Mmedea burduli qarTuli tradiciuli samedicino kultura

aseTi warmoSobis (e. i. ,,sizmris~) qvebi
ZiriTadad nevrofsiqikuri
daavadebebis samkurnalod gamoiyeneboda.
baRdaTis r-is sofel roxSi ucxovria xelaZe
gaianas, am kuTxeSi
cnobili iyo gaianas ,,sizmris qva~, ,,gaianas wamali~.
gadmocemiT mas sizmarSi aswavles mkurnaloba da
misces qva, rom gaeRviZa qva xelSi
eWira~. gaiana am qvas samkurnalo balaxebis xarSvis
dros Sig debda. qvas xaris Tavis gamosaxuleba hqonia.
aRniSnuli wamliT gaiana mkurnalobda
nevrofsiqikur daavadebebs, e.w. ,,SiSebs~ da uSvilobas.
ojaxuri samkurnalo tradicia mJamadac grZeldeba.
(masala mogvawoda lela salariZem)
eTnografiuli masalis mixedviT, zogierTi
samkurnalo qvis mopoveba sakmaod Zneli iyo radgan
Rrma iyo miwaSi - ,,cxra metris siRrmeze~, mag: aseTebia
,,muWi~ da ,,Wadi~. mniSvnelovani faqtia, rom qarTul
xalxur medicinaSi ricxvi 9 xSirad figurirebs
samkurnalo ritualebSi (Selocvebis dros,
,,batonebiani~ bavSvis samkurnalo ritualSi da sxv.).
fiqrobdnen, rom 9 metris (rogorc Cans
maqsimaluri) siRrmidan amoRebul qvas saukeTeso
samkurnalo Tvisebebi unda hqonoda.
rogorc ukve avRniSneT, dResdReobiT samkurnalo
qvebis ganalesi wamlebiT mkurnalobas ZiriTadad
nevrofsiqikuri daavadebebis dros mimarTavdnen. ase mag:
imereTSi metad popularulia ,,kapanaZeebis wamali~.
kapanaZeebi cxovroben zestafonis raionis sofel
boslevSi, amitom es wamali ,,boslevis wamlis~
saxeliTacaa cnobili, radgan igi nevrofsiqikuri
daavadebebis samkurnalod gamoiyeneba. mas eSmakeulis //
xelnakraulobis // SiSis // uJmuris wamalsac uwodeben.
aRniSnuli wamali sxvadasxva samkurnalo mcenareebis
naxarSs warmoadgens, romelSic samkurnalo qvebs
134