23.09.2013 Views

marina gariSvili, mariam xoferia romis samarTlis safuZvlebi ...

marina gariSvili, mariam xoferia romis samarTlis safuZvlebi ...

marina gariSvili, mariam xoferia romis samarTlis safuZvlebi ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

313 w. konstantinem gamosca milanis (mediolanis) ediqti, romlis Tanaxmadac, qristianoba sxva<br />

religiebs gautolda, qristianul eklesiebs ki CamorTmeuli qoneba daubrunda. 324 w., aRmosavleTis<br />

avgustus-maqsenciusze gamarjvebis Semdeg, konstantines qristianulfiluri xelisufleba mTeli<br />

imperiis teritoriaze gavrcelda. 325 wels, imperatoris iniciativiTa da aqtiuri monawileobiT,<br />

Catarda nikeis msoflio saeklesio kreba, romelmac samebis erTmorwmuneobis Sesaxeb<br />

marTlmadidebluri dogmati gamoacxada da eretikosobas brZola gamoucxada. am RonisZiebiT<br />

qristianuli eklesia ideologiuradac imperatoris xelisuflebas daemorCila. 380 wels Teodosius<br />

didma gamosca milanis (mediolanis) ediqti, romelic, nikeis msoflio saeklesio krebis dogmatebis<br />

safuZvelze, moqalaqeebisgan qristianobis miRebas iTxovda. 391 wels man yvela warmarTuli taZari<br />

daxura da gandegilTa devna iwyo.<br />

konstantinem warmatebuli safinanso reforma gaatara, mosaxleobis dabegvris sistema gaaumjobesa,<br />

samxedro da administraciuli xelisufleba erTmaneTisgan gamijna, xolo pretorianelTa prefeqtisaTvis<br />

Zalauflebis CamorTmeviT, kidev ufro gaaZliera armia, dedaqalaqi gadaitana bizantionSi,<br />

romelsac SemdgomSi konstantinopoli ewoda.<br />

395 wlidan, imperator Teodosius didis gardacvalebis Semdeg, sul ufro mkveTr xasiaTs iZenda<br />

imperiis or nawils (partes imperii) Soris dava, ori diocezis _ dakiisa da makedoniis gamo, riTac<br />

isargebles, Teodosiusis mier mowveuli, alarihis vesTguTebma; 410 wels maT romi aiRes da<br />

gaZarcves. 425 w. taxtze avida imperatori valentiniane III-e, romlis drosac droebiTma politikurma<br />

stabilurobam daisadgura. Tumca, verc aman ixsna pars Occidentis genzerihis vandalebisa da atilas<br />

hunebis (451-452 ww.) Semosevisgan, romlebmac daarbies da daipyres afrika, galia da CrdiloeT<br />

italia. 455 w. vandalebma daikaves kunZuli sardinia da iqidan romze veraguli Tavdasxma ganaxorcieles.<br />

barbarosebTan kavSiris damyarebis praqtikam da maTma mowvevam romaelTa samsaxurSi, <strong>romis</strong><br />

dasavleTi nawilis politikuri simtkice mkveTrad Seasusta, rac 476 wlis politikuri gadatrialebiT<br />

dasrulda. barbarosTa beladma odoakrma taxtidan norCi uzurpatori romulus<br />

konstantinusi Camoagdo da, konstantinopolSi, imperator zenonTan gagzavna. sanacvlod, odoakrma<br />

italiis mmarTveloba iTxova. 480 w. gardaicvala imperator zenonis mier kanonier mmarTvelad<br />

aRiarebuli _ iulius nepoti. male dasavleT imperiisgan gadarCenili nawili _ italia Teodorixis<br />

osTguTebis xeliT gaaTavisufles. odoakri Caiketa ravenaSi, sadac igi 493 w. mokles. am xnis ganmavlobaSi<br />

konsulTa arCevnebi kvlav grZeldeboda romSi, administraciul Zalauflebas ki praefectus<br />

urbi axorcielebda; Teodorihma miiRo uzenaesi mxedarTmTavris Tanamdeboba da rex-is wodeba Seinar-<br />

Cuna. V saukunis bolos galiis samxreT-dasavleT nawili da espaneTi vesTguTebis samefos SemadgenlobaSi<br />

Sevida, samxreT-aRmosavleTi galia _ burgundebis samefoSi, xolo galia md. luaras<br />

CrdiloeTiT _ xlodvigis frankTa samefos SemadgenlobaSi moeqca.<br />

postklasikuri epoqis samarTalganviTareba biurokratizmis ganmtkicebas, saxelmwifos feodalizaciasa<br />

da pirovnebis damoukideblobis dacemas asaxavda. konstantines droidan moyolebuli,<br />

roca pozitiuri <strong>samarTlis</strong> ZiriTadi forma _ imperatoris konstitucia (constitutio _ dadgena, daweseba)<br />

ediqtad (zogadi moqmedebis normebi _ generalis) iqca, mkveTrad gauaresda kancelariis muSaobis<br />

xarisxi; kanonebis iuridiuli da enobrivi forma mniSvnelovnad gansxvavdeboda klasikuri periodis<br />

nimuSebisgan. <strong>samarTlis</strong> samecniero ganviTarebisa da praqtikos-moxeleTa momzadebis donis dacemis<br />

gamo, postklasikuri epoqa vulgarizmis saxeliTaa cnobili. am epoqis iuristebi inteleqtualuri<br />

damoukideblobiT ver daikvexnidnen: Zalze didi iyo maT winamorbedTa samecniero memkvidreobis<br />

avtoriteti. am epoqis samarTalmcodneebi, maTi Tanamedrove periodis pozitiuri <strong>samarTlis</strong> stabilizaciisa<br />

da unifikaciis mizniT, zogadi debulebebiT xelmZRvanelobdnen. zogjer xdeboda klasikuri<br />

periodis sxvadasxva avtorTa naSromebs moculobiTi Semcireba, zogjer ki _ kompilaciebis<br />

gadamuSaveba.<br />

IV saukunis dasasrulidan iuridiul skolebSi <strong>samarTlis</strong> sferoSi e.w. klasikuri tendencia ganvi-<br />

Tarda. xsenebul skolaTa warmomadgenlebi klasikuri periodis avtoritetul mecnierTa naSromebs<br />

iyenebdnen. Tumca, am tendenciisaTvis ucxoa klasikuri memkvidreobisadmi istoriuli midgoma. piriqiT,<br />

iuridiuli skolis profesorebi (praeceptores) beriTSi (beiruTi), konstantinopolSi,<br />

aleqsandriasa da romSi cdilobdnen daedginaT iseTi kanoni, romelic <strong>samarTlis</strong> mecnierebis<br />

uzenaes gamovlenad aRiqmeboda. praqtikuli mosazreba aiZulebda profesorebs yuradReba gaemaxvilebinaT<br />

severusTa epoqis iuristTa naSromebsa da gaiusis `institutebze~.<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!