22.02.2013 Views

realigas la mondan pacon la bahaa kredo kaj esperanto

realigas la mondan pacon la bahaa kredo kaj esperanto

realigas la mondan pacon la bahaa kredo kaj esperanto

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Zamenhof <strong>kaj</strong> 6 jarojn post <strong>la</strong> formiĝo de <strong>la</strong> Akademio povas esti, ke Esperanto<br />

ankoraŭ bezonas pliajn plibonigojn.<br />

La supra citaĵo de 'Abdu'l-Bahá estas menciata de iuj <strong>bahaa</strong>noj por ilustri <strong>la</strong> nuntempan<br />

maloportunecon de Esperanto kiel helpa mondlingvo. Se oni juĝus <strong>la</strong>ŭ <strong>la</strong> samaj<br />

kriterioj <strong>la</strong> naciajn lingvojn estus tuj eliminitaj ĉiuj el ili, krom se oni draste simpligus<br />

ilin. Tia radika<strong>la</strong> ŝanĝo de lingvo estis malsukcese aplikita dum <strong>la</strong> 1930 aj jaroj en <strong>la</strong><br />

internacia instruado de <strong>la</strong> ang<strong>la</strong> kiel dua lingvo en <strong>la</strong> kopirajta eksperimento "Basic<br />

English" t.e. "Baza ang<strong>la</strong>." Tiu finfine montriĝis neakceptinda al studantoj, instruistoj<br />

<strong>kaj</strong> paro<strong>la</strong>ntoj de <strong>la</strong> ang<strong>la</strong>. La simpligo de <strong>la</strong> ang<strong>la</strong> al 850 bazaj vortoj estis modere<br />

efika sed malpopu<strong>la</strong>ra probable pro ĝia tedo. La kritikantoj de Basic English pretendas<br />

ke ĝi estas mallerta alternativo al <strong>la</strong> norma ang<strong>la</strong> lingvo anstataŭ surogato de monda<br />

potencialo. La studanto de Basic English fine konkludis - kial ne lerni <strong>la</strong> rea<strong>la</strong>n ang<strong>la</strong>n!<br />

Tamen, <strong>la</strong> supraj rekomendoj de 'Abdu'l-Bahá, necesaj por justaj normoj havigi<br />

universa<strong>la</strong>n lingvon, grandparte simi<strong>la</strong>s Esperanton. Liaj postuloj indikas, ke kiu ajn<br />

lingvo estos mondvaste adoptita, "Ĝi devas esti farita" en <strong>la</strong> stilo de Esperanto anstataŭ<br />

evolui dum jarcentoj kiel naciaj lingvoj. La Konsi<strong>la</strong>ntaro reprezentanta ĉiujn naciojn<br />

kies tasko estos konstrui <strong>la</strong> reviziitan universa<strong>la</strong>n lingvon forte pensigas, ke <strong>la</strong> sukcesa<br />

kandidato jam ekzistas sed ĝi ankoraŭ ne estas perfekta. Igi ion perfekta ne supozigas<br />

drastan kirurgion. Povas esti io kosmetika kiel p<strong>la</strong>sta ĥirurgio al Esperanto-supersignoj<br />

aŭ plibonigo de tro simi<strong>la</strong>j pronomoj <strong>kaj</strong> literoj aŭ forigo de ne necesaj neologismoj. Mi<br />

ne scias sed oni devus resti <strong>la</strong>rĝmensa, ĉar lingvoj estas vivantaj estaĵoj kiuj ŝanĝiĝas.<br />

Mia bona amiko <strong>kaj</strong> nuna sekretario de Bahaa Esperanto-Ligo, Bernhard Westerhoff,<br />

klere speku<strong>la</strong>tivas, ke <strong>la</strong> fina rezulto estos ia reformita Esperanto. Je tia solvo, interese<br />

samtempe estus elektita lingvo jam ekzistanta, artefarita <strong>kaj</strong> nove kreita.<br />

Kvankam 'Abdu'l-Bahá ofte admonis nin studi Esperanton, Bahá'u'lláh ne permesis al li<br />

rektan respondon al lia amiko de jes aŭ ne pri <strong>la</strong> onta rolo de Esperanto kiel universa<strong>la</strong><br />

helpa lingvo, ĉar Bahá'u'lláh rezervis tiun distingon al <strong>la</strong> Universa<strong>la</strong> Domo de Justeco<br />

<strong>kaj</strong> <strong>la</strong> par<strong>la</strong>mentoj de <strong>la</strong> mondo. La historiaj <strong>kaj</strong> decidigaj mondrenkontiĝoj, al kiuj <strong>la</strong><br />

Bahaaj Sanktaj Skriboj aludas, kies celoj estos <strong>la</strong> establo de mondpaco <strong>kaj</strong> <strong>la</strong> elekto de<br />

universa<strong>la</strong> helpa lingvo, kompreneble inkluzivos <strong>la</strong> opiniojn de malplimultoj. "Por<br />

provizi kompletan interkomprenon inter <strong>la</strong> popoloj, universa<strong>la</strong> helpa lingvo estos<br />

adoptata. En <strong>la</strong> lernejoj de <strong>la</strong> estonto du lingvoj estos instruataj - <strong>la</strong> gepatra lingvo <strong>kaj</strong><br />

tiu ĉi internacia helpa lingvo, kiu estos aŭ unu el <strong>la</strong> ekzistantaj lingvoj aŭ nova lingvo<br />

konstruita el vortoj de ĉiuj lingvoj - <strong>la</strong> afero estos decidata de koncilio (konsi<strong>la</strong>ntaro)<br />

renkontiĝanta por tiu celo <strong>kaj</strong> reprezentanta ĉiujn tribojn <strong>kaj</strong> naciojn." 69 Grava <strong>bahaa</strong><br />

leĝo, foje konata kiel ‘pozitiva rasismo’, montras nian firmecon ke vidpunktoj de<br />

malplimultanoj plene evidentiĝu. Se du homoj en <strong>bahaa</strong> balotado akiras voĉojn<br />

egalnombrajn, aŭtomate sukcesas tiu kiu reprezentas malplimulton.<br />

Por soleni <strong>la</strong> 50 an datrevenon de Unuiĝintaj Nacioj, <strong>la</strong> Bahaa Internacia Komunumo<br />

publikigis historian dek<strong>la</strong>ron titolitan Turnopunkto por Ĉiuj Nacioj en kiu estas<br />

konkretaj proponoj pri <strong>la</strong> kunvokado de tia konsi<strong>la</strong>ntaro menciita en <strong>la</strong> supraj citaĵoj.<br />

69 BEL Bahaismo <strong>kaj</strong> Esperanto p.30. Frankfurto 1997.(Vortoj de 'Abdu'l-Bahá.)<br />

50

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!