23.09.2013 Views

marina gariSvili, mariam xoferia romis samarTlis safuZvlebi ...

marina gariSvili, mariam xoferia romis samarTlis safuZvlebi ...

marina gariSvili, mariam xoferia romis samarTlis safuZvlebi ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

siZulvils principatis mimarT igi ar malavda. Tumca, labeonis piradi da samecniero avtoritetis<br />

gamo, avgustusi mainc didi pativiscemiT epyroboda mas. momdevno periodis yvela gamoCenili iuristi<br />

labeonis Sromebis citirebas axdenda. labeonma miaRwia pretorobas, Tumca, uari Tqva konsulobaze<br />

da mTlianad samarTalmcodneobis srulyofa-ganviTarebaze muSaobda: 6 Tvis ganmavlobaSi romSi<br />

samarTals aswavlida, 6 Tvis ganmavlobaSi ki sakuTar mamulSi naSromebs qmnida. Llabeonma dawera<br />

40-mde naSromi (Cvenamde mxolod umniSvnelo nawyvetebma moaRwia), maT Soris: Ad Legem XII tabularum, Ad<br />

edictum, (pretoruli ediqtis pirveli klasikuri komentarebi), De iure pontificio, Epistulae, Responsa, Pithana.<br />

labeonis sicocxleSi gamouqveynebeli naSromebi ucnobma avtorma gamosca (libri posteriores).<br />

9. modestinusi herenius (qr. Sobis 226-244 ww.) _ `klasikuri periodis~ erT-erTi ukanaskneli iuristi,<br />

ulpianes moswavle, avtori <strong>samarTlis</strong> sxvadasxva dargis naSromebisa, romlebsac, xSir SemTxvevaSi,<br />

damxmare saxelmZRvanelos an praqtikuli komentaris mniSvneloba hqondaT. modestinusi romSi<br />

praefectus vigilimus movaleobas asrulebda. Vigilis iyo Zveli <strong>romis</strong> xanZarsawinaaRmdego razmi, romelic<br />

Ramis saaTebSi sapolicio samsaxuris funqciebsac asrulebda. amrigad, saxanZro razmisa da sapolicio<br />

samsaxuris ufrosis movaleoba praefectus praetoria-s Semdeg, faqtobrivad, meore Tanamdeboba iyo;<br />

masve evaleboda samoqalaqo da sisxlis <strong>samarTlis</strong> iurisdiqciac. garda amisa, cnobilia, rom<br />

modestinusi samarTals aswavlida maqsiminus umcross (imperator maqsiminus Trakielis vaJs, romelic,<br />

238 wels, jariskacTa amboxis dros, mamasTan erTad akvileusis alyis dros mokles).<br />

239 wels imperatorma markus antoninus gordianus mesamem mas ius respodendi-s, anu iuridiul sakiTxebze<br />

daskvnebis micemis ufleba uboZa. modestinusma Seqmna naSromebi <strong>samarTlis</strong> yvela dargSi,<br />

igi werda rogorc laTinur, ise berZnul enebze. misi Txzulebebi mosamarTle da <strong>samarTlis</strong> SemswavlelTaTvis<br />

praqtikuli saxelmZRvaneloebi ufro iyo, vidre Teoriul-kvleviTi xasiaTis Sromebi.<br />

modestinusis kalams ekuTvnis Semdegi Sromebi: Regulae, Responsa, Pandectae, De praescriptionibus.<br />

modestinusis naSromebma (papinianusis, pavlusis, gaiusisa da ulpianes naSromebTan erTad), `citirebis<br />

Sesaxeb~ 426 wlis kanoniT, citirebis ufleba moipoves da saqmeebis ganxilvis dros sasamarTloSi<br />

uapelacio upiratesobiT sargeblobdnen.<br />

10. marcelusi lucius ulpius (qr. Sobis II s.) – cnobili romaeli iuristi. marcelusi<br />

imperatorebis antoninus piusisa da markus avreliusis mrCeveli gaxldaT. TanamedroveTa Soris igi,<br />

sruliad damsaxurebulad, iTvleboda SorsmWvretel da gonier analitikosad. marcelusma<br />

kritikulad gadaamuSava iulianes mravali debuleba da uaryo zogierTi maTgani. marcelusis<br />

Txzulebebi, kerZod, misi `digestebi~ 31 wignad, Zalze popularul naSromad iTvleboda; pavlusi,<br />

ulpiane, modestinusi, marciane, trifoninusi maT xSirad iyenebdnen, xolo kvintus cervidius<br />

scevolam am TxzulebaTa komentarebi Seadgina.<br />

11. pavlusi iulius (II saukunis bolo _ III saukunisis dasawyisi) _ cnobili romaeli iuristi,<br />

scevolas mowafe. digestebis mTeli moculobis TiTqmis erT meeqvseds pavlusis TxzulebaTa nawyvetebi<br />

Seadgens. 426 wels imperatorebma Teodosius II-m da valentiniane III-m gamosces kanoni, romlis<br />

Tanaxmadac, sasamarTloebs pavlusis naSromTa citirebis ufleba da am naSromebis safuZvelze sasamarTlo<br />

davebis ganxilvis uflebamosileba eZleodaT. pavlusi iyo advokati, mogvianebiT _ pretorianelTa<br />

gvardiis prefeqtis asesori (Tanamdebobis piris TanaSemwe). am dros prefeqtis Tanamdeboba<br />

papinianes ekava. Semdeg pavlusma magister memoriae-s maRali Tanamdeboba daikava (ganagebda princefsis<br />

dRiurs, iwerda mis moxsenebebs da gankargavda mis korespondencias) da papinianesTan erTad saimperatoro<br />

sabWos wevri gaxda; imperator aleqsandre severusis mmarTvelobis dros, Tavis kolega<br />

ulpianesTan erTad, igi praefectus praetoriae gaxda. pavlusis kalams ekuTvnis 86 Txzuleba 319 wignad,<br />

romelTa Sorisacaa neraciusis, iulianes, papinianes, scevolas Sromebisadmi miZRvnili SeniSvnebi<br />

(Notae), Ad Plautium, Ad Sabinum-is komentarebi.<br />

pavlusis mTavari naSromi Ad edictum erTdroulad pretoruli <strong>samarTlis</strong> normaTa komentaricaa da<br />

maTi uzogadesi formulirebac. pavlusiseuli fragmentebis im nawilebis garda, romlebic iustinianes<br />

digestebSia, nawilobriv SemorCenilia misi naSromi sententiae ad filium (Svilebisadmi micemuli<br />

rCeva-darigebani), romelic didi popularobiT sargeblobda modevno saukuneebSi; pavlusis rCevadarigebebma<br />

aseve, kanonis Zala SeiZina. aRniSnul naSromSi pavlusi <strong>samarTlis</strong> zogad sistemasa da<br />

mis calkeul debulebebs mokled da gasagebad ayalibebs.<br />

22

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!