1.1Fietsgebruik in NederlandVervoerwijz<strong>en</strong> <strong>en</strong> afstand<strong>en</strong>Alhoewel Nederlanders steeds grotere afstand<strong>en</strong> gaan aflegg<strong>en</strong>, blijkt de fiets nog steeds populairte zijn. Voor ruim e<strong>en</strong> kwart van alle verplaatsing<strong>en</strong> wordt de fiets gebruikt. Op afstand<strong>en</strong> tot 7,5km is de fiets zelfs het meest populaire vervoermiddel. In 2005 werd 35% van de verplaatsing<strong>en</strong>tot 7,5 km per fiets afgelegd.Tabel 1: Verplaatsing<strong>en</strong> naar hoofdvervoerwijze <strong>en</strong> afstandsklasse in 2005(Bron: Mobiliteitsonderzoek Nederland 2005, AVV)3.5Ciclismo <strong>en</strong>cad<strong>en</strong>ado –la combinación con eltransporte públicoContexto<strong>La</strong> <strong>bicicleta</strong> también es un medio sumam<strong>en</strong>te adecuado para el transporte previo o posterior <strong>en</strong> <strong>los</strong>viajes de larga distancia, combinada con el transporte público. Ofrece grandes v<strong>en</strong>tajas: transportarápidam<strong>en</strong>te al viajero de la puerta de su casa a la parada o estación, sin tiempo de espera (algoque rara vez puede ofrecer el transporte público), y el transporte público le lleva a una mayor distanciade forma rápida y cómoda a su destino (algo difícil <strong>en</strong> <strong>bicicleta</strong>). Por lo tanto, ambos mediosde transporte comp<strong>en</strong>san sus puntos débiles, y juntos forman una cad<strong>en</strong>a fuerte.Por lo m<strong>en</strong>os el 33% de <strong>los</strong> viajeros de tr<strong>en</strong> coge la <strong>bicicleta</strong> para desplazarse de casa a la estación.Los demás viajeros van a pie (otro tercio) o con otro transporte público o el automóvil. <strong>La</strong> explicacióndel elevado uso de la <strong>bicicleta</strong> reside sobre todo <strong>en</strong> el hecho de que el 45% de <strong>los</strong> holandesesvive a m<strong>en</strong>os de 3 km de una estación, lo que supone una distancia más que aceptable para la<strong>bicicleta</strong>.Ejemplo K <strong>La</strong> <strong>bicicleta</strong> públicaDebido, <strong>en</strong> parte, al fuerte crecimi<strong>en</strong>to del uso de la <strong>bicicleta</strong> para ir a la estación y al aum<strong>en</strong>to del50uso del tr<strong>en</strong>, se ha producido una importante escasez de plazas de estacionami<strong>en</strong>to. Los pronósti-51cos para el año 2010 plantean un crecimi<strong>en</strong>to del uso del tr<strong>en</strong> de un 5% anual.En un creci<strong>en</strong>te número de ciudades del extranjero (Berlín, París, Vi<strong>en</strong>a, Barcelona, Roma, etc.) seEsto significa que se necesita un impulso adicional para ampliar el número de plazas de estacionami<strong>en</strong>topara <strong>bicicleta</strong>s. El objetivo consiste <strong>en</strong> que la oferta debe cubrir las necesidades. En el planhan puesto <strong>en</strong> marcha con gran éxito sistemas de <strong>bicicleta</strong>s de préstamo. Considerando el elevadogrado de posesión de <strong>bicicleta</strong>s <strong>en</strong> <strong>los</strong> <strong>Países</strong> <strong>Bajos</strong>, aún no existe ningún sistema de préstamo dede actuación ‘groei op het spoor’ (crecimi<strong>en</strong>to ferroviario) se han destinado €20 millones adicionalespara estacionami<strong>en</strong>tos para <strong>bicicleta</strong>s. Asimismo, se está analizando el modo de estimular la<strong>bicicleta</strong>s <strong>en</strong> las ciudades holandesas. Sí que existe, también <strong>en</strong> <strong>los</strong> <strong>Países</strong> <strong>Bajos</strong>, la necesidad dedisponer rápidam<strong>en</strong>te de una <strong>bicicleta</strong> para <strong>los</strong> desplazami<strong>en</strong>tos posteriores <strong>en</strong> otra ciudad. Paraparticipación de <strong>los</strong> municipios <strong>en</strong> la resolución del problema de las llamadas <strong>bicicleta</strong>s ‘huérfanas’ello se ha puesto <strong>en</strong> marcha la <strong>bicicleta</strong> pública: Tras leer el carnet o abono de transporte público,(no estacionadas <strong>en</strong> zonas designadas a tal efecto).el viajero recibe una <strong>bicicleta</strong> para su uso. <strong>La</strong> <strong>bicicleta</strong> se escanea <strong>en</strong> el mom<strong>en</strong>to de su devolución.El precio del alquiler se sitúa <strong>en</strong> 2,85 euros por veinte horas y se carga de forma automática. LosHasta hoy, el número de <strong>bicicleta</strong>s que esperaban <strong>en</strong> las estaciones se calculaba por debajo del real.gastos de abono asci<strong>en</strong>d<strong>en</strong> a 9,50 euros al año. Los cli<strong>en</strong>tes se muestran satisfechos, especialm<strong>en</strong>teEn las horas punta, <strong>en</strong> la estación c<strong>en</strong>tral de Ámsterdam esperan más de 20.000 <strong>bicicleta</strong>s, <strong>en</strong> la depor la facilidad, la rapidez y el bajo coste. Tras su puesta <strong>en</strong> marcha <strong>en</strong> 2003 el sistema de <strong>bicicleta</strong>sLeid<strong>en</strong> casi el mismo número. En la estación c<strong>en</strong>tral de Utrecht está planeado el mayor aparcami<strong>en</strong>to:17.500 plazas vigiladas y no vigiladas.públicas cu<strong>en</strong>ta actualm<strong>en</strong>te con 470.000 alquileres anuales y 165 puntos/ estaciones de alquiler<strong>en</strong> 2008. <strong>La</strong> <strong>bicicleta</strong> pública (que ha pasado a ser propiedad de <strong>los</strong> ferrocarriles holandeses) se utilizaprincipalm<strong>en</strong>te para desplazami<strong>en</strong>tos de negocios (49 por ci<strong>en</strong>to). Gracias a la <strong>bicicleta</strong> pública,Como medio de transporte posterior, de la estación al destino (trabajo, escuela, etc.) la <strong>bicicleta</strong>el 35 por ci<strong>en</strong>to de sus abonados viaja más <strong>en</strong> tr<strong>en</strong> y el 12 por ci<strong>en</strong>to deja el coche aparcado conjuega un papel más modesto. Esto es debido a que la mayoría de <strong>los</strong> viajeros de tr<strong>en</strong> no pued<strong>en</strong>cierta frecu<strong>en</strong>cia o de manera regular. El objetivo consiste <strong>en</strong> superar el millón de desplazami<strong>en</strong>tosacceder a una con rapidez y de forma económica. Sólo <strong>los</strong> viajeros muy regulares desean o pued<strong>en</strong><strong>en</strong> 2011. Por otra parte, la <strong>bicicleta</strong> pública se ha impuesto la meta de convertirse <strong>en</strong> un medio det<strong>en</strong>er una <strong>bicicleta</strong> propia <strong>en</strong> la estación de destino; además, no todas las estaciones ti<strong>en</strong><strong>en</strong> unalquiler urbano, por lo que increm<strong>en</strong>tará su pres<strong>en</strong>cia <strong>en</strong> lugares difer<strong>en</strong>tes a las estaciones como,aparcami<strong>en</strong>to vigilado con sufici<strong>en</strong>tes plazas. Una pequeña parte de <strong>los</strong> viajeros lleva <strong>en</strong> el tr<strong>en</strong> unapor ejemplo, grandes estaciones de autobús, el c<strong>en</strong>tro de las ciudades, polígonos industriales y<strong>bicicleta</strong> plegable.embarcaderos de trasbordadores.Medidas<strong>La</strong> eficacia de la combinación de <strong>bicicleta</strong> y tr<strong>en</strong> dep<strong>en</strong>de <strong>en</strong> gran medida de las instalaciones deaparcami<strong>en</strong>to y almac<strong>en</strong>ami<strong>en</strong>to de <strong>bicicleta</strong>s <strong>en</strong> la estación. Los ciclistas deb<strong>en</strong> poder elegir <strong>en</strong>treun lugar gratuito sin vigilancia y un lugar seguro y vigilado. Cuanto más cumplan <strong>los</strong> aparcami<strong>en</strong>tossus necesidades, más a m<strong>en</strong>udo utilizarán la cad<strong>en</strong>a de <strong>bicicleta</strong> y tr<strong>en</strong> <strong>en</strong> lugar del automóvil.Hasta 2010 ProRail, la empresa que administra la infraestructura ferroviaria <strong>en</strong> nombre delGobierno holandés, realizará una sólida ampliación y mejora cualitativa de las plazas de aparca-Dispociciones para todos <strong>los</strong> grupos destinatarios
mi<strong>en</strong>to para <strong>bicicleta</strong>s <strong>en</strong> todas las estaciones. El objetivo es que finalm<strong>en</strong>te todas ellas t<strong>en</strong>gan unacapacidad adecuada de aparcami<strong>en</strong>to, con y sin vigilancia, que satisfaga la demanda.Un problema específico de las estaciones son las <strong>bicicleta</strong>s abandonadas o las aparcadas por largosperiodos. Casi un 15% de las dejadas <strong>en</strong> aparcami<strong>en</strong>tos no vigilados <strong>en</strong> las estaciones c<strong>en</strong>tralespermanec<strong>en</strong> allí inmóviles durante más de cuatro semanas. Si se consigue reducir esa cantidad,repercutirá <strong>en</strong> el espacio y <strong>los</strong> costes de nuevas instalaciones. Por supuesto, la retirada de <strong>bicicleta</strong>sque llevan mucho tiempo sin usarse debe hacerse con las debidas precauciones.5253Dispociciones para todos <strong>los</strong> grupos destinatarios