CHUYÊN ĐỀ ĐIỆN XOAY CHIỀU VẬT LÝ 12 - GV NGUYỄN XUÂN TRỊ - CHỦ ĐỀ 01-13 (KIẾN THỨC CƠ BẢN - CÁC DẠNG TOÁN VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI)

5π
Dễ thấy: uC = 100cos( − ) = – 50 3 V.
6
π
Do ZC = R nên U0
chậm pha so với véc tơ U
4
π π 7π
7π
− − = − . Suy ra uC = 100 2 cos( − ) = 50 − 50 3 = − 36,6V .
3 4 12
12
Chọn B
Cách giải 4: Sử dụng vòng tròn lượng giác
U0
100 2
Từ ZC = R U0C = U0R = = = 100V
2 2
2 2 2 2
uR
uC
uR
uC
uR
⊥ uC
+ = 1 ⇔ + = 1
2 2 2 2
U U U U
0R 0C 0C 0C
u = ± U − u = ± 100 − 50 = ± 50 3V
2 2 2 2
C 0C R
Dựa vào hình vẽ dễ dàng có được uC
= − 50 3V
Chọn B
Cách giải 5: Áp dụng hệ thức độc lập (công thức vuông pha):
uR
50
Từ ZC = R U0C = U0R = 100V mà i = R
= R
còn U
I
0
0
=
R
Áp dụng hệ thức độc lập trong đoạn chứa tụ C:
2
DẠY KÈM QUY NHƠN OFFICIAL
0R
, nên nó hợp với trục ngang u một góc:
uR
2 2
2
uC
i u
C R
+ = 1 ⇔ +
= 1 u
2 2 2
2
C
= ± 50 3V vì đang tăng nên chọn uC
= − 50 3V .
U0C I0 100 U0
R
Chọn B
Nhận xét: Với cách giải bằng vòng tròn lượng giác, thời gian tìm ra đáp án ngắn hơn nhiều
với việc chỉ cần nhớ nhanh các giá trị đặc biệt của hàm cos và sin thôi. Cách giải theo
phương trình lượng giác cũng không khó gì nhưng phải viết nhiều phương trình nên hơi
mất thời gian. Cách giải bằng vòng tròn lượng giác được áp dụng rất nhiều trong các
chương có phương trình dao động điều hòa vì thế tôi khuyên các bạn nên có gắn học để
nắm rõ phương pháp này.
Từ ví dụ trên ta thấy dùng vòng tròn lượng giác hoặc dùng các công thức vuông pha sẽ
giải nhanh hơn.
I. Dùng giản đồ vectơ hay phương pháp đường tròn lượng giác:
+ Ta xét: u = U0
cos ( ω t + ϕ ) được biểu diễn bằng OM
M
quay quanh vòng tròn tâm O bán kính U0, quay ngược
α
chiều kim đồng hồ với tốc độ góc ω.
-U 0 O −α u U 0 u
+ Có 2 điểm M, N chuyển động tròn đều có hình chiếu
lên Ou là u, thì:
N
- N có hình chiếu lên Ou lúc u đang tăng (thì chọn góc âm phía dưới),
45
O
u = − 50 3
C
100
u
u
C
L
u ↓
50
R
u ↑
R
u
100 R
i