Euskal gramatika lehen urratsak. II - Euskaltzaindia

2.2.2. Izena+ukanlizan eglturakoak
Guzti hauek *edun motako laguntzailea daramate, hala nola: maite
izan/ukan, behar izan/ukan, nahi izan/ukan, uste izan/ukan, damu
izan/ukan, merezi izan/ukan, balio izan/ukan, higuin izan/ukan,
astio izan/ukan, ezagun izan/ukan, e.a.
(7) a. maite ditut, maite, zure bazterrak, lanbroak
izkutatzen dizkidanean
b. gure haurrak beti bere lehengusuaren jostailua
nahi izaten du
c. Zertako balio du azterketa gainditzeak, ez
bada ezer ikasten?
Sail honetan sartuko genituzke, era berean, ahal izan eta ezin
izan, aditz bezala erabi1tzen ditugunean, ez modal gisa:
(8) a. nik ahal dut
b. zuk ezin duzu
c. ahal baduzu, etorri
2.2.3. Izena+egin/eman/hartu
Aditz esapide hauek aski erabiliak dira: negar egin, alde egin,
lo egin, hitz egin, eztul egin, berba egin, ele egin, min eman, hitz
eman, okasio eman, bide eman, esku eman, min hartu, kontu hartu,
e.a.
(9) a. ez da jendearen aurrean berba egiteko gauza
b. ez duela gehiago gezurrik esango hitz eman
dit
c. oso ondo lo egiten da ohe honetan
d. harri tartean erori eta ukalondoan min hartu
du
Aditz esapide hauetako izenek, beste edozein izen sintagma objetuk
bezala joka dezakete ezezkoetan, galderetan, e.a.:
44