03.08.2013 Views

Aplicación de la biología molecular en alergia a alimentos

Aplicación de la biología molecular en alergia a alimentos

Aplicación de la biología molecular en alergia a alimentos

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

kDa, que fueron caracterizados como miembros <strong>de</strong> <strong>la</strong> familia<br />

<strong>de</strong> proteínas <strong>de</strong> transfer<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> lípidos (LTPs) 14,15 . La<br />

utilidad <strong>de</strong> LTPs purificadas <strong>de</strong> distintas fu<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> el diagnóstico<br />

<strong>de</strong> <strong>alergia</strong> a Rosáceas ha sido <strong>de</strong>mostrada <strong>en</strong> un<br />

estudio reci<strong>en</strong>te (García-Selles et al., datos sin publicar).<br />

Más <strong>de</strong>l 90% <strong>de</strong> los paci<strong>en</strong>tes alérgicos a melocotón y manzana<br />

reaccionan <strong>en</strong> pruebas cutáneas con <strong>la</strong> proteína correspondi<strong>en</strong>te<br />

(Pru p 3 y Mald d 3).<br />

Las LTPs son proteínas <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa ampliam<strong>en</strong>te distribuidas<br />

<strong>en</strong> distintos tejidos <strong>de</strong> <strong>la</strong>s p<strong>la</strong>ntas, lo que sugiere<br />

su pot<strong>en</strong>cial papel como panalerg<strong>en</strong>os responsables <strong>de</strong><br />

reacciones cruzadas <strong>en</strong>tre frutas, semil<strong>la</strong>s y pól<strong>en</strong>es 16,17 . La<br />

alta estabilidad térmica y digestiva <strong>de</strong> estas proteínas posibilita<br />

su actuación como alerg<strong>en</strong>os <strong>en</strong> alim<strong>en</strong>tos o bebidas<br />

e<strong>la</strong>boradas tales como zumo <strong>de</strong> melocotón 18 , vino 19 , o cerveza<br />

20 .<br />

A partir <strong>de</strong> clones cDNA <strong>de</strong> <strong>la</strong>s LTPs <strong>de</strong> melocotón<br />

y manzana 21 , se ha <strong>de</strong>ducido <strong>la</strong> secu<strong>en</strong>cia completa <strong>de</strong><br />

aminoácidos <strong>de</strong> <strong>la</strong>s proteínas maduras que muestran un<br />

82% <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntidad. La comparación con <strong>la</strong>s secu<strong>en</strong>cias <strong>de</strong><br />

otras proteínas <strong>de</strong> <strong>la</strong> familia permite localizar zonas conservadas<br />

y variables que pue<strong>de</strong>n formar parte <strong>de</strong> epítopos<br />

secu<strong>en</strong>ciales implicados <strong>en</strong> reactivida<strong>de</strong>s cruzadas. El<br />

mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do <strong>de</strong> <strong>la</strong> estructura tridim<strong>en</strong>sional, como el pres<strong>en</strong>tado<br />

<strong>en</strong> <strong>la</strong> Figura 2, permitirá localizar zonas pot<strong>en</strong>cialm<strong>en</strong>te<br />

expuestas, candidatas a incluir epítopos conformacionales.<br />

El clon <strong>de</strong> melocotón ha sido expresado <strong>en</strong> <strong>la</strong> levadura<br />

Pichia pastoris 21 . La purificación <strong>de</strong> <strong>la</strong> proteína recombinante,<br />

ha <strong>de</strong>mostrado que, al m<strong>en</strong>os in vitro, su capacidad <strong>de</strong> ligar<br />

IgE es simi<strong>la</strong>r a <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> proteína nativa.<br />

LOS PANALERGENOS RESPONSABLES<br />

DEL SÍNDROME LÁTEX/FRUTAS<br />

SON QUITINASAS DE CLASE I<br />

Alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong> un 30-50% <strong>de</strong> los paci<strong>en</strong>tes alérgicos a<br />

látex pres<strong>en</strong>ta hipers<strong>en</strong>sibilidad a frutas, principalm<strong>en</strong>te<br />

aguacate, castaña, plátano y kiwi. La <strong>de</strong>nominación "síndrome<br />

látex/frutas" fue propuesta 22 para <strong>de</strong>scribir este tipo<br />

<strong>de</strong> reacción cruzada, que <strong>de</strong>be implicar <strong>la</strong> pres<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> epítopos<br />

comunes <strong>en</strong> alguno <strong>de</strong> los alerg<strong>en</strong>os <strong>de</strong> látex y <strong>en</strong><br />

proteínas <strong>de</strong> <strong>la</strong>s frutas. La purificación y caracterización <strong>en</strong><br />

aguacate 23-25 , castaña 23,25 y plátano 26,27 <strong>de</strong> los alerg<strong>en</strong>os principales<br />

ha permitido concluir que son quitinasas <strong>de</strong> c<strong>la</strong>se I.<br />

Estas proteínas pose<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> zona N-terminal <strong>de</strong> su secu<strong>en</strong>cia<br />

un dominio heveína con cerca <strong>de</strong> un 70% <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntidad<br />

Proteínas <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa y <strong>de</strong> reserva como alerg<strong>en</strong>os <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tos vegetales<br />

Fig. 2. Mo<strong>de</strong><strong>la</strong>do <strong>de</strong> <strong>la</strong> LTP <strong>de</strong> melocotón, Pru p 3, a partir <strong>de</strong> su<br />

secu<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> aminoácidos y tomando como refer<strong>en</strong>cia <strong>la</strong> LTP <strong>de</strong> maíz<br />

cuya estructura se ha <strong>de</strong>terminado por resonancia magnético nuclear.<br />

Ct y Nt seña<strong>la</strong>n los extremos carboxi y amino-terminal <strong>de</strong> <strong>la</strong> proteína.<br />

En colores se repres<strong>en</strong>tan los tramos <strong>de</strong> hélice α.<br />

con el alerg<strong>en</strong>o principal <strong>de</strong> látex, <strong>la</strong> heveína (Hev b 6.02).<br />

Este dominio no está pres<strong>en</strong>te <strong>en</strong> <strong>la</strong>s quitinasas <strong>de</strong> c<strong>la</strong>se II,<br />

que sin embargo pres<strong>en</strong>tan cerca <strong>de</strong>l 80% <strong>de</strong> i<strong>de</strong>ntidad <strong>de</strong><br />

secu<strong>en</strong>cia con el dominio catalítico <strong>de</strong> <strong>la</strong>s quitinasas <strong>de</strong> c<strong>la</strong>se<br />

I. En <strong>la</strong> Figura 3 se pres<strong>en</strong>tan los resultados <strong>de</strong> experim<strong>en</strong>tos<br />

<strong>de</strong> inmunoinhibición con <strong>la</strong>s quitinasas <strong>de</strong> ambas<br />

c<strong>la</strong>ses purificadas <strong>de</strong> castaña.<br />

El clonaje y expresión <strong>de</strong> <strong>la</strong> quitinasa <strong>de</strong> c<strong>la</strong>se I <strong>de</strong> castaña<br />

y <strong>de</strong> su dominio catalítico 28 ha permitido analizar el<br />

papel <strong>de</strong> los dos dominios <strong>de</strong> estas <strong>en</strong>zimas <strong>en</strong> su capacidad<br />

<strong>de</strong> ligar IgE. La importancia <strong>de</strong>l dominio heveína <strong>en</strong> dicho<br />

reconocimi<strong>en</strong>to es evi<strong>de</strong>nte pues <strong>la</strong> <strong>de</strong>leción <strong>de</strong>l mismo<br />

supone <strong>la</strong> pérdida completa <strong>de</strong> reactividad <strong>en</strong> <strong>en</strong>sayos <strong>de</strong><br />

inmuno<strong>de</strong>tección <strong>de</strong>spués <strong>de</strong> fraccionami<strong>en</strong>to por electroforesis<br />

<strong>en</strong> pres<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> SDS (SDS-PAGE). Sin embargo, <strong>en</strong>sayos<br />

<strong>de</strong> RAST <strong>de</strong> inhibición <strong>en</strong> condiciones no <strong>de</strong>snaturalizantes<br />

sugier<strong>en</strong> <strong>la</strong> pres<strong>en</strong>cia <strong>de</strong> epítopos conformacionales <strong>en</strong><br />

el dominio catalítico.<br />

Las quitinasas <strong>de</strong> c<strong>la</strong>se I son proteínas <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa <strong>de</strong> <strong>la</strong>s<br />

p<strong>la</strong>ntas ampliam<strong>en</strong>te distribuidas. Son, por tanto, pot<strong>en</strong>ciales<br />

panalerg<strong>en</strong>os responsables <strong>de</strong> reacciones cruzadas <strong>en</strong>tre distintos<br />

tipos <strong>de</strong> alim<strong>en</strong>tos vegetales. Son proteínas termolábiles,<br />

<strong>de</strong>bido a lo cual sólo los alim<strong>en</strong>tos consumidos crudos,<br />

pero no los que se consum<strong>en</strong> tras ser cocinados o <strong>de</strong>spués <strong>de</strong><br />

ser sometidos a tratami<strong>en</strong>tos térmicos industriales, están asociados<br />

con el síndrome látex-frutas 29,30 . Por otra parte el nivel<br />

<strong>de</strong> este tipo <strong>de</strong> alerg<strong>en</strong>os pue<strong>de</strong> verse increm<strong>en</strong>tado <strong>de</strong>spués<br />

<strong>de</strong> <strong>de</strong>terminados tratami<strong>en</strong>tos, como es el caso <strong>de</strong>l etil<strong>en</strong>o utilizado<br />

para acelerar <strong>la</strong> maduración <strong>de</strong> frutas 30 .<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!