Lagun armatua

arduratu. Montserratek baieztatu zuen haur kopetiluna
zela, ikaskide isil zuhurra, eta inor gutxik zekien hari buruzko
ezer pertsonalik. Hamabost urte bete baino lehen,
etxean lanari uko egiten hasi zenean –tupusteko eran, gero–,
aldaketa egin zuen. Franco azken hatsetan zegoen,
eta x inguruko eskualdean nagusi zen, penintsulako beste
tokietan baino areago, martxa giroa. Neskak minigonak
janzten hasi ziren; bikoteak, jende aurrean besarkatzen;
Eliza, diktaduraren euskarri garrantzitsuenetako bat,
eragina galduz zihoan; ia egunero manifestazioak eta grebak
izaten ziren. Zubieta giroari lotu zitzaion, ileak hazten
utzi, aisia kuadrillarekin ematen zuen, lagun-zirkulua,
eta emakumeetara bihurtu zen. Argi zegoen ez zela
burutsua soil-soilik arratsaldeak dendan pasatuak zituelako
agerian aldizkariak irakurtzen eta irrati emanaldiak
aditzen, hasieran Frantziatik saio musikalak, gero baita
bbcko eta Radio Moskuko espainierazko albisteak ere,
ez. Horrezaz gain, oso gatzduna ere izan zitekeen. Izan
ere, garai hartan, polizien seme-alabak alde batera utzita,
ozta zegoenean iraultzaile izan nahi ez zuen gazterik,
Zubieta eta Montserraten lagun taldea ere hasi zen bilera
debekatuetan mugitzen. Franco hilik, Erregeak jarraipena
bermatu zuen, kaleetara ehunka mila lagun atera
ziren amnistia eskatzera. Zubieta eta Montserrat alderdi
troskista bati atxiki zitzaizkion, orduko talde erradikal
gehienak bezala erakunde debekatutik sortua; berriro berenganatu
zuten bazter hizkuntza, aitona-amonek oraindik
etxean hitz egina baina landugabe eta larrekotzat joa;
eta maiz egunetan gelditzen ziren x-n, dena bestelakoa,
dena zirraragarria zen hiri handian. Roman frantsesei
buruz eztabaidatzen zen, estreinako larru jotze traketsa
edukitzen, jendea sexu-bidezko eritasunen eta haurduntzearen
beldur zen, zine-klub batean bazkide egiten, Fran-
36