30.01.2013 Views

erekle meoris samxedro politika

erekle meoris samxedro politika

erekle meoris samxedro politika

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

qarTveli xalxis cnobierebaSi <strong>erekle</strong> II-s gansakuTrebuli adgili<br />

uWiravs. Mmis saxels ukavSirdeba aRmosavleT saqarTvelos, anu qarTlkaxeTis<br />

samefos aRorZinebisaTvis warmoebul brZolebSi mopovebuli<br />

araerTi brwyinvale gamarjveba. E<strong>erekle</strong> II-is <strong>samxedro</strong> politikis warmateba<br />

miT ufro mniSvnelovania, Tu gaviTvaliswinebT, rom mis gamefebas win<br />

uZRoda qarTl-kaxeTisaTvis gansakuTrebuli Znelbedobis xana: 1723 wlidan<br />

dawyebuli, Tormeti wlis ganmavlobaSi qveyanaSi osmalebi (Turqebi)<br />

batonobdnen, 1735 wlidan ki `osmaloba~ aranakleb mZime `yizilbaSobam~<br />

(iranelTa batonobam) Secvala, romelic 1747 wlamde grZeldeboda. aseT<br />

viTarebaSi, bunebrivia, qveyanaSi sruli ganukiTxaoba sufevda. qveynisaTvis,<br />

Sida aneqsiaze gacilebiT ufro didi ubedureba lekTa TareSi iyo. am<br />

periodSi qarTl-kaxeTSi ar darCenila arc erTi kuTxe, romelic lekebs ar<br />

daerbiaT da gaeZarcvaT. amas mravali mizezi hqonda: lekTa SeiaraRebul<br />

razmebs qarTveli feodalebi xSirad erTmaneTis dasarbevad iyenebdnen; garda<br />

amisa, amboxebul qarTvelTa winaaRmdeg sabrZolvelad lekebs osmalebic<br />

iyenebdnen, da bolos, upatronod darCenil qveyanaSi lekebi sakuTari<br />

iniciativiTac laSqrobdnen _ Tavs esxmodnen mosaxleobas, Zarcvavdnen mas<br />

da mihqondaT yvelaferi, rasac moixelTebdnen: tyveebi, saqoneli, iaraRi,<br />

sakvebi da sxva. Bbunebrivia, yovelive amas meurneobis dacema,Ymosaxleobis<br />

raodenobis katastrofulad Semcireba, xolo Sedegad zogierTi kuTxis<br />

sruli gaukacrieleba mohyva. iran-osmaleTis mravalwliani metoqeobis<br />

asparezad qceul saqarTvelos sruli ganadgureba emuqreboda. aseT<br />

viTarebaSi, iranis taxts daeufla nadir-Sahi (yofili Tamaz-yuli-xani,<br />

1736-1747 ww.) _ yizilbaSTa avSaris tomis erT-erTi warmomadgeneli. igi<br />

1726 wlidan Sah-TamazTan msaxurobda da warmatebiT xelmZRvanelobda<br />

iranis brZolas avRanelebisa da osmalebis winaaRmdeg, ramac mniSvnelovnad<br />

imoqmeda misi avtoritetis amaRlebaze. 1732 w. man taxtidan Camoagdo Sah-<br />

Tamaz II da misive mcirewlovani Svili abas III Sahad gamoacxada, TviTon ki<br />

droebiT regentobas * dasjerda; garkveuli periodi man sakuTari poziciebis<br />

gasamyareblad gamoiyena da 1736 w. iranis Sahis taxti daikava. 1737-1739<br />

wlebSi ganxorcielebuli laSqrobebis Sedegad nadir-Sahma Seqmna<br />

uzarmazari imperia, romlis SemadgenlobaSic iranis garda, provinciebisa<br />

Tu vasaluri teritoriebis saxiT, Sevida somxeTi, Aazerbaijani,<br />

aRmosavleT saqarTvelo, daRestani, avRaneTi, belujistani * , xivisa * da<br />

buxaris saxanoebi * .<br />

Aamrigad, aRmosavleT saqarTveloSi osmaloba isev yizilbaSobiT<br />

Seicvala, Tumca amiT qveyanaSi araferi Secvlila, piriqiT _ yizilbaSobas<br />

Tan mohyva axali gadasaxadebi da darbevebi, ris sapasuxodac qarTl-kaxeTSi<br />

kvlav ajanyebebi daiwyo. samwuxarod, ajanyebulTa SeuTanxmebeli<br />

moqmedebebisa, da rac mTavaria _ damxmare Zalebis ararsebobis gamo, am<br />

brZolas didi warmateba ar ewera: am droisaTvis iran-osmaleTs Soris<br />

morigi zavi gaformda, Sesabamisad, ajanyebulTaTvis imTaviTve gamoricxuli<br />

4

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!