Seconda parte - Istituto Comprensivo di Basiliano e Sedegliano
Seconda parte - Istituto Comprensivo di Basiliano e Sedegliano
Seconda parte - Istituto Comprensivo di Basiliano e Sedegliano
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
vavano martelli, tenaglie, lesine, trincetti,<br />
chio<strong>di</strong>ni, spago, pece, pezzi <strong>di</strong> cuoio e appese<br />
al muro tante forme <strong>di</strong> legno, tutti oggetti che<br />
utilizzavano con abile maestria per riparare o<br />
costruire calzature.<br />
Oltre alle scarpe – usate solo nei giorni <strong>di</strong> festa –<br />
nella vita quoti<strong>di</strong>ana la gran <strong>parte</strong> della gente utilizzava<br />
calzature più povere: gli zoccoli, calzature<br />
con la suola in legno e, attaccata <strong>di</strong> traverso,<br />
solo una striscia <strong>di</strong> cuoio per infilarvi il piede<br />
oppure con tutta la <strong>parte</strong> anteriore chiusa in<br />
cuoio. Alle suole degli zoccoli dei ragazzi spesso<br />
venivano messi dei chio<strong>di</strong> corti con larga capocchia,<br />
che li facevano durare più a lungo.<br />
Accanto agli zoccoli, nel passato vi erano pure<br />
le dalmine, degli zoccoli in legno con piccolo<br />
bordo attorno sempre in legno, che sembravano<br />
delle barchette. La costruzione <strong>di</strong> queste<br />
richiedeva un’abilità speciale ed erano più<br />
rinomate degli zoccoli.<br />
Strumenti e materiali<br />
utilizzati dal calzolaio.<br />
Spago, filo sottile e resistente fabbricato con il<br />
filo <strong>di</strong> canapa, che veniva utilizzati per il rattoppo<br />
e la cucitura <strong>di</strong> suole.<br />
Pece, composto <strong>di</strong> resina <strong>di</strong> abete, mescolato<br />
con olio e altre sostanze chimiche, che veniva<br />
spalmata sullo spago per renderlo più resistente<br />
e anche per farlo scivolare meglio all’interno<br />
dei fori durante la fase <strong>di</strong> cucitura.<br />
56<br />
subulis, strincets, brucjis, spali, pês, tocs <strong>di</strong><br />
corean, e picja<strong>di</strong>s sul mûr tantis formis <strong>di</strong> len,<br />
ducj imprescj che a dopravin cun buine çate<br />
par comedâ o fâ cjalçaduris.<br />
Oltri a lis scarpis – usa<strong>di</strong>s nome <strong>di</strong> fieste -<br />
inte vite <strong>di</strong> ogni dì la plui part de int e doprave<br />
cjalçaduris plui puaris: i çupiei, cjalçaduris<br />
cu la suele <strong>di</strong> len e, metude par traviers,<br />
nome une striche <strong>di</strong> corean par meti dentri il<br />
pît, o lis çuculis, cun dute la part devant sierade<br />
cul corean.<br />
Sot des suelis dai çucui dai fruts <strong>di</strong>spès a<br />
vignivin metu<strong>di</strong>s des brucjis che ju fasevin<br />
durâ plui a <strong>di</strong>lunc.<br />
Dongje dai çupiei e des çuculis, une volte a<br />
jerin ancje lis dalminis, des çuculis <strong>di</strong> len<br />
cuntun piçul rialç ator ator simpri <strong>di</strong> len, che<br />
a sameavin barcjutis. Par fâ lis dalminis bisugnave<br />
jessi une vore brâfs e lis dalminis a<br />
jerin plui presea<strong>di</strong>s dai çocui.<br />
Imprescj e materiâi<br />
doprâts dal cjaliâr<br />
Il spali, fîl sutîl e resistent fat cul fîl <strong>di</strong> cjanaipe,<br />
che al jere doprât par rapeçâ e cusî lis<br />
suelis.<br />
La pês, un compost <strong>di</strong> resine <strong>di</strong> peç, misturade<br />
cul vueli e altris sostancis chimichis, che e<br />
vignive dade sù sul spali par rin<strong>di</strong>lu plui resistent<br />
e ancje par fâlu sbrissâ miôr dentri des<br />
busis tal moment <strong>di</strong> cusî.