Viet Luan 3256 10-7-2020
https://vietluan.com.au
https://vietluan.com.au
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
* TRANG 44 - SỐ <strong>3256</strong> - THỨ SÁU (Friday, July <strong>10</strong>, <strong>2020</strong>)<br />
Ngọn Lửa Hận Thù “Cuốn Theo Chiều Gió”<br />
Vương Trùng Dương<br />
Theo dòng thời gian, từ trước công<br />
nguyên cho đến nay, nhiều nước<br />
trên thế giới đã từng xảy ra nội chiến<br />
(civil war - chiến tranh trong nước),<br />
những cuộc nội chiến đó trong quá khứ<br />
thường được nhắc đến trong những bài<br />
học lịch sử.<br />
Lịch sử nước ta thời Đại Việt cũng<br />
trải qua vài giai đoạn như nội chiến Nam<br />
Bắc triều (1533-1677) giữa nhà Mạc<br />
và nhà Hậu Lê. Thời kỳ Trịnh Nguyễn<br />
phân tranh (1627-1775) giữa chúa Trịnh<br />
ở phía Bắc sông Gianh (Đàng Ngoài)<br />
và chúa Nguyễn ở miền Nam (Đàng<br />
Trong). Chiến tranh Tây Sơn - Chúa<br />
Nguyễn (1771-1785 và 1787-1802).<br />
Nguyễn Huệ (1753-1792) đánh Nam<br />
dẹp Bắc, lên ngôi Quang Trung Đại Đế<br />
nhưng chết khi còn trẻ, nhà Tây Sơn suy<br />
yếu, Nguyễn Phúc Ánh (1762-1820),<br />
tiến hành cuộc chiến, thống nhất sơn hà,<br />
năm 1802, lên ngôi Gia Long Hoàng Đế,<br />
quốc hiệu Việt Nam, chấm dứt cuộc nội<br />
chiến tranh kéo dài gần 270 năm.<br />
Nội chiến Hoa Kỳ (American Civil<br />
War 1861-1865), còn gọi là cuộc chiến<br />
tranh Bắc-Nam giữa chính phủ liên bang<br />
miền Bắc (Union) sau khi Abraham<br />
Lincoln đắc cử trong cuộc bầu cử<br />
tổng thống Hoa Kỳ năm 1860 và liên<br />
bang phía Nam (Confederate States of<br />
America) với 11 tiểu bang theo chế độ<br />
nô lệ ở miền Nam Hoa Kỳ đã tuyên bố<br />
ly khai khỏi Hợp Chúng Quốc Hoa Kỳ.<br />
Cuộc chiến khốc liệt đãm máu kéo dài<br />
4 năm, bắt đầu vào ngày 12 tháng 4 năm<br />
1861 và chấm dứt ngày 9 tháng 4 năm<br />
1865, chế độ nô lệ bị đặt ra ngoài vòng<br />
pháp luật trên toàn lãnh thổ Hoa Kỳ.<br />
Vị tướng tư lệnh miền Bắc Tướng<br />
George B. McClellan ra lệnh nghiêm<br />
cấm các sĩ quan và binh sĩ trực thuộc<br />
không được tỏ ra bất cứ hành động nào<br />
vô lễ với vị tướng tư lệnh miền Nam<br />
Tướng Robert Lee<br />
Theo quy luật chiến tranh thời đó,<br />
quân miền Nam phải giải giới, tước bỏ<br />
khí giới và quân dụng. Tự do trở về quê<br />
cũ như các dân thường. Tướng R. Lee<br />
đồng ý nhưng chỉ đòi hỏi một điều sau<br />
cùng là yêu cầu cho binh sĩ của ông được<br />
giữ lại lừa ngựa, vì lính miền Nam đem<br />
ngựa từ các nông trại của họ đi chiến đấu.<br />
Tướng Ulysses S. Grant thỏa hiệp là sẽ<br />
không sửa chữa chính thức trên văn bản<br />
nhưng thực tế sẽ cho lệnh để lính miền<br />
Nam đem lừa ngựa về nhà xây dựng<br />
lại nông trại. Ngay sau khi chiến tranh<br />
chấm dứt, hoàn toàn không có tù binh, ai<br />
về nhà đó, cùng xây dựng lại quê hương.<br />
Cuộc gặp gỡ của họ tại Appomattox,<br />
tiểu bang Virginia là khoảnh khắc tuyệt<br />
vời nhất của lịch sử nước Mỹ. Hình ảnh<br />
Tướng R. Lee cưỡi ngựa đi đến nơi họp<br />
mặt với đoàn quân nhạc miền Bắc chào<br />
đón. Khi Tướng Lee ký tên xong ra đi<br />
được sĩ quan và binh sĩ miền Bắc tiễn<br />
đưa và vẫy tay chào. Hình ảnh đó lưu lại<br />
ngày nay với tượng đài thể hiện sự trân<br />
trọng sau cuộc chiến.<br />
Với người đã hy sinh trên chiến trận,<br />
nghĩa trang quốc gia Arlington, của<br />
người miền Bắc trong trận chiến Bắc<br />
Nam. Sau cuộc nội chiến, các tiểu bang<br />
miền Nam có hàng ngàn nghĩa trang lớn<br />
nhỏ chôn cất tử sĩ của phe bại trận.<br />
Năm 1900, mở đầu cho giai đoạn hòa<br />
giải dân tộc và năm 1991 thì các tử sĩ<br />
miền Nam được cải táng đưa vào một<br />
khu đặc biệt trong nghĩa trang Arlington<br />
gọi là Confederate Section. Tổng cộng<br />
gần 500 mộ phần quây tròn chung quanh<br />
một tượng đài do nhà tạc tượng danh<br />
tiếng là điêu khắc gia Moses Ezekiel<br />
thực hiện.<br />
Trước khi chết, TT Lincoln đã nói:<br />
“Người ta có thể từ bỏ mọi thứ, nhưng<br />
không ai từ bỏ được lịch sử. Trước sau<br />
gì, lịch sử của bậc anh hùng sẽ phải<br />
được dựng lại ở chính nơi mà những con<br />
người vĩ đại đã ngã xuống”.<br />
(Cũng thời điểm tháng Tư kết thúc<br />
cuộc chiến tại Việt Nam, nhiều người<br />
cho rằng, nếu khi Cộng Sản cưỡng<br />
chiếm miền Nam Việt Nam mà học<br />
được bài học lịch sử nầy của Hoa Kỳ,<br />
xóa bỏ hận thù, xử dụng nhân tài và chất<br />
xám, cùng nhau chung tay xây dựng đất<br />
nước, bảo vệ giang sơn, chống quân xâm<br />
lược Trung Cộng thì ngày nay Việt Nam<br />
không bị lệ thuộc hoàn toàn dưới ách<br />
thống trị dã man của Trung Cộng).<br />
70 năm sau, cuộc nội chiến Hoa Kỳ<br />
được phác họa qua tác phẩm Gone with<br />
the Wind (Cuốn Theo Chiều Gió) của<br />
nhà văn Margaret Mitchell (1900-1949),<br />
ấn hành vào tháng 7 năm 1936, dày hơn<br />
1,000 trang. Tác phẩm dựa vào bối cảnh<br />
và lịch sử cuộc chiến, tác giả dày công<br />
sưu tầm tài liệu, ròng rã trong <strong>10</strong> năm<br />
để hoàn thành. Không phải là tác phẩm<br />
lịch sử mà viết theo cách kể chuyện tự<br />
sự, tuy có hư cấu nhưng theo dòng sử<br />
liệu trong bối cảnh xã hội như chứng<br />
nhân của giai đoạn đương thời. Với các<br />
mối tình xảy ra chung quanh vài nhân<br />
vật ngang trái, éo le, cuồng nhiệt và hờ<br />
hững… lôi cuốn người đọc… Tác phẩm<br />
phẩm Gone with the Wind vừa ra mắt<br />
đã thành công, trong vòng 6 tháng, hơn<br />
1 triệu ấn bản đã được bán hết với sức<br />
mua là 50,000 cuốn mỗi ngày vào thời<br />
điểm đó, ngoài sự tưởng tượng của tác<br />
giả và nhà xuất bản. Tác phẩm đoạt<br />
Giải Thưởng Pulitzer năm 1937 vì vậy<br />
giới đện ảnh Hollywood quan tâm và<br />
sách được nhà sản xuất phim David O.<br />
Selznick mua lại với giá 50.000 USD để<br />
được dựng thành phim cùng tên.<br />
Đây cũng là tác phẩm kinh điển của<br />
văn học Hoa Kỳ có số lượng cao nhất<br />
trong lịch sử xuất bản của Hoa Kỳ, của<br />
mọi thời đại đã vượt qua kỷ lục 12 triệu<br />
cuốn vào năm 1965, được dịch sang hơn<br />
30 ngôn ngữ khác nhau và phổ biến trên<br />
40 quốc gia.<br />
Margaret M. Mitchell sinh tại thành<br />
phố Atlanta, tiểu bang Georgia, sau bậc<br />
trung học, theo học tại Smith College<br />
nhưng năm 1918, không theo đuổi con<br />
đường học vấn, trở về Atlanta để lo công<br />
việc gia đình bà mẹ qua đời vì bệnh cúm.<br />
Sau đó không lâu, cô tham gia vào ban<br />
biên tập của tờ nhật báo Atlanta Journal,<br />
viết bài cho ấn bản ngày Chủ Nhật .<br />
Trong tai nạn bị gãy mắt cá chân,<br />
Margaret ở nhà điều trị, thời gia nầy cô<br />
tìm lại tài liệu về cuộc Nội Chiến Nam<br />
Bắc xảy ra trên quê hương.<br />
Năm 1929, khi vết thương đã lành và<br />
cuốn truyện đã được viết xong nhưng<br />
trước đó các truyện ngắn của cô không<br />
được quan tâm nên cũng nghĩ quyển<br />
sách nầy cũng mang số phận như vậy.<br />
Năm 1935, ông Howard Latham, phó<br />
giám đốc của nhà xuất bản MacMillan<br />
tới Atlanta để tìm kiếm các nhà văn<br />
mới của miền Nam Hoa Kỳ. Cơ hội<br />
cho Margaret Mitchell gặp ông Howard<br />
Latham để trao bản thảo Gone with the<br />
Wind. NXB MacMillan đã edit trong 6<br />
tháng, tác phẩm được in xong vào ngày<br />
30 tháng 6 năm 1936.<br />
Với sự thành công của tác phẩm đầu<br />
tay của nhà văn Margarett Mitchell,<br />
danh vọng nổi tiếng nhưng bà vẫn tiếp<br />
tục sống trong ngôi nhà tại Atlanta,<br />
tiếp tục một cuộc sống giản dị. Năm<br />
49 tuổi, trong khi cùng chồng băng qua<br />
đường phố ở Atlanta, bị một chiếc xe<br />
tải đâm phải. Năm ngày sau bà qua đời,<br />
Margarett Mitchell vĩnh biệt cõi trần giữa<br />
muôn vàn thương tiếc của mọi người.<br />
Phim Gone with the Wind phỏng theo<br />
tiểu thuyết của Margaret Mitchell, phim<br />
được sản xuất bởi David O.Selznick,<br />
đạo diễn Victor Fleming và kịch bản gốc<br />
Sidney Howard. Bộ phim được quay ở<br />
miền Nam nước Mỹ (Atlanta, tiểu bang<br />
Georgia) trong thời gian xảy ra nội chiến.<br />
Các diễn viên chính bao gồm: Clark<br />
Gable (vai Rhett Butler), Vivien Leigh<br />
(Scarlett O’Hara), Leslie Howard<br />
(Ashley Wilkes), Thomas Mitchell<br />
(Gerald O’Hara), Barbara O’Neil<br />
(Ellen O’Hara), Evelyn Keyes (Suellen<br />
O’Hara), Ann Rutherford (Carreen<br />
O’Hara), Olivia de Havilland (Ilanie<br />
Hamilton), Hattie McDaniel (Mammy,<br />
vú nuôi da đen)…<br />
Phim dài 220 phút (thông thường chỉ<br />
1<strong>10</strong> phút) được ra mắt tại Atlanta ngày<br />
15 tháng 12 năm 1939, khi Đệ Nhị Thế<br />
Chiến bùng nổ.<br />
Năm 1940, giải Oscar lần thứ 12 (đầu<br />
tiên năm 1929) và cũng là lần đầu phim<br />
Gone with the Wind được 8 giải Oscar<br />
và phim màu đầu tiên.<br />
Phim được bình chọn là một trong vài<br />
bộ phim có nhiều khán giả nhất mọi thời<br />
đại kể từ khi được phát hành về doanh<br />
thu và rộng rãi khắp nơi trên thế giới.<br />
Đây là tác phẩm kinh điển của nền văn<br />
học và điện ảnh Hoa Kỳ, phim dàn dựng<br />
rất công phu của điện ảnh Hollywood<br />
được hàng tỷ người trên thế giới đọc và<br />
xem từ trước đến nay.<br />
Nhờ đó, mọi người mới hiểu được<br />
góc cạnh của cuộc nội chiến Nam-Bắc<br />
của Hoa Kỳ. Tình người với nhau để hàn<br />
gắn vết thương sau chiến tranh.<br />
Atlanta trước đây là thị trấn nông<br />
nghiệp trở thành trung tâm lịch sử với<br />
nhiểu bảo tàng, trong đó có ngôi nhà của<br />
Margaret Mitchell và phim Gone with<br />
the Wind… Ngôi nhà thời thơ ấu của<br />
MS Martin Luther King (1929-1968 ở<br />
Atlanta cùng các tòa nhà lân cận được<br />
công bố là di tích lịch sử Quốc Gia<br />
Martin Luther King, Jr.<br />
Ở Việt tác phẩm Cuốn Theo Chiều<br />
Gió được Vũ Kim Thư dịch từ đầu thập<br />
niên 50 (nay được tái bản nhiều lần và<br />
bản dịch của Dương Tường năm 2002).<br />
Phim Cuốn Theo Chiều Gió chiếu tại<br />
Sài Gòn và các thành phố lớn. Có lẽ cảm<br />
hứng từ cuốn phim, nhạc phẩm Cuốn<br />
Theo Chiều Gió của Anh Việt Thu sáng<br />
tác năm 1970.<br />
***<br />
Tác phẩm lấy bối cảnh miền Nam<br />
nước Mỹ trong cuộc nội chiến Bắc-<br />
Nam. Câu chuyện trải dài mối tình của<br />
nàng Scarlett với những nhân tình với<br />
“hỉ, nộ, ái, ố” say đắm, yêu thương, dang<br />
dở, hững hờ và phản bội.<br />
Tiểu thư Scarlett tuổi trăng tròn, con<br />
gái cưng của chủ đồn điền Tara, tuy<br />
không sắc sảo nhưng trông quyến rũ,<br />
dễ thương. Hình ảnh mà Nguyên Sa tơ<br />
tưởng “Em gầy như liễu trong thơ cổ,<br />
Anh bỏ trường thi lúc thịnh Đường”.<br />
Tương lai đang đón chào nhưng cuộc nội<br />
chiến xảy ra, Scarlett bị loạn lạc trong<br />
cơn lốc rồi lận đận trong tình trường như<br />
lời thơ Hữu Loan “Lấy chồng thời chiến<br />
binh. Mấy người đi trở lại”… và nếu có<br />
trở về thì duyên phận trớ trêu! Scarlett<br />
bao năm theo đuổi cuộc tình để rồi cuối<br />
cùng bẽ bàng trước câu nói “My dear,
Change language