gizarte ekonomiaren aukera zaintzen krisiaren aurrean - ADDI

1.1 Fenomenoaren gainbegirada historiko laburra1.1.1 Elkartegintzatik kooperatibagintzaraGizarte-ekonomiaren XX. mendeko azken laurdeneko berragerpena, aspalditikexistitzen den gizarte-dinamika baten espresio berritua baino ez da. Gaiaren inguruandiharduten autore gehienek onartzen dute hala ere, dinamika horiek historian zeharezagutu diren klase ezberdinetako elkartegintzazko erakundeetan dutela euren jatorria(Defourny eta Develtere, 1999) eta historian eman izan direla lehenago ere gizarteekonomiakindar hartu izan duen aro ezberdinak, nagusiki bat aipatzen bada ere gehien:XIX. mende hastapenetako mugimendu kooperatiboaren eztanda, hain zuzen ere.Elkartegintza herritarreko esperientziak historia bezain zaharra eta mundua bezainzabala direino, kultura eta sinesmen erlijioso orotan aurki litezke gisa honetako herrimugimendu antolatuak (Defourny eta Develtere, 1999). Ikuspegi zabal eta historikobatetik, hortaz, errealitate honen muinean elkartegintza herritarreko esperientziakaurkitzen dira. Esperientzia horiek guztiek bultzada bera dute oinarrian: giza talderikahul eta babesgabeen erantzuna, auto-laguntzarako sorturiko elkarteen bitartez, garaiangaraiko zailtasun sozioekonomikoei aurre egiteko (Chaves eta Monzón, 2008).XVIII. amaiera eta XIX. mendeko hastapenetan agertu zen, esan bezala,elkartegintzaren olde berri bat, langile klasearen bultzadaz sortu ziren elkarte,kooperatiba eta mutualitateen agerpenarekin. Mundu kooperatiboa ardatz duenerrealitate honen inguruan sortu eta hedatzen joan zen gizarte-ekonomiaren adiera beraere.Hala ere, fenomenoaren antzinako formarik behinenak identifikatze aldera, industriaaurrekoaro ezberdinetara jo du zenbaitek lehen ernamuinak bilatzeko (Defourny etaDeveltere, 1999). Elkartegintzaren lehen sustraiak aurki litezke egiptoarrenkorporazioetan, greziarren heriotza-erritoak antolatzeko fundazioetan zein erromatarartisauen kolegioetan. Historian gertuxeago, IX. mendetik aurrera hasi ziren herrialdegermaniar zein anglosaxoietan lehen lan-elkarte edo gremioak sortzen, eta XI. mendetikaurrerakoak dira ezagunak diren lehen ermandade edo anaitasunak.34