21.04.2017 Views

Zeolit - rây phân tử và những khả năng ứng dụng thực tế đa dạng

LINK BOX: https://app.box.com/s/q8mfpcrcrk3upkf5oed1leo0wp7r45n5

LINK BOX:
https://app.box.com/s/q8mfpcrcrk3upkf5oed1leo0wp7r45n5

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

chuyÓn thµnh d¹ng metakaolin v« ®Þnh h×nh. NÕu chØ dïng metakaolin ®Ó kÕt<br />

tinh, th× chØ thu ®−îc zeolit cã tØ sè Si/Al = 1 (zeolit A) theo s¬ ®å sau ®©y:<br />

500-600 o C<br />

Al 2 Si 2 O 5 (OH) 4 ⎯⎯→<br />

kaolin<br />

2Al 2 Si 2 O 7 + 4H 2 O<br />

metakaolin<br />

6Al 2 Si 2 O 7 + 12NaOH (aq) ⎯⎯→ Na 12 (AlO 2 ) 12 (SiO 2 ) 12 .27H 2 O + 6H 2 O<br />

23<br />

zeolit A<br />

NÕu muèn tæng hîp zeolit víi tØ sè Si/Al cao h¬n 1, th× phi thªm SiO 2<br />

vµo metakaolin. Nguån silic ®ã cã thÓ lµ silicat natri hay keo SiO 2 .<br />

Theo h−íng nµy, ë n−íc ta ®· cã th«ng b¸o lµ ®· tæng hîp ®−îc zeolit Y<br />

tõ kho¸ng sÐt kaolin ViÖt Nam kh«ng nung. Kaolin ®−îc xö lý b»ng axit HCl<br />

®Ó lo¹i c¸c t¹p chÊt Fe 2 O 3 vµ K 2 O, ®ång thêi gim hµm l−îng cña nh«m.<br />

Trong hçn hîp phn øng cã thªm oxit silic, kiÒm vµ phøc chÊt h÷u c¬. KÕt<br />

tinh thuû nhiÖt ë ¸p suÊt khÝ quyÓn trong 48 giê. Sn phÈm thu ®−îc lµ zeolit<br />

Y cã tØ sè SiO 2 /Al 2 O 3 lµ 3,8 vµ 4,5. Tuy nhiªn, so víi tæng hîp zeolit Y tõ<br />

metakaolin (kaolin ®· nung ë 650 o C), th× tõ kaolin kh«ng nung chØ thu ®−îc<br />

zeolit ®é kÕt tinh thÊp h¬n.<br />

4. BiÕn tÝnh zeolit<br />

* Trao ®æi ion lµ ph−¬ng ph¸p ®−îc ¸p dông nhiÒu nhÊt. <strong>Zeolit</strong> tæng hîp<br />

ban ®Çu th−êng ë d¹ng cation Na + . Thay Na + b»ng c¸c cation kh¸c võa cã thÓ<br />

biÕn ®æi tÝnh chÊt cña zeolit, v× lµm thay ®æi tr−êng tÜnh ®iÖn bªn trong zeolit,<br />

t¹o cho zeolit cã tÝnh chÊt axit vµ bn chÊt t©m ho¹t ®éng hÊp phô vµ xóc t¸c,<br />

còng nh− thay ®æi kh n¨ng hÊp phô vµ ®é chän läc. Nãi chung, mét cation ho¸<br />

trÞ hai cã thÓ thay thÕ ®−îc cho hai cation Na + , cßn mét cation ho¸ trÞ ba, cã thÓ<br />

thay thÕ ®−îc ba cation Na + . C¸c cation ®Êt hiÕm hay cation kim lo¹i chuyÓn<br />

tiÕp cã thÓ mang vµo zeolit nh÷ng tÝnh chÊt ®Æc thï liªn quan ®Õn bn chÊt cña<br />

nh÷ng cation ®ã. Cation amoni NH 4<br />

+<br />

cã thÓ trao ®æi víi mét Na + , vµ khi gia<br />

nhiÖt, ion NH 4<br />

+<br />

ph©n huû thµnh NH 3 tho¸t ra vµ ®Ó l¹i proton H + bï trõ ®iÖn tÝch<br />

©m, lµm cho zeolit cã tÝnh axit. §iÒu nµy ®Æc biÖt quan träng khi nghiªn cøu sö<br />

dông zeolit lµm c¸c chÊt xóc t¸c cho nh÷ng phn øng kh¸c nhau.<br />

* T¸ch nh«m lµ qu¸ tr×nh lµm gim hµm l−îng Al trong m¹ng l−íi, tõ ®ã<br />

t¨ng tØ sè Si/Al vµ lµm cho zeolit trë nªn bÒn h¬n, v× liªn kÕt Si-O ng¾n h¬n

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!