Artxiboa PDF formatuan jaitsi - LasarteOriaSarean.eu

Gizon gehienek txapel beltza eramaten zuten, eta fabrikaren jabeez
gain, ez zuen inork kapela eramaten. Brunet jaunak lastozko canotier
delakoa eramaten zuen udaran.
IGAROTZE ERRITUAK
Egoera edo maila batetik bestera iragaiteko uneei deritze igarotze-errituak,
hau da: jaiotza, jaunartzea, ezkontza eta heriotza.
JAIOTZA
Limosna baten truke Lasarteko komentuko monjek banatzen zituzten
zinta bedeinkatua janzten zuten haurdunek, gorputzaren inguruan, babesle
gisa. Jaioberriaren arropa arten kuttuna (Ebanjelioko pasarte bat
zeraman eskapularioa) jartzen zen, eta hau ere brijidek eurek egiten
zituzten. Haurrak, bataiora arte, eramaten zuen kristau-ikur bakarra
zen.
Emaginak laguntzen zuen erditzean. Bernabea Celaya du izena,
nire berriemaileek gogoratzen duten lehenak. Gerra aurrean baziharduen,
eta Gregoria Garro izaten zuen lagun. Ondoren, Orian bertan
bizi zen Cándida Usabiaga aritu zen. 1952. urtean, gutxi gorabehera,
Urnietako emagina zen Teresa hasi zen bere ordez, eta beranduago,
Miguel Ángel Saénz Alonso, Zelaialde etxean bizi zen Urnietako praktikantea.
Gero, Donostiako Egoitzara joaten hasi ziren.
Erditu ondoren ama bisitatzera joaten zen jendeak, oilo bat txokolatea
eramaten zion, harekin salda bat egin eta indarrak berri zitzan,
edo bestela, txokolatea. Indarberritutakoan —hamar edo hamaika egunera—,
entratika egin behar zuen amaberriak, hau da, komunitatean
berriz onartu aurreko garbikuntza-zeremonia txiki bat, erditu ondoren
lohi zegoela uste izatekotan. Nahiz eta oso ondo egon, ama ezin zen
entratika aurretik etxetik irten. Beste emakume batekin joan behar
zuen elizara, eta han, atarian, parrokoa izaten zuten zain. Amaberria
bedeinkatu ondoren, amak ekar zezakeen, ekarri jaioberria elizara,
Amabirjinari eskaintzeko. Tramite honen ondoren, apaizak txokolatea
eta beste mokaduren bat ematen zizkien parrokia-etxean, eta
eskertzeko, handik egun batzuetara, oilanda edo oiloa igortzen zien familiak
parrokoari.
87