Zeolit - rây phân tử và những khả năng ứng dụng thực tế đa dạng
LINK BOX: https://app.box.com/s/q8mfpcrcrk3upkf5oed1leo0wp7r45n5
LINK BOX:
https://app.box.com/s/q8mfpcrcrk3upkf5oed1leo0wp7r45n5
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
A. øng dông zeolit trong c«ng nghiÖp<br />
1. øng dông zeolit trong sn xuÊt chÊt giÆt röa<br />
øng dông zeolit trong sn xuÊt chÊt giÆt röa chñ yÕu là khai th¸c tÝnh chÊt<br />
trao ®æi cation cña nã. L−îng lín nhÊt cña zeolit ®−îc øng dông theo h−íng nµy.<br />
Tõ n¨m 1940, trong sn xuÊt chÊt giÆt röa ®· phi sö dông l−îng lín phô<br />
gia phosphat, cô thÓ lµ natri tripolyphosphat, cã c«ng thøc ho¸ häc lµ<br />
Na 5 P 3 O 10 . Së dÜ phi sö dông phô gia phosphat lµ v× trong n−íc giÆt quÇn ¸o lµ<br />
n−íc cøng, cã chøa c¸c cation canxi Ca 2+ vµ magie Mg 2+ , lµ nh÷ng cation dÔ<br />
dµng phn øng víi c¸c chÊt ho¹t ®éng bÒ mÆt trong chÊt giÆt röa, t¹o thµnh<br />
nh÷ng cÆn r¾n d¹ng v¸ng mì b¸m vµo vi, kh«ng tÈy s¹ch ®i ®−îc. T¸c dông<br />
cña natri tripolyphosphat lµ t¹o thµnh hîp chÊt tan víi canxi vµ magiª, chuyÓn<br />
n−íc cøng thµnh n−íc mÒm, kh«ng t¹o thµnh cÆn b¸m vµo vi khi giÆt, do ®ã<br />
lµm t¨ng hiÖu qu giÆt röa cña chÊt giÆt röa. Tuy nhiªn, viÖc l¹m dông phô gia<br />
phosphat ®· dÉn ®Õn hËu qu vÒ m«i tr−êng. Phosphat lµ nguån dinh d−ìng,<br />
khi vµo ao hå g©y ra sù bïng ph¸t c¸c lo¹i rong to trµn ngËp bÒ mÆt n−íc,<br />
tiªu thô hÕt c¸c chÊt dinh d−ìng trong nguån n−íc, kh«ng cho ¸nh s¸ng ®¹t<br />
®Õn chiÒu s©u cña ao hå, lµm cho c¸c sinh vËt kh¸c kh«ng thÓ sèng næi, ®Æc<br />
biÖt nguy h¹i ®èi víi c¸c hå ao nu«i c¸. MÆt kh¸c, phospho là nguån dinh<br />
d−ìng quan träng cho c©y trång. Sö dông nhiÒu <strong>và</strong>o chÊt giÆt röa tiªu tèn<br />
l−îng lín chÊt dinh d−ìng ®ã, nhÊt là khi nhu cÇu chÊt dinh d−ìng ngày càng<br />
t¨ng. Tõ ®ã ®· cã nh÷ng quy ®Þnh h¹n chÕ sö dông phosphat ®i ®Õn lo¹i bá sö<br />
dông phosphat trong chÊt giÆt röa. Nh− vËy ®ßi hái phi cã mét phô gia kh¸c<br />
thay thÕ ®−îc cho natri tripolyphosphat, cã thÓ thùc hiÖn ®−îc chøc n¨ng lµm<br />
mÒm n−íc cøng, bo ®m hiÖu qu cña chÊt giÆt röa. zeolit chÝnh là lo¹i vËt<br />
liÖu cã kh n¨ng ®m ®−¬ng ®−îc chøc n¨ng lµm mÒm n−íc cøng, v× cã kh<br />
n¨ng trao ®æi ion cao. <strong>Zeolit</strong> l¹i kh«ng phi lµ nguån dinh d−ìng, kh«ng g©y<br />
®éc h¹i cho c¸c lo¹i sinh vËt kh¸c.<br />
ChÊt trao ®æi ion zeolit d−íi d¹ng bét cã thÓ lo¹i bá c¸c cation Ca 2+ vµ<br />
Mg 2+ ra khái dung dÞch n−íc cøng vµ thay thÕ chóng b»ng c¸c ion mÒm, nh−<br />
Na + . §Ó ®¹t hiÖu qu cùc ®¹i, zeolit phi thùc hiÖn chøc n¨ng cña nã rÊt<br />
nhanh. Lo¹i zeolit ®−îc dïng trong sn xuÊt chÊt giÆt röa là zeolit A. §©y lµ<br />
lo¹i zeolit cã hàm l−îng ion Na + cao nhÊt, tøc là cã kh n¨ng trao ®æi víi Ca 2+<br />
<strong>và</strong> Mg 2+ lín nhÊt.<br />
29
Change language