh.
Both groups are ideal for anyone who is attracted by the idea of an
intensive course but cannot afford too long a period of study.
i ha\ gymraeg
Dyma gwrs i ddysgwyr profiadol sydd am wella eu hiaith mewn awyrgylch hyfryd iawn; bydd gwersi yn ystod }
dydd; cewch ddod i weithgareddau eraill yr Ysgol gyda'r nos; ac fc fyddwch yng nghwmni Cymry Cyraraeg
drwy'r amser.
Gregynog: 18-23 Awst 1997
Am ragor o wybodaeth/For further information, please contact:
Phylip Brake, Tutor-Organiser, Welsh Teaching Centre, University of Wales, Lampeter, Ceredigion SA48
7ED. Tel: 01570 423332; Fax: 01570 423987
DATHLU PEN BLWYDD?
ANGEN DWEUD DIOLCH?
CHWILIO AM RODD?
TOCYN LLYFRAU
CYMRAEG
ANRHEG ADDAS AR GYFER POB
OEDRAN A PHOB ACHLYSUR
Dewis diddorol o gardiau ar gael am
ddim yn eich siop lyfrau Cymraeg leol.
TOCYN
NOFELAU I ÜDYSGWYR
CYFRES O NOFELAU
CYFFRO DIFYR GAN PAT
CLAYTON
• Penodau byr, arddull syml
• Cymeriadau byw, stori dda
• Geirfa ddethol ar gyfer bob pennod
• yr awdur ei hun yn ddysgwraig
• dull da o ennill hyder - a mwynhau
llyfr ar yr un pryd!
Yn y gyfres:
1. Hen Ffrindiau, Hen Gelwyddau
2. Garddio yn y Gwaed
3. Dim Dianc
4. Gofal! Dysgwyr
G asg wîarreg Gwalch
12 Iard yr Orsaf, Llanrwst LL26 OEH
Ffôn: (01492) 642031
Ffacs: (01492) 641502
6 CADWYM

ASTUDIAETHAU ADDYSG
Agor #/ Siop y Dyf rwr"
ENWOGÌON
• Cyfres newydd sbon ar gyfer disgyblion ag anawsterau darllen
• Cyfres o ddeg o lyfrau darllen am enwogion o fyd:
£1.99
yr un
• cerddoriaeth
• chwaraeon
• ffilm a theledu • gwleidyddiaeth A
., , n £ t £17.99 am
Mae pob llyrr yn y gyrres yn cynnwys
S^
• leslun clir, hawdd ei ddarllen
%0»**®iJi
* deunydd sydd o ddiddordeb i ddarllenwyr o bob oedran
O.50
yr un
IASAU 1-5
• Cyfres newydd arall ar gyfer disgyblion ag anawsterau darllen o bob oedran
• Mae pum llyfr yn y gyfres a phob un yn llawn ias o ihyndra
• Mcie dwy stori ym mhob llyfr
£13.99 am
y gyfres
YGANOLFAN ASTUDIAETHAU ADDYSG
Yr Hen Goleg, Stryd y Brenin, Aberystwyth, Ceredigion SY23 2AX
^01970 622128
Am argraffu glân
a chyhoeddi bywiog...
Talybont, Ceredigion SY24 5HE
ffôn (01970)832 304
ffacs 832 782
e-bost ylolfa@ylolfa.com
y we www.ylolfa.com
Brenda Devonald ar agoriad Siop y Dyfrwr
FFURFLEN YAAAELODI CYD MEA\BERSHIP FORM
PWY YWCYD?
Mae CYD yn fudiad i bawb:
- Siaradwyr rhugl eu Cymraeg
- Dysgwyr y Gymraeg
CYD
WIIO IS CYD?
CYD is a movemeiit for everyone:
- fluent Welsli spcakers
- Welsli lcnrners
ENW / NAME
CYFEIRIAD / ADDRESS
BETH YW CYD?
Mudiad sy'n trefnu gweitligareddau
Cymraeg ar gyfer pobl sy'n dysgu Cymraeg,
a'r rhai sydd eisoes yn siarad y Gymraeg ac
am weld yr iaith yn ffynnu.
Mudiad sy'n darparu gwasanaeth i bawb
sydd am hyrwyddo'r defnydd o'r Gymraeg.
PAM YMAELODI GYDA CYD?
- i ennill hyder i siarad Cymraeg
- i sicrhau bod Cymru fel gwlad, yn cadw ei
hiaith yn fyw
WHAT IS CYD?
A inovciiient wliicli arrangcs Welsh acliviües
for Welsh learneis and fluent Welsh speakers
wlio wisli to see Ihe language thriving.
A niüYcnieiil wliicli provides a service for all
those involved in pronioting tlie use of the
Welsh language.
WHY JOIN CYD?
- to gain confidence to speak Welsli
- to ensure that Wales as a country keeps her
language alive.
RHIF FFON / PHONE NO.
CANGEN / BRANCH
(os oes un/if relevant)
TAL / FEE £
COD POST CODE
Aelodaeth blwyddyn/annual membership:
£5.00
£2.00 i fyfyrwyr, pensiynwyr a'r di-wailh
Aelodaelh Corfforaethol/Corporate membership:
£20 i fudiodau gwirfoddol/for volunlary organisalions and charilies
Dim llai na/not less Ihan £50 i gyrff cyhoeddus a phreifal/
for public and private bodies
Aelodaeth unigolyn am oes/lndividual life membership:
£100
o
Hoffwn dderbyn gwybodaeth am y gweithgareddau canlynol:
I would like to receive information about the following activities:
[~| Enw'r gangen agosaf/The name of the nearest branch
• Cyfeillion Ilythyr/Penpals
D Cyfeillion ffôn/Phone Pals
• Llyfrau a chyrsiau i ddysgwyr/Books
or
Welsh learners
DYCHWELWCH AT / RETURN T
CYD
Yr Hen Goleg,
Heol y Brenin,
Aberystwyth,
Dyfed SY23 2AX
Ffôn/Ffacs: (01970) 622143 «ul Eluun CfO Chaiîly Ntimbef: 518371

Turn to Welsh subtitles for learners on page 889,
they're available at your fingertips on selected programmes
Just press the text button on your remote control and choose page number 889
S4C