Forum A+P 02

të pranoheshe veçse pas ndonjë akti
vetëmohues sakrifikimi në emër të
besimit ose pas një jete të devotshme të
panjollosur nga mëkati. Është me vend
të sqarojmë se pranimi i këtyre figurave
në atë hapësirë miratohej nga teologë
ekspertë të doktrinës kishtare. Aty nuk
mund të shfaqej askush pa miratimin e
Kishës dhe të autoriteve të saj.
përvetësimin vetjak, që u kthye në
normë morale dhe bazë e marrëdhënieve
ekonomike midis njerëzve. Pra, njeriu
iu dorëzua tundimit për të shfrytëzuar
Sigurisht në një kube si ajo e Kinostudios
askush nuk pret të gjejë shenjtorë dhe
engjëj. Por ajo hapësirë parajsore, pa
dyshim, është mbushur me figura po
ashtu të “miratuara” nga pushteti dhe
ideologët e tij. Në të shohim punëtorë,
fshatarë, sportistë. Të gjithë të lumtur.
Energjikë. Të palodhur. Të kënaqur
që jetojnë nën hirin fuqiplotë të
pushtetit. Ato janë paradigma pamore
të njeriut të ri socialist, banorit të vetëm
që meritonte të jetonte në parajsën
komuniste, të klasës që kishte misionin
historik të plotësonte mesianizmin
laik të komunizmit dhe të “shokëve të
udhës”, fshatarësisë kooperativiste, të
cilët, ndonëse ecnin përkrah punëtorëve
në rrugëtimin drejt parajsës, nuk ishin
të bekuar aq sa ata nga hiri i pushtetit
totalitar. Teoria marksiste dhe Lenini e
ruajtën karakterin mesianik të socializmit
utopik, por duke zhvilluar krahas ideve
të zbatimit në praktikë edhe një kuptim
të «Absolutes» tipik për qëndrimet e një
realiteti politik tepër të rëndësishëm me
një ngarkesë të madhe kuptimore: klasa
e proletarëve. Për Marksin rëndësia
themelore, roli mesianik i proletariatit
lidhet me një version të thjeshtëzuar të
historisë së marrëdhënieve njerëzore,
pra, me «mëkatin fillestar» që zë fill
me pasurimin e pabarabartë dhe me
sivëllain e tij, i cili nuk i kishte të njëjtat
mjete. Kështu, akti i përvetësimit të
mjeteve të prodhimit u kthye në akt
pushteti. Përtej zhdukjes së sundimit të
njeriut mbi njeriun, lufta e klasave do të
rikthejë këtë unitet të humbur në kohët e
hershme: të harmonisë së njerëzve midis
tyre dhe të njeriut me thelbin e natyrës
së tij të përçudnuar nga prona private.
Ç’kërkon një kube e tillë me ngarkesën
simbolike që bart në një fabrikë
imazhesh, si Kinostudio “Shqipëria e
Re”? Të jetë vallë rastësor përdorimi i
simbolikës së kubesë së pikturuar, tipike
për kishat e krishtera, traditë që nis qysh
me kubikulat e katakombeve të Romës
dhe që vazhdon ende sot? Nëse forma e
planimetrisë në formë kryqi është krejt
e pashpjegueshme, kubeja e pikturuar
mund të gjendet në disa ndërtesa
Gjendja e Kinostudios aktualisht
85